Farmers' Opinions and Expectations about Agricultural Land Expropriations: A Case Study of Kocaeli Kandıra Food Specialized Organized Industrial Zone

Yıl 2018, Cilt: 24 Sayı: 1, 77 - 84, 31.07.2018

Bahar Aydın Can , Sait Engindeniz

https://doi.org/10.24181/tarekoder.450025

Cited By: 1

Öz

The purpose of this research is to present the opinions and expectations of local farmers during the process of expropriation for Kandıra Food Specialized Organized Industrial Zone (FSOIZ) to be established in Kandıra district of Kocaeli province. The main material of the research is the data obtained through face-to-face survey from the farmers in the villages of Kocakaymaz and Goncaaydın in Kandıra district of Kocaeli province. In the scope of the research, a survey was conducted using the complete count method with a total of 131 farmers who were engaged in farming in the village and accepted to have an interview (47 farmers from Goncaaydın and 84 farmers from Kocakaymaz). 86.42% of the farmers whose land is expropriated and 90% of the farmers whose land is not expropriated think that the price of the agricultural lands in the region will increase rapidly following the establishment of Kandıra FSOIZ. According to the obtained results, 79.01% of the establishments whose land is expropriated accept the expropriation price set and 61.73% of the farmers do not want exchange of land because the average age of the farmers is high and they do not think to do farming. The expectation of top priority of the farmers is to eliminate the delays caused by the conflicts experienced during the expropriation process and put Kandıra FSOIZ into operation.

Anahtar Kelimeler

Food Specialized Organized Industrial Zone, expropriation, valuation, land value

Tarım Arazisi Kamulaştırmalarına İlişkin Üretici Görüş ve Beklentileri: Kocaeli Kandıra Gıda İhtisas Sanayi Bölgesi Örneği

Öz

Bu araştırmada, Kocaeli'nin Kandıra ilçesinde kurulacak olan Kandıra Gıda İhtisas Organize Sanayi Bölgesinin (GİOSB) kamulaştırma sürecinde bölgedeki üreticilerin görüş ve beklentilerinin ortaya konulması amaçlanmıştır. Araştırmanın ana materyalini Kandıra ilçesinin Kocakaymaz ve Goncaaydın köylerinde faaliyet gösteren üreticilerden yüz yüze anket yöntemiyle elde edilen veriler oluşturmaktadır. Araştırmada köyde tarımla uğraşan ve görüşmeyi kabul eden Goncaaydın köyünden 47 üretici, Kocakaymaz köyünden ise 84 üretici olmak üzere, toplam 131 üretici ile tam sayım yöntemi kullanılarak anket yapılmıştır. Kandıra GİOSB'nin kurulması durumunda, arazisi kamulaştırılan 81 üreticinin %86.42'si, arazisi kamulaştırılmayan 50 üreticinin ise %90'ı bölgedeki tarım arazilerinin değerinin hızla artacağını düşünmektedir. Arazisi kamulaştırılan üreticilerin %79.01'inin belirlenen kamulaştırma bedelini kabul ettiği, %61.73'ünün kamulaştırılan arazilerinin yerine yer gösterilmesini istemediği ve üreticilerin yaş ortalamalarının yüksek olması nedeniyle üreticilik yapmayı düşünmemesinin bunda etken oluşturduğu saptanmıştır. Kamulaştırma sürecinde yaşanan anlaşmazlıklardan kaynaklı gecikmelerin ortadan kaldırılarak, Kandıra GİOSB'nin faaliyete geçmesinin sağlanması üreticilerin en fazla beklenti içinde oldukları konu olarak belirlenmiştir.

