TÜRKÇE ÖĞRETMENİ ADAYLARININ BÖLÜM VE MESLEKLERİYLE İLGİLİ TUTUM VE YETERLİKLERİ ÜZERİNE BİR ARAŞTIRMA (KTÜ ÖRNEĞİ)

Yıl 2017, Cilt: 6 Sayı: 3, 1630 - 1655, 15.09.2017

Bilal Kırımlı

Öz

Türkçe
öğretmenliği ülkenin resmi ve ortak eğitim, kültür ve sanat dilinin eğitim ve
öğretimini anayasal bir temelle yapmaya çalışan meslek grubudur ve dolayısıyla
da Türkiye için hayati bir önem taşır. Bu mesleği yapacak öğretmen adaylarının
meslekleriyle ilgili nasıl bir tutum ve yeterlik içinde olduklarının tespiti ve
ona göre yetiştirilmeleri elbette ki gereklidir. Bu çalışmada Türkçe öğretmen
adaylarının meslekleriyle ilgili tutumları ve yeterlikleri KTÜ Fatih Eğitim
Fakültesi Türkçe Eğitimi Bölümünde okuyan 4 sınıftan 227 öğrenci örnekleminde
araştırılmıştır. Bunun için Temizkan (2008), Acat ve Yenilmez (2004)in
çalışmalarından da istifade edilerek farklı bir anket formu geliştirilmiş, bu formda
öğrencilerin tutum ve yeterlikleri sadece onların bu konudaki kanaat ve
değerlendirmeleri ile değil doğrudan bilgi ve becerileriyle ilgili ipucu
verecek birkaç soru ile de tespit edilmeye çalışılmıştır. Araştırmada bütün
öğrencilerin Türkçe öğretmenliğine karşı olumlu tutum içinde oldukları, 1.
sınıfların diğer sınıflara nazaran, çok fazla anlamlı olmasa da, daha az olumlu
tutum taşıdıkları anlaşılmıştır. Ayrıca öğrencilerin çoğunluğunun KPSS’yi bütün
derslerden öncelikli gördüğü ve bilhassa 4. sınıfların yeterlik sorgulamasında
bu sınav sürecinin onların yeterlik düzeylerini olumsuz etkilediğinin ipuçları
olabilecek sonuçlar tespit edilmiştir. Öğrencilerin yeterlikleriyle ilgili
dolaylı veri olabilecek algılarında çoğunlukla iyi veya yüksek düzeyde sonuçlar
çıksa da doğrudan bilgi ve becerilerini ölçme amaçlı sorulara verdikleri
cevaplara göre yeterli oldukları söylenemez. Sonuç olarak Türkçe öğretmeni
adayları mesleklerine karşı olumlu tutum içinde olduklarını ifade etmekteler,
fakat yeterlik açısından eksiklikleri bulunmaktadır. Türkçe öğretmeni
adaylarının çok daha iyi seviyelerde olmasını öğrencilerin seçildiği sınıf
seviyesinin ve bilhassa KPSS sürecinin olumsuz etkilediği düşünülmektedir.

