Food nationalism, price and fraud in imported agricultural product preference

Yıl 2025, Cilt: 31 Sayı: 2, 465 - 476, 19.12.2025

Mine Sönmezay

https://doi.org/10.24181/tarekoder.1733464

Öz

Purpose: This study investigates how food nationalism, adulteration perception and perceived price shape Turkish consumers’ attitudes and purchase intentions toward imported agricultural foods.
Design/methodology/approach: Using an online survey, data from 213 adults were analysed with partial least squares structural equation modelling (PLS-SEM).
Findings: The strongest relationship in the model is that perceived price positively affects attitude towards imported products (β = 0.771, p < 0.001). Food nationalism variable significantly but weakly negatively affected attitude (β = –0.103, p = 0.023). No significant relationship was found between perception of adulteration and attitude (β = –0.060, p = 0.221). The effect of attitude on purchase intention is significant and negative (β = –0.377, p < 0.001). The purchase intention scale is reverse scored; therefore, a negative coefficient actually indicates a positive behavioral intention. The explanatory power of the model is high for attitude (R² = 0.65) and weak for purchase intention (R² = 0.142).
Research limitations/Implications: Convenience sampling and online collection restrict generalisability; future studies should adopt probability sampling, broader demographics and mixed methods. Adding perceived quality, brand image and health concerns may enhance explanatory power.
Social implications: Marketers should highlight quality rather than engage solely in price competition, while policymakers can bolster consumer welfare through price-advantage regulations.
Originality/Value: By integrating food nationalism, adulteration perception and price perception into a single structural model, this research provides a holistic, empirically validated framework that advances understanding of imported-food choice drivers in an emerging economy.

Anahtar Kelimeler

Agricultural product import , consumer purchase intention , imported product attitude , smart pls

Etik Beyan

It was found ethically appropriate by the Mudanya University Ethics Committees in its meeting dated 25.06.2025 and numbered 2025-3. (Protocol Code: E-40839601-50.04-163).

İthal tarım ürünleri tercihinde gıda milliyetçiliği, fiyat ve sahtecilik

Öz

Amaç: Bu çalışma, gıda milliyetçiliği, sahtecilik (tağşiş) algısı ve algılanan fiyatın Türk tüketicilerin ithal tarım ürünlerine yönelik tutumlarını ve satın alma niyetlerini nasıl şekillendirdiğini araştırmaktadır.
Tasarım/metodoloji/Yaklaşım: Çevrimiçi bir anket kullanılarak, 213 yetişkinden elde edilen veriler kısmi en küçük kareler yapısal eşitlik modellemesi (PLS-SEM) ile analiz edilmiştir.
Bulgular: Modeldeki en güçlü ilişki, algılanan fiyatın ithal ürünlere karşı tutumu olumlu yönde etkilemesidir (β = 0,771, p < 0,001). Gıda milliyetçiliği değişkeni, tutumu önemli ölçüde ancak zayıf bir şekilde olumsuz etkilemiştir (β = –0,103, p = 0,023). Tağşiş algısı ile tutum arasında anlamlı bir ilişki bulunmamıştır (β = –0,060, p = 0,221). Tutumun satın alma niyeti üzerindeki etkisi anlamlı ve olumsuzdur (β = –0,377, p < 0,001). Satın alma niyeti ölçeği ters puanlanmıştır; bu nedenle, negatif katsayı aslında pozitif davranış niyetini gösterir. Modelin açıklayıcı gücü tutum için yüksektir (R² = 0,65) ve satın alma niyeti için zayıftır (R² = 0,142).
Araştırmanın sınırlılıkları/Implikasyonları: Kolaylık örneklemesi ve çevrimiçi veri toplama, genelleştirilebilirliği kısıtlamaktadır; gelecekteki çalışmalar olasılık örneklemesi, daha geniş demografik bilgiler ve karma yöntemler kullanmalıdır. Algılanan kalite, marka imajı ve sağlık endişelerinin eklenmesi açıklayıcı gücü artırabilir.
Sosyal çıkarımlar: Pazarlamacılar, yalnızca fiyat rekabetine girmek yerine kaliteyi vurgulamalı, politika yapıcılar ise fiyat avantajı düzenlemeleriyle tüketici refahını artırabilir.
Özgünlük/Değer: Gıda milliyetçiliği, tağşiş algısı ve fiyat algısını tek bir yapısal modele entegre eden bu araştırma, gelişmekte olan bir ekonomide ithal gıda seçimini etkileyen faktörlerin anlaşılmasını ilerleten, bütüncül ve ampirik olarak doğrulanmış bir çerçeve sunmaktadır.

Anahtar Kelimeler

Tarımsal ürün ithalatı , tüketici satın alma niyeti , ithal ürün tutumu , smart pls

Etik Beyan

Mudanya Üniversitesi Etik Kurulu’nun 25.06.2025 tarih ve 2025-3 sayılı toplantısında etik açıdan uygun bulunmuştur. (Protokol Kodu: E-40839601-50.04-163).

