AHMET MİTHAT EFENDİ’NİN “KARNAVAL”, “HENÜZ 17 YAŞINDA” ve “VAH” ROMANLARINDA BATI MEDENİYETİ ELEŞTİRİSİ

Yıl 2016, , 0 - 0, 15.03.2016

Mehmet Özdemir Ümit Yegen

https://doi.org/10.7884/teke.619

Öz

lanlarında göstermiş olduğu değişme ve gelişmelerle Türk milletinin hayatında önemli bir yere sahiptir. Bu dönemde Osmanlı toplumu, devletin Batılılaşma çabaları doğrultusunda derin değişimler yaşamıştır. Batılılaşma ile gelen yeni hayat tarzı, mevcut Osmanlı toplum yapısını olumsuz yönde etkilemeye başlamıştır. Bunun yanında toplumun kendi bünyesindeki sosyal aksaklıklar da sosyal yapının hasar görmesine neden olmuştur. Ahmet Mithat Efendi çoğu zaman, Osmanlı sosyal hayatı ile Avrupa sosyal hayatını karşılaştırarak tenkit etmiştir. Bu yaklaşım, okurun doğruyu ve yanlışı aynı anda değerlendirmesini sağlamaya çalışma olarak da ifade edilebilir. Kurmaca metinler olmasına rağmen Ahmet Mithat Efendi’nin romanları, Batı medeniyetine ait kavramların Osmanlı toplumundaki yansımalarını ve Türk toplumuna ait değerlerin Batı medeniyeti algısıyla nasıl değiştiğini göstermesi bakımından önem taşımaktadır. Bu bakımdan çalışmamızda Ahmet Mithat Efendi’nin, ağırlıklı olarak özellikle bu konuyu ele aldığı “Karnaval”, “Henüz 17 Yaşında” ve “Vah” adlı romanları, Batı medeniyetine yönelik eleştiriler açısından incelenmiştir. Böylece Ahmet Mithat Efendi’nin Batı medeniyetini algılama biçimi ve eleştirileri seçilen eserlerden yola çıkılarak tespit edilmeye çalışılmıştır.