FİKİR VE SANAT ESERİ SAHİBİNİN MANEVİ HAKLARINA TECAVÜZÜN REF’İ

Yıl 2022, Cilt: 8 Sayı: 2, 337 - 374, 15.12.2022

Mustafa Ateş

https://doi.org/10.55027/tfm.1159508

Cited By: 1

Öz

Bir edebiyat ve sanat eserini meydana getiren kimsenin hukuken o eser üzerinde sahip olduğu telif hakları, mali ve manevi boyutu olan yetki ve menfaatlerden oluşur. Manevi haklar eser sahibinin edebi ve sanatsal kişiliğiyle ilgilidir. Mali haklar ise eserden iktisaden yararlanmaya imkân veren yetkileri içerir. FSEK eser sahibine tanınan bu haklardan her ikisini de etkili bir şekilde himayeyi amaçlar. Bu amaçla eser sahibine Kanunun 66-70. maddelerinde çeşitli dava hakları tanınmıştır. Bunlar arasında tecavüzün ref’i davası, hakların himayesi konusunda önemli bir yere sahiptir. Manevi haklara tecavüzün ref’i 67. maddede, mali haklara tecavüzün ref’i ise 68. maddede tanzim olunmuştur. İşbu makalenin konusunu yalnızca 67. maddede düzenlenen eser sahibinin manevi haklarına yönelik tecavüzün ref’i davası oluşturmaktadır. Bu çerçevede makalede ilk önce tecavüzün ref’i kavramına, arkasından bu davanın açılabilmesinin şartlarına, son olarak da manevi haklara tecavüz halinde bunun kaldırılması için başvurulabilecek yöntemlerin neler olduğuna ayrıntılı olarak değinilmektedir.

Anahtar Kelimeler

eser sahibinin hakları, manevi haklar, manevi haklara tecavüz, tecavüzün ref’i davası, Telih hakları

Lawsuit for Termination the Violation of the Moral Rights of the Author of Literary and Artistic Works under Turkish Copyright Law

Öz

ABSTRACT
The copyrights of the person who created a work of literature and art on that work legally consist of powers and interests with financial and moral dimensions. While moral rights are related to the literary and artistic personality of the author, financial rights consist of economic interests on the work. Turkish Copyright Code (TCC/FSEK) aims to effectively protect both of these rights granted to the author. For this purpose, various litigation rights have been granted to the owner of the work in Articles 66 et al. Among these, the action to stop infringement of copyright has an important role in the protection of authors’ moral and financial rights. While Article 67 of TCC provides lawsuit for termination of infringement on the moral rights, Article 68 includes aforementioned lawsuit in terms of economic rights of author. The subject of this article is only the lawsuit for termination of infringement on the moral rights of the author, which is regulated in Article 67 of TCC. In this context, in the article, firstly, the concept of stopping copyright infringement, then the conditions for filing this lawsuit, and finally, the methods that can be applied in case of infringement on moral rights of author are being discussed in detail.

Anahtar Kelimeler

copyright, rights of the author, moral rights of author, infringement of moral rights, lawsuit for termination of infringement

Klage auf Beendigung der Verletzung der Urheberpersönlichkeitsrechte des Urhebers von literarischen und künstlerischen Werken nach dem türkischen Urheberrechtsgesetz

Öz

ABSTRAKT
Die Urheberrechte der Person, die ein literarisches oder künstlerisches Werk geschaffen hat, bestehen rechtlich aus Befugnissen und Interessen mit finanziellen und moralischen Dimensionen. Während Urheberpersönlichkeitsrechte mit der literarischen und künstlerischen Persönlichkeit des Urhebers verbunden sind, bestehen finanzielle Rechte aus wirtschaftlichen Interessen am Werk. Das türkische Urheberrechtsgesetz (TCC/FSEK) zielt darauf ab, diese beiden dem Autor gewährten Rechte wirksam zu schützen. Zu diesem Zweck wurden dem Eigentümer des Werks verschiedene Klagerechte in den Artikeln 66 et al. Unter diesen spielt die Aktion zur Beendigung von Urheberrechtsverletzungen eine wichtige Rolle beim Schutz der Urheberpersönlichkeits- und finanziellen Rechte. Während Artikel 67 des TCC eine Klage zur Beendigung der Verletzung der Urheberpersönlichkeitsrechte vorsieht, enthält Artikel 68 die oben erwähnte Klage in Bezug auf die wirtschaftlichen Rechte des Urhebers. Gegenstand dieses Artikels ist nur die Klage auf Beendigung der Verletzung der Urheberpersönlichkeitsrechte, die in Artikel 67 TCC geregelt ist. In diesem Zusammenhang werden in dem Artikel zunächst das Konzept der Beendigung der Urheberrechtsverletzung, dann die Bedingungen für die Einreichung dieser Klage und schließlich die Methoden, die im Falle einer Verletzung der Urheberpersönlichkeitsrechte angewendet werden können, ausführlich erörtert.

