BibTex RIS Kaynak Göster

Causes and consequences of emigration in Muş Province

Yıl 2010, Sayı: 55, 45 - 57, 28.09.2014

Öz

Muş province is located at the upper Murat-Van section of East Anatolia. The province covering about 8116 sq km area is roughly located in the center of Eastern Anatolia Region. The population and development of province because of geographical location reflect the general characteristics of Eastern Anatolia Region regarding social and economic characteristics. In addition to the climate and topography conditions substantially restricting economic activities, rapidly increasing emigration is effective on the social and cultural backwardness. Indeed the province-wide emigration is generally occurs in the confined space and rural areas where agricultural productions are carried out. In addition to emigration to the big cities in Turkey in general, migration occurs to the urban centers from rural areas or even abroad. That situation leads to the infrastructure problems, especially various social, cultural and economic problems in city. In the present, the causes and consequences of emigration in the province of Muş were evaluated and solutions have been proposed to prevent migration.

Keywords: Population increase, migration, economical development, Muş.

Kaynakça

  • AKIŞ, A. ve AKKUŞ, A. (2003). “Güneydoğu Anadolu Proje- si’nin (GAP) Şanlıurfa’daki Göçe Etkisi”. Selçuk Üniversi- tesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi 10: 507-543.
  • ATALAY, İ. (1997). Türkiye Bölgesel Coğrafyası, İnkılâp Ya- yınevi, İstanbul.
  • AVCI, S. (1992). “Bayburt İlinde Nüfus Gelişimi ve Dağılışı”. Türk Coğrafya Dergisi 27: 159-177.
  • AVCI, S. (1993). “Türkiye’de Şehir ve Şehirli Nüfusun Dağılı- şı”. Türk Coğrafya Dergisi 28: 249-270, İstanbul.
  • AVCI, S. (2003). “Gelişimi ve Sorunları Açısından Türkiye’de Şehirleşme”. Sırrı Erinç Sempozyumu 2003 Coğrafya Genişletilmiş Bildiri Özetleri: 218-225. İstanbul.
  • BAŞIBÜYÜK, A. (2005a). “Doğu Anadolu Bölgesinde Nüfu- sun Cinsiyet ve Yaş Yapısı”. Doğu Coğrafya Dergisi 14: 67-95.
  • BAŞIBÜYÜK, A. (2005b). “Doğu Anadolu Bölgesinde Orta- lama Hanehalkı Büyüklüklerinin Dağılışı”. Doğu Coğraf- ya Dergisi 13: 273-291.
  • BEHAR, C. (1996). Osmanlı İmparatorluğu’nun ve Türki- ye’nin Nüfusu 1500-1927. Ankara: T.C. Başbakanlık Devlet İstatistik Enstitüsü.
  • DARKOT, B. (1997). “Muş”. İslam Ansiklopedisi 8: 744-747. Eskişehir: Milli Eğitim Bakanlığı.
  • DİE (1935). Genel Nüfus Sayımı, İdari Bölünüş. Ankara: Devlet İstatistik Enstitüsü.
  • DİE (1940). Genel Nüfus Sayımı, İdari Bölünüş. Ankara: Devlet İstatistik Enstitüsü.
  • DİE (1945). Genel Nüfus Sayımı, İdari Bölünüş. Ankara: Devlet İstatistik Enstitüsü..
  • DİE (1950). Genel Nüfus Sayımı, İdari Bölünüş. Ankara: Devlet İstatistik Enstitüsü.
  • DİE (1955). Genel Nüfus Sayımı, İdari Bölünüş. Ankara: Devlet İstatistik Enstitüsü.
  • DİE (1960). Genel Nüfus Sayımı, İdari Bölünüş. Ankara: Devlet İstatistik Enstitüsü.
  • DİE (1965). Genel Nüfus Sayımı, İdari Bölünüş. Ankara: Devlet İstatistik Enstitüsü.
  • DİE (1970). Genel Nüfus Sayımı, İdari Bölünüş. Ankara: Devlet İstatistik Enstitüsü.
  • DİE (1975). Genel Nüfus Sayımı, İdari Bölünüş. Ankara: Devlet İstatistik Enstitüsü.
  • DİE (1980). Genel Nüfus Sayımı, Nüfusun Sosyal ve Ekono- mik Nitelikleri. Ankara: Devlet İstatistik Enstitüsü.
  • DİE (1985). Genel Nüfus Sayımı, Nüfusun Sosyal ve Ekono- mik Nitelikleri. Ankara: Devlet İstatistik Enstitüsü.
