Yıl 2014,
Cilt: 3 Sayı: 4, 71 - 74, 15.12.2014
Öz
In Kyrgyz Turkish grammar studies, some of the common elements with Mongolian are not included such as ‘ele’ preposition. This preposition, in Mongolian language, in some cases changes to ‘-la/-le’ and generalizes the meaning of the word. In this study, the origin and usage of this preposition will be evaluated by comparing its functions both in Kyrgyz Turkish and Mongolian language. It is concluded that this preposition is common for both languages and common elements that are not mentioned in any source
Anahtar Kelimeler
Kaynakça
- BARTHOLD, V. V. Kırgızlar, Tarihi Oçerk, Kırgızdar II. (çev. D. Süleymankulov).
- BERNŞTAM, A. N. Yenisey Kırgızdarınan Bizim Eraya Çeyin VI-X. Kılımlarda Koomduk Ekonomikalık Tüzülüşü, Kırgızdar II. (çev. M. Kocabekov).
- BİÇURİN, N. Y. Bayırkı Mezgilde Orto Aziyada Caşagan Elder Turaluu Maalımattardın Cıynagı, Kızgızdar-I.
- BLÄSING, U. (2013). Batalga’dan Çökelge’ye Anadolu Ağızlarındaki -alga/-elge Ekine Dair. Dil Araştırmaları, 13, 9-36.
- EREN, H. (2000). Türkçede Moğolca Kalıntılar [Claus Schönig, Mongolische Lenwörter im Westogusischen Wiesbaden, VI+210 Turcologica 47].
- ERGİN, M. (1970). Orhun Abideleri. İstanbul: Boğaziçi Yayınları.
- ERŞAHİN, S. (1999). Kırgızların İslamlaşması Üzerine Bazı Mülahazalar. Ankara Üniversitesi İlahiyat Fak. Dergisi, 39, 1.
- GABAIN, A. V. (1988). Eski Türkçenin Grameri. (çev. Mehmet Akalın). Ankara.
- GÜNGÖRDÜ, E. (2002). İsimden Fiil Türeten +çı-/+çi- Eki ve Gelişmiş Şekilleri. Gazi Eğitim Fakültesi Dergisi, 22, (3).
- KASAPOĞLU ÇENGEL, H. (2005). Kırgız Türkçesi Grameri-Ses ve Şekil Bilgisi. Ankara: Akçağ Yayınları.
- KORKMAZ, Z. (1988). Türkçe ile Moğolca Arasında Ortaklaşan Unsurlar ve Mogolcanın Türk Dili Araştırmalarındaki Yeri. Ankara: TDAY-B.
- KUDAYBERGENOV, S. ve TURSUNOV, A. (1980). Kırgız Adabiy Tilinin Grammatikası, Fonetika cana Morfologiya. Frunze.
- OROZBAYEVA, B. Ö. (2000). Kırgız Tilindegi Kurandı Müçölör, Söz Kuramı. Bişkek.
- OROZBAYEVA, B. Ö. ve KUDAYBERGENOV, S. (1964). Kırgız Tilinin Grammatikası, Morfologiya. Frunze, 105.
- POPPE, N. (1992). Moğol Yazı Dilinin Grameri. (çev. Günay Karaağaç). İzmir: Ege Üniversitesi Basımevi.
- SEREBRENIKOV, B. A. ve GADJIYEVA, N. Z. (2011). Türk Yazı Dillerinin Karşılaştırmalı Tarihî Grameri. (çev. Tevfik Hacıyev, Mustafa Öner). Ankara.
- TEKİN, T. (1988). Orhon Yazıtları. Ankara: Türk Dil Kurumu Yayınları.
- TEKİN, T. (2000). Orhun Türkçesi Grameri. Ankara: Simurg Yayınları.
- TIETZE, A. (2002). Tarihi ve Etimolojik Türkiye Türkçesi Lugatı. İstanbul: Simurg Yayınları.
- TURSUNOV, A. (1980). Kırgız Adabiy Tilinin Grammatikası, Fonetika cana Morfologiya. Frunze,
- VERBITSKIY, V. (1887). Slovar’ Altayskogo i Aladagskogo Nareçiy Tyurskogo Yazıka. Kazan.
- YUDAHİN, K. K. (1998). Kırgız Sözlüğü. (çev. Abdullah Taymas). Ankara: Ankara Üniversitesi Basımevi.
