İLKÖĞRETİM İKİNCİ KADEME ÖĞRENCİLERİNİN SINIF DÜZEYLERİNE GÖRE İNTERNET KULLANIMLARI

Yıl 2012, Cilt: 10 Sayı: 2, 295 - 323, 01.06.2012

Gülcan Numanoğlu Şafak Bayır

Öz

Araştırmanın amacı; ilköğretim ikinci kademe öğrencilerinin İnternetten yararlanma
durumlarını sınıf düzeylerine göre belirlemektir. Betimsel araştırmanın çalışma grubunu,
2009-2010 öğretim yılında Ankara’da devlet ilköğretim okuluna devam eden 6, 7 ve 8. sınıf
öğrencileri oluşturmaktadır. Araştırmacılar ve alan uzmanları tarafından geliştirilen
anketteki verilerin analizinde frekans ve yüzde kullanılmıştır. Sonuçta: 6 ve 7. sınıfların ödev
araştırma yapmak, 8. sınıfların müzik dinlemek ve video seyretmek için İnternetten
yararlandığı; öğrencilerin öğretmenlerinin İnternette girecekleri adresler konusunda
kendilerine önerilerde bulunmadıkları; istedikleri kaynaklara İnternetten ulaşabildikleri; 7 ve
8. sınıf öğrencileri İnternetin bağımlılığa neden olduğunu belirttikleri, bağlandıkları İnternet
sitelerini ailelerinin kontrol etme durumlarının 8. sınıfta daha az olduğu tespit edilmiştir.

Anahtar Kelimeler

İlköğretim II. Kademe Öğrencileri, Sınıf Düzeyi, İnternet Kullanımı

INTERNET USAGE OF PRIMARY EDUCATION SECOND STAGE STUDENTS IN TERMS OF GRADES

Öz

The objective of the research is to determine the Internet usage of primary education second
stage students in terms of grades. The study group of this descriptive research consists of
6th/7th/ 8th/ grades students attending a primary education state school in Ankara in the 2009-
2010 academic year. Frequencies and percentages were utilised in the analyses of the data
included in the questionnaire developed by researchers and field specialists. As a result, the
following issues were found out respectively: 6th and 7th grades students use İnternet in order
to do research for their homework, 8th grade students benefit from İnternet for listening music
and watching video, their teachers do not recommend any website addresses to them, students
state that they can access various resources that they want via Internet, 7th and 8th grades
students state that Internet causes addiction, the parents of 8th grades students control
websites that the students access less than the others compared to other grades.

