Sosyal Desteğin Birey Yaşamında Önemi ve Sosyal Hizmet

Yıl 2020, Cilt: 4 Sayı: 1, 115 - 134, 30.06.2020

Sümeyye Beyza Abay Alyüz

https://doi.org/10.37344/talim.2020.4

Öz

Sosyal desteğin insan yaşamı için önemi yaşamın ilk anından itibaren ele alınmaktadır. Bireyin sosyal ilişkilerinin farkında olması ile sosyal destek ihtiyacının arttığı söylenebilir. Nitekim yaşamın belli dönemlerinde özellikle üzüntü, kaygı zamanlarında sosyal destek bireyin yaşamını iyileştirici, rahatlatıcı öneme sahiptir. Sosyal destek sıklıkla hastalık dönemi, psikolojik sorunlar, bireylerin karşılaştıkları sosyal sorunlarla birlikte ele alınsa da, bireyin genel iyilik haline de etkisi vardır.
Sosyal destek, hem bireylerin yaşamış oldukları bir sosyal sorunda hem de yaşamlarındaki genel iyilik halinin sürdürülmesinde sosyal çevrelerinden (sosyal kaynaklarından) elde etmiş oldukları duygusal destek, maddi ve araçsal yardımlar ve bilgi desteği olarak tanımlanabilir.
Sosyal desteğin bireyin yaşamındaki öneminin anlaşılması öncelikle bu desteklerin neler ve hangi etkileri olduğu sorusunun aydınlatılması ile olacaktır. Diğer yandan bireylerin sosyal destek kaynaklarının kimler olduğu ise, hem elde edilen sosyal desteğin boyutunu etkileyen hem de sosyal destek potansiyelinin ortaya konulması ve geliştirilmesi için insan yaşamının iyiliğini konu alan bir disiplin ve de bir meslek olan sosyal hizmet gibi alanlar için bir fırsat sunacaktır.
Bu çalışmada, sosyal sermaye ve sosyal ağ teorilerin sağladığı perspektifle sosyal destek ele alınmıştır. Sosyal destek, sosyal sermaye, sosyal ağ ilişkisinin sosyal hizmet uygulamasına ne kattığı irdelenmiştir. Çalışmanın amacı, sosyal hizmet uygulamasında sosyal desteğin analiz edilmesinde model oluşturulmasına katkı sağlamaktır.