Anahtar Kelimeler

Türkçe öğretmeni adayları, tutumlar ve yeterlikler, öğretmenlik

Kaynakça

• ACAT, B. ve YENİLMEZ, K. (2004). Eğitim Fakültesi Öğrencilerinin Öğretmenlik Mesleğine İlişkin Motivasyon Düzeyleri, Manas Sosyal Bilimler Dergisi, 12, 125-139. AÇIŞLI, S. ve KOLOMUÇ. A. (2012). Sınıf Öğretmeni Adaylarının Öğretmenlik Mesleğine Yönelik Tutumlarının İncelenmesi. Eğitim ve Öğretim Araştırmaları Dergisi, 2, 266-271.http://www.jret.org/FileUpload/ks281142/File/30.acisli.pdf, (E.T.: 22.03.2017). AKPINAR, E., YILDIZ, E. ve ERGİN. Ö. (2006). Fen Bilgisi Öğretmen Adaylarının Öğretmenlik Mesleğine Yönelik Tutumları. Buca Eğitim Fakültesi Dergisi, 19, 56-62. ARAS, S. ve SÖZEN, S. (2012). Türkiye, Finlandiya ve Güney Kore’de Öğretmen Yetiştirme Programlarının İncelenmesi, http://kongre.nigde.edu.tr/xufbmek/dosyalar/tam_metin/pdf/2527-31_05_2012-11_40_01.pdf, (E.T. 25.10.2016). ARSLAN, A. (2013). Türkçe Öğretmenleri ile Öğretmen Adaylarının Öğretmenlik Mesleğine Yönelik Tutumlarına İlişkin Karşılaştırmalı Bir Çalışma. Dumlupınar Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 36, 71-79. ATAV, E. ve SÖNMEZ, S. (2013). Öğretmen Adaylarının Kamu Personeli Seçme Sınavı (KPSS)na İlişkin Görüşleri. Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, Özel Sayı (1), 01-13 AYIK, A. ve ÖZTAŞ, Ö. (2014). Öğretmen Adaylarının Öğretmenlik Mesleğine Yönelik Tutumları ile Öğretme Motivasyonları Arasındaki İlişki. Eğitim Bilimleri Araştırmaları Dergisi, 4(1), 25-43. AYKAÇ, N., KABARAN, H. ve BİLGİN, H. (2014). Türkiye’de ve Bazı Avrupa Birliği Ülkelerindeki Öğretmen Yetiştirme Uygulamalarının Karşılaştırılmalı Olarak İncelenmesi, Turkish Studies, 9(3), 279-292. BAŞARAN, M. ve DEDEOĞLU ORHUN, B. (2013) Öğretmen Adaylarının Mesleğe İlişkin Motivasyonlarını Etkileyen Faktörler. İnönü Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 14(3), 134-151. BAŞTÜRK, R. (2007), Kamu Personeli Seçme Sınavına Hazırlanan Öğretmen Adaylarının Sınav Kaygı Düzeylerinin İncelenmesi. Fırat Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 17(2), 163-176. BATUR, Z. ve BALCI, S. (2013). Türkçe Öğretmen Adaylarının Pedagojik Alan Bilgilerinin İncelenmesi. Adıyaman Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi Türkçenin Eğitimi Öğretimi Özel Sayısı, 11, 21-43. BULUT, İ. (2009). Öğretmen Adaylarının Öğretmenlik Mesleğine İlişkin Tutumlarının Değerlendirilmesi (Dicle Ve Fırat Üniversitesi Örneği). Dicle Üniversitesi Ziya Gökalp Eğitim Fakültesi Dergisi, 14, 13-24, (E.T.: 25.02.2017). ÇEPNİ, S. (2009). Araştırma ve Proje Çalışmalarına Giriş, Trabzon. ÇETİNKAYA, Z. (2009), Türkçe Öğretmen Adaylarının Öğretmenlik Mesleğine İlişkin Tutumlarının Belirlenmesi. İlköğretim Online, 8(2), 298-305, http://ilkogretim-online.org.tr, (E.T.:22.05.2017). DEMİRCİOĞLU, E. ve ÖZDEMİR, M. (2014). Fen ve Edebiyat Fakültesi Öğrencilerinin Öğretmenlik Mesleğine Yönelik Tutumlarının Çeşitli Değişkenlere Göre