Parental Participation of Imam Hatip High-School Students in Children’s Education: A Qualitative Study Based on School Administrators’ Views

Yıl 2017, , 153 - 185, 01.12.2017

İbrahim Aşlamacı Emrah Eker

https://doi.org/10.12738/talim.2017.2.0007

Öz

The purpose of this research is to use school administrators’ views to examine parental participation in the education process of students attending Imam Hatip High School. The research follows a qualitative research model. Performed comprehensively in Turkey during the spring semester of the 2015-16 academic year, the research study group consisted of a total of 25 school administrators from 24 different Imam Hatip High Schools in 12 provinces designated as Level 1 by the Turkish Statistics Institute. A semi-structured interview form developed by the research with the help of experts was used to collect data through face-to-face interviews conducted with school administrators. A descriptive analysis of the results showed that IHHS school administrators found that although most of the students’ parents did not to participate in the educational process, they still have very high expectations from these schools. Additionally, school administrators expressed a high number of negative characteristics while describing parent profiles, characterizing the majority of parents’ cooperation and involvement in the educational process as weak. They stated that parents had different expectations from the school, and in this sense many of the parents considered their children’s academic achievement to be more important than their gaining of religious values.

Anahtar Kelimeler

Parents of Imam Hatip High School students , Family participation in the education process , School-family relationship

İmam-Hatip Lisesi Öğrenci Velilerinin Çocuklarının Eğitimine Katılım Durumları: Okul Yöneticilerinin Görüşlerine Dayalı Nitel Bir Araştırma

Öz

Bu araştırmanın amacı İmam-Hatip Lisesi öğrenci velilerinin eğitim sürecine katılım durumlarının okul yöneticilerinin görüşleri doğrultusunda incelenmesidir. Araştırma nitel araştırma modelinde yapılandırılmıştır. 2015-2016 öğretim yılı bahar döneminde Türkiye kapsamlı olarak yürütülen araştırmada, TÜİK’in Türkiye Bölgeler Sınıflandırması Düzey 1’den hareketle belirlenen 12 ildeki 24 farklı İmam-Hatip Lisesi’nden toplam 25 okul yöneticisi araştırmanın çalışma grubunu oluşturmuştur. Araştırma ekibi tarafından uzman görüşü alınarak geliştirilen yarı yapılandırılmış görüşme formu kullanılmış olup, okul yöneticileriyle yapılan yüz yüze görüşmelerle veriler toplanmıştır. Betimsel analiz yöntemiyle çözümlenen bu veriler ışığında araştırmada elde edilen bazı sonuçlara göre İHL okul yöneticileri, öğrenci velilerinin çoğunluğunu, eğitim-öğretim sürecine katılımı açısından ilgisiz bulduklarını, ancak buna karşılık bu okullardan beklentilerinin çok yüksek olduğunu ifade etmişlerdir. Ayrıca okul yöneticileri veli profillerini betimlerken daha ziyade olumsuz tipolojiler geliştirmiş, velilerin çoğunluğunun paydaşlarıyla işbirliği ve eğitim sürecine destek durumlarını zayıf olarak nitelendirmişlerdir. Velilerin bu okullardan beklentilerinin farklılaştığını, bu anlamda çoğunluğunun dini değerler kazandırmaktan ziyade akademik başarı beklentisini ön plana çıkardıklarını belirtmişlerdir.

Anahtar Kelimeler

İmam-Hatip Lisesi öğrenci velileri, Eğitim sürecine aile katılımı, Okul-aile ilişkileri