Kaynakça

• Ajzen, I. (1991), The theory of planned behavior. Organizational Behavior and Human Decision Processes, 50(2), 179-211.
• Aytoş, Y., Çetinkaya, S., & Değirmenci, B. I. (2023), Yerli ürün satın alma niyetinin tüketici etnosentrizmine etkisinin belirlenmesi. Türkiye Tarımsal Araştırmalar Dergisi, 10(2), 131–146.
• Balabanis, G., & Diamantopoulos, A. (2016), Consumer xenocentrism as determinant of foreign product preference: A system justification perspective. Journal of International Marketing, 24(3), 58-77.
• Balabanis, G., & Diamantopoulos, A. (2004), Domestic country bias, country-of-origin effects, and consumer ethnocentrism: a multidimensional unfolding approach. Journal of the Academy of Marketing Science, 32(1), 80-95.
• Bayniş, İ. K., & Geçti, F. (2022), Yabancı ürün satın alma niyeti üzerinde tüketici etnosentrizmi ve tüketici zenosentrizminin etkisinin incelenmesi. Pazarlama ve Pazarlama Araştırmaları Dergisi, 15(3), 867-900.
• Bilici, F. (2024), Tüketicilerin doğal bal algısı ve satınalma davranışlarını etkileyen faktörler üzerine bir araştırma. Uludağ Arıcılık Dergisi, 24(1), 93-125.
• Camacho, L. J., Salazar-Concha, C., & Ramírez-Correa, P. (2020), The influence of xenocentrism on purchase intentions of the consumer: The mediating role of product attitudes. Sustainability, 12(4), 1647.
• Chin, W. W. (1998), The partial least squares approach to structural equation modeling. Modern Methods for Business Research, 295(2), 295-336.
• DeSoucey, M. (2010), Gastronationalism: Food traditions and authenticity politics in the European Union. American Sociological Review, 75(3), 432–455.
• Djekic, I., & Smigic, N. (2024), Consumer perception of food fraud in Serbia and Montenegro. Foods, 13(1), 53.
• Ergin, E. A., & Akbay, H. O. (2010), Consumers purchase intentions for foreign products: An empirical research study in Istanbul, Turkey. International Business & Economics Research Journal (IBER), 9(10).
• Eryılmaz, G. A., Kılıç, O., & Başer, U. (2018), Gıda güvenliği konusunda tüketici davranışlarının belirlenmesi: Samsun ili kentsel alan örneği. Çanakkale Onsekiz Mart Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü Dergisi, 4(2), 237-245.
• Fornell, C., & Larcker, D. F. (1981), Evaluating structural equation models with unobservable variables and measurement error. Journal of Marketing Research, 18(1), 39-50.
• Götz, O., Liehr-Gobbers, K., & Krafft, M. (2009), Evaluation of structural equation models using the partial least squares (PLS) approach. In Handbook of partial least squares: Concepts, methods and applications (pp. 691-711), Berlin, Heidelberg: Springer Berlin Heidelberg.
• Gürbüz, R. B., & Bardakçı, S. (2023), Tüketici etnosentrizmi ölçeğinin (CETSCALE) faktör yapısının gıda tüketimi bağlamında incelenmesi. Kuram ve Uygulamada Sosyal Bilimler Dergisi, 7(2), 252-266.
• Hair, J. F., Ringle, C.M. and Sarstedt, M. (2011), PLS-SEM: Indeed a silver bullet, Journal of Marketing Theory and Practice, 19(2), 139-152.
• Hair, J. F., Sarstedt, M., Hopkins, L., & Kuppelwieser, V. G. (2014), Partial least squares structural equation modeling (PLS-SEM), European Business Review, 26(2), 106-121.
• Hair, J. F., Hult, G. T. M., Ringle, C. M., Sarstedt, M., & Thiele, K. O. (2017), Mirror, mirror on the wall: A comparative evaluation of composite-based structural equation modeling methods. Journal of the Academy of Marketing Science, 45(5), 616-632.
• Heinsalu, S. (2021), Competitive pricing despite search costs when lower price signals quality. Economic Theory, 71(1), 317-339.
• Henseler, J., Ringle, C. M., & Sarstedt, M. (2015), A new criterion for assessing discriminant validity in variance-based structural equation modeling. Journal of the Academy of Marketing Science, 43(1), 115-135.
• Karabaş, S. (2013), Tüketicilerin ithal hayvansal ürünler karşısındaki tutum ve davranışlarının logistik regresyon analizi ile tahmini. Karamanoğlu Mehmetbey Üniversitesi Sosyal ve Ekonomik Araştırmalar Dergisi, 2013(1), 59-64.
• Kock, N. (2015), Common method bias in PLS-SEM: A full collinearity assessment approach. International Journal of e-Collaboration (ijec), 11(4), 1-10.
