PISA 2015 TÜRKİYE SONUÇLARINA GÖRE SOSYOEKONOMİK FAKTÖRLER İLE OKUMA BECERİLERİ ARASINDAKİ İLİŞKİLER

Yıl 2018, Cilt: 7 Sayı: 2, 1239 - 1252, 15.06.2018

Pakize Urfalı Dadandı , İbrahim Dadandı Fatih Koca

Öz

Bu çalışmada PISA 2015 Türkiye
sonuçlarına göre sosyoekonomik faktörler ile okuma becerileri arasındaki
ilişkilerin incelenmesi amaçlanmıştır. Araştırma PISA 2015 Türkiye örnekleminde
yer alan 2501’i (%50.4) kız, 2462’si (%49.6) erkek olmak üzere toplam 4963
öğrenciden elde edilen verilerle gerçekleştirilmiştir. Veri analiz teknikleri
olarak Pearson Momentler Çarpımı Korelasyon Katsayısı, Çoklu Regresyon Analizi
ve Tek Yönlü Varyans Analizi (ANOVA) kullanılmıştır. Araştırmanın sonuçlarına
göre, öğrencilerin ebeveynlerinin mesleki statüleri, ailelerinin kültürel
kaynakları ve evlerindeki BİT kaynakları okuma becerilerini anlamlı düzeyde
açıklamaktadır. Buna karşın ailenin maddi kaynakları ve evdeki eğitim
kaynakları okuma becerisinin anlamlı yordayıcıları değildir. Bunların yanı sıra
öğrencilerin okuma becerileri annelerinin ve babalarının eğitim düzeyleri ile
evlerindeki kitap sayılarına bağlı olarak anlamlı düzeyde farklılaşmaktadır.

