Sosyal Adalet Fenomeni Üzerine Fenomenolojik Bir Analiz

Yıl 2022, Cilt: 6 Sayı: 2, 494 - 521, 31.12.2022

Gül Tuncel

Öz

Sosyal adalet, genel olarak toplumdaki gücün, kaynakların, sorumlulukların ırk, etnik köken, yaş, cinsiyet, yetenek, cinsel yönelim ve dini veya manevi geçmişe bakılmaksızın tüm insanlara adil ve eşit dağılımı olarak tanımlanmaktadır (Van den Bos, 2003). Bu tanımın altında yatan temel ilkeler, kapsayıcılık, işbirliği ve dayanışma değerlerinin yanı sıra eşit erişim ve fırsat eşitliğini içerir. Bu değerler aynı zamanda demokratik ve eşitlikçi bir toplumun temelidir (Sue, 2001). Bu nedenle sosyal adalet olgusu toplumun tüm kurumlarında mevcut olmalıdır. Ancak özellikle eğitim kurumlarının sosyal adaletin tesis edilmesinde önemli bir rolü vardır. Eğitim sisteminin fırsat eşitliği sunmadığı ve sadece belirli bir gruba ayrıcalıklı hale gelmesi, bir toplumu hem kültürel hem de ekonomik olarak olumsuz etkilemektedir. Eğitimde sosyal adaleti sağlama çabası, eğitimdeki bazı eşitsizliklerin düzeltilmesi çabasını da içermektedir. Bu bağlamda bu araştırmanın amacı, sosyal bilgiler öğretmen adaylarının sosyal adalet/adaletsizlik deneyimlerini ortaya çıkarmaya çalışmak ve bu deneyimlerden yola çıkarak sosyal adalet eğitimi için öngörülerde bulunmaktır.

Anahtar Kelimeler

Sosyal adalet, sosyal adalet deneyimleri, eğitim, fenomenoloji

A Phenomenological Analysis on the Phenomenon of Social Justice

Öz

Social justice is generally defined as the fair and equitable distribution of power, resources, responsibilities in society to all people, regardless of race, ethnicity, age, gender, ability, sexual orientation and religious or spiritual background (Van den Bos 2003). The key principles underlying this definition include the values of inclusion, cooperation and solidarity, as well as equal access and equal opportunity. These values are also the foundation of a democratic and egalitarian society (Sue 2001). Therefore, the phenomenon of social justice should be available in all institutions of the society. However, educational institutions in particular, have a significant role in the establishment of social justice. When the education system does not offer equal opportunities and is privileged only for a certain group, it negatively affects a society both culturally and economically. The effort to achieve social justice in education also includes the effort to correct some inequalities in education. In this context, the aim of this research is to try to reveal the social justice/injustice experiences of social studies teacher candidates and to make predictions for social justice education based on these experiences.

Anahtar Kelimeler

Social justice, social justice experiences, education, phenomenology

Kaynakça

• Burke, R., O’Neill, J. & Loveridge, J. (2018). Children’s conceptions of informal and everyday learning. Oxford Review of Education. 44 (6), 771–786.
• Çakır, M. (2017). Geçmişten Günümüze “Sosyal Adalet”. International Journal of Social Sciences and Education Research. 3(2), 560-572.
• Çiftçi, A. (1999). Toplumbilim yazıları. Anadolu.
• Good, T.L. & Brophy, J.E. (2000). Looking in classrooms. Eight Edition. Addison Wesley Longman Inc.
• Groenewald, T. (2004). A Phenomenological Research Design Illustrated. International Journal of Qualitative Methods, 3(1).
• Güçlü, İ. (2021). Sosyal bilimlerde nitel araştırma yöntemleri. Nika.
• Levin, H. M., Cornelisz, J. & Hanish-Cerda, B. (2013). Does educational privatisation promote social justice?. Oxford Review of Education, 39, (4).
• Milli Eğitim Temel Kanunu, (24 June 1973). 14. 04. 2022 retw. https://www.mevzuat.gov.tr/MevzuatMetin/1.5.1739.pdf
• Neubauer, B. E., Witkop, C. T. & Varpio,L. (2019). How phenomenology can help us learn from the experiences of others. Perspectives on Medical Education, 8, 90–97.
• Obioha, U. P. (2011). The Nature of Justice. Journal of Social Sciences. November, 183-192.
• Ogunmodede F. (2005). What is justice. In Pantaleon Iroegbu (Ed.), Kpim of morality, ethics: general, special and Professional (ss. 401-415). Heinemann Educational Books.
• Pehlivan, H., Köseoğlu, P. & Şen, Z. (2018). Öğretmen Adaylarının Öğrenme Ortamlarında Uygulanan Ödül, Ceza ve Ayrımcılığa İlişkin Görüşleri. İlköğretim Online, 17(4), 2091-2109.
• Power, S. & Taylor, C. (2013). Social justice and education in the public and private spheres. Oxford Review of Education. 39 (4).
• Sayılan, F. (2014). Eğitimde “Toplumsal Cinsiyet Eşitliği”. Eleştirel Pedagoji, 6(31), 17-23.
• Slattery, M. (2012). Sosyolojide temel fikirler. (Ü. Tatlıcan, Çeviren.). Sentez.
• Snauwaert, D. T. (2011). Social justice and the philosophical foundations of critical peace education: Exploring Nussbaum, Sen, and Freire. Journal of Peace Education, 8(3), 315–331.
• Sofuoğlu, N. (2009). Alfred Schutz's phenomenological sociology and its applicability in sociology of religion [Unpublished doctoral dissertation]. University of Dokuz Eylül.
• Sue, D. W. (2001). Multidimensional facets of cultural competence. The Counseling Psychologist, 29, 790–821.
• Şimşek, H., Dağıstan, A., Şahin, C., Koçyiğit, E., Dağıstan Yalçınkaya G., Kart, M. & Dağdelen, S. (2019). Kapsayıcı eğitim bağlamında Türkiye’de temel eğitim programlarında çokkültürlülüğün izleri. Ahi Evran Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 5(2), 177-197.
• Van den Bos, K. (2003). On the subjective quality of social justice: The role of affect as information in the psychology of justice judgments. Journal of Personality and Social Psychology, 85, 482–498.
• Yıldırım, A., & Şimşek, H. (2011). Nitel araştırma yöntemleri. Seçkin.
• Zahavi, D. (2018). Husserl’ın fenomenolojisi. (S. Beyazıt, Çeviren). Say.