• Kılıç, O., & Aydın Eryılmaz, G. (2020), Tüketicilerin ithal tarım ürünleri konusundaki tutum ve davranışlarının belirlenmesi: Samsun ili örneği, Türkiye. Türkiye Tarımsal Araştırmalar Dergisi, 7(3), 315-320.
• Li, W., & Lay, Y. F. (2024), Examining the reliability and validity of measuring scales related to informatization iınstructional leadership using PLS-SEM approach. Dinamika Jurnal Ilmiah Pendidikan Dasar, 16(1), 12-32.
• Lichtenstein, D. R., Ridgway, N. M., & Netemeyer, R. G. (1993), Price perceptions and consumer shopping behavior. A field study. Journal of Marketing Research, 30(2), 234–245.
• Meerza, S. I. A., & Gustafson, C. R. (2019), Does prior knowledge of food fraud affect consumer behavior? Evidence from an incentivized economic experiment. PloS one, 14(12), 1-14.
• Merdan, K., & Çomaklı, Ş. (2025), Analysis of factors affecting the import demand for wheat and corn in Türkiye using the seemingly unrelated regression method. Journal of Agriculture Faculty of Ege University, 62(1), 1-18.
• Onurlubaş, E., & Altunışık, R. (2019), Tüketici etnosentrizmi ve marka imajının satın alma niyeti üzerindeki etkisi: Gıda tüketicileri üzerine bir uygulama. OPUS International Journal of Society Researches, 10(17), 277–307.
• Özkan, G., Er, S., & Bulent, I. B. (2023), Consumer dynamics for poultry purchasing behaviour in Turkey. Scientific Papers Series: Management, Economic Engineering in Agriculture and Rural Development, 23(1), 491-501.
• Özyürek, S., Çebi, K., Türkyılmaz, D., Esenbuğa, N., Dağdelen, Ü., & Yaprak, M. (2019), Erzincan ilinde kırmızı et tüketim alışkanlıkları ve tüketicilerin ithal kırmızı ete bakış açılarının değerlendirilmesi. Erzincan Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü Dergisi, 12(1), 263-273.
• Rao, A. R., & Monroe, K. B. (1989), The effect of price, brand name, and store name on buyers’ perceptions of product quality: An integrative review. Journal of Marketing Research, 26(3), 351-357.
• Rianto, L., Agustina, I., Alfian, S. D., Iskandarsyah, A., Pradipta, I. S., & Abdulah, R. (2024), Development and validation of a structured questionnaire for assessing risk factors of medication non-adherence among pulmonary tuberculosis patients in Indonesia. Frontiers in Pharmacology, 14, 1-16.
• Sarstedt, M., Ringle, C. M., & Hair, J. F. (2021), Partial least squares structural equation modeling. In Handbook of market research (pp. 587-632), Cham: Springer International Publishing.
• Sertoğlu, A. E., & Çatlı, Ö. (2017), Genç tüketicilerin yabancı ve Türk ürünlerine ilişkin tutum ve tüketici etnosentrizm düzeylerini belirlemeye yönelik bir araştırma. Gazi Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 19(3) (Özel Sayı), 1-23.
• Sharma, S., Shimp, T. A., & Shin, J. (1994), Consumer ethnocentrism: A test of antecedents and moderators. Journal of the Academy of Marketing Science, 23(1), 26-37.
• Shimp, T. A., & Sharma, S. (1987), Consumer ethnocentrism: Construction and validation of the CETSCALE. Journal of Marketing Research, 24(3), 280-289.
• Siddiqui, M., Chakraborty, D., & Siddiqui, A. (2023), Consumers buying behaviour towards agri-food products: A mixed-method approach. Journal of Retailing and Consumer Services, 73, 103349.
• Spink, J., & Moyer, D. C. (2011), Defining the public health threat of food fraud. Journal of Food Science, 76(9), R157-R163.
• Şahin, E., & Sancı, T. (2017), Satın alma kararlarında tüketici etnosentrizmi ve menşe ülke etkisi: Selçuk Üniversitesi İİBF’de bir uygulama. Sosyal Ekonomik Araştırmalar Dergisi, 17, 145-169.
• Turkmen‐Ceylan, F. B., Ertugrul, H. M., Baycan, İ. O., & Ulucan, H. (2025), How sustainable is Türkiye's food import? A linearized almost ideal demand system estimation for food import elasticities. Food and Energy Security, 14(1), 1-13.
• Türkiye İstatistik Kurumu. (2025, Nisan), Dış ticaret istatistikleri. https://data.tuik.gov.tr.
• Yörük, D., Kayahan, C., & Ögel, I. Y. (2016), Attitudes of Turkish consumers toward foreign products in political crises period. Economics and Applied Informatics, (1), 5-13.
• Yurtsever, G. (2021), A study on consumer attitudes toward imported luxury goods in Turkey. Beykoz Akademi Dergisi, 9(2), 1-15.
• Zeithaml, V. A. (1988), Consumer perceptions of price, quality, and value: a means-end model and synthesis of evidence. Journal of Marketing, 52(3), 2-22.