Eğitimde Yapay Zekâ Kullanımı: ChatGPT’nin KEFE ve PEST Analizi

Yıl 2024, Cilt: 22 Sayı: 2, 1059 - 1083, 30.08.2024

Erhan Kutlucan , Süleyman Sadi Seferoğlu

https://doi.org/10.37217/tebd.1368821

Öz

Bu çalışmanın amacı yapay zekâ teknolojilerinin eğitimde kullanımı kapsamında son dönemde popüler araçlardan biri olan ChatGPT’nin öğrenme-öğretme süreçlerine yansımalarını ortaya koymaktır. Araştırma kapsamında “Eğitimde ChatGPT kullanımı” anahtar kelimesi ile Web of Science ve Scopus veri tabanlarında yer alan çalışmalara erişim sağlanmıştır. Bunun yanında araştırma konusuna derinlemesine bir yaklaşım sağlamak amacıyla Google Akademik’te çeşitli veri tabanlarında yayınlanan makaleler araştırma kapsamında ele alınmıştır. Bu kapsamda 150 makale belirlenmiştir. Çalışmalar araştırma amacına uygun bir şekilde incelenmiş ve toplanan veriler KEFE ve PEST analizine göre kategorilendirilmiştir. KEFE analizi ile eğitimde ChatGPT’nin kullanımının kuvvetli yönleri, eksik yönleri, fırsatları ve engellerinin ortaya konması; PEST analizi ile de politik, ekonomik, sosyal ve teknolojik potansiyelinin ortaya konulmasını sağlanmıştır. Bunun yanında, ChatGPT'nin eğitim alanındaki yönelimini ortaya koymak amacıyla ele alınan çalışmaların eğitimin hangi alanında yürütüldüğü konusu da araştırma kapsamında irdelenmiştir. Araştırma sonuçlarına göre ChatGPT’nin eğitimde fırsat eşitliği sağlaması yönünde birtakım olumlu özellikleri sunmasının yanında özellikle intihal ve etik konusunda olumsuzluklar bulunmaktadır. Bunun için de kullanıcıların bilinçlendirilmesinin gerekliliği ortaya konulmuştur. Bu çalışmanın yapay zekâ araçlarının eğitimde etkili ve verimli kullanılabilmesi durumlarını ortaya koymak amacıyla KEFE ve PEST analizi ile konuyu farklı boyutlarıyla ele alması açısından eğitim faaliyetlerine ve yapılacak çalışmalara yol gösterici olacağı düşünülmektedir.

Anahtar Kelimeler

Yapay zekânın eğitimde kullanımı, ChatGPT, KEFE analizi, PEST analizi

Use of Artificial Intelligence in Education: SWOT and PEST Analysis of ChatGPT

Öz

The aim of this study is to investigate the reflections of ChatGPT, which is one of the most popular tools, on the educational processes. Within the scope of the research, access was provided to studies in Web of Science and Scopus databases with the keyword "Use of ChatGPT in Education". In addition, in order to provide an in-depth approach to the research subject, articles published in various databases in Google Scholar were included within the scope of the research. In this context, 150 articles were determined. The collected data were categorized according to SWOT (KEFE) and PEST analysis. To reveal the strengths, shortcomings, opportunities and obstacles of the use of ChatGPT in education with SWOT and the PEST analysis, it was ensured that its political, economic, social and technological potentials were revealed. According to the results of the research, besides the positive features of ChatGPT in order to provide equality of opportunity in education, its negative aspects such as plagiarism and ethics were determined. In this context, the necessity of raising the awareness of the users were revealed. It is thought that this study will guide the educational activities and studies to be done in terms of addressing the issue in many aspects with SWOT and PEST analysis in order to use artificial intelligence tools effectively and efficiently in education.

Anahtar Kelimeler

Use of artificial intelligence in education, ChatGPT, SWOT analysis, PEST analysis

