Analyzing the Religious Music Lessons Taught in Imam Hatip High Schools in Terms of Quantity and Quality

Yıl 2017, , 219 - 256, 01.12.2017

Özkan Apaydın

https://doi.org/10.12738/talim.2017.2.0008

Öz

This study has been performed with the aim of providing reorganization of the Religious Music course as a compulsory course in Imam Hatip High Schools’ weekly course programs in order for students and teachers to be able to use the curriculum and course books functionally, as well as providing the “Imam Hatip Religious Staff” of the future with the ability to perform our religious services properly in an aesthetic and musical sense. By determining the current situation of the Religious Music course in Imam Hatip High Schools, this study measures students’ attitudes toward the class, applies a questionnaire to the teachers, and examines the book used in class in detail using the descriptive method scanning . Results from the Attitude toward the Music Lesson Scale have been analyzed using the SPSS program; student-teacher views and suggestions have also been reviewed. The problems seen in the course book have also been addressed together by way of solutions. The study carries a unique feature both in terms of addressing the condition of the course by way of “curriculum, student, teacher, and book,” and revealing current problems using scientific scales, as well as in terms of presenting ways to solve these problems through scientific methods by referencing student and teacher views. In the study, books written on religious music lessons, history, and education; doctoral dissertations and theses; articles; course books that have been taught and that are taught even today; the Ministry of National Education’s memorandums, regulations, and board decisions; and student/teacher views from the sample of selected schools form the basic resources of the study

Anahtar Kelimeler

Imam Hatip High Schools , Religious music education , Islam and traditional music , Student attitudes , Music education

İmam-Hatip Liselerinde Okutulan Dinî Mûsikî Dersinin Nicelik ve Nitelik Bakımından İncelenmesi

Öz

Bu çalışma İHL haftalık ders programlarında Dinî Mûsikî dersinin zorunlu derslerden olmasını ve öğretim programının, ders kitabının, öğrencilerin ve öğretmenlerin işlevsel olarak kullanabilmeleri için yeniden düzenlenmesini ve geleceğin “imam-hatip” ve “din görevlilerinin” ibadetlerimizi estetik ve mûsikî anlamında lâyıkıyla yapabilmelerini sağlamak amacıyla yapılmıştır. Çalışmada Dinî Mûsikî dersinin İmam-Hatip Liselerindeki mevcut durumunun tespiti yapılarak öğrencilerin derse karşı tutumları ölçülmüş, öğretmenlere anket uygulaması yapılmış ve derste kullanılan kitap ayrıntılı şekilde incelenmiş ve yöntem olarak betimsel tarama yöntemi kullanılmıştır. Öğrencilere uygulanan “Mûsikî Dersine İlişkin Tutum” ölçeği sonuçları SPSS programıyla analiz edilmiş ve öğrenci-öğretmen görüş ve önerileri de ayrıca yorumlanmıştır. Ders kitabında görülen problemler de çözüm yollarıyla birlikte ele alınmıştır. Çalışma gerek dersin durumunu müfredat, öğrenci, öğretmen ve kitap yönünden ele alması ve mevcut problemleri bilimsel ölçeklerle ortaya çıkarması bakımından gerekse bu problemlerin çözüm yollarını öğrenci ve öğretmen görüşlerini referans alarak bilimsel metotlarla ortaya koyması bakımından özgün bir özellik taşımaktadır. Çalışmada Dinî Mûsikî dersi, tarihi, eğitimi ile ilgili yazılan kitaplar, yüksek lisans-doktora tezleri, makaleler, günümüze kadar okutulmuş ve okutulan ders kitapları, MEB’in genelgeleri, yönetmelikleri, kurul kararları ve örneklem olarak seçilen okullardaki öğrenci -öğretmen görüşleri çalışmanın temel kaynaklarını oluşturmaktadır.

