Başlangıcından Cumhuriyete Kadar Ana Çizgileriyle Türk Hikâyesi

Yıl 2006, Sayı: 7, 99 - 128, 01.05.2006

Ayşe Demir

Öz

Türk edebiyatında modern hikâyenin doğuşu XIX. yüzyıla dayanır. Klasik edebiyat ve halk edebiyatları içerisinde iki çizgi hâlinde devam eden geleneksel hikâyeler, yerlerini bu XIX. yüzyılın ikinci yarısından itibaren Batı edebiyatlarındaki örneklerine benzer ürünlere bırakmaya başlamıştır. Verilen ilk eserlerde, dönemin karakteristik yapısıyla paralel olarak eski ve yeni biçimler iç içedir. Ancak Türk edebiyatının ilerleyeceği istikametin kesinleşmesi hikâyeye de yön vermiştir. XIX. yüzyılın sonlarına gelindiğinde türün köklü değişimler geçirdiğini söylemek mümkündür. Bu bakımdan bu yüzyıl ve yirminci asrın başları Türk hikâyeciliği açısından birçok dönüm noktasının yaşandığı zaman dilimleri olmuştur. Tanzimat'tan Cumhuriyet dönemine kadar geçen süre Türk edebiyatı ve hikâye için belirleyicidir. Günümüz edebiyatını ve hikâyesini değerlendirebilmek için hikâye türünün âdeta yeniden doğduğu bu süreci iyi bilmek gerekir.

Anahtar Kelimeler

Türk Edebiyatı, Hikâye, Ömer Seyfettin, Halid Ziya Uşaklıgil, Servet-i Fünun.

The Main Trends of Turkish Story From its Beginning to the Republican Era

Öz

The birth of modern story in Turkish literature goes back to the 19th century. The traditional stories that separated into the classical and the folk literatures were gradually replaced by their counterparts in the western literature starting from the second half of the 19th century. The old and new styles were intertwined within the body of the first products in parallel to the characteristic structure of the period. However, the strict definition of the direction of Turkish literature also influenced the direction of the story. By the end of the 19th century, one could talk about fundamental transformations within the genre. As such, the 19th and 20th centuries have witnessed various turning points in terms of the Turkish stories. The interval between the Tanzimat and the Republic are quite definitive in terms of the development of Turkish literature and the story. One needs to be well informed about this period in which the story was reborn as a genre in order to be able to rightfully evaluate the contemporary story and literature.

Anahtar Kelimeler

Turkish Literature, Story, Ömer Seyfettin, Halit Ziya Uşaklıgil, Servet-i Fünun.