İncelenmesi. Mersin Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 3, 110 – 122. ENGİN, G. ve KOÇ, G. Ç. (2014). Öğretmen Adaylarının Öğretmenlik Mesleğine Yönelik Tutumları. Türkiye Sosyal Araştırmalar Dergisi, 2, 153-167. FUDLELMULA, F. K. (2013). Öğretmen Adaylarının Öğretmenlik Mesleğine Yönelik Tutumları. Turkish Journal of Education, 2(4), 55-63. GÜNDOĞDU, K., ÇİMEN, N. ve TURAN, S. (2008). Öğretmen Adaylarının Kamu Personeli Seçme Sınavına (KPSS) İlişkin Görüşleri. Ahi Evran Üniversitesi Kırşehir Eğitim Fakültesi Dergisi (KEFAD), 9(2), 35-43. İNAN, S. (2010). Bari Öğretmen Olsun!. http://www.radikal.com.tr/radikal2/bari-ogretmen-olsun-1029979/ (E.T.: 21.03.2017). İPEK, C., KAHVECİ, GÖKHAN ve CAMADAN, F. (2015). Sınıf Öğretmeni Adaylarının Öğretmenlik Mesleğine ve Okul Yöneticiliğine Yönelik Tutumlar. Kastamonu Eğitim Dergisi, 23(1), 211-226. KANA, F. (2015). Türkçe Öğretmeni Adaylarının Motivasyonel, Bilişsel ve Bilişüstü Yeterlikleri. Uluslararası Eğitim Bilimleri Dergisi, 2(4), 395-407. KARADAĞ, R. (2011). Türkçe Öğretmeni Adaylarının Öğretmenlik Mesleğine İlişkin Tutumları ve Öğretmenlik Mesleğini Tercih Nedenleri. e-Journal of New World Sciences Academy, 7(2), (E.T.: 22.02.2017). KARASAR, N.(2015). Bilimsel Araştırma Yöntemleri, Ankara: Nobel. KARATEKİN, K., MEREY, Z. ve KEÇE, M. (2015). Sosyal Bilgiler Öğretmen Adaylarının Öğretmenlik Mesleğine Yönelik Tutumları. YYÜ Eğitim Fakültesi Dergisi, 12(1), 70-96. http://efdergi.yyu.edu.tr, (E.T.: 22.03.2017). ODABAŞ, H. (2008). Üniversite Öğrencilerinin Okuma Alışkanlığı: Ankara Üniversitesi Örneği. Bilgi Dünyası, 9(2), 431-465 ÖZDER, H., KONEDRALI, G. ve PERKAN ZEKİ, C. (2010). Öğretmen Adaylarının Öğretmenlik Mesleğine Yönelik Tutumlarının Çeşitli Değişkenler Açısından İncelenmesi. Kuram ve Uygulamada Eğitim Yönetimi, 16(2), 253-275. ÖZSARI, İ. (2008). Eğitim Fakültesi Son Sınıf Öğrencilerinin KPSS Merkezi Sınavı Odaklı Gelecek Kaygıları ve Mesleki Beklentileri. Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, İstanbul: İstanbul Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü. SADİOĞLU, Ö. ve ONUR SEZER, G. (2016). KPSS’ye Girecek Sınıf Öğretmeni Adaylarının Sınav Kaygıları ile Öz Duyarlık Düzeyleri Arasındaki İlişkinin Cinsiyet ve KPSS’ye Hazırlanma Durumlarına Göre İncelenmesi. Adıyaman Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 22, 223-244. SAĞLAM, A. (2008). Müzik Öğretmenliği Bölümü Öğrencilerinin Öğretmenlik Mesleğine Yönelik Tutumları. Yüzüncü Yıl Üniversitesi, Eğitim Fakültesi Dergisi. 5(1), 59-69. SÜNGÜ, H. (2012). Bazı OECD Ülkelerindeki Öğretmen Maaşlarının Karşılaştırmalı Bir Analizi. 21. Yüzyılda Eğitim ve Toplum, 1(2), 21-45. TEMİZKAN, M. (2008). Türkçe Öğretmeni Adaylarının Öğretmenlik Mesleğine Yönelik Tutumları Üzerine Bir Araştırma. Türk Eğitim Bilimleri Dergisi, 6(3), 461-486. ÜLPER, H. ve BAĞCI, H. (2012). Türkçe Öğretmeni Adaylarının Öğretmenlik Mesleğine Dönük Öz Yeterlik Algıları. Turkish Studies, 7(2), 1115-1131.