Okul Öncesi Eğitim Alan ve Almayan Öğrencilerin İlkokula Uyumlarına İlişkin Sınıf Öğretmenlerinin Görüşleri

Yıl 2023, Sayı: 18, 30 - 40, 15.04.2023

İbrahim Halil Yurdakal , Mehmet Çağlayan Erçakır

Öz

Bilişsel, duyuşsal ve psikomotor alanda hazırbulunuşluk öğrencilerin ilkokula uyum sağlama süresi konusunda üzerinde durulması gereken önemli bir noktadır. Ülkemizde okul öncesi eğitim zorunlu olmadığı için aileler çocuklarını istemeleri halinde okul öncesi eğitime göndermeyebilir. Bu durumu tercih eden ailelerin görüşlerini; okul öncesi eğitimin ekonomik boyutu, okul öncesi eğitimi gereksiz bulmaları, okul öncesi eğitim hakkında yeterli bilgiye sahip olmamaları vb. şeklinde sıralayabiliriz. İlkokul 1.sınıfta öğrencilerden sıraya girme, sınıfını bulma, topluluk içinde uygun davranışlar gösterme, kişisel ihtiyaçlarını öğretmeninden yardım almadan giderme, ince motor kaslarını kullanabilme vb. konularda yeterli beceriyi göstermeleri beklenir. Okul öncesi eğitim alan öğrenciler önceden bu alanlarda gerekli eğitim öğretimi aldıkları için 1.sınıfa daha çabuk uyum sağlamaları beklenir. Bu bağlamda öğretmenler bu süreci diğer öğrencilerin uyum sağlaması için harcayabilir. Ülkemizde her eğitim öğretim yılının başında ilkokul 1.sınıf öğrencileri için bir haftalık okula uyum programı uygulanmaktadır. Bu program ile okul öncesi eğitim almayan öğrencilerin ilkokula uyum sorunlarının giderilmesi hedeflenmektedir. Bu araştırmada öğretmenlerin okul öncesi eğitimi alan ve almayan öğrencilerin birinci sınıfa uyum durumlarına ilişkin görüşlerini tespit etmek amaçlanmıştır. Bu kapsamda araştırma nitel desen üzerine yapılandırılmış olup araştırmanın verileri açık uçlu soru formu ile toplanmıştır. Araştırma kapsamında 42 sınıf öğretmeni örnekleme dâhil edilmiş olup sadece birinci sınıf öğretmenleri ile görüşülmüştür. Bu bağlamda örneklem seçilirken ölçüt örneklem yöntemi temel alınmıştır. Toplanılan veriler alıntılar şeklinde sunulmuştur. Araştırma sonuçlarına bakıldığında; Öğretmenlerin genel görüşüne göre, okul öncesi eğitim alan öğrencilerin 1. sınıfta daha fazla derse katılım isteği olduğu sonucuna ulaşılmıştır. Okul öncesinde sınıf kurallarını ve ders dinleme becerilerini edindikleri için derse katılım sürecinde daha istekli oldukları belirtilmiştir. Okul Öncesi eğitim alan ve almayan öğrencilerin okuma becerilerindeki farklılıklar ile ilgili öğretmen görüşlerinin sonucunda ortaya çıkan bulgular incelendiğinde genel kanı, okul öncesi eğitim alan öğrencilerin sesleri tanıma ve ayırt etme becerilerini kazanarak gelmeleri onların okuma becerilerini diğer öğrencilere göre daha çabuk kazandıkları yönündedir. Okul Öncesi eğitim alan ve almayan öğrencilerin yazma becerilerindeki farklılıklar ile ilgili öğretmen görüşlerinin sonucunda ortaya çıkan bulgular incelendiğinde yazma becerilerinin de okuma becerilerinde olduğu gibi okul öncesi eğitim alan öğrencilerde daha hızlı kazanıldığı yönündedir.

Anahtar Kelimeler

Okula uyum, ilkokul, okul öncesi eğitim, 1.sınıf., Adaptation to school, primary school, pre-school education, 1st grade.

