Öz
Bu çalışmanın amacı 2004-2022 yılları arasında Türkçe ders kitapları
üzerine gerçekleştirilen makale ve tez çalışmalarındaki eğilimleri
belirlemektir. Çalışmada nitel araştırma yöntemlerinden doküman incelemesi
kullanılmıştır. Çalışma kapsamında incelenen araştırmalara YÖK Ulusal tez
merkezi, Google Akademik ve Researchgate veri tabanlarından ulaşılmıştır.
Araştırmalar incelenirken sınıflama formundan yararlanılmış ve betimsel
analiz yapılmıştır. Araştırma sonunda Türkçe ders kitapları üzerine
gerçekleştirilen çalışmaların %77’sinin makale, %19’unun tez, %2’sinin kitap
bölümü ve bildiri türünde olduğu; 30’unun ilkokul, 130’unun ortaokul, 4’ünün
ilkokul ve ortaokul düzeyindeki ders kitaplarına yönelik olduğu; %91’inde
nitel, %1’inde karma araştırma yönteminin kullanıldığı, %8’inde kullanılan
araştırma yönteminin belirtilmediği; %35’inde içerik analizi, %27’sinde
betimsel analiz, %4’ünde frekans/yüzde hesaplamaları, %0.40’ında
kategorisel çözümlemenin veri analiz yöntemi olarak kullanıldığı tespit
edilmiştir. Türkçe ders kitabı üzerine gerçekleştirilen 248 çalışmanın 32’sinde
örnekleme yer verildiği; araştırmaların %67’sinin ders kitabındaki metinleri,
%18’inin etkinlikleri, %13’ünün geneli, %2’sinin görselleri ve %0.75’inin
tema değerlendirme sorularını incelediği çalışma kapsamında ulaşılmış diğer
sonuçlardır.
Anahtar Kelimeler
Kaynakça
- Aksan, D. (1990). Her yönüyle dil, ana çizgileriyle dilbilim 1. Ankara: TDK Basımevi.
- Alyılmaz, C. (2010). Türkçe öğretiminin sorunları. Turkish Studies, 5(3), 728-749.
- Baltacı, A. (2017). Nitel veri analizinde miles-huberman modeli. Ahi Evran Üniversitesi Sosyal BilimlerEnstitüsü Dergisi (AEÜSBED), 3(1), 1- 15.
- Ceyhan, E. ve Yiğit, B. (2004). Konu alanı ders kitabı incelemesi. Ankara: Anı Yayıncılık.
- Demir, T. T. ve Çalışkan, G. (2021). Türkçe eğitimi alanında nitel araştırma yöntemleri kullanılarak yapılan doktora tezlerindeki eğilimler. Uluslararası Türkçe Edebiyat Kültür Eğitim Dergisi Sayı, 10(4), 1412- 1429.
- Ercantürk, O. K. (2015). Göstergebilim açısından Türkçe ders kitapları. Doktora tezi, Çanakkale: Çanakkale Üniversitesi Onsekiz Mart Üniversitesi.
- Göçer, A. (2017). Türkçe özel öğretim yöntemleri. Ankara: Pegem Akademi.
- Güneş, F. (2002). Ders Kitaplarının İncelenmesi. Ankara: Ocak Yayınları.
- İşeri, K. (2007). Altıncı sınıf Türkçe ders kitabının ilköğretim Türkçe programının amaçlarına uygunluğunun değerlendirilmesi. Dil Dergisi, 136, 58-74.
- Kavcar, C., Oğuzkan, F. ve Sever, S. (1995). Türkçe ve sınıf öğretmenleri için Türkçe öğretimi. Ankara: Engin Yayınevi.
- Maden, S. (2021). Türkçe ders kitapları ile ilgili lisansüstü tezlerin eğilimleri: bir içerik analizi. Türkiye Eğitim Dergisi, 6(1), 30-45.
- Muradoğlu, Ü. ve Işık, A. D. (2019). İlkokul üçüncü sınıf Türkçe ders kitabı etkinliklerinin sınıf öğretmenlerinin görüşleri doğrultusunda incelenmesi. Sınırsız Eğitim ve Araştırma Dergisi, 4(1), 19-39. DOI: 10.29250/sead.530039
- Özçakmak, H. (2017). Türkçe eğitimi lisansüstü araştırmalarında yeni yönelimler (2011- 2015). Uluslararası Türkçe Edebiyat Kültür Eğitim (TEKE) Dergisi, 6(3), 1607-1618.
- Turan, L., Sevim, O. & Tunagür, M. (2018). Türkçe eğitimi alanında hazırlanan doktora tez özetlerine yönelik bir içerik analizi. Uluslararası Türk Eğitim Bilimleri Dergisi, 2018(11), 29-44.
- Ulu, Y. S. (2017). II. Meşrutiyet dönemi Türk romanında kimlik inşası. Yayınlanmamış Doktora Tezi, Ardahan: Ardahan Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.
- Yıldırım, A. (1999). Nitel araştırma yöntemlerinin temel özellikleri ve araştırmalarındaki yeri ve önemi. Eğitim ve Bilim, 23, 7-17.
- Yıldırım, A. ve Şimşek, H. (2003). Sosyal bilimlerde nitel araştırma yöntemleri. Ankara: Seçkin.
Ayrıntılar
| Birincil Dil | Türkçe |
|---|---|
| Bölüm | Makaleler |
| Yazarlar | |
| Yayımlanma Tarihi | 15 Mart 2023 |
| Gönderilme Tarihi | 15 Ekim 2022 |
| Kabul Tarihi | 15 Şubat 2023 |
| Yayımlandığı Sayı | Yıl 2023 Cilt: 12 Sayı: 1 |