  • DİE (1990). Genel Nüfus Sayımı, Nüfusun Sosyal ve Ekono- mik Nitelikleri. Ankara: Devlet İstatistik Enstitüsü.
  • DİE (2000). Genel Nüfus Sayımı, Nüfusun Sosyal ve Ekono- mik Nitelikleri. Ankara: Devlet İstatistik Enstitüsü.
  • DİE (2004). İl Göstergeleri 1980-2003=Provincial İndicators. Ankara: T. C Başbakanlık Devlet İstatistik Enstitüsü.
  • DOĞANAY, H. (1997). Türkiye Beşeri Coğrafyası. Ankara: Milli Eğitim Basımevi.
  • DPT (2000). Doğu Anadolu Projesi Ana Planı Mevcut Durum ve Analizleri. Cilt I, Ankara: T.C Devlet Planlama Teşkila- tı Müsteşarlığı.
  • DPT (2000). Tarımda Girdi Kullanımı ve Verimliliğe Etkileri. Ankara: T.C Devlet Planlama Teşkilatı Müsteşarlığı.
  • DPT (2004). İlçelerin Sosyo-Ekonomik Gelişmişlik Sıralaması Araştırması (2004). Ankara: T.C Devlet Planlama Teşki- latı Müsteşarlığı.
  • GÜRBÜZ, M., KARABULUT, M. ve SANDAL, E. (2003). “Tür- kiye’den Yurtdışına Yasa Dışı Göçler: Pazarcık (Kahra- manmaraş) Örneği”. Marmara Coğrafya Dergisi 8: 35- 52.
  • GÜRBÜZ, M. ve KARABULUT, M. (2008). Kırsal Göçler ile Sosyo-ekonomik Özellikler Arasındaki ilişkilerin Analizi, Türk Coğrafya Dergisi 50: 37-60.
  • KINAL, F. (1962). Eski Anadolu Tarihi. Ankara: Türk Tarih Kurumu Basımevi.
  • MEMİŞ, E. (2009). Eskiçağ Medeniyetleri Tarihi. Bursa: Ekin Yayın Basım Dağıtım.
  • MUŞ-TİM (2002). Muş Tarım Master Planı. Ankara: Tarım ve Köyişleri Bakanlığı Muş Tarım İl Müdürlüğü.
  • ÖZGÜR, M. (1999). “Türkiye Nüfusunun Yaş Yapısı”, Ankara Üniversitesi Türkiye Coğrafyası Araştırma ve Uygulama Merkezi Dergisi 7: 159-175.
  • ÖZGÜR, M. (2000). Türkiye Coğrafyası, Ankara: Hilmi Usta Matbaacılık.
  • SERGÜN, Ü. (1977). “Türkiye’de Nüfusunun artışı ve Sorun- ları”. İstanbul Üniversitesi Coğrafya Enstitüsü Dergisi 20-21: 211-223.
  • SÖNMEZ, M.E. (2005). Muş Ovası ve Çevresinde Arazi Kul- lanımı. İstanbul: İstanbul Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü (Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi).
  • SOYLU, H. (2003). Şehir Coğrafyası Açısından Bir Araştırma Bingöl. Erzurum: Bakanlar Matbaacılık Ltd. Şti.
  • TABAKOĞLU, A. (1986). Türk İktisat Tarihi. İstanbul: Dergah Yayınları
  • TANDOĞAN, A. (1988). Türkiye’de 1975-1980 Döneminde İller Arası Göçler. Trabzon: Karadeniz Teknik Üniversi- tesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi.
  • TANOĞLU, A. (1966). Nüfus ve Yerleşme.,İstanbul: İstanbul Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Coğrafya Enstitüsü.
  • TUNCEL, M. (2006). “Muş”, Türkiye Diyanet Vakfı İslâm Ansiklopedisi 31: 361-371. İstanbul: İslam Araştırmaları Merkezi. TÜİK (Türkiye İstatistik <http://www.tuik.gov.tr/Start.do;jsessionid>. Enstitüsü) (2010).
  • TÜMERTEKİN, E. (1968). Türkiye’de İç Göçler-Internel Mig- rations in Turkey. İstanbul: İstanbul Üniversitesi Coğ- rafya Enstitüsü.
  • TÜMERTEKİN, E. (1994). Beşeri Coğrafya Giriş. İstanbul: İstanbul Üniversitesi İletişim Fakültesi Basımevi ve Film Merkezi.
  • TÜMERTEKİN, E. ve ÖZGÜÇ, N. (1997). Beşeri Coğrafya İnsan –Kültür-Mekân. İstanbul: Çantay Kitabevi.
  • http://www.muskulturturizm.gov.tr/belge/1- 34159/eski2yeni.html
  • Yazar hakkında Yrd. Doç. Dr. Mehmet Emin Sönmez
  • Kilis 7 Aralık Üniversitesi
  • Fen-Edebiyat Fakültesi
  • Coğrafya Bölümü KİLİS
  • Yerleşme, arazi kullanımı, planlama, nüfus ve
  • kalkınma gibi beşeri coğrafya konularında çalışmakta,
  • ayrıca bu çalışmalarda CBS ile uzaktan algılama gibi
  • yöntemlerden faydalanmaktadır.