Kaynakça

• Ali, F. (2023). Let the devil speak for itself: Should ChatGPT be allowed or banned in hospitality and tourism schools? Journal of Global Hospitality and Tourism, 2(1), 1-6.
• Alabool, H. M. (2023). ChatGPT in Education: SWOT analysis approach. 2023 International Conference on Information Technology (ICIT), 2023, 184–189. https://doi-org.proxy.mau.se/10.1109/ICIT58056.2023.10225801
• AlAfnan, M. A., Dishari, S., Jovic, M., & Lomidze, K. (2023). Chatgpt as an educational tool: Opportunities, challenges, and recommendations for communication, business writing, and composition courses. Journal of Artificial Intelligence and Technology, 3(2), 60-68.
• Aljanabi, M. (2023). ChatGPT: Future directions and open possibilities. Mesopotamian Journal of Cybersecurity, 2023, 16-17.
• Aktay, S., Gök, S., & Uzunoğlu, D. (2023). ChatGPT in education. Türk Akademik Yayınlar Dergisi (TAY Journal), 7(2), 378-406.
• Arslan, K. (2020). Eğitimde yapay zekâ ve uygulamaları. Batı Anadolu Eğitim Bilimleri Dergisi, 11(1), 71-88.
• Araji, T. & Brooks, A. D. (2024). Evaluating the role of ChatGPT as a study aid in medical education in surgery. Journal of Surgical Education, 81(5), 753-757.
• Arık, G. & Seferoğlu, S. S. (2020). Eğitimde yapay zekâ çalışmaları: araştırma eğilimleri, karşılaşılan zorluklar ve çözüm önerileri. V. Nabiyev & A. K. Erümit (Ed.), Eğitimde yapay zekâ kuramdan uygulamaya içinde (s. 260-283). Ankara: Pegem Akademi.
• Aşkun, V. (2023). Sosyal bilimler araştırmaları için ChatGPT potansiyelinin açığa çıkarılması: Uygulamalar, zorluklar ve gelecek yönelimler. Erciyes Akademi, 37(2), 622-656.
• Barış, S., Rzayev, S., Özyurt, H., & Özyurt, Ö. (2024). Bir insan bilgisayar etkileşimi örneği: sesli komutlar ile veri tabanı sorgulama uygulaması. Karadeniz Fen Bilimleri Dergisi, 14(1), 211-223.
• Benuyenah, V. (2023). Commentary: ChatGPT use in higher education assessment: Prospects and epistemic threats. Journal of Research in Innovative Teaching & Learning, 16(1), 134-135.
• Bitzenbauer, P. (2023). ChatGPT in physics education: A pilot study on easy-to-implement activities. Contemporary Educational Technology, 15(3), ep430.
• Bolukbasi, T., Chang, K.-W., Zou, J. Y., Saligrama, V., & Kalai, A. T. (2016). Man is to computer programmer as woman is to homemaker? Debiasing word embeddings. Advances in Neural Information Processing Systems, 29, 4349-4357.
• Bowen, G. A. (2009). Document analysis as a qualitative research method. Qualitative Research Journal, 9(2), 27-40.
• Bouteraa, M., Bin-Nashwan, S. A., Al-Daihani, M., Dirie, K. A., Benlahcene, A., Sadallah, M., Zaki, H.O., … & Chekima, B. (2024). Understanding the diffusion of AI-generative (ChatGPT) in higher education: Does students' integrity matter? Computers in Human Behavior Reports, 14, 100402.
• Bozkurt, A. (2023). ChatGPT, üretken yapay zekâ ve algoritmik paradigma değişikliği. Alanyazın, 4(1), 63-72. Cebecioğlu, C. (2006). SWOT analizi ve bir işletme üzerine uygulama. (Yüksek Lisans Tezi). http://tez.yok.gov.tr sayfasından erişilmiştir.
• Cooper, G. (2023). Examining science education in ChatGPT: An exploratory study of generative artificial intelligence. Journal of Science Education and Technology, 32(3), 444-452.
• Coşkun, F. & Gülleroğlu, H. D. (2021). Yapay zekânın tarih içindeki gelişimi ve eğitimde kullanılması. Ankara University Journal of Faculty of Educational Sciences (JFES), 54(3), 947-966.
• Cox, J. (2021). The higher education environment driving academic library strategy: A political, economic, social and technological (PEST) analysis. The Journal of Academic Librarianship, 47(1), 102219.
• Çetin, M. & Aktaş, A. (2021). Yapay zekâ ve eğitimde gelecek senaryoları. OPUS International Journal of Society Researches, 18[Eğitim Bilimleri Özel Sayısı], 4225-4268. https://doi.org/10.26466/opus.911444
