Farklı Ortaöğretim Kurumlarında Öğrenim Gören Öğrencilerin Okul İklimi Algıları ile Okula Bağlılıkları ve Akademik Başarıları Arasındaki İlişkinin İncelenmesi

Yıl 2020, Cilt: 4 Sayı: 2, 152 - 166, 15.12.2020

Bahadır Pehlivan , Mustafa Özgenel

Öz

Bu araştırmada, farklı türdeki ortaöğretim kurumlarında bulunan öğrencilerin okul iklimi algıları ile okula bağlılıkları ve akademik başarıları arasındaki ilişkinin incelenmesi amaçlanmıştır. Bu amaç doğrultusunda araştırmada nicel araştırma yöntemlerinden ilişkisel tarama yöntemi kullanılmıştır. Araştırmanın çalışma grubunu kolay ulaşılabilir örnekleme yöntemi ile İstanbul ili Esenyurt ilçesinde çeşitli ortaöğretim kurumlarında öğrenim gören 254 erkek 140 kız öğrenci olmak üzere toplam 394 lise öğrencisi oluşturmaktadır. Öğrencilere 3 ayrı bölümden oluşan “Kişisel Bilgi Formu”, Çocuk ve Ergenler için Okula Bağlanma Ölçeği” ve “Okul İklimi Ölçeği” uygulanmıştır. Elde edilen nicel veriler bilgisayar ortamında SPSS programında analiz edilmiştir. Araştırmada lise öğrencilerinin okul iklimi algıları, okula bağlılıkları ve akademik başarıları arasındaki ilişkilerin belirlenebilmesi amacıyla korelasyon analizi ile basit ve çoklu regresyon analizi yapılmıştır. Araştırma sonuçlarına göre öğrencilerinin okul iklimi algıları, okula bağlılık düzeyleri ve akademik başarıları arasında olumlu yönde ilişki saptanmıştır. Araştırmada okul ikliminin okula bağlanmayı ve akademik başarıyı, okula bağlanmanın da akademik başarıyı düşük düzeyde olumlu yönde yordadığı sonucuna ulaşılmıştır. Ancak okul iklimi ile okula bağlanma birlikte modelde analiz edildiğinde, okula bağlanma değişkeni öğrencilerin akademik başarıları üzerindeki etkisinin anlamlı olmadığı görülmektedir. Bu durumda okul iklimi, öğrencilerin okula bağlılıklarını ve akademik başarını da kapsayan bir değişken olabilir.

Anahtar Kelimeler

Okul İklimi,, Okula Bağlılık, Akademik Başarı

Examination of the Relationship between School Climate Perceptions of Students in Different High Schools and Their Commitment to School and Academic Success

Öz

In this study, it is aimed to investigate the relationship between students' perceptions of school climate, their attachment to school and their academic success in different types of secondary education institutions. For this purpose, the relational survey method, one of the quantitative research methods, was used in the research. The study group of the research consists of 394 high school students, 254 male and 140 female students studying in various secondary education institutions in Esenyurt district of Istanbul province with easy accessible sampling method. The "Personal Information Form", which consists of 3 separate parts, "School Climate Scale" and "School Attachment Scale for Children and Adolescents” were applied to students. The quantitative data obtained were analyzed in SPSS program in computer environment. In the research, correlation analysis and simple and multiple regression analysis were performed in order to determine the relationships between high school students' perceptions of school climate, their commitment to school and their academic success. According to the results of the research, a positive correlation was found between students' perceptions of school climate, their level of commitment to school and their academic success. In the study, it was concluded that school climate predicted school success and academic success, and school attachment predicted academic success at a low level. However, when school climate and school attachment are analyzed in the model, it is seen that the effect of school attachment variable on students' academic achievement is not significant. In this case, the school climate can be a variable including students' commitment to school and academic success.

