TÜRK HUKUKUNDA FİKRİ MÜLKİYET VE HAKSIZ REKABET HÜKÜMLERİNİN KÜMÜLATİF UYGULANABİLİRLİĞİ

Yıl 2024, , 101 - 118, 30.06.2024

Gül Büyükkılıç

https://doi.org/10.55027/tfm.1444529

Öz

Fikri mülkiyet hukuku ile haksız rekabet huku-ku arasındaki ilişki uzun süredir tartışılagelen ve üzerinde halen fikir birliğine varılamamış bir konudur. Bu ilişkinin tespiti uygulamadaki sorunların çözümünde de belirleyici olacaktır. Nitekim fikri mülkiyet mevzuatı kapsamında özel olarak korunan, koruma süresi sona er-miş veya hiç tescil başvurusu yapılmamış ya da tescil başvurusu reddedilmiş veyahut tescili hükümsüz kılınarak koruma şartlarını kaybet-miş bir “fikri ürünün” haksız rekabet hüküm-leri kapsamında korunup korunmayacağı iki alanın karşılıklı durumlarının belirlenmesi ge-rekliliğini doğurmaktadır. Bu çalışma fikri mül-kiyet hukuku ile haksız rekabet hukukunun kümülatif olarak uygulanabilirliğinin doktrin ve yargı kararları ışığında incelenmesini konu almaktadır.

Anahtar Kelimeler

Kümülatif koruma, çoklu koruma, haksız re-kabet, fikri mülkiyet.

CUMULATIVE APPLICABILITY OF INTELLECTUAL PROPERTY AND UNFAIR COMPETITION PROVISIONS UNDER TURKISH LAW

Öz

The relationship between intellectual property law and unfair competition law is an issue that has been discussed for a long time and on which there is still no consensus. The determi-nation of this relationship will also be decisive in solving the problems in practice. As a mat-ter of fact, whether an “intellectual product” that is specially protected under intellectual property legislation, whose protection period has expired, or for which no registration app-lication has been filed, or whose registration application has been rejected, or whose re-gistration has been invalidated and the condi-tions for protection have been lost, will be protected under unfair competition provisi-ons, necessitates the determination of the mutual status of the two fields. This study examines the interoperability of intellectual property law and unfair competition law in the light of doctrine and judicial decisions.

Anahtar Kelimeler

Cumulative protection, multiple protection, unfair competition, intellectual property.

