Lise Öğrencilerinin Kariyer Karar Verme Güçlükleri ve Ego Kimlik Statülerinin Bazı Değişkenlere Göre İncelenmesi

Yıl 2017, Cilt: 15 Sayı: 1, 58 - 69, 15.06.2017

Zeliha Traş ZEKERİYA Gökce

Öz

Bu çalışmanın amacı lise öğrencilerinin Kariyer Karar Verme Güçlüklerinin
Ve Ego Kimlik Statülerini arasındaki ilişkinin araştırılmasıdır. Araştırma
grubu 9. 10. ve 11. Sınıfa devam eden toplam 608 öğrenciden oluşmaktadır. Veri
toplamak için lise öğrencileri için Kariyer Karar Verme Güçlükleri Ölçeğinin
revize edilmiş formu (KKVGÖ-LFR, Bacanlı, Doğan ve Hamamcı, 2012) , Kimlik
Statülerini belirlemek maksadıyla Bennion ve Adams (1986) tarafından
geliştirilen Genişletilmiş Objektif Ego Kimlik Statüsü Ölçeği ve Kişisel Bilgi
Formu kullanılmıştır. Verilerin analizinde Pearson Momentler Çarpım Korelasyon
ve Regresyon Tekniği kullanılmıştır. Ego Kimlik Statüleri ile Kariyer Karar
Verme Güçlükleri arasında anlamlı düzeyde ilişki olduğu görülmüştür, Kariyer
Karar Verme Güçlükleri toplam puanına göre Başarılı Kimlik, Moratoryum kimlik
ve Dağınık kimliğin Kariyer Karar Verme Güçlükleri Toplam puanının önemli
yordayıcıları olduğu bulunmuştur. Sonuçlar, ilgili alan yazına dayanılarak
tartışılmış ve gelecek araştırmalara yönelik öneriler sunulmuştur. 

