A FIELD RESEARCH ON THE ETHIC ATTITUDES OF BENEFICIARIES FROM PUBLIC SERVICES: THE EXAMPLE OF RESIDENTS OF FATİH DISTRICT

Yıl 2021, Cilt: 2 Sayı: 1, 84 - 102, 22.06.2021

Fahrettin Güllüce

Öz

After the establishment of The Public Official’s Ethic Committee in Turkey, several academic works have been exercised in the field of ethic in public administration. The vast majority of these outputs are the academic works which based on ethic principles and theoretical and/or field research. The works on the basis of field research are generally based on the surveys applied to the public officials. In these works, the attitudes and behaviours of the public offiacials regarding the ethic principles were being analyzed by means of measurement phase and by considering the datas, a set of results have been deduced. In spite of this, as a breaktrhrough in the literature, some academic works which hypothesise that not only public officials but also citizens may behave unethical, have been turned a hand to smth. In this field, the concept of “the principles of ethic behaviour of the beneficiaries from public services” has been redounded to the literature in 2020. Thus in this work, the ethic attitudes of the citizens living in Fatih district of İstanbul were being tried to measured. In 57 hometown, thanks to the stratified sampling method, a survey was applied to 384 citizens. The results acquired from the field research relating to the ethic attitudes of beneficiaries from public services resembles to previous and foregoing academic works with a rate of fifty seven percent. According to the results, notedly, the citizens who are middle-age and above, females, law income citizens and married citizens behave more ethically when they benefit from public services.

Anahtar Kelimeler

ethics, public administration ethics, the principles of ethic behaviour of the benefiaciaries from public services

KAMU HİZMETİNDEN YARARLANANLARIN ETİK TUTUMLARI ÜZERİNE BİR ALAN ARAŞTIRMASI: FATİH İLÇESİNDE YAŞAYANLAR ÖRNEĞİ

Öz

Türkiye’de Kamu Görevlileri Etik Kurulu’nun kurulması ile birlikte kamu yönetiminde etik alanında birçok akademik çalışma yapılmıştır. Bu çalışmaların büyük çoğunluğu etik ilkeleri baz alan teorik ve/veya saha araştırmasından oluşan çalışmalardır. Saha araştırmasına dayanan çalışmalar, genellikle kamu kurumlarında çalışan görevliler ile yapılan anketlere dayanmaktadır. Bu çalışmalarda kamu görevlilerinin, kamu görevlileri etik ilkeleri ile ilgili tutum ve davranışları ölçülerek analiz edilmiş ve verilerden hareketle bir takım sonuçlara ulaşılmıştır. Literatürde yeni bir gelişme olarak sadece kamu görevlilerinin değil, vatandaşların da etik dışı davranışlarda bulunduklarına dayanan çalışmalar yapılmaya başlanmıştır. Bu alanda 2020 yılında “kamu hizmetinden yararlananların etik davranış ilkeleri” kavramı literatüre kazandırılmıştır. Buradan hareketle bu çalışmada İstanbul ili, Fatih ilçesinde yaşayan vatandaşların kamu hizmeti ile ilgili etik tutumları ölçülmeye çalışılmıştır. 57 mahallede tabakalama örnekleme tekniği yoluyla 384 vatandaş ile anket gerçekleştirilmiştir. Saha çalışmasından elde edilen sonuçlar, hizmetten yararlanan vatandaşların etik tutumları ile ilgili daha önce yapılan saha çalışmasındaki sonuçlarla yüzde 57 oranda benzerlik göstermektedir. Sonuçlara göre özellikle orta yaş ve üzeri olanlar, kadınlar, düşük gelire sahip olanlar ve evliler, kamu kurumlarının hizmetlerinden faydalanırken diğer gruplara göre daha etik davranmaktadırlar.