Yıl 2014,
Cilt: 3 Sayı: 4, 71 - 74, 15.12.2014
Öz
Kırgız Türkçesindeki Moğolca ortak unsurların bir kısmı Kırgız gramerlerinde belirtildiği halde, bazılarına yer verilmemiştir. Bu eklerden biri ‘ele’ edatıdır. Moğolcada bazı durumlarda ‘la’/ ‘le’ye değişen bu edat, ilgili kelimeden sonra gelerek, nitelediği kelimenin anlamını genelleştirmektedir. Çalışmada bu edatın Kırgız Türkçesindeki işlevleri ile Moğolcadaki işlevleri mukayese edilmiş ve hiçbir kaynakta Moğolcayla ortak unsur olduğu belirtilmeyen bu ekin ortaklığı tespit edilmiştir.
Anahtar Kelimeler
Kaynakça
- BARTHOLD, V. V. Kırgızlar, Tarihi Oçerk, Kırgızdar II. (çev. D. Süleymankulov).
- BERNŞTAM, A. N. Yenisey Kırgızdarınan Bizim Eraya Çeyin VI-X. Kılımlarda Koomduk Ekonomikalık Tüzülüşü, Kırgızdar II. (çev. M. Kocabekov).
- BİÇURİN, N. Y. Bayırkı Mezgilde Orto Aziyada Caşagan Elder Turaluu Maalımattardın Cıynagı, Kızgızdar-I.
- BLÄSING, U. (2013). Batalga’dan Çökelge’ye Anadolu Ağızlarındaki -alga/-elge Ekine Dair. Dil Araştırmaları, 13, 9-36.
- EREN, H. (2000). Türkçede Moğolca Kalıntılar [Claus Schönig, Mongolische Lenwörter im Westogusischen Wiesbaden, VI+210 Turcologica 47].
- ERGİN, M. (1970). Orhun Abideleri. İstanbul: Boğaziçi Yayınları.
- ERŞAHİN, S. (1999). Kırgızların İslamlaşması Üzerine Bazı Mülahazalar. Ankara Üniversitesi İlahiyat Fak. Dergisi, 39, 1.
- GABAIN, A. V. (1988). Eski Türkçenin Grameri. (çev. Mehmet Akalın). Ankara.
- GÜNGÖRDÜ, E. (2002). İsimden Fiil Türeten +çı-/+çi- Eki ve Gelişmiş Şekilleri. Gazi Eğitim Fakültesi Dergisi, 22, (3).
- KASAPOĞLU ÇENGEL, H. (2005). Kırgız Türkçesi Grameri-Ses ve Şekil Bilgisi. Ankara: Akçağ Yayınları.
- KORKMAZ, Z. (1988). Türkçe ile Moğolca Arasında Ortaklaşan Unsurlar ve Mogolcanın Türk Dili Araştırmalarındaki Yeri. Ankara: TDAY-B.
- KUDAYBERGENOV, S. ve TURSUNOV, A. (1980). Kırgız Adabiy Tilinin Grammatikası, Fonetika cana Morfologiya. Frunze.
- OROZBAYEVA, B. Ö. (2000). Kırgız Tilindegi Kurandı Müçölör, Söz Kuramı. Bişkek.
- OROZBAYEVA, B. Ö. ve KUDAYBERGENOV, S. (1964). Kırgız Tilinin Grammatikası, Morfologiya. Frunze, 105.
- POPPE, N. (1992). Moğol Yazı Dilinin Grameri. (çev. Günay Karaağaç). İzmir: Ege Üniversitesi Basımevi.
- SEREBRENIKOV, B. A. ve GADJIYEVA, N. Z. (2011). Türk Yazı Dillerinin Karşılaştırmalı Tarihî Grameri. (çev. Tevfik Hacıyev, Mustafa Öner). Ankara.
- TEKİN, T. (1988). Orhon Yazıtları. Ankara: Türk Dil Kurumu Yayınları.
- TEKİN, T. (2000). Orhun Türkçesi Grameri. Ankara: Simurg Yayınları.
- TIETZE, A. (2002). Tarihi ve Etimolojik Türkiye Türkçesi Lugatı. İstanbul: Simurg Yayınları.
- TURSUNOV, A. (1980). Kırgız Adabiy Tilinin Grammatikası, Fonetika cana Morfologiya. Frunze,
- VERBITSKIY, V. (1887). Slovar’ Altayskogo i Aladagskogo Nareçiy Tyurskogo Yazıka. Kazan.
- YUDAHİN, K. K. (1998). Kırgız Sözlüğü. (çev. Abdullah Taymas). Ankara: Ankara Üniversitesi Basımevi.
Toplam 22 adet kaynakça vardır.
Ayrıntılar
| Birincil Dil | Türkçe |
|---|---|
| Bölüm | Makaleler |
| Yazarlar | |
| Yayımlanma Tarihi | 15 Aralık 2014 |
| Gönderilme Tarihi | 2 Şubat 2015 |
| Yayımlandığı Sayı | Yıl 2014 Cilt: 3 Sayı: 4 |
