Türkiye’de Belgesel Sinemanın Kısa Bir Tarihçesi

Yıl 2020, Cilt: 18 Sayı: 36, 529 - 542, 17.12.2020

Peyami Çelikcan

Öz

Türkiye’de belgesel sinemanın gelişimini Osmanlı döneminde çekilen kurmacadışı
filmlerden başlayarak Cumhuriyet dönemindeki öncü belgesel yapımlar
üzerinden inceleyen bu makale, televizyon belgesellerinin yaygınlaşmaya başladığı
1970’li yıllara kadar belgesel sinemanın kısa bir tarihçesini sunmaktadır. Makale
geç Osmanlı ve erken Cumhuriyet dönemlerinin koşulları gereği Ordu tarafından
üretilen askeri belgesellerin yerini sivil belgesellere bırakması üzerine
odaklanmaktadır. Bu doğrultuda, İstanbul Üniversitesi Film Merkezi’nin ürettiği
belgesellerle şekillenen ve bu makalede “akademik belgesel” olarak tanımlanan bir
belgesel ekolünün oluşumu ele alınmaktadır.

Anahtar Kelimeler

Belgesel Sinema, Erken Sinema, Sinema Tarihi, Belgesel Tarihi, Sinema Çalışmaları, Kurmaca-dışı Film

A Short History of Documentary Cinema in Turkey

Öz

This article focuses on the development of documentary cinema in Turkey starting
from the first non-fiction films made during the late Ottoman period to the
Republican period until 1970’s when television documentaries started to be
produced by TRT. The transition from military documentaries to civilian
documentaries has been examined. In this perspective, the documentary
movement, which is defined as “academic documentary” in this article, developed
by the Film Center of İstanbul University evaluated.

Anahtar Kelimeler

Documentary Cinema, Early Cinema, Film History, Documentary History, Non-fiction Film

Kaynakça

• Adalı, Bilgin, Belgesel Sinema, İstanbul: Hil Yayını, 1986.