İKİ DİLLİ ÇOCUKLARDA MASALLARLA ANA DİLDE (TÜRKÇE) SÖZ VARLIĞININ ARTIRILMASI: İSVEÇ, NORVEÇ, FİNLANDİYA ÖRNEĞİ

Yıl 2024, Cilt: 13 Sayı: 1, 197 - 212, 15.03.2024

Nejla Orta

https://doi.org/10.7884/teke.1417732

Öz

İsveç, Norveç ve Finlandiya’daki iki dilli 8-13 yaş arası Türk çocuklarıyla “Anadolu Masallarıyla Türkçe Konuşuyoruz” etkinliği gerçekleştirilmiştir. Bu etkinliğe katılan öğrenciler örneklem grubunu oluşturmaktadır. Öğrencilere masal ve sözcükler seçilerek ön test ve son test uygulanmıştır. Çalışmada iki dilli öğrencilerin ana dillerindeki sözcük dağarcığının masallarla artırılıp artırılamayacağı araştırılmıştır. Ayrıca yaşa, cinsiyete, ülkelere göre analizler ve çıkarımlar yapılmıştır. Bu örneklem deneysel araştırma yöntemleri arasında zayıf deneysel tasarımlardan biri olan Tek Grup Ön Test-Son Test Deseni yöntemiyle incelenmiştir. SPSS yöntemiyle iki dilli Türk çocuklarının sözcük dağarcığı ve dinlediğini anlama becerilerine odaklanılmıştır. Verilerin analizinde Frekans Analizi, ShapiroWilk Testi, Wilcoxon İşaret Sıraları Testi, Kruskal Wallis Testi, Mann Whitney U Testi kullanılmıştır. Değerlerin ülkelere ve cinsiyete göre birbirine yakın olduğu ve anlamlı bir değişkenlik göstermediği tespit edilirken Türkçe sözcük dağarcığının artması açısından akademik başarı ortalamasında anlamlı değişikliklerin olduğu sonucuna ulaşılmıştır. Ayrıca yaşa göre farklılıkların olduğu, büyük yaş grubunun anlamlı olarak daha yüksek ortalamaya sahip olduğu görülmüştür.

Anahtar Kelimeler

İki dillilik, Kuzey Avrupa ülkeleri, halk masalları, Türkçe öğretimi, sözcük gelişimi

Etik Beyan

Ethics Committee Approval of the Research: Mersin University Social Sciences and Humanities Ethics Committee, decision dated 03.11.2023 and number 238.

Teşekkür

İstatistikler konusunda katkılarından dolayı Doç. Dr. Gürol Yokuş'a teşekkür ederim.

IMPROVING THE VOCABULARYN IN THEIR NATIVE LANGUAGE (TURKISH) OF BILINGUAL CHILDREN WITH FOLK TALES: THE CASE OF SWEDEN, NORWAY AND FINLAND

Öz

The “We Speak Turkish with Anatolian Tales” activity was carried out with bilingual Turkish children aged 8-13 in Sweden, Norway, and Finland. The students who participated in this activity constitute the sample group. Pre-test and post-test were administered to the students by selecting folk tales and words. The study investigated whether the vocabulary of bilingual students could be increased in their native language by using tales. Analyses and inferences were also made according to age, gender, and country. This sample was analyzed using the Single Group Pre-Test-Post-Test Design method, which is one of the weak experimental designs among experimental research methods. The SPSS method focused on the vocabulary and listening comprehension skills of bilingual Turkish children. Frequency Analysis, Shapiro-Wilk Test, Wilcoxon Sign Ranks Test, Kruskal-Wallis Test, Mann Whitney U Test were used to analyze the data. While it was found that the values were close to each other according to countries and gender and did not show significant variability, it was concluded that there were significant changes in the average academic achievement in terms of increasing Turkish vocabulary. It was also observed that there were differences according to age, with the older age group having a significantly higher average.

