Pilot Study of Emotion Management Psychoeducation Program for Parents: A Mixed Method Research

Yıl 2024, Cilt: 22 Sayı: 3, 2152 - 2179

Mümine Yazar , Meliha Tuzgöl Dost

https://doi.org/10.37217/tebd.1543149

Öz

Emotion management-focused parenting involves parents' attitudes toward emotions, their approaches to teaching emotions to their children, and their responses to their children's emotions within their parent-child relationships. The aim of this study is to examine the effect of the Emotion Management Psychoeducation Program, a four-session pilot study based on the Emotion-Focused Therapy and emotion-management-focused parenting literature, on emotion management-focused parenting and to investigate the views of parents on the effect of the program on the participants. The study was conducted with an explanatory sequential design, one of the mixed methods research designs. Quantitative data were collected using the Coping with Children's Negative Emotions Coping Scale while qualitative data were gathered through participant session evaluation forms. The research was conducted with eight parents of preschool children in Ankara. Quantitative data were analyzed using the Wilcoxon Signed Ranks Test, and qualitative data were analyzed through content analysis. The study found that the Emotion Management Psychoeducation Program had a significant effect on participants' emotion management-focused parenting approach. Quantitative findings indicated a significant increase in parents' supportive response scores to emotions and a significant decrease in non-supportive response scores. Qualitative analysis revealed themes related to parenting stress, parenting behaviors, family communication, and self-compassion. The findings suggest that the program reduced parenting stress and increased parents' awareness regarding parenting behaviors, family communication, and self-compassion.

Anahtar Kelimeler

Emotion management, Parenting, Psychoeducation program, Preschool period

Ebeveynlere Yönelik Duygu Yönetimi Psikoeğitim Programı Pilot Çalışması: Karma Yöntem Araştırması

Öz

Duygu yönetimi odaklı ebeveynlik, ebeveynlerin çocuklarıyla olan ilişkilerinde, duygular konusundaki tutumları, duyguları çocuklarına öğretme yaklaşımları ve çocuklarının duygularına verdikleri tepkileridir. Bu çalışmanın amacı, Duygu Odaklı Terapi ve duygu yönetimi odaklı ebeveynlik alanyazını temel alınarak dört oturumluk pilot çalışması oluşturulan Duygu Yönetimi Psikoeğitim Programı’nın, duygu yönetimi odaklı ebeveynlik, üzerindeki etkisini incelemek ve programın katılımcıların üzerindeki etkisine yönelik ebeveynlerin görüşlerini araştırmaktır. Çalışmada, karma araştırma yöntemlerinden açıklayıcı ardışık desen kullanılmıştır. Nicel veriler, Çocukların Olumsuz Duygularıyla Baş Etme Ölçeği ile nitel veriler katılımcı oturum değerlendirme formu ile toplanmıştır. Araştırma, Ankara’da okul öncesi dönemde çocuğu olan sekiz ebeveyn ile gerçekleştirilmiştir. Nicel veriler, Wilcoxon İşaretli Sıralar Testi ile nitel veriler içerik analizi ile çözümlenmiştir. Araştırmada, Duygu Yönetimi Psikoeğitim Programı’nın katılımcıların duygu yönetimi odaklı ebeveynlik yaklaşımı üzerinde anlamlı bir etkisi olduğu sonucuna ulaşılmıştır. Nicel bulgular, ebeveynlerin duyguları destekleyici tepki puanlarında anlamlı düzeyde artış olduğunu, duyguları destekleyici olmayan tepki puanlarında da anlamlı düzeyde azalma olduğunu göstermiştir. Nitel analiz sonucunda, ebeveynlik stresi, ebeveynlik davranışları, aile içi iletişim ve öz şefkat temalarına ulaşılmıştır. Bulgular, programın ebeveynlik stresini azalttığını, ebeveyn davranışları, aile içi iletişim ve öz şefkat konusunda ise ebeveynlerde farkındalık yarattığını göstermektedir.

