TEKNİK DERGİ ETİK İLKELERİ

Teknik Dergi’nin yayımcısı İnşaat Mühendisleri Odası, sahibi Oda adına Oda Başkanıdır. Yönetim Kurulu tarafından belirlenen Yayın Kurulu, Dergi’nin yayın ilkelerini belirlemek ve uygulamakla görevlidir. Yayın Kurulu Başkanı Teknik Dergi’nin ‘editörü’, Kurul üyeleri de ‘alan editörleri’dir. Teknik Dergi’nin yayınıyla ilgili bütün çalışmalarda Yayın Kurulu tam yetkilidir.

Bu çerçevede, yazıların değerlendirilmesinde görüş ve önerileri sorulan uzmanlar ‘hakem’ değil, ‘danışman’ olarak adlandırılır. Dergiye gelen yazıları değerlendirecek danışmanlar alan editörleri tarafından önerilir, Kurul kararıyla kesinleştirilir. Danışmanlar yazarları bilir, yazarlar danışmanları bilmez (tek yönlü kör danışmanlık). Alan editörleri değerlendirme çalışmalarını yönlendirir ve danışman raporlarını göz önünde tutarak Yayın Kurulu’na raportör raporları sunarlar. Yazıların kabulüne ya da reddine ilişkin kesin kararlar Yayın kurulu tarafından verilir.

Bu çalışmalarda izlenen yayın etiği kuralları, “Committee on Publication Ethics (COPE) – Yayın Etiği Komitesi” ilkeleri doğrultusunda belirlenmiştir. Çalışmaya katılan her bir grubun görevleri ve etik sorumlulukları aşağıda özet olarak belirtilmektedir.

Yazarların Görevleri ve Etik Sorumlulukları

• Yazılar ‘özgün’ olmalıdır. Teknik Dergi (TD) özgünlük anlayışı Yayın İlkeleri’nde verilmiştir.
• Yazılarda sunulan araştırma çalışmaları ‘araştırma etiği’ kurallarına uygun olmalıdır.
• Yazılarda çıkar çatışması bulunmamalı, bu olasılık varsa bu durum açıkça belirtilmelidir.
• Yazarlar çalışmayla ilgili ham verileri, istendiğinde Yayın Kurulu’na sunmaya hazır olmalıdır.
• Başka bir dergide değerlendirme aşamasında olan bir çalışma TD’ye sunulamaz.
• Çalışmaya düşünsel katkısı olmayan kişiler yazarlar arasında yer alamaz.
• Düşünsel katkısı olup da yazarlar arasında bulunmayan herkesin yazılı onayı alınmış olmalıdır.
• TD’ye teslim edilmiş yazılara yazar adları eklenemez ve çıkarılamaz.
• Etik ilkelerine aykırılık gösteren yazılar reddedilir, yazarlarının başka yazıları da kabul edilmez.
  

Danışmanların Görevleri ve Etik Sorumlulukları

• Danışman yeterince yetkin olmadığı bir konuda danışmanlık yapmayı kabul etmemelidir.
  
• Değerlendirmeyi yansızlık, önyargısızlık ve gizlilik içinde yapmalıdır.
  
• Çıkar çatışması ya da etik ihlâli sezdiğinde alan editörünü bilgilendirmelidir.
  
• Yapıcı bir yaklaşım izlemeli, raporunda hakaretten uzak bir dil kullanmalıdır.
  
• Kendisine verilen süreye özenle uymalıdır.
  

Alan Editörlerinin Görevleri ve Etik Sorumlulukları

• Alan editörü Teknik Dergi yayın ilkelerini ve değerlendirme ilkelerini özenle uygular.
  
• Danışman önerirken uzmanlık, yetkinlik ve deneyim konularına özen gösterir.
  
• Gerektiğinde danışmana/yazara yol göstererek yardımcı olur.
  
• Danışman raporlarını bilimsel bir anlayışla ve yansızlık içinde değerlendirir.
  

Yayın Kurulu’nun Görevleri ve Etik Sorumlulukları

• Yayın Kurulu değişen koşullara bakarak yayın ilkelerini gözden geçirir, gerekirse değiştirir.
  
• Danışman seçerken uzmanlık, yetkinlik ve deneyim konularına özen gösterir.
  
• Değerlendirme işlemlerini sürekli izler, yönlendirir, gerekirse yeni danışman belirler.
  
• Alan editörü raporlarını bilimsel bir anlayışla ve yansızlık içinde sonuçlandırır.
  
• Alışılmış konular dışındaki başvuruları ve olası etik sorunlarını değerlendirir ve sonuçlandırır.
  

İnşaat Mühendisleri Odası’nın Görevleri ve Etik Sorumlulukları

• İnşaat Mühendisleri Odası meslek etiği kurallarını tüm çalışmalarında titizlikle uygular.
  
• Her dönemin İMO Yönetim Kurulu o dönemin Teknik Dergi Yayın Kurulu’nu belirler.
  
• Yönetim Kurulu Yayın Kurulu’nun politika değişikliği önerilerini değerlendirir.
  
• Yönetim Kurulu Teknik Dergi’nin yönetsel ve parasal gereksinimlerini değerlendirir.