Destekleyen Kurum

-

Proje Numarası

-

Teşekkür

-

Opinions of Primary School Teachers’ on Primary School Adaptatıon of Students With and Without Pre-School Education

Öz

Cognitive, affective and psychomotor readiness is an important point that should be emphasized in terms of the adaptation period of students to primary school. Since pre-school education is not compulsory in our country, families may not send their children to pre-school education if they wish. Opinions of families who prefer this situation; The economic dimension of pre-school education, the fact that they find preschool education unnecessary, they do not have enough information about pre-school education and so on. Can be listed as. In the first grade of primary school, students are required to queue up, find their class, show appropriate behaviors in the community, meet their personal needs without the help of their teacher, use their fine motor muscles, etc. They are expected to show sufficient skills in the subjects. Students who receive pre-school education are expected to adapt to the first grade more quickly because they have received the necessary education in these areas beforehand. In this context, teachers can spend this process on other students to adapt. In our country, at the beginning of each academic year, a one-week school adjustment program is implemented for primary school 1st grade students. With this program, it is aimed to eliminate the problems of adaptation to primary school of students who do not receive pre-school education. In this study, it was aimed to determine the views of teachers on the first grade adjustment status of students who received and did not receive pre-school education. In this context, the research was structured on a qualitative design and the data of the research were collected with an open-ended question form. Within the scope of the research, 42 classroom teachers were included in the sample and only first grade teachers were interviewed. In this context, the criterion sampling method was taken as a basis while choosing the sample. The collected data are presented in the form of quotations. Looking at the results of the research; According to the general opinion of the teachers, it was concluded that the students who received pre-school education had a desire to attend more classes in the first grade. It has been stated that they are more willing to participate in the lesson because they have acquired the classroom rules and listening skills in pre-school. When the findings of the teachers' opinions about the differences in the reading skills of the students who received and did not receive pre-school education are examined, the general opinion is that the students who receive pre-school education acquire the skills of recognizing and distinguishing sounds, and they acquire their reading skills more quickly than other students. When the findings that emerged as a result of the teachers' opinions about the differences in the writing skills of the students who received and did not receive pre-school education were examined, it was seen that the writing skills were acquired faster in the students who received pre-school education, as in the reading skills.

Anahtar Kelimeler

Adaptation to school, primary school, pre-school education, 1st grade.

