Destinasyon Çekim Gücü Olarak Gastronomi Müzeleri: Safranbolu Türk Kahve Müzesi Örneği

Yıl 2021, , 320 - 330, 31.12.2021

Elif Cemre Bozagcı , Alper Çevik

https://doi.org/10.37847/tdtad.1016819

Cited By: 4

Öz

Amaç: Safranbolu Türk Kahve Müzesi’nin bulunduğu destinasyon için çekicilik unsuru olarak değerlendirilebilirliğinin ölçülmesi ve bu bağlamda unutulmaya yüz tutmuş Türk kahvesi kültürünü korumak, tanıtmak ve sürdürülebilirliğini sağlamak amacıyla kurulan Safranbolu Türk Kahve Müzesi’nin Safranbolu turizminin gelişmesine sağladığı katkıyı incelemektir.
Yöntem: Çalışma nitel veri toplama yöntemlerinden görüşme tekniği ile hazırlamıştır. Müze sahibi ve kurucusu ile yapılan görüşmede yarı yapılandırılmış form kullanılmıştır.
Bulgular: Safranbolu Türk Kahve Müzesi’nde Türk kültürünün önemli unsurlarından biri olan Türk kahvesinin hazırlanışından tüketimine uzanan tüm süreç misafirlere anlatılmakta ve tanıtılmaktadır. Yıl içerisinde yurt içi ve yurt dışından çok sayıda ziyaretçiyi ağırlayan müzede Türk kahvesi kültürü tanıtılmaktadır. Türk kahvesinin somut olmayan kültürel miras listesine dahil edilen ilk içecek olması, müzede geçmişten günümüze Türk kahvesi hazırlanmasında kullanılan ekipmanların sergilenmesi ve Türk kahvesine inovatif bir yaklaşım olarak değerlendirilen safranlı Türk kahvesi servis edilmesi müzeyi çekici kılan etkenlerdir. Müzenin tanıtımı için dijital platformlar, ulusal ve uluslararası fuarlar, şehirdeki diğer paydaşlarla iş birlikleri yapılmakta ve müze turistik tur programlarına dahil edilmektedir.
Tartışma: Safranbolu Türk Kahve Müzesi örneğinde görüldüğü gibi gastronomi müzeleri kültürel unsurların korunması, tanıtılması ve gelecek nesillere aktarılmasında önemli bir rol oynamaktadır. Hem Türk mutfağına özgü unsurların tanıtılması ve korunması hem de destinasyonların turistler açısından daha çekici hale getirilmesi gastronomi müzelerinin en büyük avantajlarıdır. Bu sebeple gastronomi müzeleri ile ilgili akademik çalışmaların arttırılması, yöresel ve geleneksel ürünlerin korunması ve tanıtılması için yeni gastronomi müzelerinin kurulması için gerekli çalışmaların yapılmasının önemli olacağı düşünülmektedir.

Anahtar Kelimeler

Destinasyon çekiciliği, Gastronomi müzeleri, Safranbolu Türk Kahve Müzesi

Gastronomy Museums As Destination Attraction: Safranbolu Turkish Coffee Museum

Öz

Purpose: To measure the efficacy of Safranbolu Turkish Coffee Museum as an element of attraction for the destination and to examine the contribution of the Safranbolu Turkish Coffee Museum, which was established to protect, promote and sustain the Turkish coffee culture that has sunk into oblivion, to the development of Safranbolu tourism.
Method: The study was prepared with the interview technique, one of the qualitative data collection methods. A semi-structured form was used in the interview with the owner and founder of the museum.
Findings: In Safranbolu Turkish Coffee Museum, the whole process from preparation to consumption of Turkish coffee, which is one of the important elements of Turkish culture, is explained and introduced to the guests. Turkish coffee culture is introduced in the museum, which welcomes many visitors from home and abroad throughout the year. The fact that Turkish coffee is the first beverage included in the list of intangible cultural heritage, the equipment used in the preparation of Turkish coffee from past to present in the museum, and the serving of Turkish coffee with saffron, which is considered an innovative approach to Turkish coffee, are the factors that make the museum attractive. For the promotion of the museum, digital platforms, national and international fairs, cooperation with other stakeholders in the city are made and the museum is included in touristic tour programs.
Discussion: As seen in the example of Safranbolu Turkish Coffee Museum, gastronomy museums play an important role in preserving, promoting and transferring cultural elements to future generations. The biggest advantages of gastronomy museums are both to introduce and protect the elements specific to Turkish cuisine and to make destinations more attractive for tourists. For this reason, it is thought that it will be important to carry out the necessary studies for the establishment of new gastronomy museums in order to increase academic studies on gastronomy museums, to protect and promote local and traditional products.

