Effects of the Kure Mountains on the climate of Kastamonu

Yıl 2021, Sayı: 77, 37 - 52, 30.06.2021

Selahi Coşkun

https://doi.org/10.17211/tcd.833701

Cited By: 6

Öz

Küre Mountains extricates a large topography of the Kastamonu province and some districts from the coastal region. The rugged structure of the mountains enables the climate elements to differ in a short distance and as a result, microclimate fields are formed. These mountains rising like a wall behind the shore play a significant role in introducing the sea effect to the interior to different degrees. The latitude values of the Black Sea Region reveal the temperate and seasonal characteristics and determine the climate zone in which the region is located. However, the main reason for the change within itself is the existence of the Black Sea and the characteristics of the Küre Mountains. In this way, the unspecified temperature differences on the shore and the ups and downs in the temperature values become evident in the interior. Incidents of frost increase and they are carried over into the spring. The speed of the winds is 2 or 3 times higher at the stations on the shore. Together with the moisture values in the atmosphere, inconsistency occurs in the cloudiness levels. Precipitation values are halved as they are unable to overcome the mountain barrier. While the Küre Mountains incorporate the coastal zone into the Black Sea climate zone, it brings the interior regions closer to the continental climate regions. The low values of winter temperatures and the increase in summer precipitation of the inland stations reflect the similarity to the Northeast Anatolian climate. In the present study prepared as an example of the effect of geographical barriers between the coastal and the interior parts on the regional climate, the coastal stations of (the districts of) Inebolu and Cide were compared with that of Kastamonu in the interior part. Initially, the general geographical features of the region were discussed and then, comparatively, climate elements were mentioned respectively.

Anahtar Kelimeler

Küre Mountains, climate, air mass, terrestrial effect, marine effect

Küre Dağlarının Kastamonu iklimi üzerindeki etkileri

Öz

Küre Dağları; Kastamonu şehri ve bir kısım ilçelerin yer aldığı geniş bir topografyayı, kıyı bölgesinden ayırır. Dağların engebeli yapısı, kısa mesafede iklim elemanlarının farklılık göstermesine ve buna bağlı olarak mikroklima sahalarının oluşmasını sağlar. Kıyı gerisinde bir duvar gibi yükselen bu dağlar, deniz etkisinin iç kısımlara farklı derecelerden sokulmasında önemli bir rol oynar. Karadeniz Bölgesinin enlem değerleri; ılımanlık ve mevsim özelliklerini ortaya çıkararak, bölgenin yer aldığı iklim kuşağını tayin eder. Ancak asıl kendi içerisindeki değişimin sebebi, Karadeniz’in varlığı ve Küre dağlarının özellikleridir. Bu sayede kıyıda belirgin olmayan sıcaklık farkları ve sıcaklık değerlerindeki iniş-çıkışlar içeride belirginleşir. Don olayları artar ve bahar aylarına sarkar. Rüzgârların hızı, kıyıdaki istasyonlarda 2-3 misli daha fazladır. Atmosferdeki nem değerleriyle birlikte bulutluluk seviyelerinde uyumsuzluk ortaya çıkar. Yağış değerleri, dağ engelini aşamadığından yarı yarıya düşer. Küre dağları; kıyı kesimini Karadeniz iklim kuşağına dahil ederken, İç bölgeleri daha çok karasal iklim bölgelerine yakınlaştırır. İç kısımlardaki istasyonların kış sıcaklıklarındaki düşük değerler ve yaz yağışlarındaki artış Kuzeydoğu Anadolu iklimine benzerliği yansıtmaktadır. Kıyı ile iç kısımların arasında yer alan coğrafi engellerin, bölge iklimine etkisine bir örnek olarak hazırlanan bu çalışmada; kıyı istasyonlarından İnebolu ve Cide, iç kısımda yer alan Kastamonu istasyonu ile karşılaştırılmıştır. İlk olarak bölgeyi ilgilendiren genel coğrafi özellikler ele alınmış, daha sonra karşılaştırmalı olarak, sırasıyla iklim elemanlarından bahsedilmiştir.

Anahtar Kelimeler

Küre Dağları, iklim, hava kütlesi, karasal etki, denizel etki

Kaynakça

• Coşkun, M., & Akbaş, V. (2017). Karadeniz kıyısından iç kesime: Kastamonu çevresinin iklim parametreleri. Sosyal Bilimler Dergisi, 4 (11), 46-86. http://dx.doi.org/10.16990/SOBIDER.3486
• Coşkun, S. (2020 a). 13 Eylül 2020 tarihindeki dolu yağışının Kastamonu çevresine etkileri. İçinde Nigmatov, A. (Ed), (ss. 44-50).
• Global Science and innovations 2020- Eurasian Center of İnnovative Development Dara.
• Coşkun, S. (2020 b). Kastamonu ve çevresinin iklim sınıflandırmalarındaki yeri. İçinde Akbaş, F., Atış, E. (Ed), (ss. 201-220). 21. Yüzyılda Türkiye Coğrafyası Araştırmaları. Gazi Kitabevi.
• Dönmez, Y. (1984). Umumi klimatoloji ve iklim çalışmaları. İstanbul Üniversitesi Coğrafya Enstitüsü Yayınları.
• Dönmez, Y. (1985). Bitki coğrafyası. İstanbul Üniversitesi Coğrafya Enstitüsü Yayınları.
• Duran, C. (2017). Kastamonu ili ve yakın çevresinde sıcaklığın ve yağışın yöresel dağılımı. Uluslararası Sosyal Araştırmalar Dergisi, 10 (52), 509-517. http://dx.doi.org/10.17719/jisr.2017.1911
• Erinç, S. (1984). Klimatoloji ve metodları. İstanbul Üniversitesi Deniz Bilimleri ve Coğrafya Enstitüsü Yayınları.
• Erol, O. (1999). Genel klimatoloji. Çantay Kitabevi.
• Kurter, A. (1971). Kastamonu ve çevresinin iklimi. İstanbul Üniversitesi Coğrafya Enstitüsü Yayınları.
• Kurter, A. (1982). Kastamonu ve çevresinin doğal görünümü. İstanbul Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Yayınları.
• Meteoroloji Genel Müdürlüğü (2016). Meteorolojik rasatlar. Orman ve Su İşleri Bakanlığı Meteoroloji Genel Müdürlüğü.
• Tuğ, R. (2006). Cide çevresinin iklimi ve çevresel etkileri (Yayın no: 214915),[Yüksek lisans tezi, İstanbul Üniversitesi] YüksekÖğretim Kurulu Başkanlığı Tez Merkezi. https://tez.yok.gov.tr/Ulusal- TezMerkezi/