• Dalgıç, A., Yaşar, E., & Demir, M. (2024). ChatGPT and learning outcomes in tourism education: The role of digital literacy and individualized learning. Journal of Hospitality, Leisure, Sport & Tourism Education, 34, 100481.
• De Winter, J. C. (2023). Can ChatGPT pass high school exams on English language comprehension? International Journal of Artificial Intelligence in Education, 1-16.
• Demircioğlu, E. & Demir, B. (2024). Yapay zekâ destekli matematik eğitimi: Bir içerik analizi. International Journal of Social and Humanities Sciences Research (JSHSR), 11(106), 771-785.
• Dinçer, Ö. (2004). Stratejik yönetim ve işletme politikası. İstanbul: Alfa Yayınları.
• Elmas, Ç. (2007). Yapay zeka uygulamaları: Yapay sinir ağı, bulanık mantık, genetik algoritma. Ankara: Seçkin.
• Erul, E. & Işın, A. (2023). ChatGPT ile sohbetler: Turizmde ChatGPT’nin önem. Journal of Tourism and Gastronomy Studies, 11(1), 780-793.
• Fadel, C., Holmes, W., & Bialik, M. (2019). Artificial intelligence in education: Promises and implications for teaching and learning. Boston, MA: The Center for Curriculum Redesign.
• Farrokhnia, M., Banihashem, S. K., Noroozi, O., & Wals, A. (2023). A SWOT analysis of ChatGPT: Implications for educational practice and research. Innovations in Education and Teaching International, 15(1), 1-15.
• Finkle, T. A. & Masters, E. (2014). Do MOOCs pose a threat to higher education? Research in Higher Education Journal, 26, 1-10.
• García-Peñalvo, F. J. (2023). The perception of artificial intelligence in educational contexts after the launch of ChatGPT: Disruption or panic? Education in the Knowledge Society, 24, e31279. https://doi.org/10.14201/eks.31279
• Golgiyaz, S. (2023). Bilgisayar yazılımı eğitiminde ChatGPT. ICHEAS, 4th International Conference on Health, Engineering and Applied Sciences’ta sunulmuş bildiri. Dubai, United Arab Emirates.
• Göktaş, L. S. (2023). ChatGPT uzaktan eğitim sınavlarında başarılı olabilir mi? Turizm alanında doğruluk ve doğrulama üzerine bir araştırma. Journal of Tourism & Gastronomy Studies, 11(2), 892-905.
• Gutiérrez, E. E. (2024). Swot analysis of the use of AI tools such as ChatGPT in research competencies at the secondary school level. Migration Letters, 21(4), 622-646.
• Gürlek, B. T. (2002). SWOT analizi. Gebze: Türkiye Bilimsel ve Teknik Araştırma Kurumu (TÜBİTAK).
• Halaweh, M. (2023). ChatGPT in education: Strategies for responsible implementation. Contemporary Educational Technology, 15(2), ep421. https://doi.org/10.30935/cedtech/13036
• Han, Z., Battaglia, F., Udaiyar, A., Fooks, A., & Terlecky, S. R. (2023). An explorative assessment of ChatGPT as an aid in medical education: Use it with caution. Medical Teacher, 2023-02, 1-8.
• Heaven, W. D. (2020). OpenAI’s new language generator GPT-3 is shockingly good—and completely mindless. MIT Technology Review. https://www.technologyreview.com/2020/07/20/1005454/openai-machine-learning-language-generator-gpt-3-nlp/ sayfasından erişilmiştir.
• Hieu, H. H. (2024). Exploring the impact of AI in language education: Vietnamese EFL teachers’ views on using ChatGPT for fairy tale retelling tasks. International Journal of Learning, Teaching and Educational Research, 23(3), 486-503.
• Hosseini, M., Gao, C. A., Liebovitz, D. M., Carvalho, A. M., Ahmad, F. S., Luo, Y., & Kho, A. (2023). An exploratory survey about using ChatGPT in education, healthcare, and research. MedRxiv, 2023-03, 1-21.
• Hong, W. C. H. (2023). The impact of ChatGPT on foreign language teaching and learning: Opportunities in education and research. Journal of Educational Technology and Innovation, 5(1), 1-9.
• İşler, B. & Kılıç, M. (2021). Eğitimde yapay zekâ kullanımı ve gelişimi. Yeni Medya Elektronik Dergisi, 5(1), 1-11.
