The urban land use and stadiums in Istanbul: A study of sports geography

Yıl 2010, Sayı: 54, 15 - 30, 28.09.2014

Sedat Avci

Öz

Stadiums are very significant in urban land use. They cause the establishment of different functions in the places they are found. Three stadium cases from Istanbul are considered with respect to their importance and land use. Almost all of the spectators of different sports clubs feel same kind of affection or in other words, topophila towards their own club whereas the stadiums of different clubs provoke topophobia. The land use around the BJK İnönü Stadium hasn’t changed much since the 1940’s. During the period since the stadium has been built, residential buildings and then offices were built around Ali Sami Yen Stadium. The Fenerbahçe Şükrü Saraçoğlu Stadium’s surroundings have become dense with similar buildings and areas for spectators in time.

Keywords: Stadium, topophila, topophobia, urban land use.

Anahtar Kelimeler

-

İstanbul örneğinde şehiriçi arazi kullanımı ve stadyumlar: Bir spor coğrafyası çalışması

Öz

Stadyumlar şehirsel kullanımda büyük öneme sahiptir. Özellikle bulundukları mekânlarda farklı fonksiyonların gelişmesine neden olurlar. İstanbul’dan üç stadyum taraftar açısından taşıdığı önem ve arazi kullanımı yönünden değerlendirilmiştir. Hemen hemen tüm kulüplerin taraftarları kendi stadyumları için sevgi duyguları beslemekte ve kutsal mabet kabul etmektedirler. Çoğu zaman her üç stadyum da rakipleri için korku mekânı olma özelliği taşımamaktadır. Arazi kullanımı BJK İnönü Stadyumu çevresinde 1940’lı yıllardan beri büyük değişim göstermemektedir. Ali Sami Yen Stadyumu’nun çevresi stadyumun yapılmasından günümüze kadar geçen süre içinde önce konutlar ile ardından işyerleri ile dolmuştur. Fenerbahçe Şükrü Saraçoğlu Stadyumu çevresi zaman içinde daha yoğun yapılaşmaya sahne olmuş, taraftar mekânları yer almaya başlamıştır.

Anahtar kelimeler: Stadyum, kutsal mabet, korku mekânı, şehirsel arazi kullanımı.

