Kahramanmaraş İlindeki Küçükbaş Hayvan Üreticilerinin Memnuniyet Durumunu Etkileyen Faktörlerin Belirlenmesi

Yıl 2023, , 107 - 115, 29.12.2023

Semiha Çetinkaya , Cuma Akbay , Abdurrahman Güneş

https://doi.org/10.24181/tarekoder.1378953

Öz

Küçükbaş hayvancılık, et ve süt üretimi ile insan beslenmesine katkı sunmaktadır. Bunun yanı sıra deri, yün, yapağı ve kıl üretimi ile birçok sektöre katma değer sağlamaktadır. Çeşitli sektörlere olan katkısı düşünüldüğünde üreticilerin küçükbaş hayvancılıktan memnuniyetini irdelemeye yönelik çalışmalar önem arz etmektedir. Bu çalışmada üreticilerin küçükbaş hayvancılıktan memnuniyetini etkileyen sosyo-demografik özelliklerin belirlenmesi amaçlanmıştır. Bu amaç doğrultusunda Kahramanmaraş ili Onikişubat ilçesinde bulunan 100 küçükbaş hayvan üreticisi ile yüz yüze anket çalışması yapılmıştır. Verilerin analizinde tanımlayıcı istatistikler kullanılmıştır. Üreticilerin küçükbaş hayvancılıktan memnuniyet durumunu etkileyen faktörlerin belirlenmesi amacıyla Binary Logit regresyon analizinden yararlanılmıştır. Sonuçlar, üreticilerin yaklaşık üçte ikisinin (%63) küçükbaş hayvancılık yapmaktan memnun olduğunu göstermektedir. Binary Logit regresyon analizi sonucunda orta yaş grubu (40-50 yaş arası olan üreticiler), yüksek yaş grubu (≥51 olan üreticiler), aylık gelir, hanede hayvancılık yapan birey sayısı, küçükbaş hayvancılık yapma tecrübesi, sosyal güvence durumu ve işletme kaydı tutma durumunun küçükbaş hayvancılık yapmaktan memnun olma olasılığını etkilediği belirlenmiştir. Analiz sonucunda üreticilerin eğitim durumu ile küçükbaş hayvancılıktan memnun olma olasılığı arasında anlamlı bir ilişki gözlenememiştir. Türkiye, küçükbaş hayvan varlığında önde gelen ülkelerden biri olmasına rağmen hayvan başı verimde istenilen düzeyde değildir. Üreticilerin küçükbaş hayvancılıktan memnun olmaları, küçükbaş hayvancılık sektörünün gelişimi için önemlidir. Ayrıca bu çalışmanın, küçükbaş hayvancılık politikalarının düzenlenmesinde ve geliştirilmesinde politika yapıcılara yol gösterici nitelikte olacağı düşünülmektedir.

Anahtar Kelimeler

küçükbaş hayvancılık, memnuniyet, Kahramanmaraş

Etik Beyan

Kahramanmaraş Sütçü İmam Üniversitesi Fen ve Mühendislik Bilimleri Etik Kurulu'nun 03.11.2023 tarih ve 2023/11 sayılı toplantısında etik açıdan uygun bulunmuştur (Protokol Kodu: E-92405296-730.08.03-261245).

Determination of Factors Affecting Satisfaction Status of Small Ruminant Producers in Kahramanmaraş

Öz

Small ruminant farming contributes to human nutrition through meat and milk production. Additionally, it adds value to various sectors through the production of leather, wool, fleece, and hair. Considering its contribution to different sectors, studies examining the satisfaction of producers with small ruminant farming are crucial. This study aims to identify the socio-demographic characteristics influencing producers' satisfaction with small ruminant farming. To achieve this goal, a face-to-face survey was conducted with 100 small ruminant producers in the Onikişubat district of Kahramanmaraş province. Descriptive statistics were used to analyze the data. Binary Logit regression analysis was employed to determine the factors affecting producers’ satisfaction with small ruminant farming. The results indicate that approximately two-thirds (63%) of producers are satisfied with engaging in small ruminant farming. The Binary Logit regression analysis revealed that the middle age group (producers aged 40-50), the high age group (producers ≥51), monthly income, the number of individuals engaged in livestock farming in the household, experience in small ruminant farming, social security status, and business record-keeping status significantly influenced the likelihood of being satisfied with small ruminant farming. The analysis did not observe a significant relationship between the educational status of the producers and the probability of being satisfied with small ruminant farming. Despite Turkey being one of the leading countries in small ruminant presence, the productivity per animal is not at the desired level. Producers' satisfaction with small ruminant farming is crucial for the development of the industry. It is also believed that this study will serve as a guiding tool for policymakers in regulating and developing small ruminant farming policies.

