Hititçe çivi yazılı metinlerde çörek otuna ilişkin bir öneri

Yıl 2017, Cilt: 36 Sayı: 61, 1 - 8, 01.05.2017

Serkan Demirel

https://doi.org/10.1501/Tarar_0000000654

Öz

Hititçe metinlerle geçen kappani- kelimesi geleneksel çeviride kimyon olarak okunmaktadır. Ancak bu bitki ismi tek bir bitkiyi ifade etmiyor olabilir. Sumer ve Akad dillerindeki karşılıkları ve Hititçe metinlerde kelimenin siyah ve beyaz olmak üzere iki farklı sıfat ile birlikte kullanılması dikkate alındığında kelimenin farklı iki bitkiyi ifade ediyor olabileceğine dikkat edilmelidir. kappani- bitkisinin “siyah” olarak nitelendirilen türü kullanım tarzı bakımından “beyaz” olarak nitelendirilen türü ile uyuşmaz. Siyah kappani kelimesi yeniden değerlendirilirse, kelimenin çörek otuna atfen kullanıldığı fark edilebilir

Anahtar Kelimeler

Hititçe metinler, kappani, kimyon, çörekotu, ZİBU, GAMUN

A PROPOSAL ABOUT NIGELLA IN HITTITE CUNEIFORM TEXTS

Öz

kappani- mentioned in Hittite texts are traditionally translated as cumin. However, this plant name may not mean as single plant. It can be seen that the name used for two plants in Hittite texts considering Sumerian and Akkadian equivalent and to use with two different adjectives as white and black. Moreover described as black of kappani- plant is different than described as white in terms of use of style. Therefore, if black kappani- plant name is re-evaluated, it can be noticed that the name is used for nigella

Anahtar Kelimeler

Hittite Texts, kappani, cumin, nigella, ZIBU, GAMUN

Kaynakça

• Aydın, N., Büyük Sümerce Sözlük, Türk Dil Kurumu Yayınları, Ankara 2013.
• Başer, K. H. C., Honda G., Miki, W., Herb Drugs and Herbalist in Turkey, Institute for he Study of Languages and Cultures of Asia and Africa, Studia Culturae Islamicae 27, Tokyo 1986.
• Baytop, T., Türkiye'de Bitkiler ile Tedavi, Geçmişte ve Bugün, Nobel Tıp Kitabevleri, İstanbul 1999.
• Baytop, T., Türkçe Bitki Adları Sözlüğü, Türk Dil Kurumları Yayınları, Ankara 2007.
• CAD-K, Chicago Assyrian Dictionary, Vol. 8-K, L. Oppenheim (ed.), Oriental Institute, Chicago, Illinois, J. J. Augustin Verlagsbuchhandlung, Glückstadt,1971.
• CAD-Z, Chicago Assyrian Dictionary, Vol. 21-Z, L. Oppenheim (ed.), Oriental Institute, Chicago, Illinois, J. J. Augustin Verlagsbuchhandlung, Glückstadt, 1961.
• Deimel, A., Šumerisches Lexikon, Band II, Sumptibus Pontificii instituti biblici, Rome 1928.
• Ertem, H., Boğazköy Metinlerine Göre Hititler Devri Anadolu'sunun Faunası, Ankara Üniversitesi Basımevi, Ankara 1987.
• Friedrich, J., HethitischesWörterbuch 3. Ergänzungsheft, C. Winter, Heidelberg 1966.
• Gelb, I. J., Materials for the Assyrian Dictionary, No. 3, Glossary of Old Akkadian, The Universtiy of Chicago Press, Chicago, 1957, s. 147.
• Goetze, A., “Hittite Rituals, Incantations, and Description of Festivals”, Ancient Near Eastern Texts, Princeton University Press, 1969, s. 346-361.
• Haas, H., Materia Magica et Medica Hethitica. Ein Beitrag zur Heilkunde im Alten Orient, Walter de Gruyter, Berlin-New York, 2003, s. 110.
• Haas, V., Thiel, H. J., Die Beschwörungsrituale der Allaiturah(h)i und verwandte Texte, Hurritologische Studien II, Alter Orient und Altes Testament Band 31, Butzon and Bercker, Kevelaer, Neukirchner Verlag, 1978.
• Hoffner, H. A, An English-Hittite Glossary, Klincksieck, Paris 1967
• Hoffner, H. A., Alimenta Hethaeorum, Food Production in Hittite Asia Minor, American Oriental Society 5, New Heaven, Connecticut 1974.
• Puhvel, J., Hittite Etymological Dictionary, Vol. 4-K, Mouton de Gruyter, Berlin New York 1997.
• Reyhan, E., “Kizzuwatnalı Mastigga’ya Ait Ritüel Metinler Üzerine”, Archivum Anatolicum, 6/1, 2003, s. 165-196.
• Jakob-Rost, J., “The Ritual of Mastigga Against Family Quarrels (CTH 404)”, Mitteilungen der Vorderasiatischen Gesellschaft 1, 1953, s. 348-367.
• Rüster, C., Neu, E., Hethitisches Zeichenlexikon, Inventar und Interpretation der Keilschriftzeichen aus den Boğazköy-Texten, Studien zu den Boğazköy-Texten, Beiheft 2, Harrassowitz, Wiesbaden 1989.
• Laroche, E., “Études de Toponymie Anatoliennes”, Revue Hittite et Asianique, 19/69, 1961, s. 57-98.
• Miller, J. L., Studies in the Origin, Development and Interpretation of the Kizzuwatna Rituals, Studien zu den Boğazköy-Texten 46, Harrosswitz, Wiesbaden 2004.
• Oettinger, N., “Entstehung von Mythos aus Ritual. Das Beispiel des hethitischen Textes CTH 390A”, Offizielle Religion, lokale Kulte und individuelle Religiosität, Münster, Ugarit-Verlag, 2004, s. 347-356.
• Otten, H., “Eine Beschwörung der Unterirdischen aus Bogazköy”, Zeitschrift für Assyriologie und vorderasiatische Archäologie, 54, 1961, s. 114-157
• Otten, H., Rüster, C., “Textanschlüsse und Duplikate von Boğazköy-Tafeln (61-70)”, Zeitschrift für Assyrologie und Vorderasiatische Archäologie, 68/2, 1978, s. 150- 159.
• Süel, A., Soysal, O., “A Practical Vocabulary from Ortakoy”, Hittite Studies in Honor of Harry A. Hoffner, Eisenbrauns, Winona Lake, Indiana, 2003, s. 349-365.
• Ünal, A., Multilinguales Handwörterbuch des Hethitischen/A Concise Multilingual Hittite Dictionary/Hititçe Çok Dilli El Sözlüğü, Vol. I-II, Verlag Dr. Kovač, Hamburg 2007.
• von Soden, W., Akkadisches Handwörterbuch, Otto Harrowitz, Wiesbaden 1965.
• Tischler J., Hethitisches Etymologisches Glossar, Teil 1 A-K, Insbrucker Beiträge zur Sprachwissenschaft, Insbruck 1983.