Sivas İli Damızlık Sığır Yetiştiricileri Birliğine Üye Süt Sığırcılığı İşletmelerinin Bazı Teknik ve Ekonomik Özellikleri

Yıl 2016, Cilt: 22 Sayı: 1, 57 - 65, 01.06.2016

Sema Baş Hozman Hulusi Akçay

Öz

Bu çalışmada Sivas İli Damızlık Sığır Yetiştiricileri Birliğine kayıtlı işletmelerin yapısal durumları, işletme
sahiplerine ilişkin genel bilgiler, eğitim seviyeleri, yem bitkileri üretimine ve teminine ilişkin bilgiler ve hayvan
besleme bilgi düzeyleri incelenmiştir. Çalışmada örnekleme yöntemiyle seçilen 133 işletme sahibiyle yüz yüze
anket yapılmıştır. Elde edilen veriler SPSS paket programı yardımıyla değerlendirilmiştir. İşletme sahiplerinin
yarıya yakını ilkokul mezunu olup hayvancılık faaliyetinde bulunma süreleri ortalama ± standart hata,
12.17±0.58 yıl ve ortalama yaş 45.4±1.07 olarak belirlenmiştir. Yetiştiricilerin hayvancılıkla ilgili herhangi bir
kursa katılım oranı % 14.29 olarak belirlenmiştir. Gençlerin yaşlılara göre, gelir düzeyi iyi olanların düşük
olanlara göre, eğitim düzeyi arttıkça, hayvansal üretimi yoğun yapan ve büyük işletme sahiplerinin kurs ve
seminerlere daha yoğun ilgi gösterdiği istatistiksel olarak anlamlı bulunmuştur (p < 0.01). Benzer şekilde, uzun
zamandır hayvansal üretim yapanlar, tarımsal faaliyetler içinde hayvancılığın daha yoğun yapıldığı işletmeler,
gelir düzeyi yükseldikçe ve işletme büyüklükleri arttıkça verime göre yemlemeye daha fazla önem verdikleri
tespit edilmiştir (p < 0.01). İşletmeler, çoğunlukla seyyar süt sağım sistemi ile (%60.9), 10-15 lt inek/gün sütü
(%51.1) 50 krş-1.00 TLarası maliyetle (%98.5) üretirlerken, % 87.2'si elde ettikleri sütü 1.00 TL'den yüksek bir
fiyata, %10.55' i de 2.00 TL'den yüksek fiyata pazarlamaktadır. Sonuç olarak, işletmelerin sosyo-ekonomik
özellikleri dikkate alınarak bilgi düzeylerinin artırılmasının gelecekte bölge hayvansal üretimine ciddi katkılar
sağlayabileceği söylenebilir

Anahtar Kelimeler

Sivas, süt sığırcılığı, hayvan besleme uygulamaları, yemleme, süt pazarlaması, işletme analizi

Some Technical and Economical Characteristics of Dairy Cattle Farms that are Member of Cattle Breeder's Association of Sivas Province

Öz

In this study, registered member farms of Cattle Breeder's Association of Sivas are investigated according to
their structural preferences, general information of breeders, educational status, forage production, and
nutritional knowledge status of breeders. Research is carried out face to face with 133 farmers sampled.
Obtained data is analyzed with SPSS statistical software. Almost half of breeders are graduated primary school,
and performing as a breeder for 12.17±0.58 years long (mean±se), and 45.4±1.07 years old. Attendance of any
course about animal production within breeders is determined as 14.29%. Younger, have higher income, well
educated, and focused on animal production, bigger enterprises are found out tendency and statistically
significant to attend courses compare with other groups (p < 0.01). Similarly, longer times doing animal
production, have higher income, and bigger sized farms are took into consideration on feeding according to
individual performances of animals (p < 0.01). It is observed that milk sales price was more than 1.00 TL(87.2%)
and more than 2.00 TL (10.55%) while most of farms milking with portable milking system (60.9%) and
producing 10 to 15 lt/d milk per cow (51.1%) with cost of 0.50-1 TL/lt (98.5%).
Research results show that, it is able to state any increases in knowledge level with considered socio-economic
status of breeders may result to improved animal production in the future

Anahtar Kelimeler

Sivas, dairy cattle, nutritional practices, feeding, milk marketing, farm analysis

