İLKÖĞRETİM SINIF ÖĞRETMENLERİNİN ELEKTRONİK DERS KİTAPLARINA YÖNELİK GÖRÜŞLERİ

Yıl 2012, Cilt: 10 Sayı: 2, 347 - 365, 01.06.2012

Erol Duran Betül Ertuğrul

Öz

Bu çalışma, ilköğretim ders kitaplarının dijital ortama taşınmasına yönelik öğretmen görüşlerini
belirlemeyi amaçlamaktadır. Bu araştırmada nitel araştırma modeli ve betimsel analiz tekniği
kullanılmıştır. Araştırmada, Uşak İlindeki 143 ilköğretim sınıf öğretmenine “Elektronik Ders Kitaplarına
Yönelik Öğretmen Görüşme Formu” adlı yarı yapılandırılmış bir görüşme formu uygulanmıştır.
Araştırmaya katılan öğretmenlerin önemli bir kısmı ders kitapların yakın gelecekte dijital ortama
taşınmasının mümkün olmadığını ve bunu istemediklerini ifade etmektedirler. Öğretmenler bunu
istememe sebebi olarak teknolojik gelişmelere uyumun kolay olmamasını ve alışkanlıklardan
vazgeçmenin zorluğunu göstermektedirler. Öğretmenler, elektronik ders kitaplarının en önemli
avantajlarını, ders içeriklerinin görsellerle ve seslerle desteklenebilmeleri, interaktif eğitim süreçlerine
imkân tanımaları, çantasız eğitime geçişi sağlamaları, daha cazip ve çekici olabilmeleri, kâğıt israfını
önleyecek olmaları olarak ifade etmektedirler. Araştırmaya katılan öğretmenler elektronik ders
kitaplarının en önemli dezavantajlarını ise, sağlık tehdidi (görme, ortopedi, vb.), alt yapı ve servis
hizmeti eksiklikleri, konuların anlaşılırlık düzeylerinin azalması ve ailelerin hazır olmayışları şeklinde
sıralamaktadırlar.

Anahtar Kelimeler

Okuma, elektronik kitap, ders kitapları, ekrandan okuma ve ekrana yazma

ELEMENTARY CLASSROOM TEACHERS’ OPINION ABOUT ELECTRONIC TEXTBOOKS

Öz

This study aims to determine the views of teachers to move to digital media of elementary school
textbooks. In this study, qualitative research method and descriptive analysis technigue was used and the
semi-structured interview named "Teacher Interview Form About Electronic Textbooks" was applied to
143 elementary classroom teachers in Uşak Province. The important part of participating teachers state
that transportation of textbooks to digital media in the near future is not possible and they don’t want to
Teachers' lack of easy adaptation to technological developments and show the difficulty of giving up
habits as reason for it. Teachers surveyed, the most important benefits of electronic textbooks, support
course content with voice and visualization, interactive training process to recognize opportunity, to
provide transition training without case, electronic books to be more attractive and appealing have
expressed as to prevent the waste of paper. Teachers state that the important dissadvantages of elektronic
textbooks are health threat (see, ortopedics, etc.), infrastructure and service deficiencies, decreased
clarity of reading issues and unreadiness of families.

Anahtar Kelimeler

Reading, electronic books, textbooks, reading from the screen and writing on screen

