The Implementation of Creative Drama Method in Life Science Course from the Perspective of Primary School Teachers

Yıl 2025, Cilt: 23 Sayı: 2, 1375 - 1399, 31.08.2025

Caner Özdemir

https://doi.org/10.37217/tebd.1559545

Öz

The study aimed to determine the opinions of primary school teachers regarding the creative drama method application in life science course. Designed in accordance with the qualitative research approach, this study was conducted in a basic qualitative research design. The study group consisted of 16 primary school teachers working in the 3rd grade of primary schools in the Altınordu district of Ordu province. Data were collected using a semi-structured interview form developed by the researcher. The interviews lasted an average of 15-30 minutes. The data obtained from the interviews were analyzed using content analysis. In the study, it was concluded that most teachers used the creative drama method in the life science course. The reasons for this can be shown as associating the course with life, concretizing the subjects and actively participating in the learning processes of the students. In addition, it was determined in the study that primary school teachers experienced various difficulties while using the creative drama method in the life science course. It was determined that these difficulties were preparing and implementing a creative drama plan, not being able to concretize the subjects of the life science course sufficiently, anxiety about not completing the subjects and tendency to use creative drama. At the end of the research, various suggestions were presented for the effective use of creative drama method in life science course.

Anahtar Kelimeler

Life science , Creative drama , Primary school education

Sınıf Öğretmenlerinin Gözünden Hayat Bilgisi Dersinde Yaratıcı Drama Yönteminin Kullanılması

Öz

Bu araştırmada, sınıf öğretmenlerinin hayat bilgisi dersinde kullanılan yaratıcı drama yöntemine ilişkin görüşlerinin belirlenmesi amaçlanmıştır. Nitel araştırma yaklaşımına uygun olarak tasarlanan bu araştırma, temel nitel araştırma deseninde yürütülmüştür. Araştırmanın çalışma grubunu, Ordu ili Altınordu ilçesinde bulunan devlet okullarının ilkokul 3. sınıflarında görev yapmakta olan 16 sınıf öğretmeni oluşturmaktadır. Araştırmada veriler, araştırmacı tarafından geliştirilen yarı yapılandırılmış görüşme formu aracılığı ile toplanmıştır. Görüşmeler ortalama 15-30 dakika sürmüştür. Görüşmelerden elde edilen veriler içerik analizi ile analiz edilmiştir. Araştırmada öğretmenlerinin büyük bir çoğunluğunun hayat bilgisi derslerinde yaratıcı drama yöntemini kullandığı sonucuna ulaşılmıştır. Bunun nedeni olarak hayatla dersin bağdaştırılması, konuların somutlaştırılması ve öğrencilerin öğrenme süreçlerine aktif bir şekilde katılması gibi nedenler gösterilebilir. Ayrıca araştırmada, sınıf öğretmenlerinin hayat bilgisi dersinde yaratıcı drama yöntemini kullanırken çeşitli zorluklar yaşadığı tespit edilmiştir. Bu zorlukların; yaratıcı drama planı hazırlama ve uygulama, hayat bilgisi dersinin konularını yeteri kadar somutlaştıramama, konuları yetiştirme kaygısı ve yaratıcı dramayı kullanmaya yatkınlık olduğu belirlenmiştir. Araştırmanın sonunda, hayat bilgisi dersinde yaratıcı drama yönteminin etkin bir şekilde kullanılmasına yönelik çeşitli öneriler sunulmuştur.