Anahtar Kelimeler

Urheberrecht, Urheberpersönlichkeitsrechte, Verletzung der Urheberpersönlichkeit, Klage auf Beendigung der Verletzung

Kaynakça

• Arslanlı, Halil (1954) Fikri Hukuk Dersleri II-Fikir ve Sanat Eserleri, İstanbul, Sulhi Garan Matbaası
• Ateş, Mustafa (2020) Fikri Haklara İlişkin Hukuki İşlemler, Ankara, Seçkin Yayınevi
• Ateş, Mustafa (2012) Fikri Hukukta Eser Sahipliği, Ankara, Adalet Yayınevi Ateş, Mustafa (2007) Fikri Hukukta Eser, Ankara, Turhan Yayınevi (Eser)
• Ateş, Mustafa (2003) Fikir ve Sanat Eserleri Üzerindeki Hakların Kapsamı ve Sınırlandırılması, Ankara, Seçkin Yayınevi (Kapsam ve Sınırlar)
• Ateş, Mustafa (2021) ‘Çalışanların Telif Hakkı İhlalinden Dolayı İşletme Sahibinin Sorumluluğu’, TFM, C. 7, S. 2, s. 247-263 (İşletme Sahibinin Sorumluluğu)
• Ateş, Mustafa (2016) ‘Fikir ve Sanat eseri Sahipliğinin Tespiti Davası’, Fikir ve Sanat Hukukuna Dair Makalelerim, Ankara, Adalet Yayınevi, s. 315-352 (Tespit Davası)
• Ateş, Mustafa (2016) ‘Fikir ve Sanat Eserlerinin Kamuya Sunulması: Alenileşmemiş ve Yayımlanmamış Eserler Fikri Hukuka Göre Korunmaz mı?’, Fikir ve Sanat Hukukuna Dair Makalelerim, Ankara, Adalet Yayınevi, s. 199-234 (Kamuya Sunulma)
• Ayiter, Nuşin (1981) Hukukta Fikir ve Sanat Ürünleri, Ankara, S. Yayınevi
• Demirbaş, Ali (2015) Eser Sahibinin Mali Haklarına Tecavüz Halinde Hak Sahibine Sağlanan Koruma, İstanbul, XII Levha Yayınevi.
• Erel, Şafak N (2009) Türk Fikir ve Sanat Hukuku, 3. Bası, Ankara
• Eren, Fikret (2019) Borçlar Hukuku Genel Hükümler, 24. Baskı, Ankara, Yetkin Yayınevi
• Gökyayla, Emre (2010) ‘5728 sayılı Kanunla Fikir ve Sanat Eserleri Kanunu’nun 68. Maddesinde Yapılan Değişikliklerin Değerlendirilmesi’ Fikri Mülkiyet Yıllığı 2010, (Edit. Tekin Memiş), Ankara, Yetkin Yayınevi
• Hirsch, Ernst (1943) Fikri Say II, Ankara.
• Kılıçoğlu, Ahmet M (2019) Sınai Haklarla Karşılaştırmalı Fikri Haklar, 5. Bası, Ankara, Turhan Yayınevi
• Kılıçoğlu, Ahmet (2004) ‘Fikri Hakların İhlalinde Hukuksal Koruma Yolları’, TBB Dergisi, S. 54, s. 51-103. (Hukuksal Koruma)
• Öztan, Fırat (2008) Fikir ve Sanat eserleri Hukuku, Ankara, Turhan Yayınevi
• Tekinalp, Ünal (2012) Fikri Mülkiyet Hukuku, 5. Baskı, İstanbul, Vedat Kitapçılık
• Ünal, Mehmet / Toprak, Metin / Başpınar, Veysel / Ateş, Mustafa (2022) İntihal ve Diğer Etik Dışı İhlaller-Araştırma ve Yayın Etiğine Aykırı Fiiller, Ankara, 4T Yayınları
• Yarsuvat, Duygun (1984) Türk Hukukunda Eser Sahibi ve Hakları, 2. Baskı, İstanbul
• Yavuz, Levent /Alıca, Türkay /Merdivan, Fethi (2012) Fikir ve Sanat Eserleri Kanunu Yorumu, C. I ve C. II, 1. Bası, Ankara, Seçkin Yayınevi