Anahtar Kelimeler

PISA 2015, okuma becerileri, sosyoekonomik faktörler

Kaynakça

• AIKENS, N. L. and BARBARIN, O. (2008). Socioeconomic Differences in Reading Trajectories: the Contribution of Family, Neighbourhood and School Contexts. Journal of Educational Psychology, 100(2), 235–251.
• AKBAŞLI, S., ŞAHİN, M. ve YAYKIRAN, Z. (2016). The Effect of Reading Comprehension on the Performance in Science and Mathematics. Journal of Education and Practice, 7(16), 108-121.
• AKYOL, H. (2013). Programa Uygun Türkçe Öğretim Yöntemleri (6. Baskı). Ankara: PegemA.
• BAŞTUĞ, M. ve KESKİN, H. K. (2012). Akıcı Okuma Becerileri İle Anlama Düzeyleri (Basit ve Çıkarımsal) Arasındaki İlişki. Ahi Evran Üniversitesi Kırşehir Eğitim Fakültesi Dergisi, 13(3), 227-244.
• BAYAT, N., ŞEKERCİOĞLU, G. ve BAKIR, S. (2014). Okuduğunu Anlama ve Fen Başarısı Arasındaki İlişkinin Belirlenmesi. Eğitim ve Bilim, 39(176), 457-466.
• BAYDIK, B. (2011). Okuma Güçlüğü Olan Öğrencilerin Üstbilişsel Okuma Stratejilerini Kullanımı ve Öğretmenlerinin Okuduğunu Anlama Öğretim Uygulamalarının İncelenmesi. Eğitim ve Bilim, 36(162), 301-319.
• BAYDIK, B., ERGÜL, C. ve KUDRET, Z. B. (2012). Okuma Güçlüğü Olan Öğrencilerin Okuma Akıcılığı Sorunları ve Öğretmenlerinin Bu Sorunlara Yönelik Öğretim Uygulamaları. İlköğretim Online, 11(3), 778-789.
• BRADLEY R. H. and CORWYN R. F. (2002). Socioeconomic Status and Child Development. Annual Review of Psychology, 53, 371–399.
• BÜYÜKÖZTÜRK, Ş. (2005). Sosyal Bilimler İçin Veri Analizi El Kitabı: İstatistik, Araştırma Deseni, SPSS Uygulamaları ve Yorum (5. Baskı). Ankara: PegemA.
• BÜYÜKÖZTÜRK, Ş., KILIÇ-ÇAKMAK, E., AKGÜN, Ö. E., KARADENİZ, Ş. ve DEMİREL, F. (2014). Bilimsel Araştırma Yöntemleri (17. Baskı). Ankara: PegemA.
• CALHOON, M. B. (2005). Effects of A Peer-Mediated Phonological Skill and Reading Comprehension Program on Reading Skill Acquisition for Middle School Students With Reading Disabilities. Journal of Learning Disabilities, 38, 424-433.
• CAN, R., TÜRKYİLMAZ, M. ve KARADENİZ, A. (2015). Ergenlik Dönemi Öğrencilerinin Okuma Alışkanlıkları. Ahi Evran Üniversitesi Kırşehir Eğitim Fakültesi Dergisi, 11(3), 1-21.
• CHIU, M. M. and CHOW, B. W. Y. (2015). Classmate Characteristics and Student Achievement in 33 Countries: Classmates’ Past Achievement, Family Socioeconomic Status, Educational Resources, and Attitudes Toward Reading. Journal of Educational Psychology, 107(1), 152-169.
• CLARK, C. and DOUGLAS, J. (2011). Young People’s Reading and Writing: An in-Depth Study Focusing on Enjoyment, Behaviour, Attitudes and Attainment. London: National Literacy Trust.
• CONSTANTINO, R. (2005). Print Environments Between High and Low Socioeconomic Status Communities. Teacher Librarian, 32(3), 22–25.
• COŞKUN, E. (2003). Çeşitli Değişkenlere Göre Lise Öğrencilerinin Etkili Okuma Becerileri ve Bazı Öneriler. Türklük Bilimi Araştırmaları, 13(13), 101-130.
• CROWE, E. C., CONNOR, C. M. and PETSCHER, Y. (2009). Examining the Core: Relations Among Reading Curricula, Poverty, and First Through Third Grade Reading Achievement. Journal of School Psychology, 47(3), 187-214.
• CULLINAN, B. E. (2000). Independent Reading and School Achievement. School Library Media Research, 3(3), 1-24.
• ÇELENK, S. ve ÇALIŞKAN, M. (2004). Bazı Sosyoekonomik Faktörlerin Okuduğunu Anlama Başarısına Etkisinin İncelenmesi. Çağdaş Eğitim Dergisi, 309, 24-33.
• ÇİFTÇİ, Ö. ve TEMİZYÜREK, F. (2008). İlköğretim 5. Sınıf Öğrencilerinin Okuduğunu Anlama Becerilerinin Ölçülmesi. Mustafa Kemal Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 5(9), 109-129.
• DAĞ, N. (2010). Okuma Güçlüğünün Giderilmesinde 3p Metodu ile Boşluk Tamamlama (Cloze) Tekniğinin Kullanımı Üzerine Bir Çalışma. Ankara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Fakültesi Özel Eğitim Dergisi, 11(01), 63-74.
• DEARING, E., MCCARTNEY, K. and TAYLOR, B. A. (2009). Does Higher Quality Early Child Care Promote Low‐Income Children’s Math and Reading Achievement in Middle Childhood? Child Development, 80(5), 1329-1349.
• ENTWISLE, D. and ASTONE, N. M. (1994). Some Practical Guidelines for Measuring Youth's Race/Ethnicity and Socioeconomic Status. Child Development, 65(6), 1521–1540.
• FEITELSON, D. and GOLDSTEİN, Z. (1986). Patterns Of Book Ownership and Reading to Young Children in Israeli School-Oriented and Nonschool-Oriented Families. The Reading Teacher, 39(9), 924-930.
