Coğrafi İşaretler ve Marka Değerine Sahip Ürünlere Yönelik Tüketici Algısı: Finike Portakalı ve Antalya Tavşan Yüreği Zeytini Örnekleri

Yıl 2017, Cilt: 3 Sayı: 1, 52 - 65, 07.07.2017

Mısra Çakaloğlu Selim Çağatay

Öz

Tüketicilerin coğrafi işaret tescili alan ürünleri daha çok tercih etmesi, bu ürünlerin marka değeri olan, güvenilir ve kaliteli olmasından kaynaklanmaktadır. Coğrafi işaret tescilinin tüketiciler tarafından nasıl algılandığını anlamak için çalışmada Finike portakalı ve Antalya tavşan yüreği zeytininin bir marka değerine sahip olup olmadığı araştırılmıştır. Eğer bahsedilen ürünlerin coğrafi işaret tescili, tüketiciler için önem ifade ediyorsa amaç bu değerin fiyata nasıl yansıdığını ekonometrik olarak tahmin etmektir. Bu amaçla analizlerde kullanılan ekonometrik modeller “koşullu değerlendirme yöntemi” yaklaşımı temelinde oluşturulmuş ve bu modellerin tahmini için probit ve en küçük kareler yöntemleri kullanılmıştır. Bu bağlamda, Antalya kent merkezinde 400 kişi ile yüz yüze anket yoluyla saha çalışması yapılmıştır. Çalışmada, özellikle kadın tüketicilerin ve yüksek eğitimli tüketicilerin coğrafi işaret tescilli ürünleri bir marka değeri olarak gördüğü ve bu ürünlere daha fazla değer verdiği ortaya çıkmaktadır. Böyle olmakla birlikte gelir seviyesi hala daha bu “değer” üzerinde temel etkili faktördür. 

Anahtar Kelimeler

Coğrafi işaret, Marka değeri, Tüketici algısı, Koşullu değerlendirme

Kaynakça

• Addor F., Thumm N., Grazioli A., 2003. GeographicalIndications: Important Issues for Industrialized and Developing Countries. The IPTS Report, No: 74, Sevile, pp. 25.
• Ak T., 2009. Marka Yönetimi ve Tüketici Karar Sürecine Etkileri. Yüksek Lisans Tezi, Karamanoğlu Mehmet Bey Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Karaman, 8-15s.
• Babcock B. A. And Clemens R., 2004. Geographical Indications and Property Rights: Protecting Value-Added Agricultural Products. Matric Briefing Paper 04-MBP 7, Iowa State University, pp. 15.
• Başaran D., 2016. Kırsal Kalkınmada Coğrafi İşaretlerin Etkisi: Gaziantep ve Siirt İlleri Örneği. Akdeniz Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, İktisat Ana Bilim Dalı Gıda Ekonomisi ve İşletmeciliği Programı Yüksek Lisans Tezi, 4-29s.
• Bonnet C., Simioni M., 2001. Assessing Consumer Response to Protected Designation of Origin Labelling: A Mixed Multinomial Logit Approach, Eur Rev Agric Econ, 2001, 28 (4): 433-449.
• Brown R., 2003. Global Differentiation in Meat Marketing. Presented at the U.S. Meat Export Federation Strategic Planning and Marketing Conference, Tucson, AZ, November 6.
• Cebeci İ., 2012. Krizleri İncelemede Kullanılan Nitel Tercih Modelleri: Türkiye İçin Bir Probit Model Uygulaması (1988-2009). İstanbul Üniversitesi İktisat Fakültesi Mecmuası, 62-1, İstanbul, 132s.
• Ceren Y., İnal M. E., 2004. Maliyet Bilgileri Temeline Dayalı Pazarlama Kararları İçin Pazarlama Muhasebesi. Erciyes Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, Sayı: 22, 63-83s.
• Ergün İ., 2011. Marka Yönetimi: Markalaşma Aşamalarının İncelenmesi ve Bir Uygulama. Pamukkale Üniversitesi Mühendislik Fakültesi Tekstil Mühendisliği Bölümü,24s.
• Fotopoulos C.and Athanasios K.. 2003. Quality Labels As A Marketing Advantage: The Case of The "PDO Zagora" Apples in The Greek Market, European Journal of Marketing, Volume 37, Number 10, pp. 1350-1374 (25).
• Gökovalı U., 2007. Coğrafi İşaretler ve Ekonomik Etkileri Türkiye Örneği. İktisadi ve İdari Bilimler Dergisi, Haziran, Cilt 21, Sayı 2, 149-243s.
• Holvad T., 2006. Contingent Valuation Methods: Possibilities and Problems. Transport Research and Consultancy, London, pp. 10.
• Ittersum (van), M.K., Janssen S., “Assessing Farm Innovations and Responses to Policies: A Review of Bio-economic Farm Models”, Agricultural Systems 94, 2007, pp. 622–636.
• Loureiro M.L., McCluskey, J.J., “Assessing Consumer Response to Protected Geographical Identification Labeling”, Department of Agricultural Economics, Washington State University, Pullman, WA 99164-6210, 2000, pp. 309-320.
• O’Connor and Company, European Lawyers., 2006.Examples of GIs as a Development Tool with Supply to Local Markets and International Markets, pp. 2.
• Orhan A., 2010. Yerel Değerlerin Turizm Ürününe Dönüştürülmesinde “Coğrafi İşaretlerin” Kullanımı: İzmit Pişmaniyesi Örneği. Anatolia: Turizm Araştırmaları Dergisi, Cilt 21, Sayı 2, Güz: 243-254s.
• Roest K.,Menghi A., 2000. Reconsidering ‘Traditional’ Food: The Case of Parmigiano Reggiano Cheese.Issue 4, Reggio Emilia Italy, pp. 439.
• Şahin A., Meral Y., 2012. Türkiye’de Coğrafi İşaretleme ve Yöresel Ürünler, Türk Bilimsel Derlemeler Dergisi. No.2, 88-92s.
• Şentürk B., 2011. Coğrafi İşaretlerin Ekonomik Etkileri: Mikro ve Makro Açıdan Bir Değerlendirme. Yüksek Lisans Tezi, Muğla Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Muğla, 27-61s.
• Tepe S., 2008. Coğrafi İşaretlerin Ekonomik Etkileri. Uzmanlık Tezi, Türk Patent Enstitüsü Markalar Dairesi Başkanlığı, Ankara, 4-62s.
• Yalçın B., 2013. Yöresel Ürünlerin Pazarlanması Üzerine Değerlendirmeler. Akdeniz Sanat Dergisi, Cilt 6, Sayı 11, 205-213s.