Fen Bilimleri Dersine Yönelik Kaygı Ölçeği Geliştirme Çalışması

Yıl 2023, Cilt: 21 Sayı: 1, 287 - 302, 28.04.2023

Faruk Şimşek , Ergin Hamzaoğlu

https://doi.org/10.37217/tebd.1174390

Cited By: 1

Öz

Bu araştırmada, ortaokul öğrencilerinin fen bilimleri dersine yönelik kaygı düzeylerini tespit etmek amacıyla kullanılabilecek geçerliği ve güvenilirliği sağlanmış bir ölçeğin geliştirilmesi amaçlanmıştır. Araştırma 2020-2021 eğitim-öğretim yılında Osmaniye ili Düziçi ilçesinde tesadüfi örneklem yöntemi ile seçilen 5, 6, 7 ve 8. sınıfta öğrenim gören 796 öğrenci ile yürütülmüştür. Araştırmanın ilk aşamasında 41 maddeden oluşan taslak ölçek hazırlanmış ardından alanında uzman yedi kişinin görüşüne başvurulmuştur. Uzmanlardan gelen dönüt ve düzeltmeler doğrultusunda altı madde ölçekten çıkarılmış, 12 madde ise düzeltilerek taslak ölçeğe dâhil edilmiştir. Son şekli verilen 35 maddelik taslak ölçeğin yapı geçerliğini belirlemek amacıyla açımlayıcı faktör analizi yapılmış, analiz sonucunda üç faktörlü 20 maddeden oluşan ölçek elde edilmiştir. İkinci aşamada doğrulayıcı faktör analizi yapılmış ve uyum indeksleri incelenmiştir. Elde edilen veriler uyum indekslerinin uygun olduğunu göstermektedir. Ölçeğe ait güvenirlik, Cronbach Alpha güvenilirlik katsayısı ve test-tekrar test tekniği ile analiz edilmiş ve ölçeğin güvenilir olduğu tespit edilmiştir. Sonuç olarak ortaokul öğrencilerine yönelik geçerliği ve güvenirliği sağlanmış fen bilimleri dersine yönelik kaygı ölçeği geliştirilmiştir.

Anahtar Kelimeler

Fen Bilimleri Dersine Yönelik Kaygı Ölçeği, Ortaokul, Kaygı, Güvenirlik, Geçerlik

Destekleyen Kurum

yok

Proje Numarası

yok

Anxiety Scale Development Study for Science Course

Öz

In this study, it was aimed to develop a valid and reliable scale that can be used to determine the anxiety levels of secondary school students about science course. The research was carried out with 796 students studying in the 5th, 6th, 7th and 8th grades, selected by random sampling method, in Düziçi district of Osmaniye province in the 2020-2021 Academic Year. In the first stage of the research, a draft scale consisting of 41 items was prepared, and then the opinions of seven experts in the field were sought. In line with the feedback and corrections from the experts, six items were removed from the scale, and 12 items were corrected and included in the draft scale. In order to determine the construct validity of the 35-item draft scale, which was finalized, exploratory factor analysis was performed, and as a result of the analysis, a scale consisting of 20 items with three factors was obtained. In the second stage, confirmatory factor analysis was performed and fit indices were examined. The data obtained show that the fit indices are appropriate. The reliability of the scale was analyzed with the Cronbach Alpha reliability coefficient and the test-retest technique, and it was determined that the scale was reliable. As a result, an anxiety scale for secondary school students about science course was developed with validity and reliability.