Anahtar Kelimeler

Duygu yönetimi, Ebeveynlik, Psikoeğitim programı, Okul öncesi dönem

Kaynakça

• Ahemaitijiang, N., Ren, H., Wang, H., & Han, Z. R. (2021). Longitudinal association between emotion‐related parenting behavior and child aggression: The moderating role of parent‐child physiological synchrony. Aggressive Behavior, 47, 267–275. https://doi.org/10.1002/ab.21945
• Albanese, A. M., Russo, G. R., & Geller, P. A. (2019). The role of parental self efficacy in parent and child well being: A systematic review of associated outcomes. Child: Care, Health and Development, 45(3), 333-363. https://doi.org/10.1111/cch.12661
• Altan-Aytun, Ö., Yagmurlu, B., & Yavuz, H. M. (2013). Turkish mothers’ coping with children’s negative emotions: A brief report. Journal of Child and Family Studies, 22(3), 437-443. https://doi.org/10.1007/s10826-012-9597-x Apaydın, S. (2022). The effect of positive discipline parenting program on parental disciplinary practices, parenting stress and parenting self-efficacy (Doktora Tezi). http://tez.yok.gov.tr sayfasından erişilmiştir.
• Ateah, C. A. (2003). Disciplinary practices with children: Parental sources of information, attitudes, and educational needs. Issues in Comprehensive Pediatric Nursing, 26(2), 89-101. https://doi.org/10.1080/01460860390197853
• Barlow, J., Smailagic, N., Bennett, C., Huband, N., Jones, H., & Coren, E. (2011). Individual and group-based parenting programs for improving psychosocial outcomes for teenage parents and their children. The Cochrane Database of Systematic Reviews, 1(3), 1-76. https://doi.org/10.1002/14651858.CD002964.pub2 CD002964.pub2
• Bayrı, H. (2023). Duygu odaklı terapi yönelimli psiko-eğitim programının özel (üstün) yetenekli öğrencilerin öz-yeterlikleri üzerindeki etkisinin incelenmesi (Doktora Tezi). http://tez.yok.gov.tr sayfasından erişilmiştir.
• Brooks, J. B. (2013). The process of parenting. McGraw-Hill.
• Büyüköztürk, Ş. (2015). Sosyal bilimler için veri analizi el kitabı (istatistik, araştırma deseni SPSS uygulamaları ve yorum). Pegem Akademi.
• Büyüköztürk, Ş., Kılıç-Çakmak, E., Akgün, O. E., Karadeniz, S., & Demirel, F. (2020). Eğitimde bilimsel araştırma yöntemleri. Pegem Akademi.
• Christensen, L. B., Johnson, R. B., & Turner, L. A. (2020). Araştırma yöntemleri: desen ve analiz (A. Aypay, Çev. Ed.). Anı Yayıncılık.
• Corey, M. S., Corey, G., & Corey, C. (2013). Groups: process and practice. Brooks/Cole.
• Creswell, J. W. (2012). Educational research: planning, conducting and evaluating quantitative and qualitative research. Pearson.
• Creswell, J. W. (2021). Karma yöntem araştırmalarına giriş (M. Sözbilir, Çev.). Pegem Akademi.
• Cui, L., Zhang, X., & Han, Z. R. (2021). Perceived child difficultness, emotion dysregulation, and emotion-related parenting among Chinese parents. Family Process, 60(4), 1403-1417. https://doi.org/10.1111/famp.12638
• Çivitçi, A. (2020). Grup psikoeğitimi. Pegem Akademi.
• Damasio, A. (2022). Hissetmek ve bilmek: Aklın bilin kazanması (M. Kırca & P. Gözel, Çev.). ODTÜ.
• Damasio, A. (2023). Descartes’in yanılgısı: Duygu, akıl ve insan beyni (F. E. Çetin & E. Kumral, Çev.). ODTÜ.
• Demir, E. (2019). R diliyle istatistik uygulamaları. Pegem Akademi.
• Denham, S. A. (1998). Emotional development in young children. Guilford.
• Duncombe, M. E., Havighurst, S. S., Kehoe, C. E., Holland, K. A., Frankling, E. J., & Stargatt, R. (2016). Comparing an emotion-and a behavior-focused parenting program as part of a multisystemic intervention for child conduct problems. Journal of Clinical Child & Adolescent Psychology, 45(3), 320-334. https://doi.org/10.1080/15374416.2014.963855
• Eisenberg, N., Cumberland, A., & Spinrad, T. L. (1998). Parental socialization of emotion. Psychological Inquiry, 9, 241–273. https://doi.org/10.1207/s15327965pli0904_1