Anahtar Kelimeler

sosyal destek, sosyal sermaye, sosyal ağlar, sosyal hizmet

Kaynakça

• Abay Alyüz S. B. (2018). Sosyal Sermaye, Sosyal Ağlar ve Sosyal Destek İlişkisi- Sultanbeyli ve Kadıköy’de Sosyal Hizmet Merkezine Başvuranlara İlişkin Karşılaştırmalı Durum Çalışması. Yalova Üniversitesi. Yayınlanmamış Doktora Tezi. Yalova.
• Barth, S. (1998). Soziale Netzwerke und Soziale Unterstützung. http://www.stephanbarth.de/Homepage-Aufsaetze/Soziale%20Unterstuetzung.pdf. Erişim Tarihi: 20.04.2015.
• Barth, S. (2015). Soziale Unterstützung In: Theorie und Praxis der Sozialen Arbeit, Heft 4S. (1-33). Bullinger, H. ve Nowak, J. (1998). Soziale Netzwerkarbeit Eine Einführung für soziale Berufe. Freiburg: Lambertus.
• Bourdieu P. (1983). Ökonomisches Kapital, kulturelles Kapital, Soziales Kapital. In R. Kreckel, Soziale Ungleicheiten (Soziale Welt Sonderband2) (183-198), Göttingen.
• Bourdieu, P. (2010). Sermaye Biçimleri. Sosyal Sermaye Kuram Uygulama Eleştiri. Mehmet Murat Şahin, Ahmet Zeki Ünal (Der.). Sakarya: Değişim Yay.
• Burt, R. (2000). The Network Structure Of Socıal Capıtal Research in Organizational Behaviour. 22(1). (345-423).
• Coleman J. S (1988) Social capital in the Creation of Human Capital. The American Journal of Sociology, 94, Supplement: Organizations and Instituations: Sociological and Economic Approaches tothe Analydid of Social Structure, (95-120).
• Coleman, J. S. (2010). Beşeri Sermayenin Yaratımında Sosyal Sermaye. Sosyal Sermaye Kuram Uygulama Eleştiri. Mehmet Murat Şahin, Ahmet Zeki Ünal (Der.). Sakarya: Değişim Yay.
• Cassel, J. (1976). The Contribution of Social Enviroment to Host Resistance, The Johns Hopkins University School of Hygiene and Public Health, 104(1). USA.
• Diewald M. ve Sattler S. (2010). Soziale Unterstützungsnetzwerke Stegbauer C. ve Haeussling R.(Hrsg.) In: Handbuch Netzwerkforschung 689-699.
• Duyan V., Özgür Sayar. Özbulut M. (2008) Sosyal Hizmeti Tanımak ve Anlamak. Sosyal Hizmet Uzmanları ve Sosyal Hizmet Alanında Çalışanlar için bir Rehber. Sosyal Hizmet Uzmanları Derneği. Ankara.
• Eisemberger, D. (2010). Einfluss sozial- und baustruktureller Faktoren auf nachbarschaftliche Beziehungendargestellt am Beispiel der Großstadt Wien. (Yayımlanmış Yüksek Lisans Tezi) Viyana Üniversitesi. Viyana.
• Erlemeier, N. (1995). Soziale Unterstützung bei der Auseinandersetzung älterer Menschen mit Belastungen. In A. Kruse & H. Schmitz-Scherzer (Hrsg.). Psychologie der Lebensalter (253-161). Darmstadt.
• Field, J. (2008). Sosyal Sermaye. (Çev.: Bahar Bilgen, Bayram Şen). İstanbul: İstanbul Bilgi Üniversitesi Yay.
• Friedrich, S. (2012). Ressourcenorientierte Netzwerkmoderation, Ein Empowermentwerkzeug in der Sozialen Arbeit, VS Verlag für Sozialwissenschaften | Springer Fachmedien lWiesbaden.
• Fuhse, J. (2016). Soziale Netzwerke: Konzepte Und Forschungsmethoden. UTB. Deutschland.
• Granovetter, M. (1973). The Strength Of Weak Ties. American Journal of Sociology. 78(6). (1360-1380).
• House B. (1981). Work Stress and Social Support. Reading, MA: Addison- Wesley.
• Jourdain, S. ve. Naulin, A (2011). Pierre Bourdieu’nün Kuramı Ve Sosyolojik Kullanımları. (Çev.: Öykü Elitez). İstanbul: İletişim Yay.
• Paulinger, G. (2012). Soziale Unterstützung als Sozialkapital, Einwurf eines Frageninstruments für soziale Ressourcen. (Yayımlanmış Yüksek Lisans Tezi). Viyana Üniversitesi. Viyana.
• Pfingstmann, G. B. (1987). Untersuchungsverfahren zum sozialen netzwerk und zur Sozialen Unterstützung. İçinde. Zeitschirfft für Diffenrentielle und Diagnostische Psychologie. 8(1). (75-98).
• Kaufmann, F. (1988). Netzwerkbeziehungen von Familien. Materialien zur Bevölkerungswissenschaft. Sonderheft 17(1). Wiesbaden.
• Kaehler, H. D. (1983). Ressourcen aus dem sozialen Netzwerk zur Bewältigung von schwierigen Alltagssituationen, Ergebnisse aus einer Erkundungsstudie. In: Neue Praxis 13 (1983), 3, pp. 262-272.
• Lin N. (1986). Conceptualizng Social Support. In N. Lin ve Dean A, Ensel M. Social Support, Life Events, and Depression (17-30). Newyork: Acedemic Press.
• Lin, N. (2001). Building a Network Theory of Social Capital In Lin N , Cook K ve Burt R.S. Social Capital Theory and Research(3-29) Newyork: Adline de Gruyter.
• Lin, N. (2010). Sosyal Sermaye Network Kuramının İnşası. Sosyal Sermaye Kuram Uygulama Eleştiri. Mehmet Murat Şahin, Ahmet Zeki Ünal (Der.). Sakarya: Değişim Yay.
• Möbius, T. (2010). Ressourcenorientierung in der Sozialen Arbeit, Möbius T und Friedrich S. İçinde. Ressourcenorientiert Arbeiten Anleitung zu einem gelingenden Praxistransfer im Sozialbereich. (13-30).
• Öztaş, N. (2007). Sosyal Sermayenin Ağbağ Kuram(lar)ı: Dayanışmacı ve Aracı Soysal Sermaye. Amme İdare Dergisi, 40(3). (79-98). Sommer, G. Ve Fydrich, Th. (1989). Soziale Unterstützung. Diagnostik Konzepte. Tübingen.
• Şahin, F. (2002). Genelci Sosyal Hizmetin Doğuşunu Hazırlayan Etmenler. Sosyal Hizmet Eğitiminde Temel Yaklaşımlar (Sosyal Hizmet Sempozyumu 18-19 Ekim 2002). Ankara.
• Unger, D.G. ve Powell, D.R. (1980). Supporting families under stress: The role of social networks. Family Relations 29(1). (566-574).
• Windzio M. ve Zentarra A. (2014). Die kleine Welt der starken und schwachen Bindungen. Der Beitrag der Sozialkapital - und Netzwerktheorie zur İntegrationsforschung. E.Bicer et al In: Soziale Netzwerke, Sozialkapital und ethnische Grenzziehungen im Schulkontex, Springer Fachmedien Wiesbaden.