OKULLARDA SOSYAL SERMAYE ÖLÇEĞİ: BİR ÖLÇEK GELİŞTİRME ÇALIŞMASI

Yıl 2018, Cilt: 7 Sayı: 4, 2721 - 2732, 15.12.2018

Mahmut Polatcan

Öz

Bu
araştırmada öğretmenlerin okullardaki sosyal sermayeye ilişkin algılarını
belirlemek amacıyla geçerli ve güvenilir bir ölçme aracı geliştirilmiştir.
Araştırmanın örneklemini, 2016-2017 eğitim öğretim yılında Ankara İli
Yenimahalle İlçesi’nde görev yapmakta olan 250 lise öğretmeni oluşturmaktadır. Araştırmanın
kapsam geçerliliği için uzman görüşlerinden yararlanılmıştır. Araştırmanın yapı
geçerliği için uygulanan Açımlayıcı Faktör Analizi (AFA) sonucunda ölçeğin
açıklamış olduğu varyans%64.83 olarak saptanmış ve 5 faktörden oluşan bir yapı
elde edilmiştir. AFA sonuçlarını doğrulamak amacıyla yapılan Doğrulayıcı Faktör
Analizi (DFA) sonuçlarına göre 5 faktörlü yapının uyum indekslerinin iyi
düzeyde olduğu tespit edilmiştir. Diğer taraftan okullarda sosyal sermaye
ölçeğinin güvenirlik analizi için Cronbach Alfa katsayısından yararlanılmış, ölçek
maddelerinin ayırt ediciliği için ise düzeltilmiş madde toplam korelasyonları
incelenmiş ve ölçeğin güvenilir ölçme aracı olduğu saptanmıştır. Sonuç olarak
okullarda sosyal sermaye ölçeğinin geçerli ve güvenilir bir ölme aracı olduğu
ifade edilebilir.

Anahtar Kelimeler

Sosyal sermaye, sosyal ağlar, okullar

Kaynakça

• Adler, P. S. ve Kwon, S. W. (2002). Socialcapital: Prospectsfor a newconcept. Academy of Management Review,27(1), 17-40.
• Balcı, A. (2013). Sosyal bilimlerde araştırma, yöntem, teknik ve ilkeler (10. Baskı). Ankara: Pegem Akademi.
• Bullen, P. andOnyx, J. (2000). Measuringsocialcapital in fivecommunities. Journalof AppliedBehaviorScience, 36(1), 23-42.
• Büyüköztürk, Ş. (2011). Sosyal bilimler için veri analizi el kitabı. Ankara: Pegem Akademi.
• Büyüköztürk, Ş., Kılıç-Çakmak, E., Akgün, Ö. E., Karadeniz, Ş. ve Demirel, F. (2014). Bilimsel araştırma yöntemi. Ankara: Pegem Akademi.
• Catts, R. ve Ozga, J. (2005). What is socialcapitaland how might it be used in Scotland'sschools? CentreforEducationalSociology, 36-39.
• Cohen, D. ve Prusak, L. (2001). Kavrayamadığımız zenginlik kuruluşların sosyal sermayesi (Çev. A. Kardam). İstanbul: Mess Yayınları.
• Coleman, J. S. (1988). Socialcapital in thecreation of humancapital. AmericanJournal of Sociology, 95-120.
• Çokluk, Ö., Şekercioğlu, G. ve Büyüköztürk, Ş. (2010). Sosyal bilimler için çok değişkenli istatistik: SPSS ve LISREL uygulamaları. Ankara: Pegem Akademi.
• Ekinci, A. (2008). Genel liselerdeki sosyal sermaye düzeyinin ÖSS başarısına etkisi. Yayınlanmamış Doktora Tezi, Elâzığ: Fırat Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.
• Ersözlü,A. (2008).Sosyalsermayeninortaöğretimkurumlarındagörev yapanöğretmenlerinişdoyumunaetkisi.Tokatiliörneği. Yayımlanmamış YüksekLisansTezi,Elâzığ: Fırat Üniversitesi Sosyal BilimlerEnstitüsü.
• Fukuyama, F. (2005). Güven: sosyal erdemler ve refahın yaratılması(Çev. L. Cinemre). İstanbul: Türkiye İş Bankası Kültür Yayınları.
• Galindo,C.,Sanders,M. veAbel,Y.(2017).Transformingeducationalexperiencesinlow-incomecommunities:aqualitativecasestudyofsocialcapitalinafull-servicecommunityschool.AmericanEducationalResearchJournal,54(1),140-163.
• Hanifan,L.J.(1916).Theruralschoolcommunitycenter.TheAnnalsoftheAmericanAcademy of PoliticalandSocialScience,67, 130-138.
• Harriss,J.veDeRenzio,P.(1997).Missinglink oranalyticallymissing?Theconceptof socialcapital.Journal of InternationalDevelopment,9(7),919-937.
• Jöreskog, K., G. veSörbom, D. (2000). LISREL 8: New statisticalfeatures. Scientific Software International.
• Kahraman,M. veSummak,M.S.(2016).Öğretmenlerinpsikolojiksermayeleriningeliştirilmesineyönelikbirkarmayöntemaraştırması.AkademikSosyalAraştırmalar Dergisi, 26, 482-504.
• Meier,A.(1999).Socialcapitalandschoolachievementamongadolescents.CenterforDemographyandEcology,University of Wisconsin-Madison.
• Moolenaar, N., M., Daly, A. J. veSleegers, P. J. (2011). Tieswithpotential: Social network structureandinnovativeclimate in Dutchschools. TeachersCollegeRecord,113(9), 1983-2017.
• Nahapiet, J. ve Ghoshal, S. (1998). Socialcapital, intellectualcapital, andtheorganizationaladvantage. Academy of Management Review,23(2), 242-266.
• Plagens, G.K. (2011).Socialcapitalandeducation:Implicationsforstudentandschoolperformance.EducationandCulture,27(1), 40-64.
• Putnam, R. D. (1995). Bowling alone: America'sdecliningsocialcapital. Journal of Democracy,6(1), 65-78.
• Rice J. K. veCroninger, R.G. (2005). Resource generation, reallocation, ordepletion: An analysis of ımpact of reconstitution on schoolcapacity. LeadershipandPolicy in Schools, 4(2), 73-103.
• Sümer, N. (2000). Yapısal eşitlik modelleri: Temel kavramlar ve örnek uygulamalar. Türk Psikoloji Yazıları, 3(6), 49-74.
• Takakura,M.,Hamabata,Y.,Ueji,M. veKurihara,A.(2014).Measurementofsocialcapitalatschoolandneighborhoodamongyoungpeople.JapanAssociationSchool Health, 10(1), 1-8.
• Töremen, F. (2002). Okullarda sosyal sermaye: Kavramsal bir çözümleme. Kuram ve Uygulamada Eğitim Yönetimi Dergisi,8(4), 556-573.
• Woolcock,M.(2001).Theplaceofsocialcapitalinunderstandingsocialandeconomicoutcomes.CanadianJournal of PolicyResearch,2(1), 11-17.