Anahtar Kelimeler

etik, kamu yönetimi etiği, hizmetten yararlananların etik davranış ilkeleri

Kaynakça

• Adaman, F. Çarkoğlu, A. Şentalar, B. (2001). Hane Halkı Gözünden Türkiye’de Yolsuzluğun Nedenleri ve Önlenmesine İlişkin Öneriler. İstanbul: TESEV Yayınları.
• Adaman, F. Çarkoğlu, A. Şenatalar, B. (2003). İş Dünyası Gözünden Türkiye’de Yolsuzluğun Nedenleri Ve Önlenmesine İlişkin Öneriler. İstanbul: TESEV Yayınları.
• Aksoy, A. (2019). Siyasetnamelerde Yönetim Ahlakı. Sakarya Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Doktora Tezi.
• Coşkun, R. Altunışık, R. Bayraktaroğlu, S. Yıldırım, E, (2015). Sosyal Bilimlerde Araştırma Yöntemleri. Sakarya: Sakarya Kitabevi.
• Çevikbaş, R. (2006). Yönetimde Etik ve Yozlaşma. Atatürk Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Dergisi. Cilt: 20 Sayı: 1, s.265-289.
• Eken, M. Güldüler, E. (2020). Hediye Verme Konusunda Kamu Hizmetinden Yararlananların Algıları Üzerine Bir Değerlendirme. Sakarya İktisat Dergisi, 9 (1). 39-51.
• Eryılmaz, B. (2010). Kamu Yönetimi, Ankara: Okutman Yayıncılık.
• Eryılmaz, B. (2011). Kamu Görevlileri Etik Kurulu Başkanı Prof. Dr. Bilal Eryilmaz Ile Söyleşi, Güncel Mevzuat Dergisi, s. 71-81.
• Gençkaya, Ö. (2009). Türkiye’de Yolsuzluğun Önlenmesi İçin Etik Projesi Akademik Araştırma Çalışması. Ankara.
• Güldüler, E. (2020a). Kamuda Etiği Yeniden Düşünmek: Hizmetten Yararlananların Etik Davranış İlkeleri, İstanbul: Kriter Yayınevi.
• Güldüler, E. (2020b). Kamu Hizmetinden Yararlananların Etik Davranış İlkeleri. Sakarya Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Yayımlanmamış Doktora Tezi.
• Kamu Görevlileri Etik Davranış İlkeleri İle Başvuru Usul Ve Esasları Hakkında Yönetmelik, https://www.mevzuat.gov.tr/, Erişim Tarihi: 16.03.2021.
• Kamu Görevlileri Etik Kurulu Kurulması Hakkında Kanun, https://www.mevzuat.gov.tr/, Erişim Tarihi: 16.03.2021.
• Kılavuz, R. (2003). Kamu Yönetiminde Etik Ve Bir Sorun Alanı Olarak Yozlaşma, Ankara: Seçkin Yayınları.
• Korkusuz Ş, Keylan, G. (2009), Kamu Etiği Akademik Araştırmaları, Yolsuzluğun Önlenmesi İçin Etik Projesi, Ankara: Kamu Görevlileri Etik Kurulu Yayını.
• Öktem, M. Ömürgönülşen, U. (2005). Kamu Yönetiminde Etik Çalışmalarına Yönelik Genel Bir Çerçeve Arayışı, 2. Siyasette ve Yönetimde Etik Sempozyumu, Sakarya Ünv. İ.İ.B.F. ss. 231-237.
• Özer, M. (2000). Türkiye’de Kamu Bürokrasisi ve Yozlaşma. Sayıştay Dergisi. Sayı 37. s.75-106.
• Tekeli, İ. (2007). Yerelleşme ve Yolsuzluk, 3. Yolsuzlukla Mücadele Konferansı, TEPAV, https://www.tepav.org.tr/upload/files/haber/1255443895r3119.Yerellesme_ve_Yolsuzluk.pdf, Erişim Tarihi: 18.02.2018.
• Türkiye İstatistik Kurumu Adrese Dayalı Nüfus Verileri https://www.tuik.gov.tr/, Erişim Tarihi: 17.03.2021.
• TÜSİAD. (2002). Kamu Reformu Araştırması, İstanbul: TÜSİAD Yayınları.
• TÜSİAD – OECD. (2003). Kamu Hizmetinde Etik, Genel Konular ve Uygulama. İstanbul: TÜSİAD Yayınları.
• Yüksel, C. (2005). Devlette Etikten, Etik Devlete: Kamu Yönetiminde Etik, Kavramsal Çerçeve ve Uluslararası Uygulamalar. Ankara: TÜSİAD Yayınları. Cilt II.