Kaynakça

• Acun H, Eser Sözleşmesinde Ayıptan Doğan Sorumluluk Hükümleri ile Borçlar Kanunu Genel Hükümlerinin Yarışması (Seçkin Yayıncılık 2018).
• Arkan S, Marka Hukuku Cilt: II (Ankara Üniversitesi Hukuk Fakültesi Yayınları 1998).
• Asan H ve Bal GE, Sınai Mülkiyet hakları Uygulamaları 4, Tasarım (Lykeion, 2021).
• Aslan Y, ‘Endüstriyel Tasarım Haklarının Kullanılması Haksız Rekabet ve Rekabet Hukuku İlişkileri: Bir Mahkeme Kararı Üzerine Düşünceler’ (2001) 1(1) Fikri Mülkiyet ve Rekabet Hukuku Dergisi 19-42.
• Bayrak Ö, Uygulamada Fikri-Sınai Mülkiyet ve Haksız Rekabet Suçları Açıklamalı İçtihatlı (Seçkin 2021).
• Berzek AN, Ticaret Hukukunun Genel İlkeleri (Beta 2020).
• Bilge ME, Ticari Sırların Korunması (Asil Yayın 2005).
• Bozgeyik H ve Er S, ‘Tasarımlar için Kümülatif Koruma’, (2019) 5(1) Ticaret ve Fikri Mülkiyet Hukuku Dergisi 19-38.
• Cengiz D, Türk Hukukunda İktibas ve İltibas Suretiyle Marka Hakkına Tecavüz (Beta Basım 1995).
• Çolak U, Türk Marka Hukuku (5. Baskı, On İki Levha Yayıncılık 2023).
• Dönmez İ, Markalar ve Haksız Rekabet Davaları (Seçkin Yayıncılık 1987).
• Dursun H, Marka Hukuku Avrupa Topluluğu Marka Hukuku Türk Marka Hukuku Türk Marka Hukukunun Avrupa Birliği Müktesebatına Uyumunun Sağlanması İçin Alınması Gereken Önlemler (Seçkin Yayıncılık 2008).
• Erdil E, Haksız Rekabet Hukuku (Vedat 2022).
• Erdil E, Haksız Rekabet Hukuku (3. Baskı, Seçkin 2012).
• Eroğlu S, Rekabet Hukukunda Bilgisayar Programlarının Korunması (Beta 2000).
• Demirçivi Mineliler Z, ‘Ticaret Unvanı ve Haksız Rekabete İlişkin Bir Yargıtay Kararının TTK ve TTK Tasarısı Hükümleri Çerçevesinde MarKHK Hükümleri de Dikkate Alınarak İncelenmesi’, Prof. Dr. Hüseyin Ülgen’e Armağan, I. Cilt (Vedat 2007) 13-27.
• Gökyayla, KE, Telif Hakkı ve Telif Hakkının Devri Sözleşmesi (Yetkin Yayınları 2001).
• Gürler C, ‘Takı Tasarımlarında Hukuki Korunma’, (2002) 4(2) Ankara Barosu Fikri Mülkiyet ve Rekabet Hukuku Dergisi 51-62.
• Güneş İ, Uygulamada Fikri ve Sınai Mülkiyet Hakları Haksız Rekabet Davaları (6. Baskı, Seçkin 2020).
• Güneş İ, Uygulamada Fikri ve Sanat Eserleri Hukuku (Güncellenmiş 3. Baskı, Seçkin 2021). Güven Ş, Haksız Rekabet Hukukunun Amacı ve Koruduğu Menfaatler, (1. Baskı, Adalet Yayınevi 2012. Işık Yaşlı Ş, Fikri Haklar ile Haksız Rekabet Hukuku Arasında Kümülatif Koruma, Yetkin 2022).
• Karabağ Ç, Türk Ticaret Kanunu'na Göre Haksız Rekabet ve Yaptırımları (Seçkin 2019).
• Karacabey ÖF, ‘Hakların Yarışması’ (1980) 6 Ankara Barosu Dergisi 666-685.
• Karaman Odabaşı F, Uygulamada Fikri Mülkiyet Haklarının Haksız Rekabete Konu Olması (Adalet Yayınevi 2015).
• Karayalçın Y, Ticaret Hukuku I Giriş Ticari İşletme (1968).
• Kaya A, Marka Hukuku (Arıkan 2006).
• Kayar İ, Ticari İşletme Hukuku (Seçkin 2018).
• Nomer Ertan NF, Haksız Rekabet Hukuku (On İki Levha 2016).
• Nomer Ertan NF, ‘Tasarımların Haksız Rekabet Hükümleri Çerçevesinde Korunması’, Prof. Dr. Türkan Rado’nun Anısına Armağan (On İki Levha 2020) 297-320.
• Noyan E, Marka Hukuku (Adalet Yayınevi 2019).
• Odman Boztosun A, ‘Haksız Rekabet Hukukunda Emeğin Korunması İlkesinin Yargıtay Kararları Işığında Değerlendirilmesi’ (2006) XXI. Ticaret Hukuku ve Yargıtay Kararları Sempozyumu 197-247.
• Oruç M, Haksız Rekabette Manevi Tazminat Davası (On İki Levha 2009).
• Özden Merhacı S, Avrupa Birliği Düzenlemeleri ve Sınai Mülkiyet Kanunu’nda Tasarımların Hükümsüzlüğü (Seçkin 2023).
• Öztan F, Fikir ve Sanat Eserleri Hukuku (Turhan Kitabevi 2008).
• Pekdinçer RT, Haksız Rekabet Hukukunda Dürüstlük Kuralına Aykırı Reklamlar ve Satış Yöntemleri (Adalet Yayınevi 2020).
• Pekdinçer RT ve Toprakkaya İ, ‘Sınai Mülkiyet Hukuku ile Haksız Rekabet Hukuku Arasında Kümülatif Koruma İlişkisi: Yargıtay 11. Hukuk Dairesi'nin 14.03.2022 Tarihli Kararı Özelinde Bir Değerlendirme’ içinde Memiş T., Fikri Mülkiyet Hukuku Yıllığı 2022 (Yetkin 2023) 275- 345.
• Poroy R ve Yasaman H, Ticari İşletme Hukuku (19. Baskı, Seçkin 2022).
• Saraç T, Patentten Doğan Hakka Tecavüz ve Hakkın Korunması (Seçkin 2023).
• Suluk C, Fikri Mülkiyet Yazıları I- Mütalaalarım (2001-2020) (Seçkin 2021).
• Suluk C, ‘Avrupa Birliği ve Türk Hukukunda Tasarımların Kümülatif Olarak Korunması (Çoklu Koruma)’, (2001) 2(1) Ankara Barosu Fikri Mülkiyet ve Rekabet Hukuku Dergisi 44-72.
• Suluk C, Tasarım Hukuku (Seçkin 2003).
• Suluk C ve Orhan HA, Uygulamalı Fikri Mülkiyet Hukuku, 3. Cilt, Tasarımlar (Seçkin 2008). Suluk C, Karasu R ve Nal T, Fikri Mülkiyet Hukuku (Güncellenmiş 7. Baskı, Seçkin 2023). Şehirali Çelik FH, Tasarımların Haksız Rekabet Hükümlerine Göre Korunması (Banka ve Ticaret Hukuku Araştırma Enstitüsü Yayınları 2014).
• Tamer A, Yanlış ve Yanıltıcı Beyan ve Hareketlerle Haksız Rekabet (Adalet Yayınevi 2011).
• Tekil F, Ticari İşletme Hukuku (Fakülteler Matbaası 1981).
• Tekinalp Ü, Fikri Mülkiyet Hukuku (5. Baskı, Vedat Kitapçılık 2012).
• Teoman Ö, Ülgen H, Helvacı M, Kendigelen A, Kaya A ve Nomer Ertan NF, Ticari İşletme Hukuku (Vedat 2006).
• Topaloğlu M, Bilgisayar Programları Üzerindeki Haklar ve Bu Hakların Korunması (Türkiye Bilişim Vakfı 1997).
• Tosun Ç, Haksız Fiilden ve Sözleşmeden Doğan Sorumluluk Çerçevesinde Sebeplerin Yarışması (Seçkin 2021).
• Uzunallı S, Marka Korumasının Kapsamı ve Tazminat Talebi (Adalet Yayınevi 2012).
• Ülgen H, Helvacı M, Arslan K ve Nomer Ertan FN, Ticari İşletme Hukuku (8. Bası, Vedat Kitapçılık 2022).
• Yasaman H, Sınai Mülkiyet Kanunu Şerhi, 3. Cilt (On İki Levha 2021).
• Yavuz L, Alıca T ve Merdivan F, Fikir ve Sanat Eserleri Kanunu Yorumu C.I (Seçkin 2013).