Evaluation of School Buildings in Türkiye and European Union Countries on the Concept of Sustainability

Yıl 2024, Cilt: 6 Sayı: 24, 61 - 75, 15.09.2024

Şeyma Tatcı

Öz

The irreversible damages caused by the consumerism, which is one of the dilemmas of today's world and modern man, and its effects on new generations are undeniable. Due to the industrialization and rapid increase in migration to cities, our natural resources in many areas, especially energy sources, are running out and coming to the point of threatening humanity. In recent years, with the climate crisis and global warming affecting the whole world, states have started to support investments in the ecological balance. However, sustainability awareness needs to be transformed into a lifelong learning principle starting from pre-school age. In this context, when the schools where millions of students are educated are built with sustainable design principles, environmental awareness will have an impact on students as a permanent behavior change and will take an easier place in society.
In this study, the extent to which schools, which are seen as a mirror of the society, realize the principles of sustainable design and in which areas they set an example to their surroundings are examined through some schools in the European Union and Türkiye. In the conclusion, a number of recommendations are made to increase the number of ecological schools and schools with sustainable design, which have various applications in the world, and to lead the society.

Anahtar Kelimeler

Sustainability, Education, Ecological schools, LEED Certificate

Türkiye İle Avrupa Birliği Ülkelerindeki Okul Binalarının Sürdürülebilirlik Kavramı Üzerinden Değerlendirilmesi

Öz

Günümüz dünyasının ve modern insanın çıkmazlarından biri olan tüketim çılgınlığının doğaya verdiği geri dönülemez zararları ve yeni nesillere etkileri yadsınamaz bir gerçek olarak karşımıza çıkmaktadır. Sanayileşme ve kentlere göçün hızla artması sebebiyle başta enerji kaynakları olmak üzere birçok alanda doğal kaynaklarımız tükenmekte ve insanlığı tehdit eder noktaya gelmektedir. Son yıllarda tüm dünyayı etkisi altına alan iklim krizi ve küresel ısınma ile birlikte devletler ekolojik dengeyi güden yatırımları desteklemeye başlamıştır. Bununla birlikte sürdürülebilir bilincin, okul öncesi çağdan itibaren hayat boyu öğrenme ilkesine dönüşmesi gerekmektedir. Bu kapsamda, milyonlarca öğrencinin eğitim aldığı okulların sürdürülebilir tasarım ilkeleri ile inşa edilmesi durumunda çevre bilinci, kalıcı davranış değişikliği olarak öğrenciler üzerinde etkili olacak ve toplumda daha kolay yer edinecektir.
Bu çalışmada toplumun bir aynası olarak görülen okulların sürdürülebilir tasarım ilkelerini ne derecede gerçekleştirdiği ve hangi alanlarda çevresine örnek oluşturduğu, Avrupa Birliği ve Türkiye’deki bazı okullar üzerinden incelenmiştir. Sonuç bölümünde, dünyada çeşitli uygulamaları olan ekolojik okullar ve sürdürülebilir tasarımlı okulların giderek artması ve topluma öncülük etmesini amaçlayan bir takım önerilerde bulunulmuştur. Derleme çalışması olması nedeniyle etik kurul kararı gerektirmemektedi