Anahtar Kelimeler

Primary Education Second Stage Students, Grade Level, Internet Usage

Kaynakça

• Akkoyunlu, B. (2001). Öğretmenlerin internet kullanımları üzerine bir çalışma. Journal of Qafqaz University, Güz Dönemi (8), 57-66. 9 Temmuz 2009 tarihinde http://www.qafqaz.edu.az/journal/BUKET%20AKKOYUNLU.pdf adresinden alınmıştır.
• Aksüt, M., Özer, İ. Gündüz, A. ve Kaşıkçı, P. (2008). İlköğretim öğrencilerinin internetten yararlanmalarına ilişkin anne-baba tutumlarının değerlendirilmesi. Akademik Bilişim 2008, Çanakkale Onsekiz Mart Üniversitesi 30 Ocak–01 Şubat, Çanakkale.
• Arnas, Y. A. (2005). 3–18 yaş grubu çocuk ve gençlerin interaktif iletişim araçlarını kullanma alışkanlıklarının değerlendirilmesi. The Turkish Online Journal of Educational Technology, 7 Mart 2011 tarihinde http://www.tojet.net /articles/449.pdf adresinden alınmıştır.
• Aydın, A., Taşdemir, T., Üçüncü, K., Gedik, T. ve Yıldırım, İ. (2008). “Lisans öğrencilerinin bilgisayar ve internet kullanım alışkanlıklarına ilişkin bir araştırma (KTÜ Örneği)”. İstatistik Araştırma Sempozyumu TUIK 8-9 Mayıs, Ankara.
• Ayhan, B. ve Balcı, Ş. (2009). Kırgızistan’da üniversite gençliği ve İnternet: Bir kullanımlar ve doyumlar araştırması. Ahmet Yesevi Üniversitesi Bilgi Dergisi Kış 2009, 48, 13–40.
• Ayık, Z. Y. (2008). Evde, okulda ve İnternet kafelerde öğrencilerin bilgisayar algılamaları ve tercih ettikleri uygulamaların karşılaştırılması. Atatürk Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Dergisi, 22 (2), 142–156. 3 Mart 2011 tarihinde
• http://uvt.ulakbim.gov.tr/uvt/index.php?cwid=9&vtadi=TSOS&ano=84535 _2b175b96596be6aa1d36ef37ad1f8f46 adresinden alınmıştır.
• Bakay, M. E. (2001). İzmir’de lise öğrencilerinin internet kullanma koşulları ve yeterlilik düzeyleri. Yayımlanmamış yüksek lisans tezi, Dokuz Eylül Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, İzmir.
• Balcı, Ş. ve Ayhan, B. (2007). Üniversite öğrencilerinin internet kullanımları ve doyumları üzerine bir saha araştırması. Selçuk Üniversitesi İletişim Fakültesi Akademik Dergisi, Temmuz 2007, 174–197. 7 Mart 2011 tarihinde http://www.iletisim.selcuk.edu.tr/dergi/gs/temmz2007.pdf adresinden alınmıştır.
• Balcı, Ş. ve Tarhan, A. (2007). Siyasal bilgilenme ve İnternet: 22 Temmuz 2007 genel seçimleri’nde bir kullanımlar ve doyumlar araştırması. Medya ve Siyaset Uluslararası Sempozyumu. Cilt 1. Ege Üniversitesi İletişim Fakültesi 15–17 Kasım, İzmir.
• Balkı, E. ve Saban, A. (2009). Öğretmenlerin bilişim teknolojilerine ilişkin algıları ve uygulamalar: Özel esentepe ilköğretim okulu örneği. 7 Mart 2011 tarihinde http://ilkogretim-online.org.tradresinden alınmıştır.
• Balta, Ç. Ö. ve Horzum, B. (2008). Web tabanlı öğretim ortamındaki öğrencilerin internet bağımlılığını etkileyen faktörler. Ankara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Fakültesi Dergisi, 41(1), 189–205.
• Başbakanlık Aile ve Sosyal Araştırmalar Genel Müdürlüğü (2007). SAFER İnternet Forum 2007 konulu uluslar arası ikinci konferans katılım raporu 20–21 Haziran 2007 Lüksemburg. 7 Mart 2011 tarihinde http://www.aile.gov.tr/files/SAFER_İNTERNET_FORUM_2007_SAFER_ İNTERNET_FORUM_2007_SON.DOC adresinden alınmıştır. [http://www.aile.gov.tr/dosya/?Id=146]
• Başbakanlık Aile ve Sosyal Araştırmalar Genel Müdürlüğü (2008). İnternet kullanımı ve aile araştırması. Ankara: T.C. Başbakanlık Aile ve Sosyal Araştırmalar Genel Müdürlüğü Yayınları Bilim Serisi 133.
• Beşli, Z. (2007). Teknoloji ve toplum: Ortaöğretim öğrencilerinde teknoloji kullanımı ve etkileri. Yayımlanmamış yüksek lisans tezi, İstanbul Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, İstanbul.