• Edrissi, F., Havighurst, S. S., Aghebati, A., Habibi, M., & Arani, A. M. (2019). A pilot study of the Tuning in to Kids parenting program in Iran for reducing preschool children’s anxiety. Journal of Child and Family Studies, 28(6), 1695-1702. https://doi.org/10.1007/s10826-019-01400-0
• Erikson, E. H. (2013). Identity, youth and crisis. WW Norton & Company.
• Fabes, R. A., Poulin, R. E., Eisenberg, N., & Madden-Derdich, D. A. (2002). The coping with children’s negative emotions scale (CCNES): Psychometric properties and relations with children’s emotional competence. Marriage and Family Review, 34, 285–310. https://doi.org/10.1300/J002v34n03_05
• Friedlmeier, W., Corapci, F., & Cole, P. M. (2011). Emotion socialization in cross-cultural perspective. Soc Pers Psychol Compass, 5(7), 410–427. https://doi.org/10.1111/j.17519004.2011.00362.x
• Gall, M. D., Gall, J. P., & Borg, W. R. (2005). Educational research: An introduction. Longman.
• Gençoğlu, C. (2012). Duygu odaklı terapiye dayalı duygusal farkındalık eğitiminin genç yetişkinlerin iyimserlik düzeylerine etkisi (Doktora Tezi). http://tez.yok.gov.tr sayfasından erişilmiştir.
• Gottman, J. M., Katz, L. F., & Hooven, C. (1996). Parental meta-emotion philosophy and the emotional life of families: theoretical models and preliminary data. J Fam Psychol, 10(3), 243–268. https://doi.org/10.1037/0893-3200.10.3.243
• Gottman, J. M., Katz, L. F., & Hooven, C. (1997). Meta-emotion: how families communicate emotionally. Lawrence Erlbaum Associates.
• Gottman, J. M. & DeClaire, J. (1998). The heart of parenting: raising an emotionally intelligent child. Simon & Schuster.
• Gottman, J. M. & DeClaire, J. (2021). Ebeveynliğin kalbi, duygusal zekâsı yüksek çocuklar yetiştirmek (Y. Ataman, Çev.). Görünmez Adam.
• Greenberg, L. S. (2002). Integrating an emotion-focused approach to treatment into psychotherapy integration. Journal of Psychotherapy Integration, 12(2), 154-189. http://dx.doi.org/10.1037/1053-0479.12.2.154
• Greenberg, L. S. (2004). Emotion-focused therapy. Clinical Psychology and Psychotherapy, 11, 3–16. https://doi.org/10.1002/cpp.388
• Greenberg, L. S. (2015). Emotion-focused therapy: coaching clients to work through their feelings. American Psychological Association. http://dx.doi.org/10.1037/14692-000
• Gumhee, L. & Sungjae, K. (2019). An integrative review on the contents and effectiveness of emotion coaching ınterventions for parents. J Korean Acad Psychiatr Ment Health Nurs, 28(1), 64-78. https://doi.org/10.12934/jkpmhn.2019.28.1.64
• Halberstadt, A. G., Cassidy, J., Stifter, C. A., Parke, R. D., & Fox, N. A. (1995). Self-expressiveness within the family context: Psychometric support for a new measure. Psychological Assessment, 7, 93-103. https://doi.org/10.1037/1040-3590.7.1.93
• Halberstadt, A. G. & Eaton, K. L. (2002). A meta-analysis of family expressiveness and children’s emotion expressiveness and understanding. Marriage & Family Review, 34 (1–2), 35–62. https://doi.org/10.1300/J002v34n01_03
• Hamamcı, Z. & Sevim, S. A. (2004). Türkiye'de aile rehberliği çalışmaları. Türk Psikolojik Danışma ve Rehberlik Dergisi, 3(22), 77-87. https://dergipark.org.tr/tr/download/article-file/200171 sayfasından erişilmiştir.
• Havighurst, S. S., Harley, A., & Prior, M. (2004). Building preschool children's emotional competence: A parenting program. Early Education & Development, 15(4), 423-448. https://doi.org/10.1207/s15566935eed1504_5
• Havighurst, S. S., Wilson, K. R., Harley, A. E., & Prior, M. R. (2009). Tuning in to kids: an emotion‐focused parenting program—initial findings from a community trial. Journal of Community Psychology, 37(8), 1008-1023. https://doi.org/10.1002/jcop.20345