• FRAENKEL, J. R. and WALLEN, N. E. (2009). How to Desing and Evaluate Research in Education (7rd Ed.). New York: McGraw-Hill.
• GÜLLEROĞLU, H. D., BİLİCAN-DEMİR, S. B. ve DEMİRTAŞLI, N. (2014). Türk Öğrencilerinin PISA 2003-2006-2009 Dönemlerindeki Okuma Becerilerini Yordayan Sosyoekonomik ve Kültürel Değişkenlerin Araştırılması. Eğitim Bilimleri Fakültesi Dergisi, 47(2), 201-221.
• GÜNDÜZ, O. ve ŞİMŞEK, T. (2011). Anlama Teknikleri 1: Uygulamalı Okuma Eğitimi El Kitabı. Ankara: Grafiker.
• GÜNEŞ, F. (2013). Türkçe Öğretimi: Yaklaşımlar ve Modeller. Ankara: PegemA.
• GÜRSAKAL, S. (2012). PISA 2009 Öğrenci Başarı Düzeylerini Etkileyen Faktörlerin Değerlendirilmesi. Süleyman Demirel Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 17(1), 441-452.
• KASTBERG, D., CHAN, J. Y. and MURRAY, G. (2016). Performance of U.S. 15-Year-Old Students in Science, Reading, and Mathematics Literacy in an International Context: First Look At PISA 2015. Retrieved February 2, 2018 from http://nces.ed.gov/ pubsearch.
• KIM, J. S. and QUINN, D. M. (2013). The Effects of Summer Reading on Low-Income Children’s Literacy Achievement From Kindergarten to Grade 8: A Meta-Analysis of Classroom and Home Interventions. Review of Educational Research, 83(3), 386-431.
• KORAT, O. and SHAMIR, A. (2008). The Educational Electronic Book As A Tool for Supporting Children's Emergent Literacy in Low Versus Middle SES Groups. Computers & Education, 50, 110–124.
• KORAT, O., KLEIN, P. and SEGAL-DRORI, O. (2007). Maternal Mediation in Book Reading, Home Literacy Environment, and Children's Emergent Literacy: A Comparison Between Two Social Groups. Reading and Writing, 20, 361–398.
• KUTLU, Ö., YILDIRIM, Ö., BİLİCAN, S. ve KUMANDAŞ, H. (2011). İlköğretim 5. Sınıf Öğrencilerinin Okuduğunu Anlamada Başarılı Olup-Olmama Durumlarının Kestirilmesinde Etkili Olan Değişkenlerin İncelenmesi. Eğitimde ve Psikolojide Ölçme ve Değerlendirme Dergisi, 2(1), 132-139.
• LODICO, M. G., SPAULDING, D. T. and VOEGTLE, K. H. (2006). Methods in Educational Research: From Theory To Practice. San Francisco: Jossey-Bass.
• MEB. (2005). PISA 2003 Uluslararası Öğrenci Değerlendirme Projesi, Ulusal Nihai Rapor. Ankara: Eğitim Araştırma ve Geliştirme Dairesi Yayınları.
• MEB. (2015). PISA 2012 Araştırması Ulusal Nihai Rapor. Ankara: Eğitim Araştırma ve Geliştirme Dairesi Yayınları.
• MEB. (2016). Uluslararası Öğrenci Değerlendirme Programı, PISA 2015 Ulusal Raporu. Ankara: Eğitim Araştırma ve Geliştirme Dairesi Yayınları.
• MEYERS, L. S., GAMST, G. and GUARINO, A. J. (2006). Applied Multivariate Research: Design and Interpretation. Thousand Oaks: Sage.
• OECD. (2016). PISA 2015 Results in Focus. Retrieved February 5, 2018 from https://www.oecd.org/pisa/pisa-2015-results-in-focus.pdf
• OECD. (2017). PISA 2015 Technical Report. Retrieved February 5, 2018 from http://www.oecd.org/pisa/sitedocument/PISA-2015-technical-report-final.pdf
• OECD. (2018). PISA 2018 Stimulus Submission Guidelines: Reading Literacy. Retrieved 15 January, 2018 from https://www.oecd.org/pisa/pisaproducts/PISA-2018-Stimulus-Submission-Guidelines-Reading-Literacy.pdf
• ÖZMUTLU, P., GÜRLER, I., KAYMAK, H. ve DEMİR, Ö. (2014). Ortaokul Öğrencilerinin Eleştirel Okuma Becerilerinin Çeşitli Değişkenlere Göre İncelenmesi. Electronic Turkish Studies, 9(3), 1121-1133.
• SÉNÉCHAL, M. and LEFEVRE, J. A. (2014). Continuity And Change in The Home Literacy Environment as Predictors of Growth in Vocabulary and Reading. Child Development, 85(4), 1552-1568.
• SİDEKLİ, S. ve YANGIN, S. (2005). Okuma Güçlüğü Olan Öğrencilerin Okuma Becerilerinin Geliştirilmesine Yönelik Bir Uygulama. Atatürk Üniversitesi Kazım Karabekir Eğitim Fakültesi Dergisi, 11, 393-413.
• SMART, J. C. (Ed.) (2002). Higher Education: Handbook Of Theory And Research. Dordrecht: Kluwer.
• THOMSON, S., HİLLMAN, K. and DE BORTOLİ, L. (2013). A Teacher’s Guide To PISA Reading Literacy. Camberwell: ACER Press.
• VİLENİUS‐TUOHİMAA, P. M., AUNOLA, K. and NURMİ, J. E. (2008). The Association Between Mathematical Word Problems And Reading Comprehension. Educational Psychology, 28(4), 409-426.
• YILDIZ, M. (2013). Okuma Motivasyonu, Akıcı Okuma Ve Okuduğunu Anlamanın Beşinci Sınıf Öğrencilerinin Akademik Başarılarındaki Rolü. Turkish Studies, 8(4), 1461-1478.