Old Age in Classic Arab Poetry

Yıl 2020, Cilt: 6 Sayı: 1, 49 - 64, 30.06.2020

Adnan Arslan

Öz

Mankind who loves life from the first moment of being becomes more attached to life with the increasing number of other people he meets and connects with as he gets older. However, the old age, which informs the end of the life, which is celebrated with the close relations of parents, son and grandchildren and the separation is getting closer, resembles late afternoon and late autumn. The period of old age, which heralds the dark night and cold winters, expresses a sad period in terms of the enthusiastic human nature with the desire to survive. The phenomenon of old age is one of the themes of literature that draws attention from emotional intensities. In almost every language literature, the old age, which is mentioned with self-complaint, is one of the subjects that are frequently studied especially in Arabic literature. Almost all of the great poets of classical Arabic literature spoke of old age. Old age is often the bitter aspect of sweet life in their eyes. This article will examine how poets deal with old age in classical Arabic poetry based on their poems. In the introduction, information about old age in verses and hadiths will be given. Afterwards, approaches that treat the phenomenon of old age in Arabic literature will be classified as titles.

Anahtar Kelimeler

Arabic Langauge and rhetoric, classic Arab poetry, old age, poem

Klasik Arap Şiirinde “Yaşlılık”

Öz

Varlığa ilk adım attığı andan itibaren hayatı seven insanoğlu, yaşı ilerle-dikçe tanıştığı ve bağlandığı diğer insanların sayısının artmasıyla hayata daha da bağlanmaktadır. Ancak ne var ki anne-baba, evlat-torun, eş-dost yakınlıklarıyla şenlenen hayatın sonunu ve ayrılıkların yakınlaşmakta olduğunu haber veren ihtiyarlık gün içinde ikindiye, yıl içerisinde de sonbahara benzemektedir. Karanlık gece ve soğuk kışların habercisi olan ihtiyarlık dönemi beka arzusuyla coşkun insan tabiatı açısından hüzünlü bir dönemi ifade etmektedir. “Yaşlılık” olgusu, duygusal yoğunluklardan hayatını alan edebiyatın dikkatini çeken temalarından biridir. Hemen her dil edebiyatında kendinden şikâyetle bahsedilen ihtiyarlık, özellikle Arap edebiyatında sıklıkla işlenen konulardandır. Klasik Arap edebiyatının büyük şairlerinden neredeyse tamamı ihtiyarlıktan bahsetmiştir. İhtiyarlık onların gözünde çoğu zaman tatlı hayatın acı yönüdür. Bu makalede klasik Arap şiirinde şairlerin yaşlılık konusunu nasıl ele aldıklarını onların şiirlerinden hareketle inceleyecektir. Girişte yaşlılık hakkında ayet ve hadislerde yer verilen bilgilerle bir sunum yapılacaktır. Sonrasında ise Arap edebiyatında yaşlılık olgusunu farklı şekilde ele alan yaklaşımlar başlıklar halinde tasnif edilecektir.

Anahtar Kelimeler

Arap Dili ve Belâgati, klasik Arap şiiri, ihtiyarlık, yaşlılık, şair

Kaynakça

• Ebû Nuvâs, el-Hasen b. Hâni’ b. Abdilevvel el-Hakemî. Dîvânu Ebî Nuvâs bi rivâyeti’s-Sûlî. thk. Behcet Abdulgafûr el-Hadîsî. Abudabi: Dâru’l-kutubi’l-vataniyye, 2010.
• Ebu’l-Atâhiye, Ebû İshâk İsmâîl b. el-Kāsım b. Süveyd. Dîvânu Ebi’l-Atâhiye. Beyrut: Dâru Beyrut, 1986.
• Hârizmî, Ebû Bekr. Dîvânu Ebî Bekr el-Hârezmî. thk. Hâmid Sıdkî. Tahran: Mektebetu neşri’t-turâs, 1997.
• İbn Kesir, Ebu’l-Fidâ İsmâil. Tefsîru İbn Kesîr. thk. Sâmî b. Muhammed Selâme. Riyâd: Dâru Taybe li’n-neşr ve’t-tevzî’, 1999.
• İbnu’r-Rûmî, Ebü’l-Hasen Alî b. el-Abbâs b. Cüreyc el-Bağdâdî. Dîvânu İbni’r-Rûmî. Beyrut: Dâru’l-Kutubi’l-ilmiyye, 2002.
• İlbîrî, Ebû İshâk. Dîvânu Ebî İshâk el-İlbîrî. thk. Muhammed Rıdvân ed-Dâye. Beyrût: Dâru’l-fikri’l-muâsır, 1991.
• Miras, Kamil. Sahîh-i Buhârî Muhtasarı Tecrid-i Sarih Tercümesi ve Şerhi. Ankara: Diyanet İşleri Başkanlığı Yayınları, 1975.
• Münâvî, Muhammed Abdurrauf. Feyzu’l-Kadîr. Beyrut: Dâru’l-Fikr, 1996..
• Sancaklı, Saffet. “Hadislerde “Yaşlılık Olgusunun” Değerlendirilişi”. Cumhuriyet Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi 10/1 (Haziran 2006): 49-71.
• Seâlibî, Ebû Mansûr. Kitâbu’t-temsîl ve’l-muhâdara. thk. Abdülfettâh Muhammed. by. ed-Dâru’l-Arabiyye li’l-kitâb, 1983.
• Şâfiî, Muhammed b. İdrîs. Dîvânu’l-İmâmi’ş-Şâfiî, yh. Muhammed İbrâhîm Selîm. Kahire: Mektebetu İbn Sînâ, ts.
• Şenterînî, Ebu’l-Hasen Alî b. Bessâm. ez-Zahîratu fî mehâsini ehli’l-cezîra. thk. İhsân Abbâs. Beyrut: Dâru’-sekâfe, 1997.
• Tuzcu, Kemal. Klasik Arap Şiirinde Yaşlılık Teması. Yüksek Lisans Tezi: Ankara Üniversitesi, 1998.
• Tütün, Sevgi. “Kur’an’da Erẕeli'l-ʽumur ve Yaşlılık Üzerine Bir Değerlendirme”. Cumhuriyet İlahiyat Dergisi 20/2 (Aralık 2016): 299-328.
• Verrâk, Mahmûd. Divânu Mâhmûd Verrâk şâiru’l-hikmeti ve’l-mev’izah. thk: Velîd Gasâb.
• Zucâcî, Bâkır Cevâd Muhammed. “İbn Zehr el-Hafîd: Dirâse fenniye li-şi’rihi”. Kulliyetu’l-âdâb, Câmiatu Ehli’l-Beyt 6, 269. Erişim, 26 Aralık 2019, https://abu.edu.iq/sites/default/files/jurnals/abu/6/6-13.pdf