Anahtar Kelimeler

satisfaction, Kahramanmaras, small ruminant farming

Kaynakça

• Akbay, C. Çetinkaya, S. ve Akbay, F. (2023). Türkiye'de Coğrafi Bölgelere Göre Süt Sığırcılığı İşletmelerinde Yem Bitkisi Üretim Durumu. Türk Tarım ve Doğa Bilimleri Dergisi, 10(4): 1156-1166.
• Aksoy, A. ve Yavuz, F. (2012). Çiftçilerin küçükbaş hayvan yetiştiriciliğini bırakma nedenlerinin analizi: Doğu Anadolu Bölgesi örneği. Anadolu Tarım Bilimleri Dergisi, 27(2): 76-79.
• Aydın, M.K. ve Keskin, M. (2018). Muğla ilinde küçükbaş hayvan yetiştiriciliğinin yapısal özellikleri. Mediterranean Agricultural Sciences, 31(3): 317-323.
• Bilginturan, S. ve Ayhan, V. (2009). Burdur ili damızlık koyun ve keçi yetiştiriciler birliği üyesi koyunculuk işletmelerinin yapısal özellikleri ve sorunları üzerine bir araştırma. Hayvansal Üretim, 50(1): 1-8.
• Çokluk, Ö. (2010). Lojistik regresyon analizi: Kavram ve uygulama. Kuram ve Uygulamada Eğitim Bilimleri, 10(3): 1357-1407.
• Demirhan, S.A. ve Şahinler, N. (2022). Bazı hayvansal ürünlerin beslenme ve sağlık açısından önemi. Turkish Journal of Agriculture-Food Science and Technology, 10: 2696-2700.
• Ergün, O.F. ve Bayram, B. (2021). Türkiye'de hayvancılık sektöründe yaşanan değişimler. Bahri Dağdaş Hayvancılık Araştırma Dergisi, 10(2): 158-175.
• Fakoya, E.O. and Oloruntoba, A. (2009). Socio-economic determinants of small ruminants production among farmers in Osun state, Nigeria. Journal of Humanities, Social Science and Creative Arts, 4(1): 90-100.
• FAOSTAT, Food and Agriculture Data. (2021). Crops and Livestock Products. https://www.fao.org/faostat/en/#data/QCL . Erişim: Mayıs, 2023.
• Feleke, F.B. Berhe, M. Gebru, G. and Hoag, D. (2016). Determinants of adaptation choices to climate change by sheep and goat farmers in Northern Ethiopia: the case of Southern and Central Tigray, Ethiopia. SpringerPlus, 5: 1-15.
• GKGM, Gıda ve Kontrol Genel Müdürlüğü. (2023). Haziran 2023 Raporu. https://www.tarimorman.gov.tr/sgb/Belgeler/
• SagMenuVeriler/GKGM.pdf . Erişim: Temmuz, 2023.
• Gül, M. Demircan, V. Yilmaz, H. and Yilmaz, H. (2016). Technical efficiency of goat farming in Turkey: a case study of Isparta province. Revista Brasileira de Zootecnia, 45: 328-335.
• Joshi, A. Thapa, P. Adhikari, A. Dahal, P. and Gautam, P. (2020). Determination of socio-economic factors influencing rural households decision to raise goat in Sindhuli District, Nepal. Journal of Development and Agricultural Economics, 12(4): 206-212.
• Karakuş, F. ve Akkol, S. (2013). Van ili küçükbaş hayvancılık işletmelerinin mevcut durumu ve verimliliği etkileyen sorunların tespiti üzerine bir araştırma. Yüzüncü Yıl Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü Dergisi, 18(1-2): 9-16.
• Kaymakçı, M. Eliçin, A. Tuncel, E. Pekel, E. Karaca, O. Işın, F. Taşkın, T. Aşkın, Y. Emsen, H. Özder, M. Selçuk, E. ve Sönmez, R. (2000). Türkiye'de Küçükbaş Hayvan Yetiştiriciliği. Türkiye Ziraat Mühendisliği V. Teknik Kongresi (17-21 Ocak, Ankara), 2: 765-793 ss.
• Kopuzlu, S. Çelebi, Ş. ve Yörük, M.A. (2016). Erzurum İlinde Küçükbaş Hayvancılığın Mevcut Durumu ve Potansiyeli. Alinteri Journal of Agriculture Science, 30(1): 60-69.
• Kutlar, A. (2021). Ekonometriye Giriş. Nobel Yayınları, 2. Basım, Ankara.
• Lianou, D.T. and Fthenakis, G.C. (2021). Dairy sheep and goat farmers: Socio-demographic characteristics and their associations with health management and performance on farms. Land, 10(12): 1358.
• Metawi, H.R. Shalaby, N.A. Gabr, A.A. and El-Bassiouny, E.G. (2019). Socio-economic characteristics of small ruminant smallholders in four district of Northern Egypt. Journal of Animal and Poultry Production, 10(5): 115-119.
• Mundan, D. Memiş, H. Avcı, M. ve Avcı, L. (2017). Hayvancılık sektörünün kalkınma ve sanayileşme açısından değerlendirilmesi: Adıyaman ili örneği. Akademik Araştırmalar ve Çalışmalar Dergisi, 9(17): 237-244.