Anahtar Kelimeler

Anxiety Scale for Science Course, Secondary School, Anxiety, Reliability, Validity

Proje Numarası

yok

Kaynakça

• Akça, B. (2017). Ortaokul öğrencilerinin fene yönelik zihinsel risk alma davranışları ile fen kaygıları arasındaki ilişkinin belirlenmesi. (Yüksek Lisans Tezi). https://tez.yok.gov.tr/ sayfasından erişilmiştir.
• Akçakın, V., Cebesoy, Ü. B. & İnel, Y. (2015). İki boyutlu matematik kaygısı ölçeğinin Türkçe formunun geçerlik ve güvenirlik çalışması. Gazi Üniversitesi Gazi Eğitim Fakültesi Dergisi, 35(2), 283-301. https://dergipark.org.tr/tr/pub/gefad/issue/6772/91176 sayfasından erişilmiştir.
• Alkan, G. (2013). Fen ve teknoloji derslerinde farklı deney türleri kullanmanın ilköğretim 6. sınıf öğrencilerinin akademik başarılarına, laboratuara yönelik tutumlarına ve fen kaygı düzeylerine etkileri. (Yüksek Lisans Tezi). https://tez.yok.gov.tr/ sayfasından erişilmiştir.
• Aydın, U. & Bulgan, G. (2017). Çocuklarda Sınav Kaygısı Ölçeği’nin Türkçe uyarlaması: Geçerlik ve güvenirlik çalışması. İlköğretim Online, 16(2), 887-899.
• Bindak, R. (2005). İlköğretim öğrencileri için matematik kaygı ölçeği. Fırat Üniversitesi Fen ve Mühendislik Bilimleri Dergisi, 17(2), 442-448.
• Brown, T. A. (2006). Confirmatory factor analysis for applied research. New York: Guilford.
• Bryne, B. M. (2001). Structural equation modeling with AMOS Mahwah. NJ: Lawrence Erlbaum Associates.
• Büyüköztürk, Ş. (1997). Araştırmaya yönelik kaygı ölçeğinin geliştirilmesi. Kuram ve Uygulamada Eğitim Yönetimi Dergisi, 12, 453-464.
• Büyüköztürk, S. (2013). Deneysel desenler: Öntest sontest kontrol gruplu desen ve veri analizi. Ankara: Pegem Akademi.
• Büyüköztürk, Ş. (2014). Sosyal bilimler için veri analizi el kitabi istatistik, araştırma deseni SPSS uygulamaları ve yorum. Ankara: Pegem Akademi.
• Cüceloğlu, D. (2001). İçimizdeki çocuk; yaşamımıza yön veren güçlü varlık. İstanbul: Remzi.
• DeVellis, R. F. (2003). Scale development: Theory and application. SAGE Publications.
• Ekin, H. & Şanlı-Kula, K. (2022). Ortaokul öğrencilerinin sınav ve matematik kaygısının incelenmesi. TEBD, 20(1), 199-229. https://doi.org/10.37217/tebd.1033776
• Erktin, E., Dönmez, G. & Özel, S. (2006). Matematik Kaygısı Ölçeği’nin psikometrik özellikleri. Eğitim ve Bilim, 31(140), 26-33.
• Erkuş, A. (2005). Bilimsel araştırma sarmalı. Ankara: Seçkin.
• Field, A. (2005). Discovering statistics using SPSS. London: SAGE.
• Greenburg, S. L. & Mallow, J. V. (1982). Treating science anxiety in a university counseling center. The Personnel and Guidance Journal, 61(1), 48-50.
• Güzeller, O. C. & Doğru, M. (2011). Development of science anxiety scale for primary school students. Social Indicators Research, 109, 507-518. https://doi.org/10.1007/s11205-011-9894-6
• Hu, L. & Bentler, P. M. (1999). Cutoff criteria for fit indexes in covariance structure analysis: Conventional criteria versus new alternatives. Structural Equation Modeling: A Multidisciplinary Journal, 6(1), 1-55. https://doi.org/10.1080/10705519909540118
• Kağıtçı, B. (2014). Fen dersine yönelik kaygı ölçeği geliştirilmesi ve ortaokul öğrencilerinin fen dersi kaygı ile tutum puanlarının çeşitli değişkenlere göre incelenmesi. (Yüksek Lisans Tezi). https://tez.yok.gov.tr/ sayfasından erişilmiştir.
