Türkiye’de Kuantum Öğrenme Üzerine Yapılmış Lisansüstü Tezlerin İncelenmesi

Yıl 2020, Cilt: 4 Sayı: 1, 31 - 54, 30.06.2020

Ahter Çağlı Sadık Yüksel Sıvacı

Öz

Araştırmanın amacı kuantum öğrenme modelinin (KÖM) Türkiye’de yapılmış lisansüstü tez çalışmalarında ele alınış biçimini incelemektir. Bu bağlamda çalışma, Türkiye’de 2006-2018 yılları arasında kuantum öğrenme üzerine yapılmış Yükseköğretim Kurulu’na kayıtlı lisansüstü tezlerin doküman incelemesi üzerine yapılandırılmıştır. Tezler, Yüksek Öğretim Kurulu Ulusal Tez Merkezi (YÖK)’nin internet sayfasından “kuantum öğrenme”, anahtar kelimesi ile taranarak belirlenmiştir. Tezler incelenirken araştırma soruları bir tezde bulunması gereken kuramsal çerçevedeki temel bölümler dikkate alınarak belirlenmiştir. Araştırma soruları doğrultusunda tezler demografik özellikleri (tür, yıl, üniversite, enstitü, anabilim dalı, sayfa sayısı aralığı), konu, araştırmaların bağımlı-bağımsız değişkenleri, örneklem özellikleri (örneklem büyüklüğü, örneklem kademesi), araştırmaların türü, kullanılan veri toplama araçları, araştırmalarda elde edilen bulgular bakımından incelenmiştir. Elde edilen bulgular kodlama sonrası tablolaştırılmıştır. Araştırmada, kuantum öğrenme konusunu ele almış ve bu tezler çalışma gurubunu oluşturmuştur. Doküman incelemesi kapsamında incelenen çalışmaların 4’ü doktora, 12’si yüksek lisans tezinden oluşmaktadır. Diğer taraftan 2014 yılından sonra çalışmaların sayısının arttığını söylemek mümkündür. Söz konusu tezlerin belirli zaman dilimlerinde 13 farklı üniversitede ve çoğunlukla ilköğretim anabilim dalında ve fen bilgisi eğitimi bilim dalında çalışıldığı dikkati çekmektedir. Son olarak ise kuantum öğrenme modelinde çoğunlukla akademik başarı irdelenmiştir. Bu çalışmanın öncelikle kuantum öğrenmenin doğasının anlaşılmasının yanında yapılması planlanan çalışmalara yön göstereceği düşünülmektedir.

Anahtar Kelimeler

Döküman incelemesi, Kuantum düşünce, Kuantum öğrenme modeli, Kuantum öğrenme teknikleri, Öğrenme kuramları

Kaynakça

• Akpınar, B. ve Aydın, K. (2009). Kuantum paradigmasının eğitim programına yansıması. Milli Eğitim Dergisi, (182), 300-311.
• Alaca, Ö. (2014). Kuantum öğrenme modeline dayalı fen bilimleri öğretiminin ortaokul öğrencilerinin akademik başarı, tutum ve öğrenmenin kalıcılığı üzerine etkisi. Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Çanakkale Onsekiz Mart Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Çanakkale.
• Alder, H. (1997). NLP,Yüksek performansa ulaşmanın yeni bilim ve sanatı (Z. Biliz, Çev.). İstanbul: Sistem yayıncılık.
• Altın, M. (2018). Kuantum öğrenme modelinin ortaokul öğrencilerinin yabancı dilde konuşma becerisi, konuşma kaygısı ve özyeterliliği üzerindeki etkisi. Yayımlanmamış Doktora Tezi, Aydın Adnan Menderes Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Aydın.
• Atay, D. Y. (2003). Öğretmen eğitiminin değişen yüzü. Ankara: Nobel Yayın Dağıtım.
• Ay, Y. (2010). Kuantum öğrenme modeline dayalı fen bilimleri eğitiminin ilköğretim öğrencilerinin akademik başarı, derse yönelik tutum ve kendi kendine öğrenme becerileri üzerine etkisi. Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Eskişehir Osmangazi Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü, Eskişehir.
• Aydın, E. (2018). Kuantum yazma tekniğinin ilköğretim 7. sınıf öğrencilerinin yazma becerileri ve yazmaya yönelik tutumları üzerindeki etkisi. Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Ağrı İbrahim Çeçen Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Ağrı.