• Okpara, M. (2019). Effects of socio-economic factors on small ruminant production in Ohafia Agricultural Zone of Abia State, Nigeria. Journal of Tropical Agriculture, Food, Environment and Extension, 17(3): 7-11.
• Öter, F. (2019). Malatya ilinde hayvancılık sektörünün analizi, Yüksek Lisans Tezi. İnönü Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü İktisat Anabilim Dalı, Malatya.
• Özalp, M. ve Sayın, C. (2018). Antalya’da küçükbaş hayvancılıkta sürdürülebilirliğe etki eden ekonomik faktörlerin değerlendirilmesi. Kahramanmaraş Sütçü İmam Üniversitesi Tarım ve Doğa Dergisi, 21: 1-11.
• Özyürek, S. Türkyılmaz, D. Dağdelen, Ü. Esenbuğa, N. ve Yaprak, M. (2018). Erzincan ili koyunculuk işletmelerinin yapısal özellikleri ve sorunlarının işletme büyüklüğüne göre incelenmesi. Akademik Ziraat Dergisi, 7(2): 219-226.
• Paksoy, M. ve Özçelik, A. (2008). Kahramanmaraş ilinde süt üretimine yönelik keçi yetiştiriciliğine yer veren tarım işletmelerinin ekonomik analizi. Journal of Agricultural Sciences, 14(4): 420-427.
• Polat, Y. (2021). Kilis ili DKKYB'ne üye işletmelerde küçükbaş hayvancılık faaliyetlerinin değerlendirilmesi. Çukurova Tarım ve Gıda Bilimleri Dergisi, 36(1): 49-58.
• Rekabet Kurulu, (2010). Türkiye kırmızı et sektörü ve rekabet politikasi. https://www.rekabet.gov.tr/Dosya/sektor-raporlari/4-turkiye-kirmizi-et-se , Erişim: Aralık, 2023.
• Saruhan, Y. (2022). Mardin ilinde küçükbaş hayvan yetiştiriciliğinin durum analizi, Yüksek Lisans Tezi. Harran Üniversitesi. Fen Bilimleri Enstitüsü Tarım Ekonomisi Anabilim Dalı, Şanlıurfa.
• Sav, O. (2021). Antalya ilinde üreticilerin tarimda kalma eğilimi ve etkileyen faktörlerin analizi, Doktora Tezi. Akdeniz Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü Tarım Ekonomisi Anabilim Dalı, Antalya.
• Seçer, A. ve Boğa, M. (2016). Niğde ilinin Çamardı ilçesinde küçükbaş hayvan yetiştiriciliğinde pazarlama yapısı, yaşanan sorunlar ve çözüm önerileri. Turkish Journal Of Agriculture-Food Science And Technology, 4(2): 79-83.
• Semerci, A. ve Çelik, A.D. (2016). Türkiye’de küçükbaş hayvan yetiştiriciliğinin genel durumu. Mustafa Kemal Üniversitesi Ziraat Fakültesi Dergisi, 21(2): 182-196.
• Srimaneekarn, N. Hayter, A. Liu, W. and Tantipoj, C. (2022). Binary response analysis using logistic regression in dentistry. International Journal of Dentistry, 1-7.
• Turan, Z. Şanver, D. ve Öztürk, K. (2017). Türkiye’de hayvancılık sektöründen süt inekçiliğinin önemi ve yurt içi hasılaya katkısı ve de dış ülkelerle karşılaştırılması. Ömer Halisdemir Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 10(3): 60-74.
• Tüfekci, H. (2020). Yozgat ili küçükbaş hayvan yetiştiriciliğinin yapısal durumu ve geliştirme olanaklarının belirlenmesi. Hayvansal Üretim, 61(2): 91-100.
• TÜİK, Türkiye İstatistik Kurumu. (2019). Hayvancılık İstatisikleri. https://biruni.tuik.gov.tr/medas/?locale=tr . Erişim: Aralık, 2023.
• TÜİK, Türkiye İstatistik Kurumu. (2022). Hayvancılık İstatisikleri. https://biruni.tuik.gov.tr/medas/?locale=tr . Erişim: Aralık, 2023.
• Ünal, G. ve Dellal, İ. (2023). Küçükbaş hayvancılığa verilen desteklerin çiftçi memnuniyeti açısından değerlendirilmesi: Halk Elinde Küçükbaş Hayvan Islahı Projesi, Çankırı ili Akkaraman ırkı koyun ıslah alt projesi örneği. Journal of the Institute of Science and Technology, 13(1): 651-663.
• Ünalan, A. Ceyhan, A. Şekeroğlu, A. ve Akyol, E. (2015). Niğde İli Sığır, Koyun ve Keçi Yetiştiricilerinin Memnuniyet Düzeylerinin Karşılaştırmalı Olarak İncelenmesi Üzerine Bir Araştırma. 9. Ulusal Zootekni Bilim Kongresi (3-5 Eylül 2015 /Konya), 358-365.
• Yiakoulaki, M.D. Tsiobani, E.T. Galliou, C.I.G. and Papaspyropoulos, K.G. (2022). The effects of restrictive measures due to the COVID-19 pandemic on the extensive farming system of small ruminants. Archives Animal Breeding, 65(2): 157-169.