PROBLEME DAYALI ÖĞRENMENİN ÖĞRENCİLERİN ELEŞTİREL DÜŞÜNME BECERİLERİNE ETKİSİ

Yıl 2009, Cilt: 7 Sayı: 2, 451 - 482, 01.06.2009

Berna Cantürk-günhan Neşe Başer

Öz

Eğitim sisteminde bilgilerin niçin öğrenildiği, nasıl kullanılacağı hakkında bilgi verilmediği sürece
öğrencilerin bilgileri ezberleme yoluna gideceği oldukça açıktır. Bu nedenle son zamanlarda eğitimde
düşünme becerilerine verilen önem gittikçe artmaktadır. En çok bilinen düşünme becerileri; bilimsel
düşünme, eleştirel düşünme, problem çözme, analitik düşünme, tümevarım ve tümdengelim düşünme
olarak sayılabilir (Özden, 2006). Matematik eğitiminde önemle üzerinde durulan düşünme biçimlerinden
biri olan eleştirel düşünme, günümüzde bireylerin her alanda başarılı olabilmesi için gereklidir.
Araştırmada ön test-son test kontrol gruplu deneme modeli kullanılmıştır. Araştırmada uygulanan
deneysel yöntemde, deney grubu üzerinde etkisi incelenen yöntem “Probleme Dayalı Öğrenme” (PDÖ)
dir. Kontrol grubunda ise “Geleneksel Öğretim Yöntemleri” kullanılmıştır. Araştırmada uygulanan
yöntemlerin öğrencilerin eleştirel düşünme becerileri üzerindeki etkileri incelenmiştir. Araştırma, özel bir
okulda 7. sınıfa devam eden 46 öğrenci ile gerçekleştirilmiştir. Araştırma sonunda PDÖ yönteminin
matematik dersinde öğrencilerin eleştirel düşünme becerilerini geliştirmede geleneksel öğretim
yöntemlerine göre daha etkili olduğu ortaya koyulmuştur.

Anahtar Kelimeler

Probleme dayalı öğrenme yöntemi, matematik öğretimi, eleştirel düşünme becerileri

THE EFFECT OF PROBLEM BASED LEARNING ON STUDENTS’ CRITICAL THINKING SKILLS

Öz

As long as it is not given knowledge about why to learn the information and how to use the information in
education system, it is quite clear that the students will tend to memorize the information. For this reason,
the importance of thinking skills in education is gradually increased in nowadays. The most known
thinking skills can be regarded as scientific thinking, critical thinking, problem solving, induction and
deduction thinking. Critical thinking which is one of these thinking types which is important in
mathematics teaching is necessary for the individuals to be successful in each field in nowadays. The
research was designed basing on an experimental pre-test post-test model. Problem based learning (PBL)
and traditional instruction methods were used in the experiment group and the control group
respectively. The research was conducted with 46 seventh grade students from a private school. The
effects of applied methods on the students’ critical thinking skills were studied in the research. At the end
of the research, it was put forward that PBL method was more effective than the traditional method for
improving the students’ critical thinking in mathematics lesson.

Anahtar Kelimeler

Problem based learning method, mathematics teaching, critical thinking skills

Kaynakça

• Barrows, H. S. (1986). A Taxonomy of problem-based learning methods. Medical Education, 20, 481-486.
• Barrows, H. (2002). Is It truly possible to have such a thing as pbl? Distance Education, 23 (1) , 119-122.
• Birgegard, G., Lindquist, U. (1998). Change in student attitudes to medical school after the ıntroduction of problem based learning. Medical Education, 32, 46- 49.
• Büyüköztürk, Ş. (2002). Sosyal bilimler için veri analizi el kitabı. Ankara: Pegem Yayıncılık.
• Cantürk-Günhan, B. (2006). İlköğretim II. kademede matematik dersinde probleme dayalı öğrenmenin uygulanabilirliği üzerine bir araştırma. Yayınlanmamış doktora tezi, Dokuz Eylül Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, İzmir.
• Cooke, M., Moyle, K. (2002). Students’ evaluation of problem based learning. Nurse Education Today, 22, 330-339.
• Cüceloğlu, D. (1997). İyi düşün doğru karar ver (18. Baskı). İstanbul: Sistem Yayıncılık.
• Demirel, Ö. (2002). Kuramdan uygulamaya eğitimde program geliştirme. Ankara: Pegem Yayıncılık.
• Emir, S. (2004). Critical thinking disposition of teacher candidates. 2nd International Balkan Education Congress Searching Excellence in Education, (8-10 October 2004), Edirne: Trakya University, 46-50.
• Gür, H., Korkmaz, E. (2003). İlköğretim 7. sınıf öğrencilerinin problem ortaya atma becerilerinin belirlenmesi. www.matder.org.tr. (31/08/2005).
• How, R. W., Warren, C. R. (1989). Teaching critical thinking through environmental education. ERIC/SMEAC. Environmental Education Digest. No: 2 Ed324193. http://www.ntu.edu.au/education/oll/pbl/pbl_curric_asses.html (19/12/2003).
• Kahramaner, Y., Kahramaner, R. (2002). Üniversite eğitiminde matematik düşüncenin önemi. İstanbul Ticaret Üniversitesi Dergisi, s.2, 15-25.
• Karasar, N. (2000). Bilimsel araştırma yöntemi. Ankara: Nobel Yayın Dağıtım.
• Kökdemir, D. (2000). Kaliforniya eleştirel düşünme eğilimi ölçeğinin Türkçeye uyarlanması. Türk Psikoloji Bülteni.
• Krulik, S., Rudnick, J. A. (1999). Innovative tasks to improve critical and creative thinking skills. (Edited by Lee V. Stiff) Developing mathematical reasoning in grades K-12. 1999 Yearbook of National Council of Teachers of Mathematics, Reston, Virginia.
• Lee, W., Wong, F., Mok, E. (2004). Problem-based learning: ancient chinese educational philosophy reflected in a modern educational methodology. Nurse Education Today, 24 (4), 286-292.
• Lipman, M. (1988). Critical thinking: what can it be?. Educational Leadership, Vol 46, Issue 1 38-43.
• Mckendree, J., Small, C., Stennnig, K. (2002). The role of representation ın teaching and learning critical thinking. Educational Review, 54 (1), 57-67.
• Özden, Y. (2000). Öğrenme ve öğretme. Ankara: Pegem Yayınları.
• Özden, Y. (2006). Düşünmeyi öğrenme, konferans notları. http://bote.balikesir.edu.tr/~yozden/index.php?option=com_docman&task=ca t_view&gid=28&dir=DESC&order=name&limit=5&limitstart=0 (15/03/2006).
• Paul, Binker, Jensen, & Kreklau (1990). Critical Thinking Skills. http://www.ncrel.org/sdrs/areas/issues/envrnmnt/drugfree/sa3crit.htm. (10/10/2005).
• Sherpherd, N. G. (1998). The probe method: a problem based learning model’s affect on critical thinking skills of fourth and fifth grade social studies students. Dissertation Abstract Index, 59 (03), 779A.
• Torp, L., Sage, S. (2002). Problem as possibilities: problem-based learning for k-16 education. Alexandria, VA, USA: Association for Supervision and Curriculum Development.
• Walsh, D., Paul, R. (1988). The goal of critical thinking: From educational ideal to educational reality. Washington, D.C.: American Federation of Teachers.
• Yılmaz, Y., Yılmaz, Y. (2005). Parametrik olmayan testlerin pazarlama alanındaki araştırmalarda kullanımı: 1995-2002 arası yazın taraması. Dokuz Eylül Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 7, 3, 177-199.