KONUŞMA TUTUMUNUN KONUŞMA BAŞARIMINI YORDAMA GÜCÜ

Yıl 2021, Cilt: 10 Sayı: 4, 1477 - 1492, 15.12.2021

Onur Dölek

Öz

Bu araştırma, Türkçe öğretmeni adaylarının konuşma tutumları ile konuşma başarımları arasında bir ilişki olup olmadığını belirlemek amacıyla gerçekleştirilmiştir. İlişkisel tarama modelinde desenlenen araştırmanın çalışma grubunu 108 Türkçe öğretmeni adayı oluşturmuştur. Araştırmanın verileri, “Konuşma Tutum Ölçeği” ve “Konuşma Başarımı Derecelendirme Ölçeği” ile elde edilmiştir. Verilerin çözümlenmesinde t-testi, Pearson korelasyon ve doğrusal regresyon analizinden yararlanılmıştır. Araştırmada, (a) konuşma tutumu ile konuşma başarımı ve konuşmanın “söyleyiş”, “akıcılık”, “içerik” ve “dil yetkinliği” alt boyutları arasında orta düzeyde pozitif yönlü anlamlı ilişkiler olduğu; (b) konuşma tutumunun konuşma başarımındaki değişimin %14.2’sini açıkladığı ve konuşma başarımını anlamlı bir biçimde yordadığı; (c) konuşma tutumu ile konuşma başarımının “sözsüz iletişim” alt boyutu arasında istatistiksel olarak anlamlı bir ilişki olmadığı; (d) konuşma tutumunun cinsiyet değişkenine göre anlamlı farklılık göstermediği bulgularına ulaşılmıştır. Küçük yaşlardan başlayarak öğrencilerin eğlenceli konuşma etkinlikleri ile buluşturulması, konuşmalarına yönelik yapıcı dönütler verilmesi ve giderek büyüyen topluluklar önünde konuşmalarının sağlanması olumlu konuşma tutumu geliştirme sürecine önemli katkılar sunabilir.

