COVID-19 PANDEMİSİ: ÇALIŞMA MEKÂNLARININ KENTSEL VE MİMARİ ÖLÇEKTE DÖNÜŞÜMÜ

Yıl 2021, Cilt: 2 Sayı: 2, 98 - 109, 06.12.2021

Esengul Danısan

Öz

In response to the COVID-19 pandemic requiring social distancing and isolation, present workplaces and working styles have undergone several changes, and these changes brought with various discussions in urban and architectural scale. Throughout history, according to epidemics, wars, technological developments, economic conditions; workplaces have also been subjected to a socio-spatial construction process and evolved in this context. Working spaces being ready for the big change regarding globalization, communication and computer technologies, digitalization, have been forced to try remote work with the Covid-19 pandemic, and in this process, the developing technology and digitalization have also been tested. While the pandemic process is still ongoing, it has been claimed that these changes, which emerged as a result of necessity, will continue to transform working spaces after the pandemic. This study aimed to discuss the changes at the workplaces from past to present, the arrangements made in present workplaces during the Covid-19 pandemic, and the possible changes at the workplaces in the urban and architectural scale after the pandemic.

Anahtar Kelimeler

Workplaces, Covid-19, remote work, urban and architectural scale., Workplaces, Covid-19, remote work, urban and architectural scale.

COVİD-19 PANDEMİSİ: ÇALIŞMA MEKÂNLARININ KENTSEL VE MİMARİ ÖLÇEKTE DÖNÜŞÜMÜ

Öz

Sosyal mesafe ve izolasyonu zorunlu kılan Covid-19 pandemisi ile mevcut çalışma mekânları ve çalışma biçimleri değişime uğramış, bu değişiklik kent ölçeğinde ve mimari ölçekte birçok tartışmayı beraberinde getirmiştir. Tarih içinde salgın hastalıklar, savaşlar, teknolojik gelişmeler, ekonomik koşullar gibi etkenler doğrultusunda çalışma mekânları da sosyo-mekânsal bir inşa sürecine tabi olmuşlar ve bu bağlamda evrilmişlerdir. Küreselleşme, iletişim ve bilgisayar teknolojileri, dijitalleşme ile beraber büyük bir değişimin kapısında duran çalışma mekânları, Covid-19 pandemisi ile bir zorunluluğa dönüşen uzaktan çalışma denemelerine tabi tutulmuş ve bu süreçte gelişen teknoloji ve dijitalleşme de test edilmiştir. Pandemi süreci hala devam ederken zorunluluğun sonucu ortaya çıkan bu değişimlerin pandemi sonrasında da çalışma mekânlarını dönüştürmeye devam edileceği iddia edilmiştir. Bu çalışma geçmişten günümüze çalışma mekânlarının değişimini, Covid-19 salgınında mevcut çalışma mekânlarında yapılan düzenlemeleri ve pandemi sonrasında çalışma mekânlarının kent ölçeğinde ve mimari ölçekte uğrayacağı muhtemel değişimleri tartışmayı amaçlamıştır.

Anahtar Kelimeler

Çalışma mekânları, Covid-19, uzaktan çalışma, kent ölçeği, mimari ölçek.

