İLKÖĞRETİMDE BİLİMSEL SÜREÇ BECERİLERİNİN GELİŞTİRİLMESİ

Yıl 2004, Cilt: 2 Sayı: 4, 479 - 492, 01.12.2004

Aysu (Gürsel) Arslan Neşe Tertemiz

Öz

Bilim ve eğitim, amaç, işlev ve uygulama boyutlarında ilişki içinde olmak durumundadırlar. Eğitim sistemimize egemen olan ezberci yapı, bireyleri yaratıcı ve soruşturmacı değil, pasif ve aynı zamanda her şeyi olduğu gibi alan bireyler yetiştirilmesine neden olmaktadır. Bu olumsuzluklara çözümler üretebilmek amacıyla, bilimin evrensel özelliklerinin eğitim alanına yansıtılabilir. İlköğretimde, öğrencilerin bilimsel süreç becerilerini kazanmaları, eğitim ve öğretim programlarına bilimsel süreç becerilerinin yerleştirilmesiyle mümkün olacaktır. Bu makalede bilimsel süreç becerileri bilişsel ve duyuşsal beceriler olarak ele alınmıştır. Bilişsel ve duyuşsal süreç becerileri öğrenmeyi kolaylaştıran, araştırma yol ve yöntemlerini kazandıran, öğrencilerin aktif olasını sağlayan, kendi öğrenmelerinde sorumluluk alma duygusunu geliştiren ve öğrenmenin kalıcılığını arttıran temel becerilerdir. Bu çalışmada bilişsel süreç becerileri; gözlem yapabilme, açıklama yapabilme, tahmin yapabilme, denece kurabilme, soru sorabilme, araştırma yapabilme, planlayarak üretebilme ve iletişim kurabilme başlıkları altında ele alınmıştır. Duyuşsal süreç becerileri ise; eleştirebilme, öğrenmeye meraklı oluş, gerçekliklere uyum sağlayabilme, kanıtlara saygı duyuş, kanıtlar ışığında düşüncelerini değiştirmeye istekli oluş, eleştirel düşünebilme, risk alabilme, görüşlerini savunabilme ve sorgulayabilme becerileri başlıkları altında ele alınmıştır. Ayrıca çalışmanın öğretmenlere yararlı olması düşüncesinden hareketle becerilere ilişkin davranışlar/kazanımlar belirlenmeye çalışılmıştır.

Anahtar Kelimeler

Bilimsel süreç becerileri, kazanımlar, ilköğretim, öğretmenler

DEVELOPING SCIENTIFIC PROCESS SKILLS IN PRIMARY SCHOOLS

Öz

Science and education must be hand in hand in terms of purpose, function and practice. The structure based on memorizing dominating our education system causes individuals to be passive and too receptive rather than creative and critical thinkers. To provide solutions to this, the universal features of science can be applied to education. In primary schools, student can acquire scientific process skills only when scientific process skills are incorporated into the curricula. In this study, scientific process skills are referred as the cognitive and affective skills. These are the basic skills that facilitate learning, that helps develop ways of inquiry, that make students active, that develop the sense of responsibility for their own learning, and that produce long-lasting learning. In this study, scientific process skills are examined under the these headings: observing, providing explanations, predicting, forming logic, questioning, making an inquiry, producing according to a plan, and developing ways of communication. In addition, those behaviors concerning the skills are identified with the idea that this could help teachers with their instruction.

Anahtar Kelimeler

Scientific process skills, primary teaching, teachers