Canakkale Settlement Risk Reduction Studies and Evaluation of Disaster Awareness

Yıl 2022, Cilt: 4 Sayı: 1, 73 - 97, 08.06.2022

Tolga Bekler , Sait Çifçi Feyza Nur Bekler Alper Demirci

https://doi.org/10.46464/tdad.1041575

Cited By: 4

Öz

Taking precautions against disasters and implementing tasks is possible with a good planning. In cases where there is no planning, there is the risk of being damaged by disasters. Losses due to disasters in Turkey are quite high. For this reason, one of the necessary elements to reduce losses and take precautions to take measures is to raise awareness of the public. Although earthquake comes to mind first when the concept of disaster is mentioned, it is seen in different types of disasters in our country. The most common natural disasters in Canakkale are earthquakes, floods, lightning strikes, landslides and forest fires. In this study, it is aimed to define the natural disasters that occurred in Canakkale and its vicinity and to minimize the loss of life and property in these natural disasters with risk reduction studies with respect the surveys. To achieve this aim, disaster awareness level was evaluated by statistical surveys of the disaster management system in Canakkale based on basic definitions and concepts related to disaster management and risk reduction.

Anahtar Kelimeler

Canakkale, Disaster awareness, Risk reduction

Çanakkale Şehir Merkezi Risk Azaltma Çalışmaları ve Afet Farkındalığın Değerlendirilmesi

Öz

Afetlere karşı önlemlerin alınması ve görevlerin uygulanması iyi bir planlama ile mümkün olmaktadır. Planlamaya sahip olunmayan durumlarda, afetlerden zarar görebilme riski ortaya çıkmaktadır. Türkiye’de afetler nedeniyle verilen kayıplar oldukça fazladır. Bu nedenle önlemlerin alınması yönünde ilk olarak kayıpları azaltmak ve önlem almak için gerekli unsurlardan biri de halkın bilinçlendirilmesidir. Afet kavramı denilince akla ilk olarak deprem gelse de ülkemizde farklı türlerde afetler de görülmektedir. Çanakkale’de en çok gerçekleşen doğa kaynaklı afet türleri; deprem, sel, yıldırım düşmesi, heyelan ve orman yangınlarıdır. Bu çalışmada Çanakkale ve çevresinde gerçekleşen doğa kaynaklı afetler tanımlanmış bu afetlerdeki kayıpların risk azaltma çalışmalarıyla en az seviyede gerçekleşmesine yönelik birey temelli yansımalar ve tepkiler, anket çalışması ile araştırılmıştır. Bu amaca ulaşmak için afet yönetimi ve risk azaltma ile ilgili temel tanım ve kavramlar bazında Çanakkale’de afet yönetim sistemi saha anket çalışmaları ile afet bilinç seviyesi değerlendirilmiştir.

Anahtar Kelimeler

Çanakkale, Afet farkındalığı, Risk Azaltma

Teşekkür

Çalışmanın tamamlanmasında katkısı olan Çanakkale Onsekiz Mart Üniversitesi, Lisansüstü Eğitim Enstitüsü ve Doğal Afetlerin Risk Yönetimi Anabilim Dalı yönetimine teşekkür ederiz. Çalışmanın başlamasına vesile olan ve 22 Mayıs 2020 tarihinde genç yaşta aramızdan ayrılan Doç. Dr. İsmail Seki’yi saygı ile anıyor bu çalışmayı da aziz hatırasına ithaf ediyoruz.