• Havighurst, S. S., Wilson, K. R., Harley, A. E., Prior, M. R., & Kehoe, C. (2010). Tuning in to Kids: improving emotion socialization practices in parents of preschool children–findings from a community trial. Journal of Child Psychology and Psychiatry, 51(12), 1342-1350. https://doi.org/10.1111/j.1469-7610.2010.02303.x
• Havighurst, S. S., Wilson, K. R., Harley, A. E., Kehoe, C., Efron, D., & Prior, M. R. (2013). “Tuning into Kids”: Reducing young children’s behavior problems using an emotion coaching parenting program. Child Psychiatry & Human Development, 44(2), 247-264. https://doi.org/10.1007/s10578-012-0322-1
• Havighurst, S. S., Duncombe, M., Frankling, E., Holland, K., Kehoe, C., & Stargatt, R. (2016). An emotion-focused early intervention for children with emerging conduct problems. Journal of Abnormal Child Psychology, 43(4), 749-760. https://doi.org/10.1080/15374416.2014.963855
• Havighurst, S. S., Kehoe, C. E., & Harley, A. E. (2015). Tuning in to teens: Improving parental responses to anger and reducing youth externalizing behavior problems. Journal of Adolescence, 42, 148-158. https://doi.org/10.1016/j.adolescence.2015.04.005
• Havighurst, S. S., Wilson, K. R., Harley, A. E., & Kehoe, C. E. (2019). Dads Tuning in to Kids: A randomized controlled trial of an emotion socialization parenting program for fathers. Social Development, 28(4), 979-997. https://doi.org/10.1111/fare.12216
• Havighurst, S. S., Choy, R., Ülker, A., Otterpohl, N., Aghaie-Meybodi, F., Edrissi, F., ..., & Qiu, C. (2022). A preliminary evaluation of the cultural appropriateness of the Tuning in to Kids Parenting Program in Germany, Turkey, Iran and China. International Journal of Environmental Research and Public Health, 19(16), 10321. https://doi.org/10.3390/ijerph191610321
• İyi, T. İ. & Çoban, A. E. (2019). Ebeveynlerin duygu sosyalleştirme stratejileri ile çocukların davranış problemleri arasındaki ilişki. Başkent University Journal of Education, 6(2), 155-166. https://search.trdizin.gov.tr/en/yayin/detay/355003/ebeveynlerin-duygu-sosyallestirme-stratejileri-ile-cocuklarin-davranis-problemleri-arasindaki-iliski sayfasından erişilmiştir.
• Jones, T. L. & Prinz, R. J. (2005). Potential roles of parental self-efficacy in parent and child adjustment: A review. Clinical Psychology Review, 25(3), 341-363. https://doi.org/10.1016/j.cpr.2004.12.004
• Kağıtçıbaşı, Ç. & Ataca, B. (2005). Value of children, family and say: A three decade portrait from Turkey. Applied Psychology: An International Review, 54(3), 317–337. https://doi.org/10.1111/j.1464-0597.2005.00213.x
• Kağıtçıbaşı, Ç. (2017). Family, self, and human development across cultures: Theory and applications. Routledge.
• Katz, L. F., Gurtovenko, K., Maliken, A., Stettler, N., Kawamura, J., & Fladeboe, K. (2020). An emotion coaching parenting intervention for families exposed to intimate partner violence. Developmental Psychology, 56(3), 638-651. https://doi.org/10.1037/dev0000800
• Lauw, M. S., Havighurst, S. S., Wilson, K. R., Harley, A. E., & Northam, E. A. (2014). Improving parenting of toddlers' emotions using an emotion coaching parenting program: A pilot study of tuning into toddlers. Journal of Community Psychology, 42(2), 169-175. https://doi.org/10.1002/jcop.21602
• Lundahl, B., Risser, H. J., & Lovejoy, M. C. (2006). A meta-analysis of parent training: Moderators and follow-up effects. Clinical Psychology Review, 26(1), 86-104. https://doi.org/10.1016/j.cpr.2005.07.004
• Miles, M. B. & Huberman, A. M. (1994). Qualitative data analysis: An expanded sourcebook. Sage.
• Morris, A. S., Silk, J. S., Steinberg, L., Myers, S. S. & Robinson, L. R. (2007). The role of the family context in the development of emotion regulation. Social Development, 16, 361-388. https://doi.org/10.1111/j.1467-9507.2007.00389.x