Muş İlinde nüfus hareketlerinin nedenleri ve sonuçları

Yıl 2010, Sayı: 55, 45 - 57, 28.09.2014

Öz

Muş ili Doğu Anadolu Bölgesi’nin Yukarı Murat-Van Bölümünde yer alır. Yaklaşık 8116 km² alan kaplayan il, çok kaba olarak Doğu Anadolu Bölgesi’nin merkezinde yer alır. İl nüfusu, ilin bu coğrafi konumu nedeniyle gelişimi, sosyal ve ekonomik nitelikleri bakımından Doğu Anadolu Bölgesi’nin nüfusuna ait genel özellikleri yansıtır. İl genelinde ekonomik faaliyetleri önemli ölçüde kısıtlayan iklim ve topografya koşulları yanında sosyal ve kültürel geri kalmışlık hızla artan nüfusun göç etmesinde etkili olmaktadır. Nitekim il genelindeki göçler, sınırlı alanda ve şartlarda tarıma dayalı üretimin yürütüldüğü kırsal kesimlerde daha yüksek oranlarda gerçekleşmektedir. İldeki göçler büyük oranda Türkiye’deki büyük şehirlere olmakla beraber kırsal kesimlerden il içindeki şehir yerleşmelerine ve yurt dışına da olabilmektedir. Bu durum ülkemizdeki şehirlerde altyapı sorunları başta olmak üzere çeşitli sosyal, kültürel ve ekonomik olumsuzlukların baş göstermesine yol açmaktadır. Bu çalışmada Muş ilindeki göçlerin sebepleri ve sonuçları değerlendirilmiş ve göçlerin önlenmesine yönelik çözüm önerileri geliştirilmiştir.

