THE EXTRAORDINARY ECONOMIC DECISIONS OF TURKEY IN WORLD WAR II: THE NATIONAL PROTECTION LAW AND THE WEALTH TAX ACT

Yıl 2013, Cilt: 32 Sayı: 54, 135 - 166, 01.10.2013

İbrahim Mert Öztürk

https://doi.org/10.1501/Tarar_0000000557

Cited By: 11

Öz

Yet under the age of 20, the young Turkish Republic were faced the Second World War before realizing its economic reforms. The struggle of a very tough foreign policy period has been overcome successfully by implementing active neutrality and stability policies. However, difficulties have been encountered in domestic politics, especially in the area of economics. The efforts to survive faced tremendous criticism from time to time. Economic measures taken were in the focal point of these critics. The “National Protection Law” which has been adopted in January, 1940 and the “Wealth Tax” which has been entered into force by November, 1942 have caused contreversy to the present day. On the one hand, some sight thought that these implementations were quite right and just, on the other hand, they have been described as unfair and cruel. Disregarding the exact conditions of that period as well as the reasons for judgement, certain jurisdictions has been made by prejudice. The right and wrong sides of the Turkish Government’s decisions could not be evaluated appropriately. At this point, the necessity of a wider examination appeared for these mentioned laws enacted

Anahtar Kelimeler

National Protection Law, Wealth Tax, Statism, Minorities

İkinci Dünya Savaşı Türkiye’sinde olağanüstü ekonomik kararlar: Milli Korunma Kanunu ve Varlık Vergisi

Öz

Henüz 20 yaşını doldurmamış genç Cumhuriyet, ekonomik reformlarını gerçekleştiremeden İkinci Dünya Savaşı ile karşı karşıya kalmıştı. Çok çetin bir dış politika mücadelesine sahne olan dönem, uygulanan aktif tarafsızlık ve denge politikalarıyla dışarıda çoğu zaman başarılı görülen bir mücadele ile atlatıldı. Ancak iç politikada ve özellikle ekonomi alanında büyük güçlüklerle adlandırabileceğimiz çalışmalar zaman zaman büyük eleştirilere maruz kaldı. Alınan ekonomik tedbirler bu eleştirilerin odak noktasındaydı. 1940 yılının Ocak ayında kabul edilen “Milli Korunma Kanunu” ve Kasım 1942’de yürürlüğe giren “Varlık Vergisi Kanunu” günümüze kadar süren tartışmalara neden oldu. Bir kesim tarafından çok haklı görülüp, devletin varlığını sürdürmesini sağladığı düşünülen bu uygulamalar diğer bir kesim tarafından haksızlık ve acımasızlık olarak nitelendirildi. Kesin yargıların hem dönemin koşullarını göz ardı ederek hem de nedenleri irdelemeden verildiği noktalar oldu. Haklı ve haksız yanlar bir teraziye konulamadı. İşte bu noktada, çıkarılan kanunların, daha geniş bir pencereden incelenmesi gerekliliği ortaya çıktı

Anahtar Kelimeler

Milli Korunma Kanunu, Varlık Vergisi, Devletçilik, Azınlıklar

Kaynakça

• T.B.M.M. Zabıt Ceridesi, Devre: VI, içtima: 1, Cilt: 8. T.B.M.M. Zabıt Ceridesi, Devre: VI, içtima: 4, Cilt: 28. T.C. Resmi Gazete, Sayı: 5255, 12.11.1942.
• B-Gazete ve Dergi Arşivleri: Akalın, Cüneyt. “Varlık Vergisine Yabancı Tanıklar”. Mülkiye Dergisi, Sayı 247, 2008.
• Akşam Gazetesi, Sayı: 8682, 24.11.1942.
• Akşam Gazetesi Sayı: 8684, 24.11.1942. Ayın Tarihi, Sayı 108. Ayın Tarihi, Sayı 109.
• Cumhuriyet Gazetesi, “Varlığımızı Korumak”, Sayı:6588, 18.10.1942.
• Cumhuriyet Gazetesi“Varlık Vergisi Tatbikatına Her Tarafta Başlandı”, Sayı: 6554, 14.11.1942.
• F. Rıfkı Atay, “Hükümet Yeni Tedbirlerini Almıştır”, Ulus, 12.10.1942. •
• Necmettin Sadak, “İsmet İnönü Yandaşları Vazifeye Çağırıyor”. Akşam Gazetesi, Sayı 8664, 03.10.1942.
• Necmettin Sadak, “Bu Deveyi Biz Güdeceğiz, Bu Diyardan Biz Gitmeyeceğiz”, Akşam, Sayı: 8673, 12.10.1942.
• Necmettin Sadak, “Devlet, Yarın Zenginleri Büyük bir Gaye Uğrunda Vazifeye Çağırıyor; Gidiniz, Veriniz”, Akşam, Sayı: 8677, 16.11.1942.
• Necmettin Sadak, “Varlık Vergisinin Tatbikinde Göz Önünde Tutulacak Noktalar”, Akşam, 25.11.1942.
• • New York Times, Turkish Action Condemned, New York, Eylül 1943. •
• • Tan Gazetesi, “Milli Korunma Kanunu Tadil Ediliyor”, Sayı: 2600, 11.2012.
• • Yunus Nadi, “Hükümet Yeni Tedbirlerini Almıştır”, Cumhuriyet, Sayı:6552, 12.10.1942.
• Zekeriya Sertel, “Varlık Vergisinin İlk Neticeleri”, Tan Gazetesi, Sayı: , 18.12.1942. İkincil Kaynaklar
• Akalın, Cüneyt. “Varlık Vergisine Yabancı Tanıklar”, Mülkiye Dergisi, Ankara, 2008.
• Akar, Rıdvan. Aşkale Yolcuları: Varlık Vergisi ve Çalışma Kampları. İstanbul: Belge Yayınları, 1999.
• Akar, Rıdvan. Varlık Vergisi Kanunu: Tek Parti Rejiminde Azınlık Karşıtı Politika Örneği. İstanbul: Belge Yayınları, 1992.
• Akdağ, Mustafa. Türkiye’nin İktisadi ve İçtimai Tarihi: 1-2 c. İstanbul: Cem Yayınevi, 1974.
• • Aksanyar, Necati ve Murat Biçer. “II. Dünya Savaşında Çıkarılan Varlık Vergisinin Türk Basınında ve Kamu Oyunda Yansılmaları.” Sosyal Bilimler Dergisi, Sayı 21, Dumlupınar Üniversitesi, 2008, p. 400.
• • Aktar, Ayhan. Varlık Vergisi ve “Türkleştirme” Politikaları. İstanbul