Kaynakça

• Anonim, 2001. Sekizinci beş yıllık kalkınma Planı. Hayvancılık Özel İhtisas Komisyonu Raporu. DPT: 2574. Öik: 587
• Anonim, 2004. Hayvan ve Su Ürünleri Yetiştiriciliği ve Sağlığı. II.Tarım Şurası, IV.Komisyon Raporu, Tarım ve Köyişleri Bakanlığı, Ankara.
• Azabağaoğlu, Ö. M.,Gaytancıoğlu, O., Kubaş, A., Oraman, Y., 2002. Süt Hayvancılığının Karşılaştığı Sorunlar ve Süt Ürünlerinin Pazar Durumu; Trakya Bölgesi Örneği
• Bardakçıoğlu, H. E., Türkyılmaz, M. K., Nazlıgül, A., 2004. Aydın İli Süt Sığırcılık İşletmelerinde Kullanılan Barınakların Özellikleri Üzerine Bir Araştırma. İstanbul Üniversitesi Veteriner Fakültesi Dergisi, 2004-2.
• Bayındır, A., 2008. Van İlinde Büyükbaş Hayvan İşletmelerinde Bakım Besleme Yöntemlerinin Belirlenmesi ve Çiftçilerin Hayvan Besleme Hakkındaki Bilgi Düzeylerinin Tespit Edilmesi. Yüzüncü Yıl Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü, Zootekni Bölümü, Yemler ve Hayvan Besleme Ana Bilim Dalı, Yüksek Lisans Tezi, Van.
• FAO, 2014. www.fao.org
• Görgülü, M., 2002. Büyükbaş ve Küçükbaş Hayvan Besleme. I.Baskı, Çukurova Üniversitesi Ziraat Fakültesi, Yayın No: A-78, Adana. 39-65
• Güneş, T. Ve R. Arıkan. 1988. Tarım Ekonomisi İstatistiği. Ankara Üniversitesi Ziraat Fakültesi Yayınları: 1049, Ders Kitabı: 305, Ankara.
• Ildız, F., 1999. Tokat İli Merkez İlçesinde İthal Sığır Yetiştiren Tarım İşletmelerinin Yapısı (yüksek lisans tezi, basılmamış). Ankara Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü, Zootekni Anabilim Dalı, Ankara.
• Koyubenbe, N., 2005. İzmir İli Ödemiş İlçesinde Süt Sığırcılığının Geliştirilmesi Olanakları Üzerine Bir Araştırma. Hayvansal Üretim Dergisi, 46(1):8-13, 2005.
• Kutlu, H. R., Gül, A., Görgülü, M., 2003. Türkiye Hayvancılığının Sorunları ve Çözüm Yolları. II. Ulusal Hayvan Besleme Kongresi, 18-20 Eylül, Konya. 147-152
• Murat, H., 2011. Ege ve Orta Anadolu Bölgesi Damızlık Sığır Yetiştirici Birliklerine Bağlı Süt Sığırcılık İşletmelerinin Ekonomik Analizi. Ankara Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü, Hayvan Sağlığı Ekonomisi ve İşletmeciliği Anabilim Dalı, Doktora tezi.
• Ozer, O.O., Akçay, H., 2013. The Examination of Differences in Terms of Socio-Economic, Stock Period and Information Needs of The Enterprises Engaged in Stock-Farming Activity. Bulgarian Journal of Agricultural Science, 19 (No 6) 2013, 1351- 1357.
• Öğün, S., Kaya, A., 1999. Gaziantep Yöresindeki Süt Sığırlarının Beslenme Şekilleri (yüksek lisans tezi, basılmamış). Trakya Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü, Zootekni Anabilim Dalı, Tekirdağ.
• Öğün, S.,Gümüşdağ, H., 1999. Edirne İli Süt Sığırcılığı İşletmelerinde Uygulanan Bakım ve Besleme Yöntemleri (yüksek lisans tezi, basılmamış). Trakya Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü, Zootekni Anabilim Dalı, Tekirdağ.
• Sarı, S., 1998. Çumra ve Altınekin İlçelerinde (Konya) Bazı Süt Sığırı İşletmelerinin Yapısal Durumu ve Sorunları. Selçuk Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü, Zootekni Ana Bilim Dalı, Yüksek Lisans Tezi.
• Sevgican, F., 1996. Ruminantların Beslenmesi. I. Baskı. Ege Üniversitesi Ziraat Fakültesi, Yayın No:524, İzmir. 70-168
• Şenel, S., 1986. Hayvan Besleme. İstanbul Üniversitesi Veteriner Fakültesi Yayınları, İstanbul, 1986; No: 3210.
• Tahtabiçen, E., 2008. Tekirdağ Damızlık Sığır Yetiştiricileri Birliği'ne Kayıtlı Bazı İşletmelerde Yetiştirilen Siyah Alaca Sığırların Süt Verim Özelliklerini Etkileyen Çevre Faktörlerinin Belirlenmesi. Namık Kemal Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü, Zootekni Anabilim Dalı, Yüksek Lisans Tezi, Tekirdağ.
• Tugay, A., 2003. Giresun Yöresindeki Süt Sığırcılığı İşletmelerinin Genel Değerlendirilmesi. Yüzüncü Yıl Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü, Zootekni Anabilim Dalı, 89s.
• Tutkun, M., 1999. Diyarbakır İli Merkez İlçeye Bağlı Köylerdeki Süt Sığırcılığının Yapısı (yüksek lisans tezi, basılmamış). Ankara Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü, Zootekni Ana Bilim Dalı.
• Yılmaz İ. ve Kaygısız A., 2000. Siyah Alaca Sığırların Laktasyon Eğrisi Özellikleri. Tarım Bilimleri Dergisi, 6 (4), 1-10.
• Yılmaz, H.,Köknaroğlu, H., 2007. Avrupa Birliği Ortak Tarım Politikasına Uyum Sürecinde Türkiye'de İzlenen Hayvancılık Politikalarının Değerlendirilmesi. 5.Ulusal Zootekni Kongresi Bildirileri, 5-8 Eylül, Van. 92