RESEARCHING WORLD HERITAGE AHLAT SELJUQ CEMETERY AND CUPOLAS VIA LIDAR AND GEOPHYSICAL METHODS, SURFACE AND SUBSURFACE STRUCTURE MODELLING

Yıl 2017, Cilt: 6 Sayı: 1, 17 - 42, 15.03.2017

Mahmut Doğru Aydın Büyüksaraç Ercan Aksoy Recai Karahan Murat Yakar Yunus Levent Ekinci Alper Demirci Ali Ulvi Ahmet Suad Toprak

Öz

In this project, which is planned in two parts, it is probable that the tombs and tombs seen on the surface in the Ahlat Cemetery which is the World Heritage, as well as tombs with disappearance of surface traces over time, or fragments which are broken and buried under the surface. On the other hand, due to different burial techniques in the cemetery, underground structures or grave rooms can be found. The discovery of these traits and the conduct of such a research before the commencement of the Ahlat Cemetery will lead to the completion of the information and the speeding up of the work, and the proper planning before the excavation work will be made. In particular, underground connection between tombs, roads and so on. It will be possible to obtain information about the structures. For this purpose two different geophysical methods have been applied in the cemetery field as magnetic and locally. In addition, three dimensional terrestrial laser (Lidar) measurements were made in order to reveal the location of the foundations of the kümbets on the field, to define the kümbet architecture and to form a base for future restoration work.

Anahtar Kelimeler

Seljuks, Ahlat, Geophysical Methods, Lidar

DÜNYA MİRASI AHLAT SELÇUKLU MEZARLIĞI İLE KÜMBETLERİN LİDAR VE JEOFİZİK YÖNTEMLERLE ARAŞTIRILMASI, YÜZEY VE YÜZEYALTI YAPI MODELLEMESİ

Öz

Dünya mirası olan Ahlat Mezarlığı’nda yüzeyde görülen mezarlar ve Ģahidelerinin yanı sıra zaman içinde yüzeyde izleri kaybolmuĢ mezar yapıları ya da kırılarak yüzey altında gömülü hâle gelen Ģahide parçaları olması muhtemeldir. Diğer yandan mezarlık alanında farklı gömülme teknikleri nedeniyle yer altı yapıları ya da mezar odası niteliğinde yapılar bulunabilmektedir. Bu özelliklerin ortaya çıkarılması ve Ahlat Mezarlığı’nın ihyası öncesi böyle bir araĢtırmanın yapılması, bilgilerin tamamlanması ve çalıĢmaların hız kazanmasına yol açacak ve olası kazı çalıĢmaları öncesi doğru planlamanın yapılmasını sağlayacak; özellikle mezarlar arası yer altı bağlantısı, yol vb. yapılar hakkında bilgi edinilmesine imkân verecektir. Bu amaçla mezarlık alanında manyetik ve yer radarı olarak iki farklı jeofizik yöntem uygulaması yapılmıĢtır. Ayrıca kümbetlerin alanda bulunuĢ konumlamalarını ortaya koymak, kümbet mimarisini tanımlamak ve ileride yapılacak restorasyon çalıĢmalarına altlık oluĢturmak amacıyla üç boyutlu yersel lazer (Lidar) ölçüleri yapılmıĢtır.

Anahtar Kelimeler

Selçuklular, Ahlat, Jeofizik Yöntemler, Lidar

Kaynakça

• Ahmet Suad TOPRAK