Anahtar Kelimeler

Sürdürülebilirlik, Eğitim, Ekolojik Okullar, LEED Sertifikası

Kaynakça

• Altensis, (2021, 03). Kadıköy Atatürk fen lisesi. Altensis. https://www.altensis.com/proje/kadikoy-ataturk-fen-lisesi/
• Anaokulu, B. Ü. (2021, 02). Bahriye Üçok anaokulu planı. Arkiv. https://www.arkiv.com.tr/proje/bahriye- ucok-anaokulu/7299
• Arslan, N. (2015). Yeşil bina projelerinde tasarım süreci için bir yaklaşım: LEED v4 sertifikalandırma süreci modeli. İstanbul Teknik Üniversitesi̇, 125-151. https://www.mugeakbulut.com/bby721/wp-content/uploads/2016/11/14-1.pdf. Browning, W. D., Clancy, J. O., Ryan, C. (2014). 14 Patterns of Biophilic Design: Improving Health and Well-Being in the Built Environment. Terrapin Bright Green LLC, New York, 34-41.
• Bulgurcu, H. (2015). Havalandırma ve İç Hava Kalitesi Ders Notları. 19 http://deneysan.com/Content/images/documents/hava-01_19265374.pdf
• Capillamonaco, (2021, 02). Escola betània patmos children’s school. Capi̇llomonaco. https://www.capillamonaco.com/escuela-infantil-betania-patmos
• Çamur, A. (2018). Mimari özellikleri farklı ilkokul binalarında görev yapan öğretmenlerin okulları hakkındaki görüşleri. [Yayımlanmamış yüksek lisans tezi]. Pamukkale Üniversitesi̇.
• Çelik, E. (2009). Yeşil bina sertifika sistemlerinin incelenmesi Türkiye’de uygulanabilirliklerinin değerlendirilmesi [Yayımlanmamış yüksek lisans tezi]. İstanbul Teknik Üniversitesi̇.
• Deligöz, D., Kabak, S. ve Aktan, A. İ̇. (2020). Türkiye’de konut yapılarında kullanılmakta olan sertifika sistemlerinin kaynakların korunumu bağlamında incelenmesi. Grid. Architecture Planning And Design Journal, (229). Doi: 10.37246/grid.743045
• Deliönü, A. A. ve Selçuk, E. (2023). Biyofilik tasarım ilkelerinin ofis yapıları üzerinden değerlendirilmesi. Mi̇marlık, Planlama ve Tasarım Alanında Uluslararası Araştırmalar İv Dergisi̇, 76-85. ISBN: 978-625-6489-04-2
• Demir, A. (2012). Yeşil okul: çevre, sağlık ve eğitime etkileri. [Yayımlanmamış yüksek lisans tezi]. İnönü Üniversitesi̇.
• Demirci, A. (2014). Coğrafya araştırma yöntemleri. Balıkesir Coğrafyacılar Derneği̇, 74-100. ISBN: 978- 605-86453-2-5
• Dostoğlu, N. ve Şahin, E. (2015). Okul bina tasarımlarında sürdürülebilirlik. Uludağ Üniversitesi̇ Mühendislik Fakültesi̇ Dergisi̇, 20(1), 75-91. https://doi.org/10.17482/uujfe.54815
• Ecoschools. (2020). Changing together. Copenhagen, Denmark: Foundation For Environmental Education.
• Gölemen, S. (2014). Mevcut ilköğretim binalarında sürdürülebilirlik olanaklarının araştırılması [Yayımlanmamış yüksek lisans tezi]. Uludağ Üniversitesi̇.
• Gülşeker, E. (2018). Leed sertifikasyon sisteminde temel eğitim binası değerlendirilmesi: Konya örneği [Yayımlanmamış yüksek lisans tezi]. Necmettin Erbakan Üniversitesi̇.
• Green building council. Green Bui̇lding Council. https://www.usgbc.org/
• Haber, İ̇. (2021, 09). Dünya kırmızı alarm verdi. İhlas Haber Ajansı. https://www.iha.com.tr/haber- dunya- kirmizi- alarm-verdi-143697/İAFL, (2021, 04). Okulumuz LEED sertifikası almayı başardı. İstanbul Atatürk Fen Lisesi̇. https://iafl.meb.k12.tr/tema/index.php
• Kats, G. (2006). Greening America's Schools: Costs and Benefits. Capital E.