• Kaiser, H. F. (1974). An index of factorial simplicity. Psychometrika, 39, 31-36. http://dx.doi.org/10.1007/BF02291575
• Kelloway, E. K. (1998). Using LISREL for structural equation modeling: A researcher's guide. Thousand Oaks, CA: Sage.
• Kline, P. (1994). An easy guide to factor analysis. New York: Routledge.
• Kline, R. B. (2005). Principles and practice of structural equation modeling. New York: Guilford.
• Kurbanoğlu, N. İ. (2014). Development and evaluation of an instrument measuring anxiety toward biology laboratory classes among university students. Journal of Baltic Science Education, 13(6), 802-808. https://hdl.handle.net/20.500.12619/44268 sayfasından erişilmiştir.
• Mallow, J. (1978). A science anxiety program. American Journal of Physics, 46, 862. https://doi.org/10.1119/1.11409
• Mallow, J. V. (2006). Science anxiety: Research and action. J. J Mintzes & W. H Leonard (Ed.), Handbook of College içinde (s. 3-14). Virginia, USA: NSTA Press.
• Mallow, J. V. & Greenburg, S. L. (1983). Science anxiety and science leaming. The Physics Teacher, 21, 95-99. https://doi.org/10.1119/1.2341214
• Mallow, J., Kastrup, H., Bryant, F. B., Hislop, N., Shefner, R. & Udo, M. (2010). Science anxiety, science attitudes, and gender: Interviews from a binational study. Journal of Science Education and Technology, 19(4), 356-369. https://doi.org/10.1007/s10956-010-9205-z
• MEB. (2019). PISA 2018 Türkiye Ön Raporu. Ankara: Millî Eğitim Bakanlığı.
• Pallant, J. (2001). SPSS survival manual. Maidenhead: Open University.
• Pett, M. A., Lackey, N. R. & Sullivan, J. J. (2003). Making sense of factor analysis: The use of factor analysis for instrument development in health care research. London: Sage.
• Saylan-Kırmızıgül, A. (2019). Fen eğitiminde bilgisayar destekli, etkinlik temelli ve sorgulamaya dayalı öğretim yaklaşımlarının karşılaştırılması. (Doktora Tezi). https://tez.yok.gov.tr/ sayfasından erişilmiştir.
• Stevens, J. P. (2002). Applied multivariate statistics for the social sciences. New Jersey: Lawrance Erlbaum Association
• Tabachnick, B. G. & Fidell, L. S. (2001). Using multivariate statistics. Boston: Pearson.
• Taşdemir, C. (2015). Ortaokul öğrencilerinin matematik kaygı düzeylerinin incelenmesi. Batman Üniversitesi Yaşam Bilimleri Dergisi, 5(1), 1-12. https://dergipark.org.tr/en/pub/buyasambid/ issue/29816/320727 sayfasından erişilmiştir.
• Tavşancıl, E. (2018). Tutumların ölçülmesi ve SPSS ile veri analizi. Ankara: Nobel.
• Uluçınar-Sağır, Ş. (2014). İlköğretim öğrencilerine yönelik fen kaygı ölçeği. Buca Eğitim Fakültesi Dergisi(37), 1-20.
• Worthington, R. L. & Whittaker, T. A. (2006). Scale development research: A content analysis and recommendations for best practices. The Counseling Psychologist, 34(6), 806-838. https://doi.org/10.1177/001100000628812
• Yalçınalp, S. & Cabı, E. (2015). Eğitim teknolojileri kullanımı kaygı ölçeği (ETKKÖ): Geçerlik ve güvenirlik çalışması. İlköğretim Online, 14(3), 1005-1016. https://doi.org/10.17051/io.2015.50515
• Yıldırım, B. (2015). Fen bilimleri öğrenme kaygı ölçeği: Geçerlilik ve güvenirlik çalışması. Anemon Muş Alparslan Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 3(1), 33-43.