• Beyhan, C. (2011). Bilinçli internet kullanımı. T.C. İçişleri Bakanlığı Araştırma ve Etütler Merkezi. 3 Mart 2011 tarihinde http://www.arem.gov.tr/makale/ic_guvenlik/blincli_int_kull.htm
• Budde. (2011). Global - İnternet - Search Engines, Websites & İnternet User Statistics(Global-İnternet-Arama Motorları, Web Siteleri ve İnternet kullanım İstatistikleri.). 3 Mart 2011 tarihinde https://www.budde.com.au/Research/Global-İnternet-Search-Engines- Websites-İnternet-User- Statistics.html adresinden alınmıştır.
• Cengizhan, C. (2003). Bilgisayar ve internet bağımlılığı. IX. Türkiye’de İnternet Konferansı. 7 Mart 2011 tarihinde http://inet-tr.org.tr/inetconf9/bildiri/55.zip adresinden alınmıştır.
• Cengizhan, C. (2005). Öğrencilerin bilgisayar ve internet kullanımında yeni bir boyut: Bağımlılık. 24 Ağustos 2009 tarihinde http://mimoza.marmara.edu.tr/~cahit/Yayin/bildiri/PDR2005Bil/PDR2005- Bildiri.pdf adresinden alınmıştır.
• Ceyhan, E. (2010). Ergen ruh sağlığı açısından risk faktörü: İnternet bağımlılığı. 18 Şubat 2011 tarihinde http://www.imef.org.tr/İnternet-Psikolojisi/235-Ergen- Ruh-Sagligi-acisindan-risk-faktoru_-İnternet-Bagimliligi.html adresinden alınmıştır.
• Comscore (2009). İnternet users in Turkey spend more time online and consume more pages than users in other European Countries, [Press Release]. 7 http://www.comscore.com/Press_Events/Press_Releases/2009/5/Turkey_ha s_Seventh_Largest_Online_Audience_in_Europe adresinden alınmıştır.
• Çatlıoğlu, H. ve Kutluca, T. (2008). Matematik öğretmeni adaylarının öğrenme ortamlarında İnternet kullanımına yönelik görüşleri. IETC2008, 8th International Educational Technology Conference, 6–9 May, Eskişehir. 7 Mart 2011 tarihinde http://www.ietc2008.anadolu.edu.tr/online.php adresinden alınmıştır.
• Demir, S. (2001). Öğretim elemanları ve öğrencilerin internetin öğretim amaçlı kullanımına ilişkin görüş ve tutumlarının incelenmesi (Gaziantep Üniversitesi Fen Edebiyat Fakültesi örneği). Yayımlanmamış yüksek lisans tezi, Gaziantep Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Gaziantep.
• Doğan, Z. (2004). Üniversite öğretim elemanlarının eğitimde internet kullanma durumları. Yayımlanmamış yüksek lisans tezi, Anadolu Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Eskişehir.
• Döner, C. (2011). İlköğretim öğrencilerinde internet bağımlılığının farklı değişkenlere göre incelenmesi. Yayımlanmamış yüksek lisans tezi, Ankara Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Ankara.
• Ersoy, A. (2002). İlköğretim 4. ve 5. sınıf öğrencilerinin internet kullanma durumları. Yüksek lisans tezi, Anadolu Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Eskişehir.
• Ersoy, A. ve Yaşar, Ş. (2002). İlköğretim 4. ve 5. sınıf öğrencilerinin İnternet kullanma durumları. Türk Eğitim Bilimleri Dergisi, 1 (4), 401–426. 3 Mart 2011 tarihinde http://www.tebd.gazi.edu.tr/arsiv/2003_cilt1/sayi_4/401- 426.PDF adresinden alınmıştır.
• Eurobarometer. (2008). Towards a safer use of the İnternet for children in the EU – a parents’ perspective: Analytical report. 3 Mart, 2011 tarihinde http://ec.europa.eu/public_opinion/flash/fl_248_en.pdf adresinden alınmıştır.
• Fidancıoğlu, H., Beydağ, K. D., Gök-Özer, F. ve Kızılkaya, M. (2009). Sağlık yüksekokulu öğrencilerinin İnternet kullanımına yönelik görüşleri. Maltepe Üniversitesi Hemşirelik Bilim ve Sanatı Dergisi, 2(1), 1–9.