Anahtar Kelimeler

Destination attraction, Gastronomy museums, Safranbolu Turkish Coffee Museum

Kaynakça

• Acar, N., Çakırbaş, A., Çizmeci, B. (2019). Türk Kahvesi Tüketilen Mekanların Seçimini Etkileyen Faktörlerin Belirlenmesi: Nevşehir Örneği. Anemon Muş Alparslan Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 7(1), 135-143.
• Ağcakaya, H. ve Can, İ. I. (2019). Somut Olmayan Kültürel Miras Kapsamında Mutfak Kültürünün Sürdürülebilirliği: Türkiye’deki Gastronomi Müzeleri Örneği. Journal of Gastronomy and Travel Research, 3(4), 788-804.
• Aksoy, M., Sezgi, G. (2015). Gastronomi Turizmi ve Güneydoğu Anadolu Bölgesi Gastronomik Unsurları, Journal of Tourism and Gastronomy Studies, 3(3), 79-89.
• Akyürek, S. ve Erdem, B. (2019). Gastronomy Museums as Sustainable Hangouts in Gastronomy Tourism: A Gastronomy Museum Proposal for Gümüşhane City, Turkey. TURIZAM, 23(1), 17-33.
• Arslan, F. (2019). Tüketicilerin Kahve Tüketim Alışkanlıkları ve Kahve Dükkânı Tercihleri: Antalya İlinde Bir Araştırma. International Journal of Contemporary Tourism Research, 2, 224-234.
• Atlas Obscura. (2021). Brazil’s Coffee Palace. Erişim Adresi: https://www.atlasobscura.com/places/coffee-palace Erişim Tarihi: 21.04.2021.
• Balcı, F. (2019). Cezveden Kültüre 40 Yıl: Türk Kahvesi ve Geleneği. Akademik Sosyal Araştırmalar Dergisi, 7(87), 315-328.
• Bekar, A., Arman, M., Sürücü, Ç. (2017). Turizmde Çekicilik Unsuru Olarak Gastronomi Müzeleri: Marmaris Bal Evi Örneği. Akademik Sosyal Araştırmalar Dergisi, 5(42), 468-477.
• Ceyhun Sezgin, C., Akbıyuk, A. (2021). Dünyadaki Gastronomi Müzelerinin Tematik Analizi. Journal of Tourism and Gastronomy Studies, 9(1), 153-184.
• Cömert, M. ve Sökmen, A. (2017). Türkiye’de Gastronomi Turizmi: Antalya’da Konaklayan Turistler Üzerine Bir Araştırma. Seyahat ve Otel İşletmeciliği Dergisi, 14(3), 6-26.
• Çavdırlı, C. M., Gök, Ö. A. (2020). Müzeler ve Kültürel Mirasın Sürdürülebilirliği: Köstem Zeytinyağı Müzesi. Journal of Tourism and Gastronomy Studies, 8(3), 2241-2262.
• Çavuş, A., Işık M. F., Yalçın, C. (2018). Gastronomi Turizmi Çekiciliği Açısından Zigana Yöresi. Atatürk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 22, 3043-3057.
• Çetin, M. Ve Küçükkömürler, S. (2019). Destinasyon Çekicilik Unsuru Olarak Gastronomi Müzeleri: Oleatrium Zeytin ve Zeytinyağı Tarihi Müzesi Örneği. Ankara Hacı Bayram Veli Üniversitesi Turizm Fakültesi Dergisi, 22(1), 1-17.
• Girginol, C. R. (2018). Kahve: Topraktan Fincana. 8. Basım. Ankara: A7 Kitap.
• Gök, H. S., Şalvarcı, S. (2021). Türkiye’deki Gastronomi Temalı Müzelere Yönelik Çevrimiçi Ziyaretçi Deneyimlerinin İncelenmesi. Seyahat ve Otel İşletmeciliği Dergisi, 18(1), 120-140.
• Gökdeniz, A., Erdem, B., Dinç, Y. ve Çelik Uğuz, S. (2015). Gastronomi Turizmi: Ayvalık’ta Yerli Turistler Üzerinde Görgül Bir Araştırma. Journal of Tourism and Gastronomy Studies, 3(1), 14-29.
• Gürsoy, D. (2005). Sohbetin Bahanesi Kahve. İstanbul: Oğlak Yayınları.
• Halstead, R., Hazeley, J., Morris, A., Morris, J. (2007). Far From the Sodding Crowd. England: Penguin Books.
• İpar, S. M. (2011). Turizmde Destinasyon Markalaşması ve İstanbul Üzerine Bir Uygulama, Yayınlanmamış, Yüksek Lisans Tezi, Balıkesir Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Balıkesir.
• Kaşlı, M., Demirci, B., Kement, Ü. (2014). Gastronomik Deneyimlerin Tekrar Ziyaret Niyetine Etkisi: Eskişehir Örneği. 15. Ulusal Turizm Kongresi (13-16 Kasım), Gazi Üniversitesi, Ankara.
• Kefeli, E., Şahin, Ö., Yarmacı, N. (2020). Üçüncü Nesil Kahve İşletmelerinde Türk Kahvesinin Yeri: İstanbul Örneği. Uluslararası Batı Karadeniz Sosyal ve Beşeri Bilimler Dergisi, 4(2), 130-147.