Anahtar Kelimeler: Nüfus artışı, göç, ekonomik gelişme, Muş

Kaynakça

  • AKIŞ, A. ve AKKUŞ, A. (2003). “Güneydoğu Anadolu Proje- si’nin (GAP) Şanlıurfa’daki Göçe Etkisi”. Selçuk Üniversi- tesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi 10: 507-543.
  • ATALAY, İ. (1997). Türkiye Bölgesel Coğrafyası, İnkılâp Ya- yınevi, İstanbul.
  • AVCI, S. (1992). “Bayburt İlinde Nüfus Gelişimi ve Dağılışı”. Türk Coğrafya Dergisi 27: 159-177.
  • AVCI, S. (1993). “Türkiye’de Şehir ve Şehirli Nüfusun Dağılı- şı”. Türk Coğrafya Dergisi 28: 249-270, İstanbul.
  • AVCI, S. (2003). “Gelişimi ve Sorunları Açısından Türkiye’de Şehirleşme”. Sırrı Erinç Sempozyumu 2003 Coğrafya Genişletilmiş Bildiri Özetleri: 218-225. İstanbul.
  • BAŞIBÜYÜK, A. (2005a). “Doğu Anadolu Bölgesinde Nüfu- sun Cinsiyet ve Yaş Yapısı”. Doğu Coğrafya Dergisi 14: 67-95.
  • BAŞIBÜYÜK, A. (2005b). “Doğu Anadolu Bölgesinde Orta- lama Hanehalkı Büyüklüklerinin Dağılışı”. Doğu Coğraf- ya Dergisi 13: 273-291.
  • BEHAR, C. (1996). Osmanlı İmparatorluğu’nun ve Türki- ye’nin Nüfusu 1500-1927. Ankara: T.C. Başbakanlık Devlet İstatistik Enstitüsü.
  • DARKOT, B. (1997). “Muş”. İslam Ansiklopedisi 8: 744-747. Eskişehir: Milli Eğitim Bakanlığı.
  • DİE (1935). Genel Nüfus Sayımı, İdari Bölünüş. Ankara: Devlet İstatistik Enstitüsü.
  • DİE (1940). Genel Nüfus Sayımı, İdari Bölünüş. Ankara: Devlet İstatistik Enstitüsü.
  • DİE (1945). Genel Nüfus Sayımı, İdari Bölünüş. Ankara: Devlet İstatistik Enstitüsü..
  • DİE (1950). Genel Nüfus Sayımı, İdari Bölünüş. Ankara: Devlet İstatistik Enstitüsü.
  • DİE (1955). Genel Nüfus Sayımı, İdari Bölünüş. Ankara: Devlet İstatistik Enstitüsü.
  • DİE (1960). Genel Nüfus Sayımı, İdari Bölünüş. Ankara: Devlet İstatistik Enstitüsü.
  • DİE (1965). Genel Nüfus Sayımı, İdari Bölünüş. Ankara: Devlet İstatistik Enstitüsü.
  • DİE (1970). Genel Nüfus Sayımı, İdari Bölünüş. Ankara: Devlet İstatistik Enstitüsü.
  • DİE (1975). Genel Nüfus Sayımı, İdari Bölünüş. Ankara: Devlet İstatistik Enstitüsü.
  • DİE (1980). Genel Nüfus Sayımı, Nüfusun Sosyal ve Ekono- mik Nitelikleri. Ankara: Devlet İstatistik Enstitüsü.
  • DİE (1985). Genel Nüfus Sayımı, Nüfusun Sosyal ve Ekono- mik Nitelikleri. Ankara: Devlet İstatistik Enstitüsü.
  • DİE (1990). Genel Nüfus Sayımı, Nüfusun Sosyal ve Ekono- mik Nitelikleri. Ankara: Devlet İstatistik Enstitüsü.
  • DİE (2000). Genel Nüfus Sayımı, Nüfusun Sosyal ve Ekono- mik Nitelikleri. Ankara: Devlet İstatistik Enstitüsü.
  • DİE (2004). İl Göstergeleri 1980-2003=Provincial İndicators. Ankara: T. C Başbakanlık Devlet İstatistik Enstitüsü.
  • DOĞANAY, H. (1997). Türkiye Beşeri Coğrafyası. Ankara: Milli Eğitim Basımevi.
  • DPT (2000). Doğu Anadolu Projesi Ana Planı Mevcut Durum ve Analizleri. Cilt I, Ankara: T.C Devlet Planlama Teşkila- tı Müsteşarlığı.
  • DPT (2000). Tarımda Girdi Kullanımı ve Verimliliğe Etkileri. Ankara: T.C Devlet Planlama Teşkilatı Müsteşarlığı.
  • DPT (2004). İlçelerin Sosyo-Ekonomik Gelişmişlik Sıralaması Araştırması (2004). Ankara: T.C Devlet Planlama Teşki- latı Müsteşarlığı.