• Gökçearslan, Ş. (2005). İlk ve ortaöğretim öğrencilerinin evde bilgisayar kullanımına ilişkin öğrenci ve veli görüşleri. Yayımlanmamış yüksek lisans tezi, Hacettepe Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Ankara.
• Gündüz, Ş. ve Özdinç, F. (2008). İlköğretim ikinci kademe öğrencilerinin internet öz-yeterlikleri. 7 Mart 2011 tarihinde http://ietc2008.home.anadolu.edu.tr/ietc2008/204.doc adresinden alınmıştır.
• Günüç, S. (2009). İnternet bağımlılık ölçeğinin geliştirilmesi ve bazı demografik değişkenler ile internet bağımlılığı arasındaki ilişkilerin incelenmesi. Yayımlanmamış yüksek lisans tezi, Yüzüncü Yıl Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Van.
• Horzum, M. B. (2010).Öğretmenlerin Web 2.0 araçlarından haberdarlığı, kullanım sıklıkları ve amaçlarının çeşitli değişkenler açısından incelenmesi. Uluslararası İnsan Bilimleri Dergisi, 7(1), 2010. 24 Ağustos 2011 tarihinde http://www.insanbilimleri.com/ojs/index.php/uib/article/viewArticle/910
• IWS: İnternet World Stats. (2010). Top countries in internet usages. 3 Mart 2011 tarihinde http://www.İnternetworldstats.com/top20.htm adresinden alınmıştır.
• Karaman, M. K. ve Kurtoğlu, M. (2009). Öğretmen adaylarının internet bağımlılığı hakkındaki görüşleri. Akademik Bilişim 2009, Şanlıurfa.
• Kavuk, M. (2011). İlköğretim öğrencilerinde sanal zorbalığın incelenmesi. Yayımlanmamış yüksek lisans tezi, Ankara Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Ankara.
• Kayri, M. ve Çakır, Ö. (2010). An applied study on educational use of Facebook as a Web 2.0 tool: The sample lesson of computer networks and communication. 15 Şubat 2011 tarihinde http://arxiv.org/ftp/arxiv/papers/1009/1009.0402.pdf adresinden alınmıştır.
• Kelleci, M. (2008). İnternet, cep telefonu, bilgisayar oyunlarının çocuk ve gençlerin ruh sağlığına etkileri, TAF Preventive Medicine Bulletin, 7(3), 253–256. 24 Ağustos 2009 tarihinde http://www.korhek.org/khb/khb-007-03-253.pdf adresinden alınmıştır.
• Keser, Ö. N. ve Buzlu, S. (2005). Problemli İnternet kullanımını belirlemede yardımcı bir araç: “İnternette bilişsel durum ölçeği” nin üniversite öğrencilerinde geçerlik ve güvenirliği. Bağımlılık Dergisi, 6(1), 19-26. 7 http://www.bagimlilikdergisi.com/pubfiles/cilt6sayi1003.pdf adresinden alınmıştır.
• Köse, S., Gencer, A.S. ve Gezer, K. (2007). Meslek yüksekokulu öğrencilerinin bilgisayar ve internet kullanımına yönelik tutumları. Pamukkale Eğitim Fakültesi Dergisi, 1(21), 44–54, 20 Ağustos 2009 tarihinde http://egitimdergi.pamukkale.edu.tr/makale/say%FD%2021/SAYI%2021.p df adresinden alınmıştır.
• Küçük, M. (2002). Öğretim elemanlarının İnternet’i araştırma amacıyla kullanma durumları. Yayımlanmamış yüksek lisans tezi, Anadolu Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Eskişehir.
• MEB (2004). İnternet Etiği: 18.08.004 tarih ve 2004/61 sayılı genelge. 7 Mart 2011 tarihinde http://www.meb.gov.tr/duyurular/duyurular/İnternetEtigi/İnternetetigi1.pdf adresinden alınmıştır.
• MEB (2008). Öğretmen yeterlikleri. Ankara: MEB Öğretmen Yetiştirme ve Eğitimi Genel Müdürlüğü.
• Mutlu, M. E. ve Gülen, M. F. (2002). Açıköğretim öğrencilerinin İnternet kullanım alışkanlıkları. Açık Ve Uzaktan Eğitim Sempozyumu 23–25 Mayıs, Eskişehir.
• Oğuz, B., Zayim, N., Özel, D. ve Saka, O. (2008). Tıp öğrencilerinin İnternette bilişsel durumları. Akademik Bilişim 2008 30 Ocak–1 Şubat, 1-6. 7 Mart 2011 tarihinde http://ab.org.tr/ab08/bildiri/90.doc adresinden alınmıştır.
• Okay, Ş. (2010). Teknik öğretmen adaylarının İnternet kullanım amaçlarının incelenmesine ilişkin bir araştırma. Makine Teknolojileri Elektronik Dergisi, 7(1), 97–109. 24 Ağustos 2011 tarihinde http://www.teknolojikarastirmalar.com/pdf/tr/01_2010_7_1_71_467.pdf adresinden alınmıştır.
