Öz
Turkey is the largest exporter country in the world for raisin which is the most important traditional export products of it. In this study, the Linear Approximate Almost Ideal Demand System (LA/AIDS) model was used to estimate international competition in raisin. In the application of the model, Turkey, USA, Iran, Greece and Chile were taken into account as the most important raisin exporter countries in the world for the years between 1986-2010. In the export models for the 5 countries covered in this study, shares of the raisin exporters in the total raisin export were regressed with their own raisin prices, other countries prices and export income. The study showed that Iran and Chile are most competitive countries with their own price elasticities of -0.42. At the end of study, while Iran, Chile and Greece are strong in international competition, Turkey and the United States are two countries having least competitive in raisin. Except Greece, raisinexporting countries tend to export more raisins as the income of the importing countries increases
Anahtar Kelimeler
Kaynakça
- Akgüngör, S., Barbaros F., Kumral N., 2001. Türkiye’de Meyve ve Sebze İşleme Sanayinin Avrupa Birliği Piyasasında Sürdürülebilir Rekabet Gücü Açısından Değerlendirilmesi. Tarım Ekonomisi Araştırma Enstitüsü Proje Raporu 2001–3, Ankara.
- Alston J.M., Foster K.A., Green R.D., 1994. Estimating Elasticities with the Linear Approximate Almost Ideal Demand System: Some Monte Carlo Results. The Review of Economics and Statistics, Vol. 76, No. 2, pp. 351-356.
- Barbaros, R.F., Akgüngör, S., Aydoğuş O., 2006. Türkiye’nin Avrupa Birliği’ne Ekolojik Ürünler İhracatının Talep Tahmini, Rekabet Gücü ve İhracat Performansı, Tübitak Proje No: SOBAG-105K159, 78s.
- Bayaner, A., 1998. Türkiye Makarnalık Buğday Sektörü ve Uluslararası Pazardaki Rekabet Gücü, Tarımsal Ekonomi Araştırma Enstitüsü Çalışma Raporu 1998/2, Ankara.
- Deaton, A.S., Muellbauer J., 1980. An Almost Ideal Demand System. American Economic Review, 70, 312-326.
- Drukın, A., Francesco M.K., Phillips J.C., Binns J., 2005. An Examination of the Competitive Advantages of the Raisin Industries in California and Turkey. Journal of Food Distribution Research, 36(1), 225-226.
- FAO, 2012. (http://faostat.fao.org/site/537/DesktopDefault.aspx?PageID=537).
- Green, R. ve J.M. Alston., 1990. Elasticities in AIDS Models. American Journal of Agricultural Economics. Vol.72: 442-445.
- Hatırlı, S.A., Demircan, V., Özkan, B., 2003. Tekstil ve Konfeksiyon İhracatında Türkiye’nin Rekabet Durumu. Türkiye VI. Pamuk, Tekstil ve Konfeksiyon Sempozyumu Bildirileri, Tarımsal Ekonomi Araştırma Enstitüsü, Yayın No: 106, Ankara, 115-122.
- Işın, F., Miran, B., 2009. An Analysis of Turkey’s İmport Demand for Cotton with Special Emphasis on US Cotton, Journal of Food, Agriculture & Environment, Vol.7 (3&4):295 – 300.
- GTB, 2013. 2012 Yılı Çekirdeksiz Kuru Üzüm Raporu, Gümrük ve Ticaret Bakanlığı, Kooperatifçilik Genel Müdürlüğü, Ankara.
- Miran, B., 2012. Ekonomistler İçin Matematik, İzmir.
- Satyanarayana, V., Wilson W.W., Johnson D.D., 1997. Import Demand For Malt: A Time Series and Econometric Analysis, Department of Agricultural Economics, Agricultural Experiment Station, North Dakota State University, Agricultural Economics Report No. 349.
- Seale, J.L., Merchant, M., 2002. Imports Versus Domestic Production: A Demand System Analysis of the US Red Wine Market. University of Florida International Trade and Agriculture Center Technical Paper Series. TPTC 02-2.
- Schmitz, T.G., Seale J.L., 2002. Import Demand for Disaggregated Fresh Fruits in Japan. Morrison School of Agribusiness and Resource Management, Arizona State University East.