Anahtar Kelimeler

Kariyer, Kariyer Karar Verme, Kariyer Karar Verme Güçlükleri, Ego Kimlik Statüsü

Kaynakça

• Amir, T. and Gati, I. (2006). Facets of career decision-making difficulties. British Journal of Guidance and Counselling, 34, 483-503.
• Amir, T., Gati, I. and Kleiman, T., (2008). Understanding and Interpreting Career Decision-Making Difficulties, Journal of Career Assessment 2008; 16; 281
• Bacanlı, F. (2006). Career search self-efficacy expectation scale: Validity and reliability studies. Educational Sciences: Theory & Practice, 6 (2),(318-330).
• Bacanlı, F. (2008). Career Decision-Making Difficulties of Turkish Adolescents. Conselling International Perspective: Global Demands and Local Needs. Bahçesehir University (Oral Presentation) April 25-27.
• Bacanlı, F. (2012). Karar verme stratejileri ve ego kimlik statüleri arasındaki ilişkilerin incelenmesi. Eğitim ve Bilim (Education and Science) , 37(163)(17-28).
• Bacanlı, F. (2012). Kariyer Karar Verme Güçlükleri ve Meslek Seçimine İlişkin Akılcı Olmayan İnançların İlişkisi. Türk Psikolojik Danışma ve Rehberlik Dergisi, , 4 (37), (86-95).
• Bacanlı, F., Doğan, H. Ve Hamamcı, Z. (2012, Mayıs). Lise Öğrencileri İçin Kariyer Karar Verme Güçlükleri Ölçeği’nin Faktör Yapısının ve Güvenirliğinin Yeniden İncelenmesi. Uluslararası Psikolojik Danışma ve Eğitim Konferansı’nda (ICEC 2012) sunulan bildiri. İstanbul Ticaret Üniversitesi, İstanbul.
• Bozgeyikli, H. (2005). Mesleki grup rehberliğinin ilköğretim 8. sınıf öğrencilerinin meslek kararı vermede kendilerini yetkin görme düzeylerine etkisi. Yayınlanmamış Doktora Tezi. Selçuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Konya.
• Creed, P. A., & Yin, W. O. (2007). Reliability and Validity of a Chinese Version of the Career Decision-Making Difficulties Questionnaire. International Journal for Educational and Vocational Guidance, 6, 47-63.
• Çakır, M.A. (2003). Bir mesleki grup rehberliği programının lise öğrencilerinin mesleki kararsızlık düzeylerine etkisi. Yayınlanmamış Doktora Tezi. Ankara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Ankara.
• Doğan, H. (2010). Kariyer karar verme grup rehberliği programının 9. sınıf öğrencilerinin kariyer karar verme güçlük düzeylerine etkisi.Yayınlanmamış Doktora Tezi, Gazi Üniversitesi, Ankara.
• Gati, I. (1998). Using career-related aspects to elicit preferences and. Characterize occupations for a better person-environment ft. Journal of Vocational Behavior, 52, 343-356.
• Gati, I. ve Saka, N. (2001). Internet-based versus paper-and-pencil assessment: Measuring career decision-making difficulties. Journal of Career Assessment, 9, 397-416.
• Gati, I., Garty, Y. Ve Fassa, N. (1996). Using career-related aspects to assess personenvironment fit. Journal of Counseling Psychology, 43, 196-206.
• Gati, I., Krausz, M. ve Osipow, S. H. (1996). A taxonomy of difficulties in career decision making. Journal of Counseling Psychology, 43, 510-526.
• Gati, I., Krausz, M., Ever-Hadani, T., ve Saka, N. (2001). The effectiveness of computer assisted career guidance systems in the facilitation of the career decision-making process of young adults. Man and Work, 11, 7-36 (in Hebrew).
• Gati, I., Saka, N. ve Krausz, M. (2001). “Should I use a computer-assisted career guidance system?” It depends on where your career decision-making difficulties lie. British Journal of Guidance and Counselling, 29, 301-321.
• Hamamcı, Z. ve Hamurlu, M.K. (2005). Anne babaların meslek gelişimine Yardımcı olmaya yönelik tutumları ve Bilgi düzeylerinin çocuklarının mesleki Kararsızlıkları ile ilişkisi, İnönü Üniversite Eğitim Fakültesi Dergisi Cilt: 6 Sayı: 10.
• Kuzgun, Y. (2006). Meslek rehberliği ve danışmanlığına giriş. (İkinci Baskı).Ankara: Nobel Yayınları.
• Marcia, J. (1989). Identity and intervention, Journal of Adolescence, 12, 401-410.
• Marcia, J.E. (1966). Development and validation of ego identity status. Journal of Personality and Social Psychology, 3, 551-558.
• Morgan, T., ve Ness, D. (2003), Career decision making difficulties of first year students. The Canadian Journal of Career Development, 2, 33-37.
• Morsünbül, Ü. (2005). Ergenlikte kimlik statülerinin bağlanma stilleri, cinsiyet ve eğitim düzeyi açısından incelenmesi. Yüksek lisans tezi, Ankara Üniversitesi, Ankara.
• Osipow, S. H. (1999). Assessing career indecision. Journal of Vocational Behavior, 55, 147-154.
• Osipow, S. H. ve Fitzgerald, L. F. (1996). Theories of career development (4th ed.). Boston, MA: Allyn and Bacon.
• Oskay, G. (1998) Genişletilmiş Objektif Ego Kimlik Statüsü Ölçeğinin Türkçeye Uyarlanması, Geçerlik ve Güvenirlik Çalışmaları, Psikolojik Danışma ve Rehberlik Dergisi, 2,9, 17–24.
• Öztemel, K. (2012). Kariyer kararsızlığı ile mesleki karar verme öz yetkinlik ve kontrol odağı arasındaki ilişkiler. Gazi Üniversitesi, Gazi Eğitim Fakültesi Dergisi, 32(2), (459-477).
• Öztemel, K. (2013). An investigation of career indecision level of high school students:Relationships with personal indecisiveness and anxiety. The Online Journal of Counseling and Education, 2(2), 46-58.
• Öztemel, K. (2013). Lise öğrencilerinin kariyer karar verme güçlüklerinin yordayıcları olarak algılanan sosyal destek ve cinsiyet. Türk Eğitim Bilimleri Dergisi, 11(3), (241-257).
• Öztemel, K. (2013). Testing the validity of the emotional and personality-related career decision-making difficulties questionnaire in Turkish Culture. Journal of Career Development, 40, (390-407).
• Öztemel, K. (2014). Career indecisiveness of Turkish high school students: Associations with personality characteristics. Journal of Career Assessment, 22 (4), (666-681).
• Öztemel, K. (2014). Duygusal ve kişilik ilişkili kariyer karar verme güçlükleri ölçeğinin kısa formu. Türk Psikolojik Danışma ve Rehberlik Dergisi, 5 (42), (244-255).
• Öztemel, K. (2016). Five-factor personality characteristics and self-esteem as predictors of personal indecisiveness. Hacettepe University Journal of Education [Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi] , 31(1),(112-124 doi:10.16986/HUJE.201501409).
• Saka, N. ve Gati, I. (2007). Applying decision theory to facilitating adolescent career choices. In V. B. Skorikov and W. Patton ( Eds.),Career development in childhood and adolescence pp. 181-202).
• Super, D. E. (1990). A life-span, life-space approach to career development. In D. Brown, L. Brooks ve Associates (Fds.), Career choice and development, 2nd ed., pp. 197-261.
• Yeşilyaprak, B. (2012). Mesleki Rehberlik ve Kariyer Danışmanlığı: Kuramdan Uygulamaya (Editör ve bölüm yazarı ) (3.baskı) Ankara: Pegem A.