• Aytaç, S. (1999). Performansı arttırmanın bir yolu olarak NLP tekniği. Uludağ Üniversitesi İ.İ.B.F. Dergisi, 17(1-2).
• Ayvaz Tuncel, Z. (2015). Eğitimde yeni yönelimler. Ankara: Pegem Akademi Yayınları.
• Bakır, B. (2017). Ortaokul 7. sınıf matematik dersinde kuantum öğrenme modelinin öğrencilerin biliş ötesi öğrenme stratejilerine ve problem çözme becerilerine etkisi. Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Siirt Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Siirt.
• Bandler, R. & Grinder, J. (1999). Nöro linguistik programlama, prenslere dönen kurbağalar (O. Akınhay, Çev.). İstanbul: Alfa Yayınevi.
• Baran, Z. (2014). İleri hafıza teknikleri. İzmir: Bilgi Vizyon Yayınları.
• Baran, Z. (2015). Hızlı okuma. İzmir: Bilgivizyon Yayınları.
• Berkmen, H. (2009). Kuantum bilgeliği ve tasavvuf. İstanbul: Sistem Yayıncılık.
• Bertan, M. H. (2009). Ülkemizde erken çocukluk gelişimine ilişkin yapılan çalışmaların derlenmesi (2000-2007). Çocuk Sağlığı vVe Hastalıkları Dergisi, 52(1).
• Buzan, T. (2014). Aklını en iyi şekilde kullan. İstanbul: Olimpos Yayınları.
• Caine, R. N. & Caine, G. (1990). Understanding a brain-based approach to learning and teaching. Educational Leadership, 48(2), 66-70.
• Canan, S. (2014). İnsan sinir sistemi. 08.12.2019 tarihinde http://www.sinancanan.net. sayfasından erişilmiştir.
• Corel, J. (1975). The postnatal development of the human cerebral cortex.. Cambridge: Harvard Üniversity Press.
• Creswell, J. W. (2002). Educational research: Planning, conducting, and evaluating quantitative (pp. 146-166). Upper Saddle River, NJ: Prentice Hall.
• Çakır, C. (2013). İlköğretim 8. sınıf düzeyinde maddenin yapısı ve özellikleri ünitesinin kuantum öğrenme modeline dayalı öğretimi. Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Balıkesir Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü, Balıkesir.
• Çakmak, O. (2010). Eğitimde yeni bir yaklaşım: Kuantum öğrenme. Uluslararası Eğitim Felsefesi Kongresi Bildiriler Kitabı içinde (s. 145-152). Ankara: Eğitim Bir Sen.
• Çavdar, E. (2019). Türkiye'de ve Fransa'da kendi kendine Fransızca öğrenme merkezlerinin karşılaştırılması. Yayımlanmamış Doktora Tezi, Marmara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, İstanbul.
• Çelebi, K. ve Afyon, A. (2011). İlköğretim fen bilgisi dersinde uygulanan beyin temelli öğrenme yaklaşımının öğrencilerin başarılarına etkisi. Selçuk Üniversitesi Ahmet Keleşoğlu Eğitim Fakültesi Dergisi, 31, 169-182.
• Çelik, Y. (2017). Kuantum öğrenme modeline dayalı öğretimin öğrencilerin akademik başarılarına ve öz düzenleme becerilerine etkisi. Yayımlanmamış Doktora Tezi, Ondokuz Mayıs Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Samsun.
• Çepni, S. (2007). Kuramdan uygulamaya fen ve teknoloji öğretimi. Ankara: Pegem A Yayıncılık.
• Çırak, S. (2016). Kuantum öğrenme döngüsü ile desteklenen harmanlanmış öğrenmenin etkililiği üzerine bir araştırma. Yayımlanmamış Doktora Tezi, Gaziantep Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Gaziantep.
• Çiçekçi, M. A. (2010). Kuantum öğrenme. İstanbul: MNB.
• Çolakoğlu, J. (2002). Yaşam boyu öğrenmede motivasyonun önemi. Milli Eğitim Dergisi (155-156).
• Demir, S. (2006). Kuantum öğrenme modelinin ortaöğretim düzeyinde öğrenci başarısına etkisi (Gaziantep örneği). Yayımlanmamış Doktora Tezi, Gaziantep: Gaziantep Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.