• Ivanov, S. & Soliman, M. (2023). Game of algorithms: ChatGPT implications for the future of tourism education and research. Journal of Tourism Futures, 9(2), 214-221.
• Jalil, S., Rafi, S., LaToza, T. D., Moran, K., & Lam, W. (2023). ChatGPT and software testing education: Promises & perils. 2023 IEEE International Conference on Software Testing, Verification and Validation Workshops (ICSTW) içinde (s. 4130-4137). Dublin: IEEE.
• Javaid, M., Haleem, A., Singh, R. P., Khan, S., & Khan, I. H. (2023). Unlocking the opportunities through ChatGPT Tool towards ameliorating the education system. BenchCouncil Transactions on Benchmarks, Standards and Evaluations, 3(2), 100115.
• Karabıyık, Ü. (2024). Matematik eğitiminde yenilikçi bir yaklaşım: ChatGPT'nin rolü. Uşak Üniversitesi Eğitim Araştırmaları Dergisi, 10(1), 26-46.
• Khan, R. A., Jawaid, M., Khan, A. R., & Sajjad, M. (2023). ChatGPT-Reshaping medical education and clinical management. Pakistan Journal of Medical Sciences, 39(2), 605-607.
• Kırık, A. M. & Özkoçak, V. (2023). Medya ve iletişim bağlamında yapay zekâ tarihi ve teknolojisi: ChatGPT ve deepfake ile gelen dijital dönüşüm. Karadeniz Uluslararası Bilimsel Dergi, 58, 73-99.
• Kosar, T., Ostojić, D., Liu, Y. D., & Mernik, M. (2024). Computer science education in ChatGPT era: Experiences from an experiment in a programming course for novice programmers. Mathematics, 12(5), 629-651.
• Kundakcı, Y. E. (2024). ChatGPT's capabilities for use in anatomy education and anatomy research. European Journal of Therapeutics, 30(2), 200-202.
• Küçüker, M. (2023). Muhasebede yapay zekâ uygulamaları: ChatGPT’nin muhasebe sınavı. Fırat Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 33(2), 875-888.
• Lee, H. (2023). The rise of ChatGPT: Exploring its potential in medical education. Anatomical Sciences Education, 2023(1), 1-6.
• Lo, C. K. (2023). What is the impact of ChatGPT on education? A rapid review of the literature. Education Sciences, 13(4), 410-425.
• Mbakwe, A. B., Lourentzou, I., Celi, L. A., Mechanic, O. J., & Dagan, A. (2023). ChatGPT passing USMLE shines a spotlight on the flaws of medical education. PLOS Digital Health, 2(2), e0000205.
• Mesiono, M., Fahada, N., Irwansyah, I., Diana, D., & Siregar, A. S. (2024). SWOT analysis of ChatGPT: implications for educational practice and research. JMKSP (Jurnal Manajemen, Kepemimpinan, dan Supervisi Pendidikan), 9(1), 181-196.
• Pavlik, J. V. (2023). Collaborating with ChatGPT: Considering the implications of generative artificial intelligence for journalism and media education. Journalism & Mass Communication Educator, 78(1), 84-93.
• Polverini, G. & Gregorcic, B. (2024). How understanding large language models can inform the use of ChatGPT in physics education. European Journal of Physics, 45(2), 025701.
• Qadir, J. (2023). Engineering education in the era of ChatGPT: Promise and pitfalls of generative AI for education. 2023 IEEE Global Engineering Education Conference (EDUCON) içinde (s. 1-9). Canada: IEEE.
• Rahman, M. M. & Watanobe, Y. (2023). ChatGPT for education and research: Opportunities, threats, and strategies. Applied Sciences, 13(9), 5783-5804.
• Rawas, S. (2024). ChatGPT: Empowering lifelong learning in the digital age of higher education. Education and Information Technologies, 29(6), 6895–6908.
• Rizzo, M. G., Cai, N., & Constantinescu, D. (2024). The performance of ChatGPT on orthopaedic in-service training exams: A comparative study of the GPT-3.5 turbo and GPT-4 models in orthopaedic education. Journal of Orthopaedics, 50, 70-75.
• Sallam, M. (2023). The utility of ChatGPT as an example of large language models in healthcare education, research and practice: Systematic review on the future perspectives and potential limitations. MedRxiv, 2(21), 1–34. https://doi.org/10.1101/2023.02.19.23286155