Anahtar Kelimeler

School Climate, School Commitment, Academic Success

Kaynakça

• Arastaman, G. (2006). Ankara ili lise birinci sınıf öğrencilerinin okula bağlılık durumlarına ilişkin öğrenci, öğretmen ve yöneticilerin görüşleri. (Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi). Ankara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Ankara.
• Buluç, B. (2013). Örgüt kültürü ve iklimi. S. Özdemir (Ed.), Eğitim yönetiminde kuram ve uygulama içinde (s. 101-128). Ankara: Pegem Yayıncılık.
• Büyüköztürk, Ş., Çakmak, K. E., Akgün, Ö. E., Karadeniz, Ş., ve Demirel, F. (2015). Bilimsel araştırma yöntemleri. Ankara: Pegem Akademi Yayınları.
• Cornell, D., Shukla, K., ve Konold, T. R. (2016). Authoritative school climate and student academic engagement, grades, and aspirations in middle and high schools. Area Open 2(2),1-18.
• Covell, K. (2010). School engagement and rights-respecting schools. Cambridge Journal of Education, 40(1), 39–51.
• Çalık, T. ve Kurt, T. (2010). Okul iklimi ölçeğinin (OİÖ) geliştirilmesi. Eğitim ve Bilim, 35(157), 167-180.
• Çelik, V. (2012). Okul yönetimi ve kültürü. Ankara: Pegem Yayıncılık.
• Çengel, M., Totan, T., Çöğmen, S. (2017). Okula bağlılık ölçeğinin Türkçeye uyarlanması. Abant İzzet Baysal Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 17(4), 1820-1837.
• Çokluk, Ö., Şekercioğlu, G., ve Büyüköztürk, Ş. (2012). Sosyal bilimler için çok değişkenli istatistik: SPSS ve LISREL uygulamaları. Ankara: Pegem.
• Eck, K. V., Johnson, S. R., Bettencourt, A., & Johnson, S. L. (2017). How school climate relates to chronic absence: a multi-level latent profile analysis. Journal of School Psychology, 6, 89-102.
• Esenyurt İlçe Milli Eğitim Müdürlüğü (2019). Personel istatikleri. http://esenyurt.meb.gov.tr/
• Freiberg, H. J., & Stein, T. A. (2003). Measuring, improving and sustaining healthy learning environments. In H. J. Freiberg (Ed.), School climate: Measuring, improving, and sustaining healthy learning environments (p. 11-29). New York: Routledge Falmer.
• Furlong, M. J., Whipple, A. D., Jean, G. S., Simental, J., Soliz, A., & Punthuna, S. (2003). Multiple contexts of school engagement: Moving toward a unifying framework for educational research and practice. The California School Psychologist, 8(1), 99-113.
• Hill, L. G. & Werner, N. E. (2006). Affiliative motivation, school attachment, and aggression in school. Psychology in The Schools, 43(2), 231-246.
• Hopson, L. M. ve Lee, E. (2011). Mitigating the effect of family poverty on academic and behavioral outcomes: The role of school climate in middle and high school. Children and Youth Services Review, 33: 2221-2229.
• Hoy, W. K. ve Miskel, C. G. (2012). Educational administration theory, research, and practice (9th Edition). New York: Mc Graw Hill.
• Konold, T., Cornell, D., Shukla, K., & Huang, F. (2017). Racial/ethnic differences in perceptions of school climate and its association with student engagement and peer aggression. Journal of Youth and Adolescence, 46(6), 1289-1303.
• LeCroy, C. W. & Krysik, J. (2008). Predictors of academic achievement and school attachment among hispanic adolescents. Children and Schools, 30, 197-210
• Lynch, A. D., Lerner, R. M., & Leventhal, T. (2013). Adolescent academic achievement and school engagement: an examination of the role of school-wide peer culture. Youth Adolescence 42, 6–19
• Mabie, G. E. (2003). Making schools safe for the 21st Century: An interview with Ronald D. Stephens. The Educational Forum, 67(2), 156-162
• MacNeil, A. J., Prater, D. L., & Busch, S. (2009) The effects of school culture and climate on student achievement. International Journal of Leadership in Education, 12(1), 73-84
• Marshall, M. L. (2004). Examining school climate: Defining factors and educational influences [white paper, electronic version]. Retrieved from Georgia State University Center for School Safety, School Climate and Classroom Management website: http://education. gsu. edu/schoolsafety.
• Özgenel, M. (2020). An organizational factor predicting school effectiveness: School climate. International Journal of Psychology and Educational Studies, 7(1), 38-50.
• Özgenel, M. ve Çetiner, R. (2019). Okul ikliminin öğrencilerin mutluluğuna etkisi V. Uluslararası TURKCESS Eğitim ve Sosyal Bilimler Kongresi içinde (s. 45-46), İstanbul.
• Özgenel, M. ve Yayık, D. (2019). Okul müdürlerinin etik liderlik özellikleri ile okul iklimi ve öğretmenlerin okula bağlılıkları arasındaki ilişkiler örüntüsü. VI. Uluslararası Eğitim ve Sosyal Bilimlerde Akademik Çalışmalar Sempozyumu içinde (s. 45-46), Ankara, Türkiye.
• Özgenel, M., Çalışkan Yılmaz, F. & Baydar, F. (2018). School climate as a predictor of secondary school students’ school attachment. Eurasian Journal of Educational Research (EJER), (78), 87-116.
• Savi, F. (2011). Çocuk ve ergenler için okula bağlanma ölçeği: Geçerlik ve güvenirlik çalışması. İlköğretim Online, 10(1), 1-11
• Thapa, A. S., Cohen, J., Guffey, S., & Higgins-D’Alessandro, A. (2013). A review of school climate research. Review of Educational Research, 83, 357–385.
• Thomson, S. (2005). Engaging students with school life. Youth Studies Australia, 24(1), 10.
• Tinto, V. (1975). Dropout from Higher Education: A Theoretical Synthesis of Recent Research. Review of Educational Research, 45(1), 89-125.
• Turgut, Ö. (2015). Ergenlerin psikolojik sağlamlık düzeylerinin, önemli yaşam olayları, algılanan sosyal destek ve okul bağlılığı açısından incelenmesi (Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi). Anadolu Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Eskişehir.
• Wang, M. T., & Holcombe, R. (2010). Adolescents’ perceptions of school environment, engagement, and academic achievement in middle school. American Educational Research Journal, 47(3), 633-662.
• Wang, M.T., & Degol, J. L. (2016). School climate: A review of the construct, measurement, and impact on student outcomes. Educational Psychology Review, 28, 315–352.
• Willms, J. D. (2003). Student engagement at school: A sense of belonging and participation. Paris: Organisation for Economic Co-operation and Development.
• Yıldız, M. A. ve Kutlu, M. (2015). Erinlerde okula bağlanmanın yordayıcısı olarak sosyal kaygı ve depresif belirtilerin incelenmesi. Mustafa Kemal Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi,12(31): 332-345.
• Zehir, F. ve Özgenel, M. (2019). Öğrencilerin algıladığı okul ikliminin öğrencilerin okul motivasyonlarına etkisi. V. Uluslararası TURKCESS Eğitim ve Sosyal Bilimler Kongresi içinde (s. 47-48), İstanbul.