Anahtar Kelimeler

Bilingualism, Northern Europe countries, folk tales, Turkish teaching, vocabulary development

Kaynakça

• Alyılmaz, C. ve Er, O. (2016). Yabancılara Türkçe öğretimi uygulamalarında öğretmenlerin kültürel farkındalık oluşturmadaki etkisinin değerlendirilmesi. Uluslararası Türkçe Edebiyat Kültür Eğitim Dergisi, 5(3), 1392-1413.
• Alyılmaz, C. ve Er, O. (2018). İkinci dil olarak Türkçe Öğrenen Öğrencilerin Türk Kültürüne Yönelik Farkındalıklarının İncelenmesi. Abant İzzet Baysal Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 18(3), 1269-1285.
• Arıcı, A. F. (2012). Masalın sesi. Ankara: Pegem Akademi.
• Baker, C., & Jones, S. P. (1998). Encyclopedia of bilingualism and bilingual education. Clevedon: Multilingual Matters.
• Belet, Ş. D. (2009). İki dilli Türk öğrencilerin ana dili Türkçeyi öğrenme durumlarına ilişkin öğrenci, veli ve öğretmen görüşleri Fjell İlköğretim Okulu örneği, Norveç. Selçuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 21, 71-85.
• Bloomfield, L. (1933). Language. New York: H. Holt and Company.
• Boratav, P. N. (1995). 100 soruda Türk halk edebiyatı. İstanbul: Gerçek.
• Büyüköztürk, Ş., Kılıç Çakmak, E., Akgün, Ö. A., Karadeniz, Ş., & Demirel, F. (2013). Bilimsel araştırma yöntemleri. Ankara: Pegem Akademi.
• Diebold, A. Richard (1961). Incipient bilingualism. Linguistic Society of America, 37(1), 97-112.
• Doğan, Y. (2014). Yabancılara Türkçe kelime öğretiminde market broşürlerinden yararlanma. Journal of Language and Linguistic Studies, 10(1), 89-98.
• Gersten, R., & Baker, S. (2000). What we know about effective instructional practices for English-language learners. Exceptional Children, 66, 454-470.
• Göçer, A. (2015). Türkçe dersi metin işleme sürecinde bağlam temelli sözcük öğretimi ve etkin sözcük dağarcığı oluşturmadaki işlevi. Ana Dili Eğitimi Dergisi, 3(1), 48-63.
• Gökdayı, H. (2016). Yabancılara Türkçe öğretiminde sözcük öğretimi ve kalıp sözler. Turkish Studies, 11(19), 379-394.
• Grosjean, F. (1982). Life with two languages: an introduction to bilingualism. Cambridge, Mass: Harvard University Press.
• Grosjean, F. (2010). Bilingual: life and reality. Cambridge, MA: Harvard University Press.
• Grosjean, F. (2015). Bicultural bilinguals. International Journal of Bilingualism, 19(5), 572-586.
• Günay, V. D. (2016). İki ya da çok dillilik ve Avrupa toplumu. Turkophone, 2(1), 68-72.
• Güney, N., & Aytan, T. (2014). Aktif kelime hazinesini geliştirmeye yönelik bir etkinlik önerisi: Tabu. Akademik Sosyal Araştırmalar Dergisi, 2(5), 617-628.
• Harmers, J. F., & Blanc, M. H. A. (2004). Bilinguality and bilingualism. Cambridge: Cambridge University Press.
• Hoffmann, Ch. (1991). An introduction to bilingualism. Pearson Education Limited: Essex.
• Karadağ, Ö. (2013). Kelime öğretimi. Ankara: Pegem Akademi.
• Karatay, H. (2007a). Kelime öğretimi. Gazi Üniversitesi Gazi Eğitim Fakültesi Dergisi, 27(1), 141-153.
• Karatay, H. (2007b), Dil edinimi ve değer öğretimi sürecinde masalın önemi ve işlevi. Türk Eğitim Bilimleri Dergisi, Yaz 2007, 5(3), 463-475.
• Korkmaz, Z. (2007). Gramer terimleri sözlüğü. Ankara: Türk Dil Kurumu Yayınları.
• Kuyumcu, E. (2014). A case study of bilingual language use: An account of discursive and literacy practices in Swedish and Turkish by a young person. Bitig, 70, 181-210.
• McArthur, T. (1992). The Oxford companion to the English language. Oxford: Oxford University
• Mohanty, A. K. (1994). Bilingualism in a multilingual society: psycho-social and pedagogical implications. Mysore: Central Institute of Indian Languages.
• Musa, B. (2012). Finlandiya’da Türkoloji çalışmaları. Türklük Bilimi Araştırmaları Dergisi, 17(32), 220-245.
• Oğuz, M.Ö., Ölçer Özünel, E., Takıl, B., Saltık, O., Çakır, E., Aral, A.E., Tekin, G., Özdemir,
• K., Yıldız, T., Baki Nalcıoğlu, Z. S. (2019). Anadolu masalları. U. Kılıç (Ed.), Ankara: MEB Yayınları.
• Sakaoğlu, S., & Karadavut, Z. (2013). Halk masalları. Eskişehir: Açıköğretim Fakültesi Yayınları.