• Demirel, Ö., Arseven, A., Kontaş, H., Yurtluj, M., Yalın, M., Turan, S. ve Ayvaz, Z. (2004). Kuantum öğrenmenin öğrenme-öğretme sürecine etkisi. 13. Ulusal Eğitim Bilimleri Kurultayı, Malatya.
• DePorter, B. & Hernacki, M. (1992). Quantum learning: unleashing the genius in you. Dell Publishing Group.
• DePorter, B. (2000). The 8 keys of excellence- principles to live by. California: Learning Forum Publications.
• DePorter, B., Reardon, M. & Nourie, S. S. (1999). Quantum teaching-orchestrating student success. Needham heights: A Viacom Company.
• Duran, M. (2018). Lise matematik öğretmenlerinin türev ve uygulamalarına ilişkin pedagojik alan bilgilerinin incelenmesi. Yayımlanmamış Doktora Tezi, Atatürk Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Erzurum.
• Efeçınar, N. F. (2009). Kuantum koçluk programı. İstanbul: Sistem Yayıncılık.
• Ekici, G. (2013). Öğrenme-öğretme yaklaşımları ve uygulama örnekleri. Ankara: Pegem Akademi Yayınları.
• Ekinci, A. (2005). Bilgi toplumunda eğitimin anahtar kavramı: Öğrenmeyi öğrenme. Bilim ve Aklın Aydınlığında Eğitim Dergisi, 5(59).
• Eraslan, L. ve Babadağ, G. (2015). Eğitim bilimlerine giriş. Ankara: Pegem Akademi Yayınları.
• Erden, M. ve Akman, Y. (1998). Gelişim öğrenme öğretme: Eğitim psikolojisi. Ankara: Arkadaş Yayınevi.
• Erdoğan, M. (2007). Yeni geliştirilen dördüncü ve beşinci sınıf fen ve teknoloji dersi öğretim programının analizi, nitel bir çalışma. Türk Eğitim Bilimleri Dergisi, 5(2), 221-254.
• Erkoç, S. S. (2019). Kuantum öğrenme modeline dayalı fen eğitiminin ortaokul 5. sınıf öğrencilerinin akademik başarı ve bilimsel süreç becerilerine etkisi. Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Amasya Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü, Amasya.
• Erol, M. (2019). Kuantum fiziği ve düşünce dünyamızın kontrolü. 08.12.2019 tarihinde http://kisi.deu.edu.tr: http://kisi.deu.edu.tr/mustafa.erol/ sayfasından erişilmiştir
• Ertürk, S. (2013). Eğitimde program geliştirme. Ankara: Edge Akademi Yayıncılık.
• Etyemez Demirboğa, S. (2014). Fen bilgisi öğretmen adaylarının kuantum öğrenme yaklaşımına ilişkin görüşleri. Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Eskişehir Osmangazi Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Eskişehir.
• Fidan, N. (2012). Okulda öğrenme ve öğretme. Ankara: Pegem Akademi Yayınları.
• Gedikoğlu, T. (2005). Avrupa Birliği Sürecinde Türk Eğitim Sistemi: Sorunlar ve Çözüm Önerileri. Mersin Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 1(1), 67-75.
• Girit, D. (2011). Kuantum öğrenme yaklaşımının ilköğretim ikinci kademe öğrencilerinin matematiğe ilişkin tutum, kaygı düzeyleri ve akademik başarıları üzerine etkisi. Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Eskişehir Osmangazi Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Eskişehir.
• Görler, B. D. (2017). Eğitim bilimleri enstitülerindeki müzik yüksek lisans tezlerinde kullanılmış olan araştırma yöntemleri ve konu yönelimleri - bibliyografik bir çalışma (Sivas,Tokat, Malatya örneği). Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Cumhuriyet Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Sivas.
• Güllü, A. (2010). Kuantum öğrenme modelinin ortaöğretim düzeyinde öğrenci başarısına etkisi (Konya örneği) (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi) Konya: Selçuk Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Konya.
• Güngör, M. N. (2016) Educating competent English teachers of young learners: A multi-perspective study on second language teacher education. Yayımlanmamış Doktora Tezi, Gazi Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Ankara.
• Gürel, İ. (2017) Kuantum öğrenme modelinin fen bilgisi öğretmen adaylarının öz-yeterlik ve iletişim becerilerine etkisi. Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Ahi Evran Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü, Kırşehir.