Anahtar Kelimeler

Stadyum, kutsal mabet, korku mekânı, şehirsel arazi kullanımı

Kaynakça

• ARKEOLOJİ-İSTANBUL (2009). “Kadıköy Kuşdili Çayırında yeni bir inşaat projesi”, Arkeoloji Derneği İstanbul Şubesi: 04.03.2009.
• AKŞAR, T. (2005). Endüstriyel Futbol, İstanbul: Literatür Yayıncılık.
• AKŞAR, T. & MERİH, K. (2006). Futbol Ekonomisi, İstanbul: Literatür.
• ATABEYOĞLU, C. (1993). “Ali Sami Yen Stadyumu”, Dünden Bugüne İstanbul Ansiklopedisi 1: 201.
• AVCI, S. (2006). “Spor Coğrafyası ve Spora Coğrafi Yaklaşımlar”, 9. Uluslararası Spor Bilimleri Kongresi : 105-107. Muğla: Muğla Üniversitesi & Spor Bilimleri Derneği.
• AVCI, S. (2007). Spor Coğrafyası-Kavramlar, Yöntemler ve Türkiye'nin Spor Coğrafyası, İstanbul: Çantay.
• BALE, J. (2008). Anti-Sport Sentiments in Literature: Batting for the Opposition, Routledge.
• BALE, J. (1994). Landscapes of Modern Sports, London: Leicester University.
• BALE, J. (1996). “Space, place and body culture: Yi-Fu Tuan and a geography of sport”, Geografiska Annaler B-78 (3): 163-171.
• BALE, J. (2001). Sport, Space and the City, New Jersey: The Blackburn Press.
• BALE, J. (2003). Sports Geography (2 b.), London & New York: Routledge.
• BALE, J. (1988). “The place of “place” in cultural studies of sports”, Progress in Human Geography 12 (4): 507-524.
• BELLOS, A. (2003). Futebol-Bresilya Tarzı Yaşam (Çev. Ç. Özüer), İstanbul: Literatür: Yayıncılık, Dağıtım, Pazar- lama, Sanayi ve Ticaret Ltd. Şti.
• BURLEY, T. M. (1962). “A note on the geography of sport”, The Professinal Geographers 14 (1): 55-56.
• CLAY, G. (1998). “Run it down the field again, fellows”, Sport Place 2 (2): 23-25.
• DAĞLAROĞLU, R. (1977). Fenerbahçe Spor Kulübü Tarihi (1890-1923), Ankara: Ankara Bölge Müdürlüğü.
• DELOITTE (2009). Lost in translation Football Money League (Ed. D. Jones), Manchester: Sports Business Group at Deloitte.
• ESRI (2007). ArcGIS 9.2, Redland, California: Environmental Systems Research Institute, Inc.
• EVANS, T. (2009). “The top ten football stadiums”, The Times: 09 Ağustos 2009, <http://www.timesonline. co.uk/sport/football/article6789326.ece>, son erişim 15.06.2010.
• HİÇYILMAZ, E. (2003). Yüzyıllık Tarih Beşiktaş, İstanbul: Yapı Kredi Kültür Sanat Yayıncılık.
• İBB. (2008). İstanbul Şehir Rehberi, İstanbul Büyükşehir Belediye Başkanlığı: <http://sehirrehberi.ibb.gov.tr/ MapForm.aspx?&rw=1F4&cl=3F8>, 25.04.2008.
• KADIKÖY (2008). Salı Pazarı yeni yerine taşınıyor, Kadıköy Belediye Başkanlığı: <http://yeni.kadikoy.bel.tr/haber Detay.jsp?haberID=283>, 20.12.2008.
• LEE, S. & CHUN, H. (2002). “Economic values of professional sport franchises in the United States”, The Sport Journal 5 (3), < http://www.thesportjournal.org/ article/economic-values-professional-sport-franchises- united-states>. 30.06.2005.
• NOLL, R. & ZIMBALIST, A. (1997). “Built the stadium-create the jobs”, Sports, Jobs, and Taxes: The Economic Impact of Sports Teams and Stadiums (Ed. R. Noll, & A. Zimbalist): 1-54. Washington DC: Brookings Institution.
• SAKAOĞLU, A. (1994). “İnönü Stadyumu”, Dünden Bugüne İstanbul Ansiklopedisi 7: 43.
• SALMAN, U.A. (2009). “Dikkat Körler Ülkesi çıkabilir”. Radikal, Radikal.aspx?aType=RadikalDetay&ArticleID=922918& Date=22.02.2009&CategoryID=79>, 04.03.2009.
• TUAN, Y. (1974). Topophillia: A Study of Environmental Perception, Attitudes and Values, Englewood Cliffs: Prentice-Hall.
• TUNCAY, B. (2002). Galatasaray Tarihi, İstanbul: Yapı Kredi Yayınları.
• TÜİK (2007). Spor İstatistikleri 2007, Ankara: Türkiye İstatistik Kurumu.
• TUİK (2010). Adrese Dayalı Nüfus Kayıt Sistemi Veri Tabanı, Ankara: Türkiye İstatistik Kurumu. <http://report.tuik. gov.tr/reports/rwservlet?adnksdb2=&report=turkiye_il _koy_sehir.RDF&p_il1=34&p_kod=2&p_yil=2007&p_di l=1&desformat=html&ENVID=adnksdb2Env> 15.05.2009.
• YUEN, B. (2008). “Sport and urban development in Singapore”, Cities 25: 29-36.
• Yazar hakkında Prof. Dr. Sedat AVCI
• İstanbul Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Coğrafya Bölümü Laleli/İstanbul
• Genel olarak sistematik veya bölgesel yaklaşımla ele
• alınmış ekonomik coğrafya çalışmaları yapmakta,
• nüfus ve şehir konularında çeşitli yazıları bulunmak- tadır.