Almanya ve Hollanda’da Türk Göçmen İşçi Çocuklarına Uygulanan Eğitim Politikaları

Yıl 2014, Cilt: 12 Sayı: 2, 134 - 157, 01.06.2014

Aslıhan Selcen Bingöl M. Çağatay Özdemir

Öz

Araştırmada Hollanda ve Almanya eğitim sistemlerinde Türk göçmen çocuklarının durumları, sorunları ve bu ülkelerin diğer göçmen çocuklara ve Türk çocuklarına dönük eğitim politikalarının neler olduğu incelenmiştir. Betimsel yöntemin kullanıldığı araştırmada, problemle ilgili alan yazını taranmıştır. Araştırmanın sonunda şu sonuçlara ulaşılmıştır: önceki kuşaklara göre biraz daha düzelmiş olsa da Türk çocukları Almanya ve Hollanda eğitim sistemleri içinde yerliler ve diğer yabancılara göre daha geri bir seviyededirler. Almanya'da uygulanan ve göçmenlerin eğitim durumunu iyileştirici politikalara Türk çocuklarının diğer yabancı çocuklara göre daha az dâhil edildikleri söylenebilir. Hollanda'da göçmen çocuklarına ilişkin kanunlarda kültürlerarası yaklaşımdan bahsedildiği ancak bu yaklaşımın uygulamaya tam olarak yansımadığı düşünülmektedir.