• Hanbay, O. (2009). Kuantum öğrenme temelli "öğreterek öğrenme" yönteminin ikinci yabancı dil olarak almancanın öğrenilmesine etkisi. Dicle üniversitesi Ziya Gökalp Eğitim Fakültesi Dergisi 12, 17-27.
• Hasra, K. (2007). Beyin temelli öğrenme yaklaşımıyla öğrenme stratejilerinin öğretiminin öğrencilerin okuduğunu anlama becerisi üzerindeki etkisi. Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Muğla Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Muğla.
• indnihan. (2011). NLP: ilkeleri ve tarihçesi. 23.03.2019 tarihinde http://indnihan.blogspot.com/2011/08/n-l-p- sayfasından erişilmiştir.
• Kalçık, F. (2018). Öğrenci koçluğu destekli kuantum öğrenme yaklaşımının fen bilimleri dersinde öğrencilerin akademik başarısına ve derse karşı tutumuna etkisi. Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Bartın Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Bartın.
• Kanadlı, S., Ünal, K., ve Karakuş, F. (2015). Kuantum öğrenme modelinin akademik başarıya etkisi: Bir meta-analiz çalışması. Dergi Park, 136-157.
• Karadağ, E. (2009). Eğitim bilimleri alanında yapılmış doktora tezlerinin tematik açıdan incelemesi. Ahi Evran Üniversitesi Kırşehir Eğitim Fakültesi Dergisi, 10(3).
• Karasolak, K. (2017). Öğretmen adaylarının Cumhuriyet'in kuruluşundan günümüze öğretmenlik mesleğinin tarihsel gelişimi konusundaki bilgi düzeyleri ve bir ders programı önerisi (Türkiye'de öğretmen yetiştirme). Yayımlanmamış Doktora Tezi, Mersin Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Mersin.
• Karataş, S. (2010). Bilgisayar ve öğretim teknolojileri (BÖTE) öğretmen adaylarının mesleklerine ilişkin zihin haritalarının analizi (Gazi üniversitesi örneği). Ahi Evran Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 11(1), 159-173.
• Keleş, E. ve Çepni, S. (2006). Beyin ve öğrenme. Türk Fen Eğitimi Dergisi, 3(2), 66-82.
• Küçükoğlu, A. ve Taşgın, A. (2015). Öğretim ilke ve yöntemleri. Ankara: Pegem Akademi Yayınları.
• Larsen-Freeman, D. (1986). Techniques and principles in language teaching. New York: Oxford Üniversity Press.
• Mapes, J. J. (2007). Kuantum düşünce yöntemi. İstanbul: Yakamoz Yayınları.
• Marshall, I. & Zohar, D. (2008). Kim korkar Schödinger'in kedisinden. İstanbul: Paradigma Yayınları.
• Meydan, A. (2010). Öğrenmeyi öğrenme stratejilerinin öğrencilerin dördüncü sınıf “yaşadığımız yer” ünitesini öğrenmelerine ve kalıcılığa etkisi. Selçuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 23, 149-157.
• Milli Eğitim Bakanlığı Milli Eğitim Temel Kanunu.(1973).T.C. Resmi Gazete, 14574, 24 Haziran 1973.
• Münevver Subaşı, K. O. (2017). Bir araştırma yöntemi olarak durum çalışması. Atatürk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 21(2), 419-426.
• Özden, Y. (2002). Eğitimde dönüşüm, eğitimde yeni değerler (4 b.). Ankara: Pegem Yayıncılık.
• Özer, T. (2018). İlkokul matematik ders kitaplarındaki kesirler konusu ile ilgili örneklerin ve alıştırmaların incelenmesi. Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Kastamonu Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Kastamonu.
• Özsoy, G., Kuruyer, H. G., Özsoy, S. ve Tabak, H. (2013). Öğrenme ve öğrenmeye katılım hakkında sınıf öğretmenleri ne düşünüyorlar?. Dumlupınar Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 35, 199-214.
• Penrose, R. (2004). Fiziğin gizemi. Ankara: Tübitak.
• Puk, T. (2003). Creating a quantum curriculum: Teaching and learning in a complex world. 22.03.2019 tarihinde http://flash.lakeheadu.ca: http://flash.lakeheadu.ca/~tpuk/metamodel/index.htm sayfasından erişilmiştir.