• Onwuegbuzie, A. J. & Collins, K. M. (2007). A typology of mixed methods sampling designs in social science research. The Qualitative Report, 12(2), 281-316. https://nsuworks.nova.edu/tqr/vol12/iss2/9 sayfasından erişilmiştir.
• Özburun, N. (2021). Duygu odaklı terapi yaklaşımına bağlı duygusal farkındalık eğitiminin evli bireylerde incelenmesi (Doktora Tezi). http://tez.yok.gov.tr sayfasından erişilmiştir.
• Pallant, J. (2011). SPSS survival manual: A step-by-step guide to data analysis using SPSS (6. b.). Allen & Unwin.
• Park, S. & Lee, Y. (2017). Associations of body weight perception and weight control behaviors with problematic internet use among Korean adolescents. Psychiatry Research, 251, 275-280. https://doi.org/10.1016/j.psychres.2017.01.095
• Qiu, C. & Shum, K. (2022). Emotion coaching ıntervention for Chinese mothers of preschoolers: a randomized controlled trial. Child Psychiatry Hum Dev, 53, 61–75. https://doi.org/10.1007/s10578-020-01101-6
• Rasmussen, P. R. (2014). The task, challenges, and obstacles of parenting. The Journal of Individual Psychology, 70(2), 90-113. https://doi.org/10.1353/jip.2014.0010
• Rubin, K. H. & Burgess, K. B. (2002). Parents of aggressive and withdrawn children. M. H. Bornstein (Ed.), Handbook of parenting: volume 5 practical issues in parenting içinde (s. 383–418). Lawrence Erlbaum Associates.
• Saarni, C., Campos, J. J., Linda, A., Camras, L. A., & Witherington, D. (2006). Emotional development: Action, communication, and understanding. N. Eisenberg (Ed.), Handbook of child psychology: Social, emotional and personality development içinde (s. 226-299). Wiley & Sons.
• Sanders, W., Zeman, J., Poon, J., & Miller, R. (2015). Child regulation of negative emotions and depressive symptoms: The moderating role of parental emotion socialization. Journal of Child and Family Studies, 24(2), 402-415. https://doi.org/10.1007/s10826-013-9850-y
• Sroufe, A. L. (1995). Emotional development: The organization of emotional life in the early years. Cambridge University.
• Sroufe, L. A. (1996). Emotional development: The organization of emotional life in the early years. Cambridge University.
• Şirin, S. (2019). Yetişin çocuklar: Bebeklikten ergenliğe çocuk yetiştirme kılavuzu. Doğan Kitap.
• Tabachnick, B. G. & Fidell, L. S. (2014). Using multivariate statistics. Pearson Education.
• Taşpınar, M. (2017). Sosyal bilimlerde SPSS uygulamalı nicel veri analizi. Pegem Akademi.
• Tekin, N. (2016). Annelere uygulanan çocuklarının duygusal gelişimini desteklemeye yönelik eğitim programının annelerin duygularını yönetmelerine ve çocuklarının olumsuz duygularıyla baş etmelerine etkisinin incelenmesi (Doktora Tezi). http://tez.yok.gov.tr sayfasından erişilmiştir.
• Topal, H. (2021). İlkokul çocuklarına ve annelerine uygulanan duygu düzenleme psikoeğitim programlarının çocukların duygu düzenleme becerilerine etkisi (Doktora Tezi). http://tez.yok.gov.tr sayfasından erişilmiştir.
• Ülker-Erdem, A. (2019). Duygu sosyalleştirmeye yönelik ebeveyn müdahale programının etkililiği (Doktora Tezi). http://tez.yok.gov.tr sayfasından erişilmiştir.
• Wilson, K. R., Havighurst, S. S., & Harley, A. E. (2014). Dads tuning in to kids: piloting a new parenting program targeting fathers’ emotion coaching skills. Journal of Community Psychology, 42(2), 162–168. https://doi.org/10.1002/Jcop.21601
• Yazar, M. & Tuzgöl-Dost, M. (2024). Examining the emotion management focused parenting attitudes of parents with a preschool child. Current Psychology, 43(41), 31803-31816. https://doi.org/10.1007/s12144-024-06751-6
• Yıldırım, A. & Şimşek, H. (2021). Sosyal bilimlerde nitel araştırma yöntemleri. Seçkin.