  • GÜRBÜZ, M., KARABULUT, M. ve SANDAL, E. (2003). “Tür- kiye’den Yurtdışına Yasa Dışı Göçler: Pazarcık (Kahra- manmaraş) Örneği”. Marmara Coğrafya Dergisi 8: 35- 52.
  • GÜRBÜZ, M. ve KARABULUT, M. (2008). Kırsal Göçler ile Sosyo-ekonomik Özellikler Arasındaki ilişkilerin Analizi, Türk Coğrafya Dergisi 50: 37-60.
  • KINAL, F. (1962). Eski Anadolu Tarihi. Ankara: Türk Tarih Kurumu Basımevi.
  • MEMİŞ, E. (2009). Eskiçağ Medeniyetleri Tarihi. Bursa: Ekin Yayın Basım Dağıtım.
  • MUŞ-TİM (2002). Muş Tarım Master Planı. Ankara: Tarım ve Köyişleri Bakanlığı Muş Tarım İl Müdürlüğü.
  • ÖZGÜR, M. (1999). “Türkiye Nüfusunun Yaş Yapısı”, Ankara Üniversitesi Türkiye Coğrafyası Araştırma ve Uygulama Merkezi Dergisi 7: 159-175.
  • ÖZGÜR, M. (2000). Türkiye Coğrafyası, Ankara: Hilmi Usta Matbaacılık.
  • SERGÜN, Ü. (1977). “Türkiye’de Nüfusunun artışı ve Sorun- ları”. İstanbul Üniversitesi Coğrafya Enstitüsü Dergisi 20-21: 211-223.
  • SÖNMEZ, M.E. (2005). Muş Ovası ve Çevresinde Arazi Kul- lanımı. İstanbul: İstanbul Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü (Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi).
  • SOYLU, H. (2003). Şehir Coğrafyası Açısından Bir Araştırma Bingöl. Erzurum: Bakanlar Matbaacılık Ltd. Şti.
  • TABAKOĞLU, A. (1986). Türk İktisat Tarihi. İstanbul: Dergah Yayınları
  • TANDOĞAN, A. (1988). Türkiye’de 1975-1980 Döneminde İller Arası Göçler. Trabzon: Karadeniz Teknik Üniversi- tesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi.
  • TANOĞLU, A. (1966). Nüfus ve Yerleşme.,İstanbul: İstanbul Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Coğrafya Enstitüsü.
  • TUNCEL, M. (2006). “Muş”, Türkiye Diyanet Vakfı İslâm Ansiklopedisi 31: 361-371. İstanbul: İslam Araştırmaları Merkezi. TÜİK (Türkiye İstatistik <http://www.tuik.gov.tr/Start.do;jsessionid>. Enstitüsü) (2010).
  • TÜMERTEKİN, E. (1968). Türkiye’de İç Göçler-Internel Mig- rations in Turkey. İstanbul: İstanbul Üniversitesi Coğ- rafya Enstitüsü.
  • TÜMERTEKİN, E. (1994). Beşeri Coğrafya Giriş. İstanbul: İstanbul Üniversitesi İletişim Fakültesi Basımevi ve Film Merkezi.
  • TÜMERTEKİN, E. ve ÖZGÜÇ, N. (1997). Beşeri Coğrafya İnsan –Kültür-Mekân. İstanbul: Çantay Kitabevi.
  • http://www.muskulturturizm.gov.tr/belge/1- 34159/eski2yeni.html
  • Yazar hakkında Yrd. Doç. Dr. Mehmet Emin Sönmez
  • Kilis 7 Aralık Üniversitesi
  • Fen-Edebiyat Fakültesi
  • Coğrafya Bölümü KİLİS
  • Yerleşme, arazi kullanımı, planlama, nüfus ve
  • kalkınma gibi beşeri coğrafya konularında çalışmakta,
  • ayrıca bu çalışmalarda CBS ile uzaktan algılama gibi
  • yöntemlerden faydalanmaktadır.
Toplam 53 adet kaynakça vardır.

Ayrıntılar

Birincil Dil Türkçe
Bölüm Araştırma Makalesi
Yazarlar

Mehmet Sönmez Bu kişi benim

Yayımlanma Tarihi 28 Eylül 2014
Yayımlandığı Sayı Yıl 2010 Sayı: 55

Kaynak Göster

APA Sönmez, M. (2014). Muş İlinde nüfus hareketlerinin nedenleri ve sonuçları. Türk Coğrafya Dergisi(55), 45-57. https://doi.org/10.17211/tcd.62198

Yayıncı: Türk Coğrafya Kurumu