ÂŞIK ÖMER DİVANI’NA YENİ KATKILAR-III

Yıl 2020, Cilt: 9 Sayı: 1, 225 - 259, 15.03.2020

Metin Özarslan Hüseyin Aldemir

Öz

Zengin muhtevalarıyla Türk sözlü edebiyat geleneğinin -özellikle âşıklık geleneğinin- en önemli yazılı kaynaklarından olan el yazması cönkler sayesinde şimdiye kadar adı duyulmamış âşıklar / şairler gün yüzüne çıkarılırken bilinen âşıkların / şairlerin şiirlerinin varyantlarına da ulaşılmaktadır. Bu çalışmada da “06 Mil Yz Cönk 51” yer numarasıyla kayıtlı bulunan Hâfız Halil İbrahim Efendi Cöngü adlı cönkte 17. yüzyılın görkemli âşıklarından Âşık Ömer’in yayımlanmış olan mürettep divanında yer almayan başka şiirler tespit edilmiştir. Söz konusu cönkte tespit edilen ve Âşık Ömer Divanı’nda yer almayan 30 yeni şiirle Âşık Ömer’in yayımlanmış divanına yönelik olarak daha önce yapılan katkılara bir katkı daha eklenmiştir.

Anahtar Kelimeler

Âşık Ömer, divan, âşık tarzı şiir, cönk, varyantlaşma, yazılı kültür ortamı

Kaynakça

• Aldemir, H. (2019). Hâfız Halil İbrahim Efendi cöngü üzerine mukayeseli bir inceleme. Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi. Ankara: Hacettepe Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.
• Cönk, 06 Mil Yz Cönk 51, Ankara: Millî Kütüphane, Yazma Eserler Koleksiyonu.
• Cunbur, M. (1974). Folklor araştırmalarında cönklerin yeri. I. Uluslararası Türk Folkloru Semineri Bildirileri, Ankara: Başbakanlık Basımevi, 69-73.
• Çavdar, Y. (2017). Fransa millî kütüphanesindeki cönklerde Âşık Ömer adına kayıtlı şiirler. Selçuk Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Dergisi, 37, 387-406.
• Çobanoğlu, Ö. (2000). Âşık tarzı kültür geleneği ve destan türü. Ankara: Akçağ Yayınları.
• Elçin, Ş. (1959). Cönkler ve mecmualar üzerine. Türk Yurdu, 8(278), 22.
• Elçin, Ş. (1987). Âşık Ömer. Ankara: Kültür ve Turizm Bakanlığı Yayınları.
• Ergun, S. N. (1935). Âşık Ömer-hayatı ve şiirleri. İstanbul: Semih Lütfi Matbaa ve Kitabevi.
• Gökyay, O. Ş. (1984). Cönkler üzerine. Folklor ve Etnografya Araştırmaları. İstanbul: Anadolu Sanat Yayınları.
• Karasoy, Y. ve O. Yavuz (2003). 17. Yüzyıl Saz Şairi Âşık Ömer Üzerine Bazı Mülahazalar. Türkiyat Araştırmaları Dergisi (Prof. Dr. Ahmet Bican Ercilasun’a Armağan), 13, 177-215.
• Karasoy, Y. ve O. Yavuz (2010). Âşık Ömer divanı. Konya: Selçuk Üniversitesi BAP Yayını.
• Karasoy, Y. ve O. Yavuz (2017). Âşık Ömer divanı’na katkılar-I. Türklük Bilimi Araştırmaları, 41, 157-194.
• Köprülü, M. F. (1940). Türk saz şairleri antolojisi V Âşık Ömer. İstanbul: Kanaat Kitabevi.
• Köprülü, M. F. (1962). Türk saz şairleri. Ankara: Millî Kültür Yayınları.
• Köprülü, M. F. (2012). Edebiyat araştırmaları 1. (5. Baskı). Ankara: Akçağ Yayınları.
• Ong, W. J. (1995). Sözlü ve yazılı kültür - sözün teknolojileşmesi. (Sema Postacıoğlu Banon). İstanbul: Metis Yayıncılık.
• Özarslan, M. (1996). Türk halk şiirinde aruzlu türler üzerine bazı dikkatler. Folkloristik: Prof. Dr. Umay Günay Armağanı, (haz. Ö. Çobanoğlu ve M. Özarslan). Ankara: Feryal Matbaacılık.
• Özarslan, M. (2001), Erzurum âşıklık geleneği. Ankara: Akçağ Yayınları.
• Uraz, M. (1977). Cönkler ve sefineler. Türk Folklor Araştırmaları, (29, 17)337, 8057-859.
• Ülkütaşır, M. Ş. (1967). Halk edebiyatı araştırmalarında cönklerin değeri. Türk Kültürü, 60, 905-907.