Kaynakça

• Akbaşlı, S. ve Kavak, Y. (2008). Ortaöğretim okullarındaki okul aile birliklerinin görevlerini gerçekleştirme düzeyi. Selçuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 19, 1–21.
• Argon, T. ve Kıyıcı, C. (2012). İlköğretim kurumlarında ailelerin eğitim sürecine katılımlarına yönelik öğretmen görüşleri. Dicle Üniversitesi Ziya Gökalp Eğitim Fakültesi Dergisi, 19, 80–95 Aslanargun, E. (2007). Okul-aile işbirliği ve öğrenci başarısı üzerine bir tarama çalışma. Sosyal Bilimler Dergisi, 18, 119–135.
• Aşlamacı, İ. (2017). Öğrenci ve öğretmenlerine göre İmam-Hatip Liseleri: Profiller, algılar, memnuniyet, aidiyet. İstanbul: Dem Yayınları.
• Balkar, B. (2009). Okul-aile işbirliği sürecine ilişkin veli ve öğretmen görüşleri üzerine nitel bir çalışma. Çukurova Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 36(3), 105–123
• Ceylan, M. ve Akar, B. (2010). Ortaöğretimde okul-aile işbirliği ile ilgili öğretmen ve veli görüşlerinin incelenmesi. Çankırı Karatekin Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 2, 43–64.
• Çalışkan N. ve Ayık, A. (2015). Okul aile birliği ve velilerle iletişim. Ahi Evran Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 1(1), 69–82.
• Çelenk, S. (2003). Okul başarısının ön koşulu: Okul aile dayanışması. İlköğretim-Online, 2(2), 28– 34. http://dergipark.ulakbim.gov.tr/ilkonline/article/view/5000038402 adresinden edinilmiştir. Dam, H. (2008). Öğrencinin okul başarısında aile faktörü. Hitit Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi, 7(14), 75–99.
• Epstein, J. L. (2002). School, family, and community partnerships: Caring for the children we share, In J. L. Epstein (Ed.), School, family, and community partnerships: Your handbook for action (pp. 20–42). Washington: Office of Educational Research and Improvement.
• Erdoğan, Ç. ve Demirkasımoğlu, N. (2010). Ailelerin eğitim sürecine katılımına ilişkin öğretmen ve yönetici görüşleri. Kuram ve Uygulamada Eğitim Yönetimi, 16(3), 399–431. Gümüşeli, A. İ. (2004). Ailenin katılım ve desteğinin öğrenci başarısına etkisi. Özel Okullar Birliği Bülteni, 2(6), 14–17.
• Karateke, T. (2015). İmam-Hatip Liselerinde idarecilerin karşılaştıkları sorunlara yönelik nitel bir çalışma. Amasya Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi, 5(5), 145–171.
• Kaymakcan, R. ve Aşlamacı, İ. (2011). İmam Hatip literatürü üzerine bibliyografik bir inceleme. Değerler Eğitimi Dergisi. 9(22), 71–101.
• Kaysılı, B. K. (2008). Akademik başarının arttırılmasında aile katılımı. Ankara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Fakültesi Özel Eğitim Dergisi, 9(1), 69–83.
• Lawson, M. A. (2003). School-Family relations in context: Parent and teacher perceptions of parent involvement. Urban Education, 38(1), 77–133.
• Lindberg, E. N. A. ve Demircan, A. N. (2013). Ortaöğretim okullarında öğrenci görüşlerine göre aile katılımı: Bir ölçek uyarlaması. Anadolu Journal of Educational Sciences International, 3(1), 35–46.
• Şad, S. N. ve Gürbüztürk, O. (2013). İlköğretim birinci kademe öğrenci velilerinin çocuklarının eğitimine katılım düzeyleri. Kuram ve Uygulamada Eğitim Bilimleri, 13(2), 993–1011.
• Şimşek, H. ve Tanaydın. D. (2002). İlköğretimde veli katılımı: Öğretmen-veli-psikolojik danışman üçgeni. İlköğretim Online, 1(1), 12–16. http://dergipark.ulakbim.gov.tr/ilkonline/article/ view/5000038425 adresinden edinilmiştir.
• Şişman, M. (2015). Türk eğitim sistemi ve okul yönetimi. Ankara: Pegem Akademi Yayınları. Yıldırım, A. ve Şimşek, H. (2008). Sosyal bilimlerde nitel araştırma yöntemleri. Ankara: Seçkin Yayıncılık.