Anahtar Kelimeler

Hayat bilgisi , Yaratıcı drama , Sınıf eğitimi

Kaynakça

• Acarlıoğlu, H. (2020). Sınıf öğretmenlerinin eğitimde drama kullanımına ilişkin yeterlilikleri ve dramaya ilişkin görüşleri: Kilis ili örneği. (Yüksek Lisans Tezi). https://tez.yok.gov.tr sayfasından erişilmiştir.
• Adıgüzel, H. Ö. (2006). Yaratıcı drama kavramı, bileşenleri ve aşamaları. Yaratıcı Drama Dergisi 1(1), 17-30.
• Akın, U. & Maviş-Sevim, F. Ö. (2021). Öğretmenlerin mesleki gelişimlerinde lisansüstü eğitimin rolü: Mezun olmak yeterli mi? Eğitim ve Bilim Dergisi, 46(207), 483-510.
• Akkuş, Ç. (2013). İlköğretim birinci sınıf hayat bilgisi dersindeki fen kavramlarının drama yöntemiyle öğretiminin öğrenmedeki başarı ve kalıcılığa etkisi. (Yüksek Lisans Tezi). http://tez.yok.gov.tr sayfasından erişilmiştir.
• Almeida, J., Fantini, A. E., Simões, A. R., & Costa, N. (2016). Enhancing intercultural competence: A practical application. Journal of Intercultural Communication, 41, 1–15.
• Atik, S. & Aykaç, N. (2019). Hayat bilgisi öğretim programlarının değerlendirilmesi (1926-2018). Trakya Eğitim Dergisi, 9(4), 708-722.
• Aydın, Y. (2024). Hayat bilgisi dersinde değerler eğitimi bağlamında yapılan araştırmalara yönelik bir meta-sentez çalışması. Elektronik Eğitim Bilimleri Dergisi, 13(26), 96-120.
• Balcı, A. (2011). Sosyal bilimlerde araştırma yöntem, teknik ve ilkeler. Pegem Akademi.
• Balcı-Sekin, D. (2019). Birleştirilmiş sınıflarda drama ile hayat bilgisi dersi öğretiminin sosyal beceri düzeyine etkisi. (Yüksek Lisans Tezi). http://tez.yok.gov.tr sayfasından erişilmiştir.
• Barber, M. & Mourshed, M. (2007). How theworld’sbest-performing school systems comeout on top. Mc Kinseyand.
• Bektaş, M. (2009). Hayat ve hayat bilgisi dersi. S. Öğülmüş (Ed.), İlköğretim hayat bilgisi öğretimi ve öğretmen el kitabı içinde (s. 13-29). Pegem Akademi.
• Bilek, E. (2009). İlköğretim üçüncü sınıf hayat bilgisi dersinde dramatizasyon yönteminin öğrencilerin sosyal-duygusal uyumlarına ve akademik başarılarına etkisi. (Yüksek Lisans Tezi). http://tez.yok.gov.tr sayfasından erişilmiştir.
• Creswell, J. W. & Miller, D. L. (2000). Determining validity in qualitative inquiry. Theory into Practice, 39, 124-130.
• Erdoğan, T. (2016). Türkçe öğretiminde yaratıcı drama uygulamaları. Eğiten.
• Glesne, C. (2015). Nitel araştırmaya giriş (A. Aksoy & P. Yalçınoğlu, Çev. Ed., 5. b.). Nobel.
• Güllühan, N. Ü. & Bekiroğlu, D. (2024). Sınıf öğretmeni adaylarının hayat bilgisi öğretimi dersinde ortaya koydukları örnek olay, drama ve empati temelli etkinliklerin incelenmesi. The Journal of International Lingual Social and Educational Sciences, 10(1), 1-18.
• Johnson, B. & Christensen, L. (2004). Educational research: quantitative, qualitative, and mixed approaches (2. b.). Pearson/Allyn & Bacon.
• Kahriman, M. (2014). İlkokul 3. sınıf hayat bilgisi dersi benim eşsiz yuvam temasındaki konuların drama yöntemine dayalı öğretiminin öğrencilerin iletişim, empati becerileri ve değer algıları üzerine etkisi. (Yüksek Lisans Tezi). http://tez.yok.gov.tr sayfasından erişilmiştir.
• Kamacı, E. & Durukan, E. (2012). Araştırma görevlilerinin eğitimde tablet bilgisayar kullanımına ilişkin görüşleri üzerine nitel bir araştırma (Trabzon örneği). Uluslararası Türkçe Edebiyat Kültür Eğitim (TEKE) Dergisi, 1(3), 203-215.
• Karacil, M. (2024). Öğretmen eğitiminde kişisel ve duyuşsal gelişimde dramanın önemi. Recep Tayyip Erdoğan Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 4(1), 40-57.
• Karadağ, E., Korkmaz, T., & Çalışkan, N. (2007). Hayat bilgisi öğretiminde drama yönteminin etkililiğinin bilişsel alan basamaklarına göre değerlendirilmesi. Kırşehir Eğitim Fakültesi Dergisi, 8(1), 179-195.
• Kyriacou, C. & Kunc, R. (2007). Beginning teachers’ expectations of teaching. Teaching and Teacher Education, 23(8), 1246-1257.
• Lee, B., Cawthon, S., & Dawson, K. (2013). Elementary and secondary teacher self-efficacy for teaching and pedagogical conceptual change in a drama-based professional development program. Teaching and Teacher Education, 30, 84-98.