Anahtar Kelimeler

İmam-Hatip Liseleri, Dinî mûsikî eğitimi, İslâm ve mûsikî, Öğrenci tutumları, Müzik eğitimi

Kaynakça

• Adem, M. (1997). Eğitim planlaması. Ankara: Şafak Yayıncılık.
• Akdoğan, B. (2009). Mevleğilin din anlayışında mûsikî. Ankara: Bilge Yayıncılık.
• Akdoğan, B. (2014). Sanat’ın kitabı. Ankara: Mans Medya Yayıncılık.
• Aksu, M. (2001). Eğitimde stratejik planlama ve toplam kalite yöntemi. Ankara: Anı Yayıncılık.
• Apaydın, Ö. (2010). İlköğretimde ritim eğitiminin öğrencilerin müzik derslerine ilişkin tutumlarına etkisi (Yüksek lisans tezi, Ankara Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Ankara). http://tez. yok.gov.tr/UlusalTezMerkezi/ adresinden edinilmiştir.
• Aydın, İ. (2003). Eğitim ve öğretimde etik. Ankara: Pegem Yayıncılık.
• Başbakanlık İletişim Merkezi. (2016a). Başbakanlık İletişim Merkezi 16.05.2016 tarihli 569812 nolu bilgilendirme metni.
• Başbakanlık İletişim Merkezi. (2016b). Başbakanlık İletişim Merkezi 16.05.2016 tarihli 569812 nolu başvuruya istinaden gönderilen cevap metni.
• Egüz, S. (1991). Toplu ses eğitimi. Ankara: Ayyıldız Yayıncılık.
• Field, A. (2009). Discovering statistics using SPSS (3rd ed.). Sage.
• Kalaycı, N. (2005). İlköğretim okulu öğrencileri okullarında hangi durumları problem olarak algılanmaktadır? Kuram ve Uygulamada Eğitim Yönetimi, 42, 167–193.
• Malthouse, E. (2001). How high or low must loadings be to keep or delete a scale item? Journal of Consumer Psychology, 10(1/2), 81–82.
• MEB Müsteşarlık Makamı 2007/30 Sayılı Genelge.
• MEB Talim Terbiye Kurulu Başkanlığı. (2014a). MEB Talim Terbiye Kurulu Başkanlığı 04.09.2014 Tarihli 86 Sayılı Genelge
• MEB Talim Terbiye Kurulu Başkanlığı. (2014b). MEB Talim Terbiye Kurulu Başkanlığı 04.09.2014 tarihli 86 sayılı İmam-Hatip liseleri Ders Programı Çizelgesi Konulu Genelge.
• MEB Talim Terbiye Kurulu Başkanlığı. (2014c). MEB, Talim Terbiye Kurulu Başkanlığı, Tebliğler Dergisi, 01.07.2014 tarihli, 63 sayılı İmam-Hatip liseleri ve Anadolu İmam-Hatip liseleri Haftalık Ders Çizelgesinde Değişiklik Yapılması Konulu Kurul Kararı.
• Millî Eğitim Bakanlığı. (2014). Millî Eğitim Bakanlığı Tebliğler Dergisi Temmuz 2014-2682 Talim Terbiye Kurulu Başkanlığı 01.07.2014 Karar No:63
• Onural, H. (2005). Üst düzey eğitim yöneticilerinin eğitim yöntemi alanındaki yeterlik sorunu ve nedenleri. Kuram ve Uygulamada Eğitim Yönetimi, 11(1), 69–85.
• Örgün eğitimden yararlanan öğrenci sayısı 17 milyonu geçti. (2016, 16 Mart). http://www.meb. gov.tr/ogrenci-sayisi-17-milyon-588-bine-yukseldi/haber/10675/tr adresinden temin edilmiştir. Say, A. (1985). Müzik ansiklopedisi. İstanbul: Evrensel Yayıncılık.
• Sezikli, U. (2015). Anadolu İmam Hatip Liselerinde dini mûsikî. Ankara: Başak Yayıncılık.
• Spiegel, M. R., & Stephens, L. J. (1999). Schauum’s outline of theory and problems of statistics (3rd ed.). New York, NY: McGraww-Hill.
• SPSS programı. (2016, Haziran). https://www-01.ibm.com/software/tr/analytics/spss/ adresinden edinilmiştir.
• Şimşek, H. ve Yıldırım, A. (2005). Sosyal bilimlerde nitel araştırma yöntemleri. Ankara: Seçkin Yayıncılık.
• Uçan, A. (2005). İnsan ve müzik insan ve sanat eğitimi. Ankara: Evrensel Müzik Yayıncılık.
• Ünsür, A. (2005). İmam-HatipLiseleri kuruluşundan günümüze. İstanbul: Ensar Yayıncılık.
• Ürfüoğlu, A. (1989). Bebeklik ve okul öncesi dönemde müziğin gelişimi ve eğitimi. İstanbul: Yayıncılık.
• Zernucci, İ. (2011). Talimü’l müteallim, İslâm’da eğitim-öğretim metodu (Y. V. Yavuz, çev. ve şerh.). İstanbul: Fayiz Yayınları.