• Orhan, F. ve Akkoyunlu, B. (2004). İlköğretim öğrencilerinin İnternet kullanımları üzerine bir çalışma. Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 26, 107–116. 3 Mart 2011 tarihinde http://uvt.ulakbim.gov.tr/uvt/index.php?cwid=9&vtadi=TSOS&ano=4306_ 53f90664b477d4c48c6f315fbfacbe90 adresinden alınmıştır.
• Özenç-Uçak, N. (2007). İnternet use habits of students of the department of information management. Hacettepe University, The Journal of Academic Librarianship, 33(6), 697–707.
• Özkul, A.E. ve Mutlu, M.E. (2000). Açıköğretim öğrencilerinin İnternet kullanım alışkanlıkları. BTIE 2000 Konferansı15–17 Mayıs, Ankara.
• Sabancı, B. (2005). İlköğretimde çalışan branş öğretmenlerinin İnternet kullanma durumları. Yayımlanmamış yüksek lisans tezi, Anadolu Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Eskişehir.
• Şahin, M. C. (2009). Yeni binyılın öğrencileri’nin özellikleri. Anadolu Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 9(2), 155–17, 7 Mart 2011 tarihinde http://www.anadolu.edu.tr/arastirma/hakemli_dergiler/sosyal_bilimler/ozler /9_2.aspx adresinden alınmıştır.
• Taşpınar, M. ve Gümüş, Ç. (2005). Ülkemizde İnternet kafelerin ortam kullanıcı profili. Elektronik Sosyal Bilimler Dergisi, 4(14), 80–93, 3 Mart 2011 tarihinde http://www.e-sosder.com/dergi/1480-93.pdf adresinden alınmıştır.
• Tavşancıl, E. ve Keser, H. (2001). İnternet kullanımına yönelik Likert tipi bir tutum ölçeğinin geliştirilmesi. Ankara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Fakültesi Dergisi, 34(1–2), 45–60.
• Tavşancıl, E. ve Keser, H. (2002). İnternet kullanımına yönelik Likert tipi bir tutum ölçeğinin geliştirilmesi. Eğitim Bilimleri ve Uygulama Dergisi, 1(1), 79– 100.
• Tel, M. ve Köksalan, B. (2009). Günümüzde yeni bir boş zaman aktivitesi olarak internet: Öğretim üyesi örneği. Elektronik Sosyal Bilimler Dergisi, 8(28), 262–272, 3 Mart 2011 tarihinde http://www.e-sosder.com/dergi/28262- 272.pdf adresinden alınmıştır.
• TİB: Telekomünikasyon İletişim Başkanlığı (2010). Elektronik Haberleşme Sektöründe Tüketici Hakları Yönetmeliği 28 Temmuz 2010. 7 Mart 2011 tarihinde http://www.tib.gov.tr/content/elektronik-haberle%C5%9Fme- sekt%C3%B6r%C3%BCnde-t%C3%BCketici-haklar%C4%B1 y%C3%B6netmeli%C4%9Fi-%E2%80%9Cİnternetin-g%C3%BCvenli kullan%C4%B1m%C4%B1%E2%80%9D adresinden alınmıştır.
• TİB: Telekomünikasyon İletişim Başkanlığı (2011). Çocukların sosyal paylaşım sitelerini kullanım alışkanlıkları araştırması raporu. 7 Mart 2011 tarihinde http://www.guvenliweb.org.tr/istatistikler/files/Cocuk_sosyal_paylasim_ara stirma_raporu.pdf adresinden alınmıştır.
• Tuti, S. (2005). Eğitimde bilişim teknolojileri kullanımı performans göstergeleri, öğrenci görüşleri ve öz-yeterlik algılarının incelenmesi. Yayımlanmamış yüksek lisans tezi, Hacettepe Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü, Ankara.
• Yağız, E. (2007). Oyun-tabanlı öğrenme ortamlarının ilköğretim öğrencilerinin bilgisayar dersindeki başarıları ve öz-yeterlik algıları üzerine etkileri. Yayımlanmamış yüksek lisans tezi, Hacettepe Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü, Ankara.
• Yükselgün, Y. (2008). İlköğretim dördüncü ve beşinci sınıf öğrencilerinin İnternet kullanım durumlarına göre saldırganlık ve sosyal beceri düzeylerinin incelenmesi. Yayımlanmamış yüksek lisans tezi, Eskişehir Osmangazi Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Eskişehir.