• Sallam, M., Salim, N., Barakat, M., & Al-Tammemi, A. (2023). ChatGPT applications in medical, dental, pharmacy, and public health education: A descriptive study highlighting the advantages and limitations. Narra J, 3(1), e103-e103.
• Sok, S. & Heng, K. (2023). ChatGPT for education and research: A review of benefits and risks. Social Science Research Network Electronic Journal, 2023, 1-12.
• Sng, G. G. R., Tung, J. Y. M., Lim, D. Y. Z., & Bee, Y. M. (2023). Potential and pitfalls of ChatGPT and natural-language artificial intelligence models for diabetes education. Diabetes Care, 46(5), 103-105.
• Sullivan, M., Kelly, A., & McLaughlan, P. (2023). ChatGPT in higher education: Considerations for academic integrity and student learning. Journal of Applied Learning and Teaching, 6(1), 1-10.
• Şenocak, D. (2020). Açık ve uzaktan öğrenme ortamlarında yapay zekâ: Sunduğu fırsatlar ve yarattığı endişeler. Açıköğretim Uygulamaları ve Araştırmaları Dergisi, 6(3), 56-78.
• Şentürk, Ö. (2023). İç denetim faaliyetlerinde yapay zekâdan beklentiler: ChatGPT uygulaması örneği. Tıde Academia Research, 4(2), 51-82.
• Talan, T. & Kalınkara, Y. (2023). The role of artificial intelligence in higher education: ChatGPT assessment for anatomy course. Uluslararası Yönetim Bilişim Sistemleri ve Bilgisayar Bilimleri Dergisi, 7(1), 33-40.
• Taşdere, A., Işıklı, M., & Yıldırım, D. (2024). Öğretmenlerin gözünden eğitime teknoloji entegrasyonu: Deneyimler ve sorunlar. Journal of Elementary Education: Theory and Practice (JELEDU), 2(1), 37-74.
• T. C. Cumhurbaşkanlığı Dijital Dönüşüm Ofisi. (2023). Yapay zekâ. https://cbddo.gov.tr/sss/yapay-zeka/ sayfasından erişilmiştir.
• Topsakal, O. & Topsakal, E. (2022). Framework for a foreign language teaching software for children utilizing AR, voicebots and ChatGPT (Large Language Models). The Journal of Cognitive Systems, 7(2), 33-38.
• Uğur, A. & Kınacı, A. C. (2006). Yapay zekâ teknikleri ve yapay sinir ağları kullanılarak web sayfalarının sınıflandırılması. XI. Türkiye'de İnternet Konferansı’nda sunulmuş bildiri. TOBB Ekonomi ve Teknoloji Üniversitesi, 21-23 Aralık, Ankara.
• Wardat, Y., Tashtoush, M. A., AlAli, R., & Jarrah, A. M. (2023). ChatGPT: A revolutionary tool for teaching and learning mathematics. Eurasia Journal of Mathematics, Science and Technology Education, 19(7), em2286.
• Whalen, J. & Mouza, C. (2023). ChatGPT: Challenges, opportunities, and implications for teacher education. Contemporary Issues in Technology and Teacher Education, 23(1), 1-23.
• Xia, Q., Chiu, T. K., Zhou, X., Chai, C. S., & Cheng, M. (2022). Systematic literature review on opportunities, challenges, and future research recommendations of artificial intelligence in education. Computers and Education: Artificial Intelligence, 4, 100118.
• Yağcı, Ş. Ç. & Yıldız, T. A. (2023). ChatGPT, yabancı dil öğrencisinin güvenilir yapay zekâ sohbet arkadaşı mıdır? RumeliDE Dil ve Edebiyat Araştırmaları Dergisi, 37, 1315-1333.
• Yiğit, S., Berşe, S., & Dirgar, E. (2023). Yapay zekâ destekli dil işleme teknolojisi olan ChatGPT’nin sağlık hizmetlerinde kullanımı. Eurasian Journal of Health Technology Assessment, 7(1), 57-65.
• Yuan, Y., Li, H., & Sawaengdist, A. (2024). The impact of ChatGPT on learners in English academic writing: opportunities and challenges in education. Language Learning in Higher Education, 14(1), 41-56.
• Zhai, X. (2022). ChatGPT user experience: Implications for education. Social Science Research Network Electronic Journal, 2022, 1-18.
• Zhai, X. (2023). ChatGPT for next generation science learning. XRDS: Crossroads. The ACM Magazine for Students, 29(3), 42-46.
• Zileli, E. N. (2023). Yabancı dil olarak Türkçe öğreniminde ChatGPT örneği. Uluslararası Karamanoğlu Mehmetbey Eğitim Araştırmaları Dergisi, 5(1), 42-51.