• Lincoln, Y. S. & Guba, E. G. (1985). Naturalistic inquiry. Sage.
• Mavuru, L. (2024). Teaching life sciences while integrating teachers’ and learners’ cultural belief systems. EURASIA Journal of Mathematics, Science and Technology Education, 20(1), 1-11.
• McCaslin, N. (2006). Creative drama in the classroom and beyond. Allyn and Bacon.
• MEB. (2024). Hayat Bilgisi Dersi Öğretim Programı (1, 2, ve 3. Sınıflar). https://mufredat.meb.gov.tr sayfasından erişilmiştir.
• Merriam, S. B. (2009). Qualitative research: A guide to design and implementation. Jossey-Bass.
• Merriam, S. B. (2013). Nitel araştırma desen ve uygulama için bir rehber (S. Turan, Çev. Ed.). Nobel.
• Miles, M. B. & Huberman, A. M. (1994). Qualitative data analysis an expanded source book. Sage.
• Onur, G. (2008). İlköğretim 2. ve 3. sınıf öğrencilerine sınıf ve okul kurallarının hayat bilgisi dersi programı çerçevesinde drama tekniğiyle öğretiminin kalıcılığa etkisi. (Yüksek Lisans Tezi). http://tez.yok.gov.tr sayfasından erişilmiştir.
• Özdemir, C. (2023). Türkiye’de sınıf eğitimi alanında yaratıcı drama yöntemi ile ilgili yapılmış lisansüstü tezlerin çeşitli değişkenler açısından incelenmesi. Yaratıcı Drama Dergisi, 18(1), 1-20.
• Öztürk, T. & Özkan, Z. S. (2018). Hayat bilgisi ders kitaplarındaki metin ve görsellerin değerler açısından incelenmesi. Eğitimde Nitel Araştırmalar Dergisi, 6(1), 172-204.
• Pehlivan, H. & Demirel, Ö. (2022). Örnek olay ve oyun yoluyla öğretimin sosyal bilgiler dersinde öğrenme düzeyine etkisi. Trakya Eğitim Dergisi, 12(3), 1923-1932.
• San, İ. (2002). Yaratıcı dramanın-eğitsel boyutları. H. Ö. Adıgüzel (Ed.), Yaratıcı drama 1985-1998 yazılar (2. b.) içinde (s. 81-90). Naturel.
• Selanik-Ay, T. (2014). Hayat bilgisi öğretiminde yaratıcı drama uygulamaları. S. Şimşek (Ed.), Sınıf öğretmenleri ve adayları için hayat bilgisi öğretimi içinde (s. 304-335). Anı.
• Sönmez, V. (2005). Hayat bilgisi öğretimi ve öğretmen kılavuzu. Milli Eğitim.
• Tay, B. (2017). Hayat bilgisi: Hayatın bilgisi. B. Tay (Ed.), Etkinlik örnekleriyle hayat bilgisi öğretimi içinde (s. 1-42). Pegem Akademi.
• Tay, B., Ocakcı, E., & Çoban, E. (2024). Okuma yazma öncesi hayat bilgisi öğretimi: Sınıf öğretmeni adaylarının değerlendirmeleri. Pamukkale Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 61, 266-295.
• Uzunkol, E. (2014). Hayat bilgisi öğretiminde uygulanan değerler eğitimi programının öğrencilerin özsaygı düzeyleri, sosyal problem çözme becerileri ve empati düzeylerine etkisi. (Doktora Tezi). http://tez.yok.gov.tr sayfasından erişilmiştir.
• Üredi, P. (2024). Öğretmen yetiştirme programlarına yön vermek üzere bütüncül ölçme ve değerlendirme uygulamalarının öğretim programlarında uygulanma düzeyleri. Journal of Education and New Approaches, 7(1), 10-28.
• Üstündağ, T. (2001). Yaratıcı drama öğretmenimin günlüğü (2. b.). Pegem Akademi.
• Ütkür, N. (2012). Yaratıcı drama yönteminin hayat bilgisi derslerinde kullanılmasının öğrencilerin başarı ve tutumlarına etkisinin incelenmesi. (Yüksek Lisans Tezi). http://tez.yok.gov.tr sayfasından erişilmiştir.
• Yardımcıel, F. & Bulu M., (2024). Hayat bilgisi dersi üzerine yayınlanmış yüksek öğretim tezleri: Bir bibliyometrik analiz. Namık Kemal Üniversitesi Sosyal Bilimler Meslek Yüksek Okulu Dergisi, 6(2), 26-34.
• Yıldırım, A. & Şimşek, H. (2016). Sosyal bilimlerde nitel araştırma yöntemleri (9. b.). Seçkin.
• Yıldırım, F. & Acarlıoğlu, H. (2023). Sınıf öğretmenlerinin eğitimde drama kullanımına ilişkin görüşleri. Cumhuriyet Uluslararası Eğitim Dergisi, 12(1), 86-103.
• Yıldırım, G. (2021). Sınıf öğretmeni adaylarının hayat bilgisi dersine yönelik görüşleri: Gazi Üniversitesi örneği. İnsan ve Toplum Bilimleri Araştırmaları Dergisi, 10(1), 568-589.
• Yılmaz, M., Korkmaz, Ö., & Kurt, M. (2023). Yaratıcı drama yöntemi bileşenlerine yönelik sınıf öğretmeni görüşleri. Dokuz Eylül Üniversitesi Buca Eğitim Fakültesi Dergisi(56), 729-757.