Anahtar Kelimeler

Gıda İhtisas Organize Sanayi Bölgesi, kamulaştırma, değerleme, arazi değeri

Kaynakça

• Angın, N., 1995, Tarım Arazilerinde İrtifak Kamulaştırmalarına Yönelik Kıymet Takdiri ve Bir Örnek Olay, TKK Kooperatifçilik Dergisi, 110:37-49.
• Aras, A., 1993, Kamulaştırmada Taşınmaz Malların Rant Üzerinden Kıymet Takdiri, Tarım Ekonomisi Dergisi, 2(1993):141-156.
• Ardoğan, L., 1983. Türkiye'de ve Dünyada Sanayi Bölgeleri ve Uygulamaları, TOBB Yayınları, 311, Ankara.
• Bilgin, N., 1995, Sosyal Psikolojide Yöntem ve Pratik Çalışmalar, Sistem Yayıncılık, Ankara.
• Boztoprak, T., Demir, O., Çoruhlu, Y.O, 2016. Arazi Yönetimi Uygulamalarında Kamulaştırma Düzenlemesi, Harita Teknolojileri Elektronik Dergisi, 8(1):40-50.
• Çevik, Ç., Alperen, M.Y., 2009. İşçilerin Sosyal ve Çalışma Hayatlarına Dair Bir Araştırma: Amasya Organize Sanayi Bölgesi Örneği, Dumlupınar Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 25:221-236.
• Çolak, N.İ, 2005. Organize Sanayi Bölgelerinin Hukuki Niteliği ve Kamulaştırma Yetkisi, E-Akademi Hukuk, Ekonomi ve Siyasal Bilimler Dergisi, 40:1-29.
• Demircan, V., 1991, Adana İli Seyhan ve Yüreğir İlçeleri Kamulaştırma Bölgesindeki Tarla Arazilerinin Kıymet Takdirinde Uygulanabilir Kapitalizasyon Faiz Oranının Tespiti Üzerine Bir Araştırma, Yüksek Lisans Tezi, Çukurova Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü, Adana.
• Engindeniz, S., 2000, Türkiye'de Kamulaştırmaya Yönelik Arazi Değerlerinin Belirlenmesinde Gelir Yöntemini Uygulama Güçlükleri ve Bazı Öneriler, TKK Üçüncü Sektör Kooperatifçilik Dergisi, 130:66-76.
• Engindeniz, S., 2001, Beydağ Barajı Göl Alanında Kalan Tarım Arazilerinin Kamulaştırılmasında Kullanılabilecek Kapitalizasyon Faiz Oranının Saptanması Üzerine Bir Araştırma, E.Ü. Ziraat Fakültesi Dergisi, 38(2-3):95-102.
• Engindeniz, S., Yercan, M., Adanacıoğlu, H., 2009, Gördes Barajı Göl Alanında Kalan Tarım Arazilerinin Kamulaştırılmasında Kullanılabilecek Arazi Gelirlerinin, Kapitalizasyon Faiz Oranlarının ve Birim Arazi Değerlerinin Saptanması Üzerine Bir Araştırma, Yediveren Matbaacılık, İzmir.
• Engindeniz, S., Başaran, C., Susam, B., 2015. Tarım Arazilerinin Kamulaştırma Bedellerinin Saptanmasında Gelir Yönteminin Uygulanmasıyla İlgili Anlaşmazlıklar, TMMOB Harita ve Kadastro Mühendisleri Odası, 15. Türkiye Harita Bilimsel ve Teknik Kurultayı, 25-28 Mart 2015.
• Er, O., 2015. Kamulaştırma Sonrası Taşınmazların Değerinde Meydana Gelen Değişimlerin İncelenmesi, Yüksek Lisans Tezi, Ondokuz Mayıs Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü, Samsun.
• Eroğlu, H., 2011. Kandıra GİOSB Müdürlüğü, Yönetici Özeti, Kocaeli.
• Gözlük, Y.T., 2008. Kentsel dönüşüm uygulamalarında yöntem olarak kamulaştırma ve acele kamulaştırma uygulamalarına eleştirel bir bakış: İstanbul Sulukule ve Tarlabaşı örneği, Yüksek Lisans Tezi, İstanbul Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, İstanbul.
• Işın, Ş., Engindeniz, S., 2002, 2942 Sayılı Kamulaştırma Kanununda Yapılan Değişiklikler Üzerine Bir Değerlendirme, Türk- Koop Ekin Dergisi, 22:48-53.