Kaynakça

• AFAD, 2013. Türkiye Afet Müdahale Planı (TAMP), Afet ve Acil Durum Yönetimi Başkanlığı (AFAD), Aralık 2013, 41s. Erişim adresi: TAMP
• AFADEM, 2014. Afet ve Acil Durum Eğitim Merkezi. Afet ve Acil Durum Yönetimi Başkanlığı (AFAD). Erişim adresi: https://www.afad.gov.tr/afadem/dogal-afetler
• AFAD, 2014. Açıklamalı afet yönetimi terimleri sözlüğü. Afet ve Acil Durum Yönetimi Başkanlığı (AFAD), Kasım-2014, 216 s. Erişim adresi: https://www.afad.gov.tr/aciklamali-afet-yonetimi-terimleri-sozlugu
• AFAD, 2017. 12 Şubat 2017 Ayvacık Çanakkale Depremi (Mw=5.3) Basın Açıklaması, Afet ve Acil Durum Yönetimi Başkanlığı (AFAD). Erişim adresi: https://deprem.afad.gov.tr/downloadDocument?id=1484.
• AFAD, 2018. Türkiye’de Afet Yönetimi ve Doğa Kaynaklı Afet İstatistikleri. Afet ve Acil Durum Yönetimi Başkanlığı (AFAD). Erişim adresi: Türkiyede Afetler
• AFAD, 2020. Türkiye Afet Bilgi Bankası (TABB) Analiz Modülü, Afet ve Acil Durum Yönetimi Başkanlığı (AFAD). Erişim adresi: https://www.afad.gov.tr/tabb-turkiye-afet-bilgi-bankasi
• Akol B., Bekler T., 2013. Assessment of the statistical earthquake hazard parameters for NW Turkey, Natural Hazards 68(2), 837-853.
• Alexander D., 2000. Confronting Catastrophe: New Perspectives on Natural Disasters, Oxford University Press, New York, 288 p.
• Alpaslan M., Tekinay A.A., Sağlam M., 2003. Çanakkale Boğazı’na Ait Bazı Meteorolojik Parametreler ve Bunların Yöre Balıkçılığı Üzerine Etkileri, Su Ürünleri Dergisi 20(1-2), 185-192.
• Altun F., 2018. Afetlerin Ekonomik ve Sosyal Etkileri: Türkiye Örneği Üzerinden Bir Değerlendirme, Sosyal Çalışma Dergisi 2(1), 1-15.
• Avcı S., Kaplan B., Ortabağ T., 2020. Hemşirelik Bölümündeki Öğrencilerin Afet Konusundaki Bilgi ve Bilinç Düzeyleri, Dirençlilik Dergisi 4(1), 89-101.
• Azimli Ç.G., 2018. Türkiye’de Uygulanan Afet Yönetimi Politikalarının İncelenmesi: Yasal Düzenlemeler ve DASK, Resilience 2(1), 13-21.
• Daft R.L., 2009. Management (9. b.). USA: South Western Cengage Learning, 699s.
• Dikmenli Y., Yakar H., 2019. Öğretmen Adaylarının Afet Bilinci Algı Düzeylerinin İncelenmesi, YYÜ Eğitim Fakültesi Dergisi 16(1), 386-416.
• Dökmeci A.H., Merinç F., 2018. Namık Kemal Ünı̇versı̇tesı̇ Öğrencı̇lerı̇nin Temel Afet Farkındalığının Değerlendirilmesi, Afet ve Risk Dergisi 1(2), 106-113.
• Duman T.Y., Çan T., Emre Ö., 2011. 1/1.500.000 ölçekli Türkiye Heyelan Envanteri Haritası. Maden Tetkik ve Arama Genel Müdürlüğü Özel Yayınlar Serisi-27, Ankara, Türkiye, ISBN: 978-605-4075-84-3.
• EM-DAT, 2021. Afet Acil Durum Veri Tabanı (Emergency Disaster Database, EM-DAT, Centre for Research on the Epidemiology of Disasters - CRED). Erişim adresi: http://www.emdat.be
• Erkal T., Değerliyurt M., 2009. Türkiye’de Afet Yönetimi, Doğu Coğrafya Dergisi 14(22), 147-164.