Öz
Türkiye, en önemli geleneksel ihraç ürünleri arasında olan kuru üzümde, dünyada en büyük ihracatçı ülke konumundadır. Çekirdeksiz kuru üzüm ihracatında uluslararası rekabet durumunu belirlemeyi amaçlayan bu çalışmada, doğrusal yaklaşımla Yaklaşık İdeal Talep Sistemi (LA/AIDS) modelinden yararlanılmıştır. Modelin uygulanmasında 1986-2010 yılları arasında en fazla çekirdeksiz kuru üzüm ihraç eden ülkeler arasından, Türkiye, İran, ABD, Şili ve Yunanistan dikkate alınmıştır. Ele alınan beş ülkenin kuru üzüm ihracat modellerinde, bu ülkelerin toplam kuru üzüm ihracatındaki payları, kendi fiyatları, diğer ülkelerin fiyatları ve ihracat gelirleri ile ilişkilendirilmiştir. Kuru üzümde İran ve Şili -0.402 olarak hesaplanan kendi fiyat esnekliğiyle rekabette en güçlü iki ülkedir. Yunanistan üçüncü en yüksek rekabet gücüne sahipken, Türkiye -1.03 ile en az rekabet gücüne sahip ülke konumundadır. Gelir esnekliği açısından ise, Yunanistan dışında, kuru üzüm ihracatçısı ülkelerin, ithalatçı ülkelerin geliri arttıkça, daha fazla kuru üzüm ihracatı yapabilecekleri anlaşılmıştır.
Anahtar Kelimeler
Kaynakça
- Akgüngör, S., Barbaros F., Kumral N., 2001. Türkiye’de Meyve ve Sebze İşleme Sanayinin Avrupa Birliği Piyasasında Sürdürülebilir Rekabet Gücü Açısından Değerlendirilmesi. Tarım Ekonomisi Araştırma Enstitüsü Proje Raporu 2001–3, Ankara.
- Alston J.M., Foster K.A., Green R.D., 1994. Estimating Elasticities with the Linear Approximate Almost Ideal Demand System: Some Monte Carlo Results. The Review of Economics and Statistics, Vol. 76, No. 2, pp. 351-356.
- Barbaros, R.F., Akgüngör, S., Aydoğuş O., 2006. Türkiye’nin Avrupa Birliği’ne Ekolojik Ürünler İhracatının Talep Tahmini, Rekabet Gücü ve İhracat Performansı, Tübitak Proje No: SOBAG-105K159, 78s.
- Bayaner, A., 1998. Türkiye Makarnalık Buğday Sektörü ve Uluslararası Pazardaki Rekabet Gücü, Tarımsal Ekonomi Araştırma Enstitüsü Çalışma Raporu 1998/2, Ankara.
- Deaton, A.S., Muellbauer J., 1980. An Almost Ideal Demand System. American Economic Review, 70, 312-326.
- Drukın, A., Francesco M.K., Phillips J.C., Binns J., 2005. An Examination of the Competitive Advantages of the Raisin Industries in California and Turkey. Journal of Food Distribution Research, 36(1), 225-226.
- FAO, 2012. (http://faostat.fao.org/site/537/DesktopDefault.aspx?PageID=537).
- Green, R. ve J.M. Alston., 1990. Elasticities in AIDS Models. American Journal of Agricultural Economics. Vol.72: 442-445.
- Hatırlı, S.A., Demircan, V., Özkan, B., 2003. Tekstil ve Konfeksiyon İhracatında Türkiye’nin Rekabet Durumu. Türkiye VI. Pamuk, Tekstil ve Konfeksiyon Sempozyumu Bildirileri, Tarımsal Ekonomi Araştırma Enstitüsü, Yayın No: 106, Ankara, 115-122.
- Işın, F., Miran, B., 2009. An Analysis of Turkey’s İmport Demand for Cotton with Special Emphasis on US Cotton, Journal of Food, Agriculture & Environment, Vol.7 (3&4):295 – 300.
- GTB, 2013. 2012 Yılı Çekirdeksiz Kuru Üzüm Raporu, Gümrük ve Ticaret Bakanlığı, Kooperatifçilik Genel Müdürlüğü, Ankara.
- Miran, B., 2012. Ekonomistler İçin Matematik, İzmir.
- Satyanarayana, V., Wilson W.W., Johnson D.D., 1997. Import Demand For Malt: A Time Series and Econometric Analysis, Department of Agricultural Economics, Agricultural Experiment Station, North Dakota State University, Agricultural Economics Report No. 349.
- Seale, J.L., Merchant, M., 2002. Imports Versus Domestic Production: A Demand System Analysis of the US Red Wine Market. University of Florida International Trade and Agriculture Center Technical Paper Series. TPTC 02-2.
- Schmitz, T.G., Seale J.L., 2002. Import Demand for Disaggregated Fresh Fruits in Japan. Morrison School of Agribusiness and Resource Management, Arizona State University East.
Ayrıntılar
| Birincil Dil | Türkçe |
|---|---|
| Bölüm | Makaleler |
| Yazarlar | |
| Yayımlanma Tarihi | 30 Haziran 2015 |
| Yayımlandığı Sayı | Yıl 2015 Cilt: 1 Sayı: 1 |
