The International Criminal Court’s Arrest Warrant against the President of the Russian Federation Vladimir Putin

Yıl 2023, Cilt: 5 Sayı: 2, 971 - 1006, 30.12.2023

Tolga Candan , Derya Nur Kayacan

https://doi.org/10.59933/tauhfd.1411618

Öz

Following Russia's special military operation in the south of Ukraine that started on 24 February 2022, individual criminal responsibility for international crimes has become a subject of debate. Ukraine's acceptance of the International Criminal Court’s (ICC) jurisdiction in two separate declarations from 2014 and 2015 enabled the possibility to prosecute the persons responsible for war crimes, crimes against humanity, genocide and (without prejudice to special provisions) the crime of aggression committed on Ukrainian territory before the ICC. After the preliminary examination and investigation process, the ICC issued an arrest warrant on 17 March 2023 against Russian President Vladimir Putin and the Commissioner for Children’s Rights Maria Lvova-Belova. The arrest warrant covers the crimes of unlawful deportation and unlawful transfer of children from the occupied Ukrainian territories, which constitute war crimes under the Rome Statute. The unexpectedly rapid arrest warrant, which was welcomed by the international community, raised other issues. The most important of these is the personal and judicial immunity enjoyed by heads of state, which prevents their arrest in foreign states. Although the Rome Statute explicitly states that no official title shall provide immunity from individual criminal liability before the ICC, there are concerns that the immunity of heads of state, which is largely recognised as a rule of customary international law, will prevent the execution of the arrest warrant. The present study analyses the relationship between individual criminal responsibility and the immunity of heads of state alongside the possibility of arresting and prosecuting Russian President Vladimir Putin before the ICC.

Anahtar Kelimeler

Keywords: Russia-Ukraine War, International Criminal Court, Individual Criminal Responsibility, Heads of State Immunity, Rome Statute, Customary International Law

Der Haftbefehl des Internationalen Strafgerichtshofs gegen den Präsidenten der Russischen Föderation Wladimir Putin

Öz

Der 2014 begonnene Konflikt zwischen Russland und der Ukraine eskalierte zu einem Krieg, als Russland am 24. Februar 2022 eine spezielle Militäroperation im Süden der Ukraine startete. Während des gesamten Konflikts und insbesondere nach Beginn des Krieges hat die Ukraine die internationale Gemeinschaft aktiv aufgefordert, Russland für seine Aggression zur Rechenschaft zu ziehen. Die Ukraine veröffentlichte 2014 und 2015 zwei Erklärungen, in denen sie die Zuständigkeit des IStGH anerkannte, woraufhin der Ankläger des IStGH eine Voruntersuchung der Ereignisse einleitete.

Anahtar Kelimeler

Keywords: Russia-Ukraine War, International Criminal Court, Individual Criminal Responsibility, Heads of State Immunity, Rome Statute, Customary International Law

Uluslararası Ceza Mahkemesi’nin Rusya Federasyonu Devlet Başkanı Vladimir Putin Hakkında Tutuklama Kararı

Öz

Rusya’nın 24 Şubat 2022 tarihinde Ukrayna’nın güneyine başlattığı özel askeri harekât sonrasında uluslararası suçlardan doğan bireysel cezai sorumluluk tartışma konusu olmuştur. Ukrayna’nın 2014 ve 2015’te verdiği iki ayrı bildirgeyle Uluslararası Ceza Mahkemesi’nin (UCM) yargı yetkisini kabul etmesi ile Ukrayna toprakları üzerinde işlenen savaş suçları, insanlığa karşı suçlar, soykırım suçu ve (özel düzenlemeler saklı olmak kaydıyla) saldırı suçunu işleyen kişilerin Mahkeme önünde yargılanmasına olanak sağlanmıştır. Ön inceleme ve soruşturma sürecinden sonra UCM 17 Mart 2023 tarihinde Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin ve Çocuk Hakları Komiseri Maria Lvova- Belova hakkında tutuklama kararı vermiştir. Tutuklama kararının içeriğinde Roma Statüsü kapsamında savaş suçu teşkil eden çocukların hukuka aykırı şekilde sınır dışı edilmesi ve işgal altındaki bölgelerden hukuka aykırı şekilde nakledilmesi suçları yer almaktadır. Uluslararası toplum tarafından olumlu karşılanan ve beklenmedik bir şekilde hızlı verilen tutuklama kararı beraberinde başka tartışmaları da gündeme getirmiştir. Bunlardan en önemlisi devlet başkanlarının yararlandığı ve yabancı devlet ülkelerinde tutuklanmalarına engel olan kişi ve yargı dokunulmazlıklarıdır. Roma Statüsü hiçbir resmi unvanın bireysel cezai sorumluluktan muafiyet sağlamayacağını açıkça belirtse de, uluslararası örf ve adet kuralı olarak kabul edilen devlet başkanlarının dokunulmazlığının tutuklama kararının uygulanmasına engel olacağından endişe edilmektedir. Bu çalışmada uluslararası suçlardan doğan bireysel cezai sorumluluk ile devlet başkanlarının dokunulmazlığı arasındaki ilişki incelenmiş ve Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin’in tutuklanarak UCM önünde yargılanabilme ihtimali değerlendirilmiştir.