• Erkan B.B.B., Hasgul E., 2015. Turkish Disaster Data Bank, 7th International Conference of Seismology and Earthquake Engineering (SEE7), Iranian Ministry of Science, Research and Technology (MSRT) and the International Institute of Earthquake Engineering and Seismology (IIEES), Tahran, Iran, 441-442 p, Erişim adresi: IIEES
• Gezer A., Bekler T., 2021. 6 Şubat 2017, Mw=5.4 Ayvacık Depremi Öncesi ve Sonrası Temel Deprem Tehlike Parametrelerinin Analizi, Journal of Advanced Research in Natural and Applied Sciences 7(1), 82-99.
• Kadıoğlu M., 2011. Afet Yönetimi Beklenilmeyeni Beklemek En Kötüsünü Yönetmek, T.C. Marmara Belediyeler Birliği Yayını, Yayın No:65, İstanbul, 220 s. Erişim adresi: Academia
• Kalkan E., Gulkan P., Yilmaz N., Celebi M., 2008. Seismic Hazard in the İstanbul Metropolitan Area: A preliminary re-examination, Journal of Earthquake Engineering 12(S2), 151-164.
• Merz M., Hiete M., Comes T., Schultmann F., 2013. A composite indicator model to assess natural disaster risks in industry on a spatial level, Journal of Risk Research 16(9),1077-1099.
• Parlak M., 2020. Karayolu Kenarındaki Heyelan Bölgesinin Bazı Toprak Özelliklerinin Belirlenmesi: Lapseki-Şevketiye (Çanakkale) Örnek Çalışması, Doğal Afetler ve Çevre Dergisi 6(2), 282-287.
• Sağlık A., 2020. Değişen ve Gelişen Lapseki Kentsel Altyapısı, Ankara Pozitif Matbaa.
• Sapsağlam Ö., 2019. Okul Öncesi Dönem Çocuklarında Doğal Afet Farkındalığı. OMÜ Eğitim Fakültesi Dergisi 38(1), 283-295.
• Selim H.H., Eyidoğan H., Tüysüz O., 2005. Güney Marmara Bölgesi’ nde Tarihsel ve Aletsel Dönemlerde Oluşan Depremlerin Sismolojik ve Jeolojik İncelenmesi, Kocaeli Deprem Sempozyumu 112-118.
• Stephanie E., 2003. Slovin's Formula Sampling Techniques, Houghton-Mifflin, New York, USA
• Şahan C., Kaya İ., 2021. Türkiye Afet Bilgi Bankası (TABB) ile EM-DAT Veri Tabanlarının Karşılaştırılarak Değerlendirilmesi, Uluslararası Yönetim Akademisi Dergisi 4(3), 679-695.
• Şahin Ş., Üçgül İ., 2019. Türkiye’de Afet Yönetimi ve İş Sağlığı Güvenliği, Afet ve Risk Dergisi 2(1), 43-63.
• Şen G., Ersoy G., 2017. Hastane Afet Ekibinin Afete Hazırlık Konusundaki Bilg Düzeylerinin Değerlendirilmesi, Gümüşhane Üniversitesi Sağlık Bilimleri Dergisi 6(4),122-130.
• Tesfamariam S., Sadiq R., Najjaran H., 2010. Decision making under uncertainty - An example for seismic risk management, Risk Analysis 30(1), 78-94.
• Toya H., Skidmore M., 2007. Economic development and the impacts of natural disasters, Economics Letters 94(1), 20-25.
• TÜİK, 2020. TÜİK Adrese Dayalı Nüfus Kayıt Sistemi. Erişim adresi: https://data.tuik.gov.tr
• Türkeş M., Altan G., 2012. Çanakkale’nin 2008 yılı büyük orman yangınlarının meteorolojik ve hidroklimatolojik analizi, Coğrafi Bilimler Dergisi 10(2), 195-218.
• Ünal Y., Işık E., Şahin S., Yeşil S.T., 2017. Sağlık Afet Çalışanlarının Depremlere İlişkin Bireysel Hazırlık Düzeylerinin Değerlendirilmesi: Ulusal Medikal Kurtarma Ekipleri (UMKE) Derneği Örneği, DEÜ Tıp Fakültesi Dergisi 31(2), 71-80.