• Kandıra Gıda İhtisas Organize Sanayi Bölgesi Müdürlüğü, 2011 Yılı Kayıtları, Kandıra-Kocaeli.
• Karakayacı, Z., Oğuz, C., 2006, Küreselleşme Çerçevesinde Tarım Arazileri Değerlemesinde Kamulaştırma Kanunu Uygulaması: Konya İli Ereğli İlçesi Örneği, Türkiye VII. Tarım Ekonomisi Kongresi, 13-15 Eylül 2006, Antalya, II.Cilt, s.661-669.
• Keskin, G., 2003, Tarım Arazilerinin Kamulaştırılmasında Değer Biçme: Akyar Barajı Örneği, Akdeniz İ.İ.B.F. Dergisi 5( 2003): 91-107.
• Mülayim, Z.G., Erkuş, A., Vural, H., 1986, Atatürk ve Karakaya Barajları Göl Alanlarında Kalan Taşınmazların Değer Takdirinde Uygulanabilecek Kapitalizasyon Faiz Oranının Tespiti Üzerine Bir Araştırma, DSİ Genel Müdürlüğü Yayınları, Ankara, 31 s.
• Özdamar, K., 2004, Paket Programlar ile İstatistiksel Veri Analizi-1,Kaan Kitabevi, Eskişehir.
• Özel, S., 2015. Tarımsal Arazilerin Kamulaştırma Bedelinin Tespitine Yönelik Yasal Ölçütlerin Mülkiyet Hakkı Açısından İncelenmesi, Batman Üniversitesi Yaşam Bilimleri Dergisi, 5(1):162-181.
• Şahin, K., Gürsoy Karadağ, A., 2016. Tarım Alanlarının Kamulaştırmasında Değer Biçmede Karşılaşılan Sorunlar: Iğdır İli Örneği, XII. Ulusal Tarım Ekonomisi Kongresi, 25-27 Mayıs, 2016, Isparta, s.935-942.
• Tanrıvermiş H., Akipek Ş., Bayramin İ., Gün A.S., Aliefendioğlu Y., 2008a. Ermenek Barajı Ve Hidroelektrik Santrali Projesi Kamulaştırma Alanındaki Arazilerin Gelirleri, Kapitalizasyon Oranları Ve Birim Arazi Değerlerinin Araştırılması, A.Ü. Fen Bilimleri Enstitüsü Taşınmaz Geliştirme Anabilim Dalı Yayın No:1, Ankara, 163 s.
• Tanrıvermiş H., Akipek Ş., Bayramin İ., Gün A.S., Aliefendioğlu Y., 2008b. Bağbaşı Barajı Ve Hidroelektrik Santrali Ve Mavi Tünel Projesi Kamulaştırma Alanındaki Arazilerin Gelirleri, Kapitalizasyon Oranları Ve Birim Arazi Değerlerinin Araştırılması, A.Ü. Fen Bilimleri Enstitüsü Taşınmaz Geliştirme Anabilim Dalı Yayın No:2, Ankara, 164 s.
• Tanrıvermiş, H., Aliefendioğlu, Y., Demirci, R. ve Arslan, M., 2011. Kandıra Gıda İhtisas Organize Sanayi Bölgesi Kamulaştırma Alanında Arazi Gelirleri, Kapitalizasyon Oranı, Arazi Değerleri ve Kamulaştırma Bedellerinin Analizi, Ankara Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü Taşınmaz Geliştirme Anabilim Dalı Yayın No: 8, 173s.
• Taş, M., İşcan, F., 2017, Organize Sanayi Bölgelerinde Kamulaştırma ve İmar Planı Uygulamaları, Karşılaşılan Problemler ve Çözüm Önerileri: Konya Örneği, Selçuk-Teknik Dergisi, 16(2):87-103.
• Tepe, S., 2009. Kamulaştırma ve Mülkiyet İlişkisinin İrdelenmesi Üzerine Bir Araştırma, Yüksek Lisans Tezi, Selçuk Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Konya.
• Tural, İ., 2017. Kamulaştırma Kapsamında Ödenen Bedellerin Katma Değer Vergisi ve Gelir Vergisi Bakımından İncelenmesi, Akademik Sosyal Araştırmalar Dergisi, 46:470-477.
• Türko, E.S., 2006. Organize Sanayi Bölgeleri ve Yenilik: Erzurum Alt Bölgesinde Bir Uygulama, Yüksek Lisans Tezi, Atatürk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Erzurum.