Anahtar Kelimeler

Türk göçmen işçi çocukları, eğitim politikaları, Almanya, Hollanda

Kaynakça

• Arayıcı, A. (2002). Türkiye’den Avrupa’ya göçün 40 yılı. İstanbul: Ceylan Yayınları. Arayıcı, A. (1998). Avrupa’daki göçmen işçilerinin ve çocuklarının sorunları. İstanbul: Doz Yayınevi. Avcı, G. (2006). Comparing ıntegration policies and outcomes: Turks in the Netherlands and Germany.
• Turkish Studies, 7(1), 67-84.
• Aydın, K. (2003). Almanya’da Eğitim ve PİSA Araştırmasının Türkler ile İlgisi Üzerine Yorumlar (Türk Öğrencilerin Almanya’daki Genel Konumu).
• Bade, K. J.; Weiner, M. (1997). Migration and Refugees Politics and Policies in the U.S. Migration past, migration future Germany and The United States. Myron, W. (Ed.). Oxford: Ber Ghahn Books.
• Baran, R. Federal Almanya Eğitim Yapısı ve Göçmen İşçi Çocuklarının Eğitim Sorunları. (2002, Nisan 22). www.ozgurpolitika.org/2000/04/22/hab29.html (2006, Haziran 25).
• BMBF (Federal Ministry of Education and Research). (2003). Germany’s vocational education at a glance. Bonn: Federal Ministry of Education and Research (BMBF) Public Relations Department.
• Castles, S.; Miller, M. J. (1993). The age of migration, international population movements in the modern world. London: The Guilford Pres.
• Cem, İ. (1993). Siyaset yazıları: Geçiş dönemi Türkiyesi (1981-1984). İstanbul: Cem Yayınevi.
• CERI (Centre for Educational Research and Innovation). (1983). The education of minority groups: An enquiry into problems and practices of fifteen countries. England: Gower Publishing Company Limited.
• Cillia, R. D. (2003). Göçmenlikte dil öğrenme. Informationsblatter des Referats für interkulturelles Lernen Nr. 3/ 2003. Das Zukunftsministerium – Turkische Übersetzung (Avusturya Federal Eğitim, Bilim ve Kültür Bakanlığı, Kültürlerarası Öğrenim Şubesi).
• Coşkun, H. (1997). Eğitim teknolojisi açısından kültürlerarası eğitim. Ankara: Hacettepe-Taş Kitapçılık Ltd. Şti.
• Dışişleri Bakanlığı. (1973). Yurtdışı göç hareketleri ve vatandaş sorunları. Ekonomik ve Sosyal İşler Genel Müdürlüğü.
• Doomernik, J. & Crul, M. (2003). The Turkish and Moraccan second generation in the Netherlands: Divergent trends between and polarization within the two groups. The International Migration Review, 37(4), 1039-1064.
• Driessen, G. (2000). The limits of educational policy and practice? The case of ethnic minorities in the Netherlands. Comparative Education, 36(01), 55-72.
• Driessen, G. & Dekkers, H. (1997). Educational oppurtunities in the Netherlands: Policy, Students’ Performance and Issues. International Review of Education, 43 (4), 299–315.
• Erder, S. (2006). Refah toplumunda getto. İstanbul: İstanbul Bilgi Üniversitesi Yayınları. Ergi, İ. (1996). Almanya’da yaşayan Türkiyeli göçmenler ve yığınsal iletişim araçları. Lisansüstü Bitirme
• Tezi. İstanbul Üniversitesi: Sosyal bilimler Enstitüsü, Radyo-TV Bölümü.
• Eurybase. (2006). The information database on Education Systems in Europe. The education system in the
• Netherlands (2005/06).
• http://194.78.211.243/Eurybase/Application/frameset.asp?country=NL&language=E N
• Eurydice. (2006). The education system in the Federal Republic of Germany 2004: A description of the responsibilities, structures and developments in education policy for the exchange of ınformation in europe. Bonn: KMK.
• Eurydice. (2006). Avrupa’daki eğitim sistemleri üzerine özet belgeler: Almanya. http://eurydice.meb.gov.tr
• Eurydice. (2005). Avrupa’daki eğitim sistemleri üzerine özet belgeler: Hollanda. http://eurydice.meb.gov.tr
• Eurydice. (2004). Integrating immigrant children into schools in Europe. Country reports, The Netherlands. National Description- 2003/04. http://www.mszs.si/eurydice/pub/eurydice/migranti/Netherlands.pdf
• Gökçe, O. (2006). Almanya’da uyum ve dışlanma arasında Türk gençleri. Türk Yurdu, 26(224), 9–17.
• Güngör, V. (2006). Hollanda’ya Türk işçi göçü ve Türk sivil toplum örgütleri. Türk Yurdu, 26(224), 54–67.
• Güngör, V. (2005). Bizimkilerin pedagojisi. Ankara: Liman Kitapları. Güzel, A. (1987). Orta Avrupa’ya göçen Türk iş gücü ve çocuklarının eğitim meselesi. Türkoloji Çalışmaları
• Ve Federal Almanya’daki Türk Çocuklarının Eğitim-Kültür Problemleri Sempozyumu, 20-21 Eylül
• Hacettepe: Ankara.
• Haan, M. D. & Elbers, E. (2005). Peer tutoring in a multiethnic classroom in the Netherlands: A Multiperspective Analysis of Diversity. Comparative Educational Review, 49(3), 365–388.
• İkizer, İ. (2004). Almanya, Fransa ve Polonya’nın eğitim sistemlerine genel bir bakış. Üniversite ve Toplum Dergisi, 4(3), 8–24.
• IOM (International Organization for Migration). (2005). Dimensions of integration: migrant youth in Central European Countries. Vienna, Austria.
• IOM (International Organization for Migration). (2004). Glossary on migration. Switzerland: IOM.
• Kapelle, I. (2001). Analytical report on education in 2000. The Netherlands: Dutch Monitoring Centre on Racism and Xenophobia. http://www.lbr.nl/internationaal/DUMC/publicatie/afk_report_education.html
• Kihtir, A. (2003). Avrupa Birliği’nin eğitim politikası. Yayımlanmamış Doktora Tezi. İstanbul Üniversitesi: Sosyal Bilimler Enstitüsü, Avrupa Topluluğu Anabilim Dalı.