Proje Numarası

-

Kaynakça

• Akçay, A. (2016). Okul öncesi eğitimi almanın öğrencilerin dil becerilerinin gelişimine etkisi. International Periodical for the Languages, Literature and History of Turkish or Turkic, 11(3), 15-28.
• AÇEV (2016), Her Çocuğa Eşit Fırsat: Türkiye’de Erken Çocukluk Eğitiminin Durumu ve Öneriler Araştırma Raporu, İstanbul.
• Baltacı, A. (2018). Nitel Araştırmalarda Örnekleme Yöntemleri ve Örnek Hacmi Sorunsalı Üzerine Kavramsal Bir İnceleme. BEÜ SBE Dergisi,7(1), 231-274.
• Baran, M., Yılmaz, A. ve Yıldırım, M. (2007). Okul öncesi eğitimin önemi ve okul öncesi eğitim yapılarında kullanıcı gereksinimleri. D.Ü. Ziya Gökalp Eğitim Fakültesi Dergisi, 8, 27-44.
• Büyükekiz, M. (2009). Okul öncesi eğitim alan ve almayan ilköğretim birinci sınıf öğrencilerinin resim uygulamalarındaki farklılıklar (Yüksek lisans tezi, Selçuk Üniversitesi).
• Creswell, J. W. (2007). Qualitative inquiry & research design: Choosing among five approaches (2. Baskı). USA: SAGE Publications.
• Çakmak, Ö. (2008). Eğitimin ekonomiye ve kalkınmaya etkisi. D.Ü. Ziya Gökalp Eğitim Fakültesi Dergisi, 11, 33-41.
• Emin, O. (2019). Eğitimin Ekonomiye ve Kalkınmaya Etkisi Kuzey Makedonya Örneği. M. Yüce, M. Mıynat, A.V. Can ve Ş. Sakarya (Ed.), 5. Uluslararası ekonomi ve iktisat kongresi bildiriler kitabı içinde (s.84-90). 5. Uluslararası ekonomi ve iktisat kongresi’nde sunulan bildiri, Bursa.
• Ertürk, S. (1972). Eğitimde " Program " Geliştirme. Ankara: Yelkentepe Yayınları.
• Gangal, M. ve Öztürk Y. (2019).Okul öncesi öğretmenlerinin sınıflarında istenmeyen davranışlar ve başa çıkma yolları. Egitimde Nitel Araştırmalar Dergisi – Journal of Qualitative Research in Education, 7(3), 1100-1118.
• Gülay H. (2011). 5-6 Yaş Çocuklarında Okula Uyum ve Akran İlişkileri, Elektronik Sosyal Bilimler Dergisi, 10(36), 1-10.
• Güzel, N. ve Özyurt, M. (2018). Okul öncesi eğitimi alan çocukların okul olgunluğu düzeylerinin ve okul olgunluğuna ilişkin öğretmen görüşlerinin incelenmesi. Mersin Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 14(3), 1250-1267.
• Kandır, A. (1999). Okulöncesi eğitim kurumlarında etkinliklerin planlanması anaokulu, anasınıfı öğretmen el kitabı, 3. Öğretmen Eğitim Semineri, Turan ofset, 82-92.
• Kaya, Ö. S. ve Akgün, E. (2016). Okul öncesi dönemdeki çocukların okula uyum düzeylerinin çeşitli değişkenler açısından incelenmesi, Elementary Education Online, 15(4), 1311-1324.
• Kılıç Z. (2008), İlköğretim birinci sınıf öğretmenlerinin görüşlerine göre okul öncesi eğitim alan ve almayan birinci sınıf öğrencilerin gelişim becerilerinin karşılaştırılması (Yayımlanmış yüksek lisans tezi, Beykent Üniversitesi).
• Millî Eğitim Bakanlığı (2013). OÖEP (okul öncesi eğitim programı). MEB Yayınları. Oğuzkan, Ş. ve Oral, G. (1983). Okul öncesi eğitimi, Milli Eğitim Basımevi.
• Özen, Ş. (2008). Okul Öncesi Eğitim ve Aile: Anne ve Babaların Okul Öncesi Eğitimden Beklentileri (Kars İli Örneği) (Yayımlanmış yüksek lisans tezi, Kafkas Üniversitesi).
• Özdoğru, G. (2020). Çocuk etkinlikleri ve çocuklardaki etkileri. https://kadin.com/cocuk-etkinlikleri-ve-cocuklardaki-etkileri adresinden erişilmiştir.
• Parlakyıldız, B. (2014). Okulöncesi Eğitim Alan ve Almayan İlkokul Birinci Sınıf Öğrencilerinin Okuma Yazma Başarılarının Karşılaştırılması. İZÜ Sosyal Bilimler Dergisi, 2(4), 107-124.
• Parlakyıldız, B. ve Yıldızbaş, F. (2004). Okulöncesi Eğitimde Öğretmenlerin Okuma Yazmaya Hazırlık Çalışmalarına Yönelik Uygulamalarının ve Görüşlerinin Değerlendirilmesi, İnönü Üniversitesi Eğitim Fakültesi, XIII. Eğitim Bilimleri Kurultayı (6-9 Temmuz) ,2-3, Malatya.
• T.C. Resmî Gazete. (2022). 2023 Yılı Cumhurbaşkanlığı yıllık programı (Sayı. 31994). T.C. Cumhurbaşkanlığı. Sönmez, V. (2001). Program Geliştirmede Öğretmen El Kitabı, Anı Yayıncılık.
• Spencer, M. B., (1999). Social and Cultural Influences on School Adjustment: The Application of an Identity-Focused Cultural Ecological Perspective, Educational Psychologist, 34(1), 43-57. https://doi.org/10.1207/s15326985ep3401_4
• Subaşı, M. ve Okumuş, K. (2017). Bir Araştırma Yöntemi Olarak Durum Çalışması. Atatürk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 21(2), 419-426.
• Tangüner, D. (2017). Okul öncesi eğitim almış ve almamış ilköğretim birinci sınıf öğrencilerinin okula uyum düzeyi ve anksiyete düzeyi (Yüksek lisans tezi, İstanbul Gelişim Üniversitesi).
• Yalman D. (2007). İlköğretim Okulu Yöneticilerinin, Birinci Sınıf Öğretmenlerinin ve Okul Öncesi Eğitim Almış Birinci Sınıf Öğrencilerinin Okul Öncesi Eğitimden İlköğretime Geçişte Yaşanan Uyum Sorunlarıyla İlgili Görüşleri (Yayımlanmamış yüksek lisans tezi, Marmara Üniversitesi).
• Yoleri, S. ve Tanış, H. M. (2014). İlkokul birinci sınıf öğrencilerinin okula uyum düzeylerini etkileyen değişkenlerin incelenmesi, Karabük Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 4(2),130-141.