Anahtar Kelimeler

Konuşma, tutum, yordama

Kaynakça

• Adler, R., Rosenfeld, L. ve Proctor, R. (2001). Interplay: The porocess of interpersonal communicating. 2. Baskı, Forth Worth, TX: Hrourt.
• Ahmad, S. ve Rozimela, Y. (2013). Teachıng speaking by using mini musical drama to improve senior high school students’speaking perfomance. Journal of English Language Teaching, 2(1), 334-345.
• Al-Mukdad, S. (2021). The cause of speaking anxiety of pre-intermediate EFL learners and its effects on their oral performance. Theory and Practice in Language Studies, 11(5), 580-585.
• Alyılmaz, S. ve Alyılmaz, C. (2018). Ağız bilimi çalışmalarının türkçe öğretimi açısından önemi, Türk Dünyası Dil ve Edebiyat Dergisi, 45, 1-34.
• Arslan, A. (2006). Bilgisayar destekli eğitim yapmaya ilişkin tutum ölçeği. Yüzüncü Yıl Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 3(2), 24-33.
• Asakereh, A. ve Dehghannezhad, M. (2015). Student satisfaction with EFL speaking classes: Relating speaking self-efficacy and skills achievement. Issues in Educational Research, 25(4), 345-363.
• Aykaç, M. ve Çetinkaya, G. (2013). Yaratıcı drama etkinliklerinin Türkçe öğretmen adaylarının konuşma becerilerine etkisi. Turkish Studies - International Periodical For The Languages, Literature and History of Turkish or Turkic, 8(9), 671-682.
• Bartram, B. (2010). Attitudes to modern foreign language learning. London, UK: Continuum.
• Başaran, M. ve Ateş, S. (2009). İlköğretim beşinci sınıf öğrencilerinin okumaya ilişkin tutumlarının incelenmesi. GÜ Gazi Eğitim Fakültesi Dergisi, 29(1), 73-92.
• Bay, T. ve Macpherson, D. (1998). Change your attitude: Creating success one thought at a time. The Career Press Inc.
• Beatty, M. J., Forst, E. C. ve Stewart, R. A. (1986). Communication apprehension and motivation as predictors of public speaking duration. Communication Education, 35(2), 143-146.
• Bisman, C. (2004). Social work values: The moral code of the profession. British Journal of Social Work, 34(1), 109-123.
• Bloodstein, O. (1995). A handbook on stuttering (5th ed.). San Diego, CA: Singular Publishing.
• Büyüköztürk, Ş., Kılıç Çakmak, E., Akgün, Ö., E., Karadeniz, Ş. ve Demirel F. (2016). Bilimsel araştırma yöntemleri. 21. Baskı, Ankara: Pegem Akademi.
• Bygate, M. (1987). Speaking. New York: Oxford University Press.
• Çakıcı, D. (2005). Ön örgütleyicilerin okumaya yönelik tutum ve okuduğunu anlama üzerindeki etkileri. Yayımlanmamış Doktora Tezi, İzmir: Dokuz Eylül Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü.
• Cole, D., Ellis, C., Mason, B., Meed, J., Record, D., Rosetti, A. ve Willcocks, G. (2007). Teaching speaking and listening: A toolkit for practitioners. Bristol: Portishead Press.
• Doğan, Y. (2009). Konuşma becerisinin geliştirilmesine yönelik etkinlik önerileri. Türk Eğitim Bilimleri Dergisi, 7(1), 185-204.
• Dölek, O. (2021). Konuşma başarımının ve konuşmanın duyuşsal niteliklerinin kültürel sermaye açısından incelenmesi. Yayımlanmamış Doktora Tezi, Bolu: Bolu Abant İzzet Baysal Üniversitesi Lisansüstü Eğitim Enstitüsü.
• Fraenkel, J. R, Hyun, H. H. ve Wallen, N. E. (2012). How to design and evaluate research in education (8th Ed.). New York: McGraw Hill.
• Göçer, A. (2016). Türkçe öğretmeni adaylarının yazma becerisine karşı tutumlarının bazı değişkenler açısından incelenmesi. Kastamonu Eğitim Dergisi, 25(3), 1025-1038.
• Gölpınar, Ş., Hamzadayı, E. ve Bayat, N. (2018). Konuşma kaygı düzeyi ile konuşma başarımı arasındaki ilişki. Dil Eğitimi ve Araştırmaları Dergisi, 4(2), 75-85.
• Gömleksız, M. N. ve Kan, A. Ü. (2012). Eğitimde duyuşsal boyut ve duyuşsal öğrenme. Electronic Turkish Studies, 7(1), 1159-1177.
• Good, C. V. (1973). Dictionary of education. New York: McGraw- Hill Book Company.
• Guebba, B. (2020). The correlation between moroccan EFL learners' attitudes towards speaking in the classroom and their speaking proficiency. International Journal of Linguistics and Translation Studies, 1(3), 58-80.
• Guitar, B. (1979). A response to Ingham’s critique. Journal of Speech and Hearing Disorders, 44, 400-403.
• Hamzadayı, E. (2019). Konuşmaya ilişkin duyuşsal nitelikler. Gökhan Çetinkaya (Ed.), Konuşma ve eğitimi içinde (ss. 89-104). Ankara: Pegem Akademi.
• Hamzadayı, E. ve Dölek, O. (2017). Konuşma becerisinin değerlendirilmesinde Türkçe öğretmenlerinin yaklaşımları. Dil Eğitimi ve Araştırmaları Dergisi, 3(3), 135-151.
• Hogg, M. A. ve Vaughan, G. M. (2010). Essentials of social psychology. London: Pearson Education.
• Hooper, D., Coughlan, J. ve Mullen, M. (2008). Evaluating model fit: A synthesis of the structural equation modelling literature. A. Brown (Ed.), 7th European conference on research methodology for business and management studies içinde (ss. 195-200). London: Academic Publishing Limited.
• Hyland, T. (2011). Mindfulness and learning: Celebrating the affective dimension of education. London: Springer.
• İşcan, A. (2015). İletişim, konuşma ve konuşmayla ilgili temel kavramlar. A. Şahin (Ed.), Konuşma eğitimi yöntemler ve teknikler içinde (ss. 1-27). Ankara: Pegem Akademi.