Kaynakça

• Akça, G. (2002). Hikâye haritası yönteminin, ilköğretim 4. sınıf öğrencilerinin okuduğunu anlama beceri düzeyleri üzerine etkisi. Yayımlanmamış yüksek lisans tezi, Gazi Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Ankara.
• Akçamete, G. ve Güneş, F. (1992). Üniversite öğrencilerinde etkili ve hızlı okumanın geliştirilmesi. Ankara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Fakültesi Dergisi, 25(2), 463–471.
• Akyol, H. (2006). Türkçe ilk okuma yazma öğretimi. Ankara: PegemA Yayıncılık.
• Akyol, H. (1999). Bilgi vermeye dayalı metinler ve öğretimi. Çağdaş Eğitim, Nisan, 253-256.
• Akbayır, S. (2007). Cümle ve metin bilgisi. Ankara: PegemA Yayıncılık.
• Arslan, D. ve Dirik, M. Z. (2008). İlköğretim ikinci sınıf öğrencilerinin okuma güçlüklerini gidermede okumayı geliştirici duyuşsal yaklaşımın etkisi. Uludağ Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 21(1), 1-18
• Bambergger, R. (1990). Okuma alışkanlığını geliştirme (Çev: Bengü Çapar). Ankara: Kültür Bakanlığı Yayınları.
• Biemiller, A. Siegel, L. S. (1997). Longitudinal study of the effects of the “bridge” reading program for children at risk for reading failure. Learning Disability Quarterly, 20, 83-92.
• Binbaşıoğlu, C. (2004). İlkokuma yazma öğretimi. Ankara: Nobel Yayıncılık.
• Calp, M. (2007). Özel öğretim alanı olarak Türkçe öğretimi. Konya: Eğitim Kitabevi.
• Coşkun, E. (2003). Çeşitli değişkenlere göre lise öğrencilerinin etkili okuma becerileri ve bazı öneriler. Türklük Bilimi Araştırmaları, 13.
• Güneş, F. (2000). Okuma-yazma öğretimi ve beyin teknolojisi. Ankara: Ocak Yayınları.
• Güneş, F. (2010). Öğrencilerde ekran okuma ve ekranik düşünme. Mustafa Kemal Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 7(14), 1-20.
• Gürcan, H. İ. (2004). Basılı ve elektronik yayımcılık dersi notları. Eskişehir: Anadolu Üniversitesi İletişim Bilimleri Fakültesi.
• Gürcan, H. İ. (2005). E-kitap yayımcılığı ve uygulamaları. X. Türkiye’de Internet Konferansı. http://tr.wikipedia.org/wiki/E-kitap
• Karasar, N. (2010). Bilimsel araştırma yöntemi. İstanbul: Nobel.
• Kavcar, C., Oğuzkan, F. ve Sever, S. (1998). Türkçe öğretimi. Ankara: Engin Yayıncılık.
• Köksal, K. (2003). Okuma yazmanın öğretimi. Ankara: PegemA Yayıncılık.
• Küçük, S. (2002). Şehirleşme ve okuma anlama ilişkisi. Dil Dergisi, 117(1), 25-46.
• Manguel, A. (2004). Okumanın tarihi (Çev: Füsun Elioğlu). İstanbul: YKY Yayınları.
• Ocak, G. (2004). İlköğretim 5. sınıf öğrencilerinin okuma anlama düzeyine videonun etkisi. İlköğretim Online, 3(2), 19-25, [online]: http://ilkogretim- online.org.tr
• Odabaş, H., Odabaş, Z. Y ve Polat, C. (2008). Üniversite öğrencilerinin okuma alışkanlığı: Ankara Üniversitesi örneği. Bilgi Dünyası, 9(2), 431-465.
• Örücü, D. ve Şimşek, H. (2011). Akademisyenlerin gözünden Türkiye’de eğitim yönetiminin akademik durumu. Nitel bir analiz. Kuram ve Uygulamada Eğitim Yönetimi, 17(2), 167-197.
• Öz, F. (2006). Uygulamalı Türkçe öğretimi. Ankara: Anı Yayımcılık.
• Özbay, M. (2007). Türkçe özel öğretim yöntemleri II. Ankara: Öncü Kitap.
• Özdemir, E. (1987). Türkçe öğretim kılavuzu. İstanbul: İnkılap Basımevi.
• Rozan, N. (1982). Okuma alışkanlığında öğretmenlerin rolü. Eğitim ve Bilim, 7, 19- 23.
• Rukancı, F. ve Anameriç, H. (2003). E-kitap teknolojisi ve kullanımı. Türk Kütüphaneciliği,17(2), 147-166.
• Sever, S. (2004). Türkçe öğretimi ve tam öğrenme. Ankara: Anı Yayıncılık.
• Smith, F. (1984). Reading without nonsense. New York: Teachers College Press.
• Şenol, M. (1999). Okuma yazma öğretiminin tasviri bibliyografisi. Yayımlanmamış yüksek Lisans tezi, Afyon Kocatepe Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Afyon. TDK (2011). tdkterim.gov.tr
• Tekin, H. (1980). Okullarımızda Türkçe öğretimi. Ankara: Mars Matbaası
• Tosunoğlu, M. (2002). Türkçe öğretiminde okuma alışkanlığı ve çocukların okuma eğilimleri. Türk Dili, 609, 547–563.
• Ünalan, Ş. (2006). Türkçe öğretimi. Ankara: Nobel Yayıncılık.
• Yağcıoğlu, S. ve Değer, A. C. (2002). Üstbilişsel okuma becerilerinin kazandırılması üzerine bir atölye çalışması. İkinci Türkçe ve Türk Dili ve Edebiyatı Sempozyumunda Sunulmuş Bildiri.
• Yalçın, A. (2002). Türkçe öğretim yöntemleri yeni yaklaşımlar. Ankara: Akçağ Basım-Yayın.
• Yıldırım, A. ve Şimşek, H. (1999). Sosyal bilimlerde nitel araştırma yöntemleri. Ankara: Seçkin.