• Köse, H. (1997). Yurtdışındaki işçi çocuklarının eğitimine yönelik Milli Eğitim Bakanlığı Yurtdışı Eğitim ve Öğretimi Genel Müdürlüğü’nün faaliyetleri üzerine bir araştırma: Almanya ve Hollanda örneği. Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi. Yüzüncü Yıl Üniversitesi: Sosyal Bilimler Enstitüsü. Kösemen, J. (2001). Almanya’daki Türk öğrencilerinin eğitim problemlerinin belirlenmesi ve çözüm önerileri geliştirilmesi. Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi. Kocaeli Üniversitesi: Sosyal Bilimler Enstitüsü.
• Leeman, Y. & Ledoux, G. (2003). Intercultural education in Dutch schools. Curriculum Inquiry, 33(4), 385- 399.
• Leeman, Y. & Reid, C. (2006). Multi/intercultural education in Australia and the Netherlands. Compare, 36(1), 57-72.
• Luchtenberg, S. (2002). Bilingualism and bilingual education and their relationship to citizenship from a comparative German-Austrilian perspective. Intercultural Education, 13(1), 49–61.
• Luciak, M. (2004). Minority status and schooling- John U. Ogbu’s theory and the schooling of ethnic minorities in Europe. Intercultural Education, 15 (4), 359–368.
• Lutz, H. & Inowlocki, L. (2000). Hard labour, the ‘biographical work’ of a Turkish migrant woman in Germany. The European Journal of Women Studies, 7, 301–319. http://ejw.sagepub.com
• Martin, L. P. (1991). Bitmeyen öykü: Batı Avrupa’ya Türk işçi göçü. Ankara: Uluslararası Çalışma Bürosu.
• OECD (Organisation for Economic Co-Operation and Development). (2006). Starting strong II: Early childhood education and care. Country profiles: Netherlands. http://www.oecd.org/dataoecd/16/19/37423677.pdf
• OECD (Organisation for Economic Co-Operation and Development). (1996). Integrating services for children at risk (Denmark, France, Netherlands, Sweden, United Kingdom (England and Wales). France: Centre for Educational Research and Innovation.
• Öz, V. (2001). Alman eğitim sistemi hakkında bilmek istedikleriniz. Mainz: T.C. Mainz Başkonsolosluğu Eğitim Ataşeliği.
• Özcan, E. (2004, Aralık 10). İkinci Pisa araştırmasının sonuçları Almanya’da köklü bir reformun yapılmasını gerektiriyor (Basın Açıklaması). <http://www.tuerkische-elternfoederation.de/0-Basina/seite6.htm>
• Özdemir, M. Ç. (1988). Federal Almanya’daki Türk işçi çocuklarının eğitim sorunları açısından iki dillilik ve iki kültürlülük ile ilgili eğitim modelleri. Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi. Gazi Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü.
• Özhamit, N. (2003). Türk ve Hollanda eğitim sistemlerinin ilköğretim yönetimlerinin karşılaştırılması. Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi. Sakarya Üniversitesi: Sosyal Bilimler Enstitüsü.
• Pack, D. (1990). Alman eğitim sistemi ve Avrupa’da eğitim politikalarının koordinasyonu. 2000’li Yılların Eşiğinde Türkiye ve Almanya’da Eğitim Politikası. VI. Türk-Alman Gazeteciler Semineri, 18–19 Haziran 1990. Konrad- Adenauer Vakfı: Ankara.
• Peköz, M. (2002). Avrupa Birliği’nde göçmenler, Almanya’da Türkler/Kürtler. İstanbul: Gün Yayıncılık.
• Söhn, J. & Özcan, V. (2006). The educational attainment of Turkish migrants in Germany. Turkish Studies, 7(1), 101–124.
• Şen, F. (1996). Federal Almanya’da yaşayan Türklerin kültürel sorunları ve çözüm yolları. Köln: Önel-Verlag (Türkiye Araştırmalar Merkezi).
• Şen, F. (1993). 32 Yıllık göçün hikâyesi: Federal Almanya’da Türkler; misafir işçilikten Türk azınlığa. Essen: Türkiye Araştırmalar Merkezi.
• Şen, R. B.; Nuruan, M.; Kaplan, M.; Kalaycı, A. R.; Güneş, T.; Güneş, S. (2005). Federal Almanya’da yaşayan Türklerin aile yapısı ve sorunları araştırması. Ankara: Başbakanlık Aile ve Sosyal Araştırmalar Genel Müdürlüğü.
• Tatlı, A. (2000). Almanya’daki Türk çocuklarının camilerdeki din eğitimi (Kuzey Ren Vestfalya Eyaleti örneği). Yüksek Lisans Tezi. Marmara Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü.
• Tezcan, M. (2000). Dış göç ve eğitim. Ankara: Anı Yayıncılık. Tezcan, M. (1993). “Alamancı Aile”, Ülkemizde Yeni Bir Aile Türü. Ankara Üniversitesi Eğitim Bilimleri
• Fakültesi Dergisi, 26(1), 51–66.
• Vassaf, G. (2002). Daha sesimizi duyurmadık, Almanya’da Türk işçi çocukları. İstanbul: İstanbul Bilgi Üniversitesi Yayınları 31.
• Veenman, J. & Ours, J. C. V. (2003). The educational attainment of second generation immigrants in the Netherlands. Journal of Population Economics, 16(4), 739–753.
• Worbs, S. (2003). The second generation in Germany: Between school and labor market. The International Migration Review, 37(04), 1011-1038.
• Yalçın, C. (2004). Göç sosyolojisi. Ankara: Anı Yayıncılık Yapıcı, M. (2006). Eğitim politikaları ve etkileri. Üniversite ve Toplum Dergisi, 6(2). Yılmaz, E. (2001). Sosyal ve ekonomik yönleriyle Avrupa’da yaşayan Türkler. Yüksek Lisans Tezi. Marmara Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Ortaöğretim Sosyal Alanlar Eğitimi Anabilim Dalı, Coğrafya Öğretmenliği Bilim Dalı. Zimmermann, K. F. & Gang, I. N. (1999). Is child like a parent? Educational attainment and ethnic origin.
• IZA Discussion Paper no. 57. ftp://repec.iza.org/RePEc/Discussionpaper/dp57.pdf
• http://www.dw-world.de/dw/article/0,2144,1870215,00.html