• Janene, T., Nicola, S. ve Vicki, B. (2013). First steps: Speaking and listening resource book. Department of Education WA.
• Karagöl, İ. ve Başbay, A. (2018). Tutum, kaygı ve İngilizce konuşma becerisi arasındaki ilişki. Kuramsal Eğitimbilim Dergisi, 11(4), 809-821.
• Karahan, B. (2015). Türkçe öğretmen adaylarının konuşma eğitimine yönelik tutumları (Kars ili örneği). e –Kafkas Eğitim Araştırmaları Dergisi, 2(1), 38-45.
• Karasar, N. (2006). Bilimsel araştırma yöntemi. Ankara: Nobel Yayınları.
• Kazazoğlu, S. (2013). Türkçe ve İngilizce derslerine yönelik tutumun akademik başarıya etkisi. Eğitim ve Bilim, 38(170), 294-307.
• Kemiksiz, Ö. (2016). Doğrudan öğretim modeliyle 5. sınıf öğrencilerinin konuşma becerilerinin geliştirilmesi. Yayımlanmamış Doktora Tezi, Çanakkale: Çanakkale Onsekiz Mart Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü,
• Kemiksiz, Ö. ve Güneş, F. (2017). Doğrudan öğretim modeline dayalı konuşma eğitiminin 5. sınıf öğrencilerinin konuşma becerilerine ve konuşma kaygılarına etkisi. Uluslararası Türkçe Edebiyat Kültür Eğitim Dergisi, 6(1), 384-405.
• Khameis, Mona. 2006. Using creative strategies to promote students’ speaking skill. Fujairah: Fujairah Women’s College.
• Kline, R. B. (2015). Principles and practice of structural equation modeling. New York: Guilford publications.
• Krauss, R. M. ve Chiu, C.-Y. (1998). Language and social behavior. D. T. Gilbert, S. T. Fiske ve G. Lindzey (Ed.), Handbook of social psychology içinde (ss. 41-88). New York: McGraw-Hill.
• Krauss, R. M. ve Chiu, C.-Y. (1998). Language and social behavior. D. T. Gilbert, S. T. Fiske ve G. Lindzey (Ed.), Handbook of social psychology içinde (ss. 41-88). New York: McGraw-Hill.
• Kurudayıoğlu, M. (2003). Konuşma eğimi ve konuşma becerisini geliştirmeye yönelik etkinlikler. Türklük Bilimi Araştırmaları, 13(13), 287-309.
• Kurudayıoğlu, M. (2013). Konuşma eğitimi. 2. Baskı, İstanbul: Kriter Yayınları.
• Kurudayıoğlu, M. ve Gociaoğlu, B. (2021). İkna edici konuşma becerisinin geliştirilmesinde Monroe’nun motive edilmiş dizisi tekniği. Ana Dili Eğitimi Dergisi, 9(2), 314-329.
• Kusnierek, A. (2015). Developing students’ speaking skills through role play. World scientific news, 7, 74-111.
• Lourdunathan, J. ve Menon, S. (2006). Developing speaking skills through interaction strategy training. The English Teacher, XXXIV, 1-18.
• Maden, S. (2011). Rol kartlarının konuşma eğitimindeki başarı ve tutum üzerine etkisi. Çankırı Karatekin Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 2(2), 23-38.
• Oroujlou, N. ve Vahedi, M. (2011). Motivation, attitude, and language learning. Procedia-Social and Behavioral Sciences, 29, 994-1000.
• Özçelik, N. ve Aydeniz, H. (2012). Yaratıcı drama yönteminin üniversite öğrencilerinin akademik başarılarına ve Fransızca konuşmaya yönelik tutumlarına etkisi. Atatürk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 16(2), 231-248.
• Pan, G., Zang, Y. ve Wu, D. (2010). A Survey on English Learning Motivation of Students in Qingdao Agricultural University. Qingdao Agricultural University, China. Journal of Language Teaching and Research, 1, 151-156.
• Paradewari, D. S. (2017). Investigating students’ self-efficacy of public speaking. International Journal of Education and Research, 5(10), 97-105.
• Ramadani, M. G. (2021). The correlation between students' speaking anxiety and speaking skill of the eleventh grade at the Islamic senior high school al Ihsanıyah Sarang Burung Muaro Jambi. Yayımlanmamış Doktora Tezi, Islamıc Unıversity Sulthan Thaha Saıfuddin Jambi.
• Robinson, A. (1993). What smart students know. New York: Crown Trade Paperbacks.
• Sainsbury, M. (2004). Children's attitudes to reading. Education Journal, 79 (15), 49-54.
• Salehpour, G. ve Roohani, A. (2020). Relationship between intrinsic/extrinsic motivation and L2 speaking skill among Iranian male and female EFL learners. Bellaterra Journal of Teaching & Learning Language & Literature, 13(1), 43-59.
• Tay, B. ve Akyürek Tay, B. (2006). Sosyal bilgiler dersine yönelik tutumun başarıya etkisi. Türk Eğitim Bilimleri Dergisi, 4(1), 73-84.
• Topçuoğlu Ünal, F. ve Özer, D. (2017). Ortaokul öğrencileri için konuşma becerisi tutum ölçeği: Geçerlilik ve güvenirlik çalışması. International Journal of Languages’ Education and Teaching, 5(6), 120-131.
• Ulu, H. (2018). İlkokul dördüncü sınıf öğrencilerinin yazma eğilimleri, tutumları ile yazma başarıları arasındaki ilişki. Kastamonu Eğitim Dergisi, 26(5), 1601-1611.
• Yangil, M. K. ve Topçuoğlu Ünal, F. (2019). İkna etme tekniğinin konuşma tutumu üzerindeki etkisi. Ana Dili Eğitimi Dergisi, 7(2), 321-336.
• Yüksel, H. (2013). Konuşma ve dinleme. U. Demiray (Ed.), Etkili iletişim içinde (ss. 133-188). Ankara: Pegem Akademi.
• Zhang, X., Ardasheva, Y. ve Austin, B. W. (2020). Self-efficacy and english public speaking performance: A mixed method approach. English for Specific Purposes, 59, 1-16.