• Kaya, G., Toker, S. (2019). Kahve Tüketim Alışkanlıklarının İncelenmesi: İstanbul Örneği. International Journal of Economics, Politics, Humanities & Social Sciences, 2(3), 146-164.
• Koca, N., Ersöz Tüğen, A. (2020). Somut Olmayan Kültür Miras Listesinde Bir değer Olan Türk Kahvesine Coğrafya Perspektifinden Bakış. Uluslararası Sosyal Bilimler Dergisi, 5(1), 347-362.
• Köroğlu, Ö., Balıkoğlu, A., Köksalanlar, A. A., Türkmen, M. T. (2020). Müzecilik ve Müze Rehberliği. Ankara: Detay Yayıncılık.
• Küçükkömürler, S., Şirvan, U. N. B., Sezgin, A. C. (2018). Dünyada ve Türkiye’de Gastronomi Turizmi. Uluslararası Turizm, İşletme, Ekonomi Dergisi, 2(2), 78-85.
• Long, L. M. (2004). Culinary Tourism: A Folkloristic Perspective on Eating and Otherness. Lucy M. Long (Ed.), Culinary Tourism içinde, The University of Kentucky, Lexington.
• Mankan, E. (2017a). Destinasyon Pazarlamasında Çekici Bir Faktör Olarak Türkiye’deki Gastronomi Müzeleri Örneği. International Periodical fort he Languages, Literature and History of Turkish or Turkic, 12(4), 641-654.
• Mankan, E. (2017b). Dünyadaki Gastronomi Müzeleri Üzerine Bir Değerlendirme. International Periodical fort he Languages, Literature and History of Turkish or Turkic, 12(1), 157-176.
• Özdemir, G., Dülger Altıner, D. (2019). Gastronomi Kavramları ve Gastronomi Turizmi Üzerine Bir İnceleme. Erzincan Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 12(1), 1-14.
• Resmî Gazete (1985). Milletlerarası Müzeler Konseyi (ICOM) Türkiye Milli Komitesi Yönetmeliği, 15.05.1985, 18755.
• Sandıkçı, M., Mutlu, A., S., Mutlu, H. (2019). Mutfak Müzelerinin Sergileme Şekilleri ve Turist Rehberlerinin Etkisi: Şanlıurfa Hacıbanlar Evi Mutfak Müzesi Örneği. Turist Rehberliği Dergisi, 2(2), 104-112.
• Sun, G., McLaughlin-Eastham, R. (2019). Dubai’de ‘Gelecek’, ’Kahve’ ve ‘Parfüm’ Müzelerinden Kur’an Parkına Farklı Seçenekler. Erişim Adresi: https://tr.euronews.com/gezi/2019/08/26/dubai-de-gelecek-kahve-ve-parfum-muzelerinden-kur-an-parkina-farkli-secenekler Erişim Tarihi: 21.04.2021.
• Temeloğlu, E., Akdeniz, D. (2020). Tüketicilerin Türk Kahvesi Hakkında Bilgiye Sahip Olma Algı Seviyelerinin Demografik Özelliklere Göre Karşılaştırılması. Uluslararası Türk Dünyası Turizm Araştırmaları Dergisi, 5(1), 116-126.
• Türkiye Kültür Portalı. Emine Göğüş Mutfak Müzesi-Gaziantep. Erişim Adresi: https://www.kulturportali.gov.tr/turkiye/gaziantep/gezilecekyer/emine-gogus-mutfak-muzesi Erişim Tarihi: 11.04.2021.
• Ürer, H. (2010). Osmanlı’da Kahve/Kahvehane Kültürü ve Salihli’den Bir Kahvehane Örneği “Himaye-i Etfal”. Sanat Tarihi Dergisi, 19(2), 1-26.
• Quan, S. and Wang, N. (2004) Toward a structural model of the tourist experience: an illüstratör from food experiences in tourism, Tourism Management, Vol. 25, pp.297–305.
• Yeşilyurt, H., Arıca, R. (2018). Mutfak Müzesi Ziyaretçilerinin Deneyimlerinin İncelenmesi: Emine Göğüş Mutfak Müzesi Örneği. Türk Turizm Araştırmaları Derneği, 2(1), 60-70.
• Yıldız, M. Ve Yılmaz, M. (2019). Türkiye’de Gastronomi Turizmi Üzerine Bir Literatür İncelemesi. Sivas İnterdisipliner Turizm Araştırmaları Dergisi, 2(4), 51-60.
• Yılmaz, G. (2017). Gastronomi ve Turizm İlişkisi Üzerine Bir Değerlendirme. Seyahat ve Otel İşletmeciliği Dergisi, 14(2), 171-191.
• Yılmaz, H., Şenel, P. (2014). Turistik Bir Çekicilik Olarak Gastronomi Müzeleri. 15. Ulusal Turizm Kongresi (13-16 Kasım), Gazi Üniversitesi, Ankara.
• Yüncü, H. R. (2010). Sürdürülebilir Turizm Açısından Gastronomi Turizmi ve Perşembe Yaylası. 11. Aybastı-Kabataş Kurultayı, 11, 27-34.