• Kayıhan, S. (2011). Ilıman-nemli iklim kuşağı için sürdürülebilir temel eğitim binalarının tasarım kriterleri. S. Tönük (Ed.), Mimari tasarım eğitimi (s. 99-120). Yıldız Teknik Üniversitesi̇ Basım-Yayın Merkezi̇.
• Kayıhan, S. ve Tönük, S. (2011). Sürdürülebilirlik bilincinin inşa edileceği binalar olma yönü ile temel eğitim okulları. Politeknik Dergisi̇, 14(2), 163-171. Doi: 10.2339/2011.14.2
• Kaypak, Ş. (2013). Çevre sorunlarının çözümünde küresel çevre politikalarının önemi. Muğla Sıtkı Koçman Üniversitesi̇, (31), 17-34.
• Kıral, B. (2020). Nitel bir veri analizi yöntemi olarak doküman analizi. Siirt Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi̇, (15), 170-189. ISSN: 2147-8406
• Kızılkan, G. ve Türkyılmaz, Ç. C. (2021). Sürdürülebilir mimari yaklaşım ile tasarlanmış okul öncesi eğitim yapılarında ergonomi kavramının bahriye üçok ekolojik anaokulu örneği üzerinden incelenmesi. Megaron Dergisi̇, 16(1), 53-67. DOI: 10.14744/MEGARON.2021.03743
• Kindergarten, H. P. &. (20221, 02). Dcarbon. https://www.dcarbon.co/project/haef-preschool-kndergarten/İstanbul Atatürk Fen Lisesi. (2021, 02 04).
• Leed, (2020, 08). Leed for building design and construction. Usgbc. https://www.usgbc.org/leed/rating- systems/new-buildings.
• Mimarlık, S. (2021, 03). Terakki vakfı i̇lkokulları. Arkiv. https://www.arkiv.com.tr/proje/terakki- vakfi- okullari-tuzla-tepeoren-kampusu/3762
• Sepin,Y.S. (2021,03). Eğitim projeleri. Sepi̇n Mi̇marlık. http://www.sepinmimarlik.com/projeler.php?kategory=E%C4%9E%C4%B0T%C4%B0M& list=no
• Şenel, A. (2010). Sürdürülebilir bina yapım ilkelerinin ve yeni yaklaşımların incelenmesi. [Yayımlanmamış yüksek lisans tezi]. Dokuz Eylül Üniversitesi̇.
• Tasarım, E. (2021, 04). Sürdürülebilir bina tasarımları. Erke . http://www.erketasarim.com/yesil-bina- danismanligi/leed-sertifika-danismanligi/
• Tonguç, B. (2012). Sürdürülebilir tasarımın okul öncesi eğitim yapıları örneğinde irdelenmesi. [Yayımlanmamış yüksek lisans tezi]. Kocaeli̇ Üniversitesi̇. Tonguç, B. ve Özbayraktar, M. (2017). Sürdürülebilir okul öncesi eğitim yapılarının sosyal ve kültürel sürdürülebilirlik açısından incelenmesi. Mimarlık ve Yaşam Dergisi̇, 2(1), 27-46. https://doi.org/10.26835/my.299396
• Tosun, E. K. (2009). Sürdürülebilirlik olgusu ve kentsel yapıya etkileri. Ekonomi̇, Sosyoloji̇ ve Politika Dergisi̇, 5(2), 2- 15. ISSN 1305-7979
• Usace, (2021, 03). Elementary, middle and high school. Baumann-Us. https://baumann- us.com/portfolio- items/usace-elementary-middle-and-high-school/Usbgc, (2021, 06).
• Yapıcı, M. (2003). Sürdürülebilir kalkınma ve eğitim. Afyon Kocatepe Üniversitesi̇ Sosyal Bilimler Dergisi̇, 5(1), 223-229.
• Yavaş, S. P. ve Çağlayan, Ç. (2022). The effect of environmental conditions of schools on student success and absenteeism. Türkiye Çocuk Hastalıkları Dergisi̇, 16(1), 18-24. https://doi.org/10.12956/tchd.807145
• Yazar, K. H. (2006). Sürdürülebilir kentsel gelişme çerçevesinde orta ölçekli kentlere dönük kent planlama yöntem önerisi. [Yayımlanmamış yüksek lisans tezi]. Ankara Üniversitesi̇ Sosyal Bilimler Enstitüsü.
• Yıldırım, A. ve Şimşek, H. (2011). Sosyal bilimlerde nitel araştırma yöntemleri. Seçkin Yayıncılık.