• Reid, N. (2011). Kuantum mucizesi. İstanbul: Omega yayınları.
• Suryani, N. (2013). Improvement of students’ history learning competence through quantum learning model at senior high school in karanganyar regency, solo, central java province. Indonesia Journal Of Education and Practice, 4(14), 55-63.
• Şahin, M. (2015). Eğitim bilimlerine giriş. Ankara: Pegem Akademi Yayınları.
• Şeyihoğlu, A. ve Kartal, A. (2010). Yapılandırmacı yaklaşım temelli ilköğretim hayat bilgisi ve sosyal bilgiler derslerinde zihin haritalama tekniğine ilişkin öğretmen görüşleri. Kuram ve uygulamada eğitim bilimleri, 10(3), 1613-1656.
• Şimşek, F. (2016). Fen ve Teknoloji dersinde kuantum öğrenme modelinin, öğrencilerin akademik başarısı, Fen ve Teknoloji dersine yönelik tutumu, motivasyon ve bilgilerin kalıcılığı üzerine etkisi. Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Kahramanmaraş Sütçü İmam Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü, Kahramanmaraş.
• Şimşek, H. (1997). Paradigmalar savaşı kaostaki Türkiye. İstanbul: Sistem yayınları.
• Şişman, M. (2000). Öğretmenlik mesleğine giriş. Ankara: Pegem A Yayıncılık.
• Şöhretli, G. (2014). Kuantum Öğrenme Modelinin ilkokul 4. sınıf öğrencilerinin akademik başarıları bilimsel süreç becerileri ve matematiğe ilişkin tutumları üzerine etkisi. Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Mustafa Kemal Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Hatay.
• Türer, A. (2006). Program geliştirmede kullanılmak üzere bilgi felsefesinde bazı çıkarımlar. 22.03.2019 tarihinde http://ogrenmeyoldasi.weebly.com. adresinden erişilmiştir.
• Türk dil kurumu. (2019). Güncel Türkçe Sözlük. 22.03.2019 tarihinde r:http://www.tdk.gov.tr/index.php?option=com_TS.5cbdf476664028.21147685 sayfasından erişilmiştir.
• Tüz, M. (2002). Kişisel mükemmeliği yakalamada nöro linguistik programlama (NLP) tekniği. U.Ü. Fen-Edebiyat Fakültesi Sosyal Bilimler Dergisi, 3(3), 137-144.
• Usta, E. (2006). Kuantum öğrenme: Öğretmenlere ve öğrencilere. İlköğretim Eğitimci Dergisi, 4, 20-25.
• Vos-Groenendal, J. J. (1991). An accelerated/integrative learning model programevaluation based on participant perceptions of student attitudinal and achievement changes. Northern Arizona Üniversity.
• Westfal, R. (2000). Modern bilimin oluşumu (13 b.). (İ. H. Duru, Çev.). Ankara: Tübitak Yayınları.
• Yalçıntaş, M. (2019). Fen bilimleri öğretiminde kuantum öğrenme modeli kullanmanın ilkokul dördüncü sınıf öğrencilerinin akademik merak, kaygı, özyeterlik ve başarı düzeylerine etkisi. Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Marmara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, İstanbul.
• Yıldırım, A., & Şimşek, H. (2016). Nitel araştırma yöntemleri. Ankara: Seçkin Yayıncılık.
• Yiğit, M. F. (2014) Çok kültürlü toplumlarda değer yargıları, vatandaşlık ve demokrasi eğitimi: Türkiye Örneği. Yayımlanmamış Doktora Tezi, Necmettin Erbakan Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Konya.
• Yilgen, A. (2014). Kuantum Öğrenme modeline dayalı fen eğitiminin öğrencilerin akademik başarılarına etkisi. Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Fırat Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Elazığ.
• Yücel Ertem, S. (2018). Kişisel ve örgütsel faktörlerin lisansüstü eğitim'de öğrenci kaybı üzerindeki rolü: Tamam mı, devam mı?. Yayımlanmamış Doktora Tezi, Orta Doğu Teknik Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Ankara.
• Yüksel, A. (2019). İlkokul kaynaştırma (bütünleştirme) sınıflarında öğrenim gören hafif düzey zihin engelli ve normal gelişim gösteren son sınıf öğrencilerinin okuduğunu anlama düzeylerinin karşılaştırmalı olarak incelenmesi. Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Necmettin Erbakan Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Konya.