Anahtar Kelimeler

Rusya-Ukrayna Savaşı, Uluslararası Ceza Mahkemesi, Bireysel Cezai Sorumluluk, Devlet Başkanları Dokunulmazlığı, Roma Statüsü, Uluslararası Örf ve Adet Kuralları

Kaynakça

• AKSAR Yusuf, ‘Uluslararası Adalet Divanı’nın Belçika Tutuklama Kararı Davası (Belgian Arrest Warrant Case) (14 Şubat 2002) ve Uluslararası Ceza Hukuku’ , Ankara Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi, Cilt: 52, Sayı: 4, Kasım 2003, s. 131-146.
• AKSAR Yusuf, Uluslararası Ceza Hukuku, Seçkin Yayıncılık, Ankara, 2022.
• ASAR ERSON Bilge, Yabancı Devletlerdeki Yargılamalar Açısından Uluslararası Hukukta Devlet Görevlilerinin Yargı Bağışıklığı, On iki Levha Yayıncılık, İstanbul, 2016.
• BASSIOUNI M. Cherif, ‘International Crimes: Jus Cogens and Obligatio Erga Omnes’, Law and Contemporary Problems, Cilt: 59, Sayı: 4, Güz 1996, s. 63-74.
• CANDAN Tolga/ HALHALLI Ozan Emin, ‘Uluslararası Hukuk Açısından Tahıl Koridoru Andlaşması’nın Kısa Bir Analizi’, Ankara Barosu Dergisi, Cilt: 80, Sayı: 4, Kasım 2022, s. 363-404.
• DELİAGİN Mikhail, ‘Crimea- The First Step in Russia’s Return to the World’ Russian Social Science Review, Cilt:62, Sayı:4–6, Temmuz 2015, s. 323-348.
• HALHALLI Ozan Emin, ‘Rusya Federasyonu ve Ukrayna Çatışmasının Uluslararası Hukuk Açısından Kısa Bir Analizi’, Necmettin Erbakan Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi, Cilt: 5, Sayı: 2, Aralık 2022, s. 442-464.
• KAYACAN Derya Nur, ‘ICC’s Jurisdiction and Individual Criminal Responsibility Regarding the Russian-Ukrainian War’, Legal Hukuk Dergisi, Cilt: 21, Sayı: 247, 2023, s. 2569-2629.
• MARXSEN Christian, ‘The Crimea Crisis - An International Law Perspective’, Zeitschrift für ausländisches öffentliches Recht und Völkerrecht, Cilt: 74, 2014, s. 367-389.
• MERON Theodor, Human Rights and Humanitarian Norms as Customary Law, Clarendon Press, Oxford, 1989.
• PAZARCI Hüseyin, Uluslararası Hukuk, 20. Baskı, Turhan Kitabevi, Ankara, 2021.
• PETERS Anne, ‘The Crimean Vote of March 2014 as an Abuse of the Institution of the Territorial Referandum’ in Christian Calliess (ed), Herausforderungen an Staat und Verfassung, Cilt: 100, Kasım 2014, s. 255-280.
• REÇBER Kamuran, Diplomasi ve Konsolosluk Hukuku, Dora Yayınevi, Bursa, Ekim 2011. TEZCAN Durmuş/ERDEM Mustafa Ruhan/ÖNOK Murat, Uluslararası Ceza Hukuku, Güncellenmiş 6. Baskı, Seçkin Yayıncılık, Ankara, 2012.