Kaynakça

• Al-Kodmany, K. (2015). Tall Buildings and Elevators: A Review of Recent Technological Advances. Buildings, 5(3), 1070–1104. doi: 10.3390/buildings5031070
• Anapa, P. (n.d.). Pandemi Sürecinde İş Hayatında Uzaktan Çalışmaya Geçiş “Akbank Deneyimi”. HR Dergi.
• Aykol, E. (1997) Büro Yapılarında Kullanıcı Gereksinimlerinin Mekân Tasarımına Etkilerinin İrdelenmesi, Yüksek Lisans Tezi, İstanbul.
• Becker, F., (2004). Offices at Work, Uncommon Workspace Strategies that Add Value and Improve Performance, Jossey-Bass Business & Management Series
• Denizaltı, S. (2021, January 27). Uzaktan çalışma kalıcı hale getiriliyor: Örgütlenmenin toprağı zayıflar. Birgün.
• Diamond, J., ve İnce, Ü. (2002). Tüfek, mikrop ve çelik. Ankara: TÜBİTAK.
• Duffy F., (1997). The New Office, Conran Octopus Limited, London
• Duffy, F., ve Wankum, A. (1971). Office landscaping. London: Anbar.
• Duru, B. (2001). Gökdelenler ve Kent, Prof. Dr. Cevat Geray'a Armağan, Mülkiyeliler Birliği Yayınları, Ankara, 2001, s.331-362.
• Dökmeci, V., Dülgeroğlu, Y., ve Berköz, L. (1993), İstanbul Şehir Merkezi Transformasyonu ve Büro Binaları, Literatür Kitabevi, İstanbul.
• Eker, M. (2002). Ofis Mobilyasında Değişen Tasarım Kriterleri. Yüksek Lisans Tezi. Marmara Üniversitesi. Güzel Sanatlar Enstitüsü. Endüstri Ürünleri Tasarımı Ana Sanat Dalı.
• Ford, Larry R., “Reading the Skylines of American Cities”, Geographical Review, April 1992, Vol. 82, No 2, s.180-201.
• Harper, J. (2020, May 22). Koronavirüs: Esnek çalışma, iş hayatının 'yeni normali' olabilir mi? BBC.
• Harris, D. (1991) Planning and Designing the Office Environment, NY: Times Publishing.
• Harrison, A., Wheeler, P. and Whitehead, C. (2003), The Distributed Workplace: Sustainable Work Environments, Routledge, London.
• Hascher, R., Jeska, S. ve Klauck, B., (2002). A Design Manuel Office Buildings.13- 29,47-60
• Karahan, S. (2021, January 26). Uzaktan çalışma kalıcı hale geliyor. Habertürk.
• Kniffin, K. M., (2021), COVID-19 and the Workplace: Implications, Issues, and Insights for Future Research and Action American Psychological Association, Vol. 76, No. 1, 63–77 ISSN: 0003-066X http://dx.doi.org/10.1037/amp0000716
• Köse Doğan, R. (2008) Yönetici Bürolarında Mekân Örgütlemesi, Doktora Tezi, Konya.
• Kurt, M., (2004), “Türkiye Ekonomisinin Kalkınma Sorunu İçin Bir Model Önerisi: Bilgi Temelli Kalkınma”
• Marmot, A., Eley, J., (2000). Office Space Planning: Designing For Tomorrow’s Workplace, McGraw-Hill
• Mitchell, William J., “Do We Still Need Skyscrapers?”, Scientific American, December 1997, Vol.277, No 6.
• Mumford, L. (1961). The city in history: Its origins, its transformations, and its prospects. Brantford, Ontario: W. Ross MacDonald School Resource Services Library.
• Öymen, E. (1989), “Dünden Yarına Ofis Tasarımı”, Arredamento Mimarlık Dergisi, 65:130.
• Sine, W. D., & David, R. J. (2003). Environmental jolts, institutional change, and the creation of entrepreneurial opportunity in the U.S. electric power industry. Research Policy, 32, 185–207.
• Schivelbusch, W. (2012). Keyif verici maddelerin tarihi cennet, tat ve mantık. İstanbul: Kırmızı Kedi.
• Scognamillo, G. (1991), “Ofislerin Sineması”, Age, 148-149.
• Şengezer, B., Evren, Y., Ökten, A. N., Som, S.K., (2009). Who Gets ‘What’ in Cities? Questioning İstanbul’s Skyscrapers. Megaron. 2009; 4(2): 71-78
• Tekeli, I. (2021). Dünyanın Salgınlar ve Kentler Sarmalında Geldiği Nokta; Covid-19. Retrieved February 12, 2021, from http://ilhantekelivakfi.org/wp-content/uploads/2020/05/Kent-ve-Salgın-Hastalıklar-Covid-19.pdf
• Thorns, C. D., (2004) Kentlerin Dönüşümü, Kent Teorisi ve Kentsel Yaşam, CSA Global Yayın Ajansı
• Türk, A., Bingül, B., ve Ak, R. (2020). Tarihsel Süreçte Yaşanan Pandemilerin Ekonomik ve Sosyal Etkileri. Gazı̇antep Unıversity Journal Of Social Sciences 2020 Special Issue 612-632
• Wainwright, O. (2020, April 1). Smart lifts, lonely workers, no towers or tourists: Architecture after coronavirus. The Guardian.
• Worthington, J., (1997). Reinventing the Workplace, Institude of Advanced Architectural Studies, The University of York, Oxford